คำว่า ตัวแปรอิสระ (Independent Variable) ในการวิจัยหมายถึงอะไร

เอาล่ะ มาพูดถึงไอ้เจ้า “ตัวแปรอิสระ” ในงานวิจัยกันหน่อยดีกว่า… โอ๊ย แค่ชื่อก็ชวนปวดหัวแล้วป่ะ? แต่จริงๆ มันไม่ได้ยากขนาดนั้นนะ

เอาแบบภาษาบ้านๆ ที่ฉันเข้าใจง่ายๆ เลยนะ ตัวแปรอิสระเนี่ย มันก็เหมือน…พระเอกของเรื่อง! (หรือนางเอกก็ได้แล้วแต่) คือเป็นตัวที่เรา “จงใจ” ไปยุ่ง ไปวุ่นวายกับมันอะ เข้าใจป่ะ? เราไปเปลี่ยนค่า ไปปรับ ไปแต่งเติมมัน แล้วดูซิว่ามันจะส่งผลอะไรต่อสิ่งที่เราสนใจ

อย่างที่เค้าว่ากันนั่นแหละ ถ้าอยากรู้ว่าปุ๋ยมันมีผลต่อการเจริญเติบโตของต้นไม้ยังไง เราก็ต้องไป “เล่น” กับปริมาณปุ๋ยไง! ไอ้ปริมาณปุ๋ยเนี่ยแหละคือ “ตัวแปรอิสระ” ของเรา เข้าใจยัง? คือเราเป็นคนกำหนดไง ว่าจะใส่มาก ใส่น้อย หรือไม่ใส่เลย

แล้วอะไรคือผลที่ตามมาล่ะ? ก็การเจริญเติบโตของต้นไม้นั่นไง! ต้นไม้โตเร็ว โตช้า หรือตายไปเลย อันนั้นแหละคือ “ตัวแปรตาม” ซึ่งมัน “ตาม” มาจากการที่เราไปยุ่งกับ “ตัวแปรอิสระ” หรือปุ๋ยนั่นเอง

เออ…เคยมีเพื่อนคนนึงทำวิจัยเรื่องนี้เลยนะ จำได้ว่าตอนนั้นมันบ่นอุบอิบว่า ปุ๋ยแต่ละยี่ห้อก็มีผลไม่เหมือนกันอีก! โอ๊ย…ปวดหัวแทน! นั่นแหละ คือชีวิตจริงของการทำวิจัย มันไม่ได้ง่ายเหมือนในตำราหรอก

แต่ที่น่าปวดหัวกว่าคือ…บางทีเราไม่ได้มีแค่ “ตัวแปรอิสระ” ตัวเดียวไง! ลองคิดดูนะ ถ้าเราอยากรู้ว่า “แสงแดด” กับ “น้ำ” มันมีผลต่อต้นไม้ด้วยไหม? ทีนี้เราก็ต้อง “เล่น” กับทั้งแสงแดด ทั้งน้ำ ทั้งปุ๋ย พร้อมๆ กันเลย! (โอ๊ย…แค่คิดก็เหนื่อยแล้ว!)

แล้วผลที่ตามมาก็ยิ่งซับซ้อนเข้าไปอีก เพราะบางที “แสงแดด” อาจจะส่งผลต่อ “ปุ๋ย” ด้วยก็ได้! (อันนี้มั่วเอานะ ไม่รู้จริงเปล่า ฮ่าๆ) คือทุกอย่างมันเชื่อมโยงกันไปหมดไง!

สรุปง่ายๆ นะ “ตัวแปรอิสระ” คือตัวที่เรา “ควบคุม” เพื่อดูผลที่ตามมา แล้วผลที่ตามมานั่นแหละคือ “ตัวแปรตาม” แต่ชีวิตจริงมันซับซ้อนกว่านั้นเยอะ…ว่าแต่ทุกคนเข้าใจกันรึเปล่าเนี่ย? หรือฉันพูดวนไปวนมาก็ไม่รู้!