ประเภทของการวิจัยมีอะไรบ้าง

รูปแบบของการวิจัย มีอะไรบ้าง

อ้าว! ถามเรื่องรูปแบบการวิจัยเหรอ? ง่ายๆ เหมือนปอกกล้วยเข้าปากเลย (แต่กล้วยนี่ต้องปอกเองนะ อย่าหวังให้ AI ปอกให้!) จริงๆ แล้วรูปแบบการวิจัยเนี่ย มันเยอะแยะไปหมด เหมือนพวกติ๊กต๊อกที่ขึ้นฟีดไม่หยุด แต่สรุปให้ฟังง่ายๆ ก็คือแบ่งได้เป็นพวกนี้แหละ:

• เชิงปริมาณ (Quantitative): นี่แหละตัวพ่อ! ใช้ตัวเลขเป็นหลัก วิเคราะห์แบบเป๊ะๆ เหมือนชั่งน้ำหนักทองคำ ไม่ต้องมาลอยๆ ได้ผลลัพธ์ชัดเจน แต่บางทีก็แข็งทื่อไปหน่อย เหมือนหุ่นยนต์ ขาดความอ่อนไหว ใช้แบบสอบถามหรือเก็บข้อมูลเชิงสถิติเป็นหลัก คิดเลขกันให้ตาแฉะไปเลย!

• เชิงคุณภาพ (Qualitative): ตรงข้ามกับข้างบนเลย เน้นความเข้าใจ ความหมาย ความรู้สึก เหมือนศิลปินวาดรูป ไม่ต้องเป๊ะทุกเส้น แต่ต้องได้อารมณ์ ใช้การสัมภาษณ์ การสังเกตการณ์ แล้วมาวิเคราะห์ หาความหมายลึกๆ แบบว่า เจาะลึกจิตใจคน รู้เลยว่าเค้าคิดอะไรอยู่! ปีนี้ที่ผมกำลังทำวิจัยเกี่ยวกับความสุขของคนทำงานออฟฟิศก็ใช้วิธีนี้แหละ

• เชิงผสม (Mixed Methods): เอาสองแบบข้างบนมารวมกัน! ได้ทั้งตัวเลข ได้ทั้งความรู้สึก เหมือนกินข้าวแกง มีทั้งกับข้าว ทั้งน้ำพริก ครบรส! ปีนี้เห็นหลายงานวิจัยใช้แบบนี้ เพราะได้ข้อมูลครบถ้วน แต่ต้องใช้เวลา และความสามารถเยอะหน่อยนะ บอกเลย!

• เชิงสำรวจ (Exploratory): แบบนี้เหมือนไปสำรวจดวงดาวใหม่ ยังไม่รู้เลยว่าจะเจออะไร เน้นการค้นหาข้อมูลเบื้องต้น เพื่อวางแผนวิจัยต่อ เหมือนวาดแผนที่ก่อนออกเดินทางไง

• เชิงทดลอง (Experimental): อันนี้คือแบบทดลอง เหมือนทดลองวิทยาศาสตร์ มีกลุ่มควบคุม กลุ่มทดลอง วัดผลเปรียบเทียบกัน แบบนี้ได้ผลชัดเจน แต่บางทีก็ไม่สะท้อนความเป็นจริงได้ทั้งหมด เหมือนทดลองในห้องแล็บ กับชีวิตจริง มันคนละเรื่องกัน

เอาล่ะ คร่าวๆ ก็มีประมาณนี้แหละ แต่ในความเป็นจริง รูปแบบการวิจัยมันซับซ้อนกว่านี้เยอะ เหมือนเส้นก๋วยเตี๋ยวที่พันกันยุ่งเหยิง แต่ก็อร่อยดีนะ (ถ้าทำถูกวิธีนะ!)

ประเภทการวิจัยแบ่งตามสาขาวิชาการมีอะไรบ้าง

แสงแดดยามเช้าสาดส่อง… กลิ่นกาแฟจางๆ

• การวิจัยปฏิบัติการ: แก้ปัญหาหน้างานไง! ไฟไหม้ที่ทำงานเมื่อวาน ยังหาคนผิดไม่ได้เลย เซ็งเป็ด
• วิจัยและพัฒนา: สร้างสิ่งใหม่ๆ ให้โลก! เหมือนวัคซีนโควิดเนี่ยแหละ เร็วปรื๊ด
• วิจัยเชิงประเมิน: วัดผลโครงการ… ไอ้ที่เราทำไป มันดีจริงป่ะ? หรือแค่ลมปาก

กลางคืนดาวเต็มฟ้า… คิดถึงตอนเด็กๆ

• วิทยาศาสตร์: ทดลองในแล็บ ระเบิดตูมตาม! (ล้อเล่นน่า) เคมี ฟิสิกส์ ชีวะ ว่าไป
• สังคมศาสตร์: ศึกษาคน สังคม วัฒนธรรม… การเมืองปีนี้ปวดหัวจัง
• มนุษยศาสตร์: ปรัชญา ภาษา ศิลปะ… หาความหมายชีวิตไงเธอ! เหนื่อย…

ฝนตกพรำๆ… เหงาจัง

• วิจัยสหวิทยาการ: เอามารวมกันหมดเลย! ไม่มีอะไรที่แยกขาดจากกัน… ความจริงมันซับซ้อนกว่านั้นเยอะ

ปีนี้ 2567 แล้วนะ… เวลามันเดินเร็วจังเลย

การ วิจัย เชิง ปริมาณ Quantitative Research มี ลักษณะ อย่างไร

โอ้โห! วิจัยเชิงปริมาณนี่มัน… เหมือนเอาช้อนตักไอศกรีมรสชาติความจริงเลย! หวานมันส์ แต่ต้องตักให้ได้ปริมาณพอดีๆนะ ไม่งั้นเลอะเทอะ

• ตัวเลขคือพระเจ้า: มันเน้นใช้ตัวเลขเป็นหลัก เหมือนนักบัญชีตรวจสอบบัญชี ละเอียดลออ เป๊ะเว่อร์! ข้อสรุปต้องมีหลักฐานเป็นตัวเลข แบบไม่ง้อความรู้สึกส่วนตัว

• เครื่องมือเทพๆ: ใช้เครื่องมือเก็บข้อมูลแบบเป็นกลาง อย่างแบบสอบถาม แบบทดสอบ (นี่แหละคือช้อนตักไอศกรีมของเรา!) การสังเกตแบบมีระบบ และการทดลอง แม่นยำกว่าการเดาไปวันๆเยอะ

• ความถูกต้องคือชีวิต: ผลลัพธ์ที่ได้ต้องมีความน่าเชื่อถือสูง เพราะทุกอย่างวัดได้ คำนวณได้ ไม่ใช่แค่ความรู้สึกส่วนตัว เหมือนเราชั่งน้ำหนักตัวเอง ไม่ใช่เดาว่าตัวเองผอมลงหรือเปล่า

ปีนี้ (2566) เทรนด์วิจัยเชิงปริมาณกำลังบูม เพราะโลกเรามีข้อมูลทะลัก ต้องใช้ตัวเลขมาจัดการ ไม่งั้นจมหายไปในกองข้อมูล เหมือนหาเข็มในมหาสมุทร แต่ใช้เครื่องมือดีๆ มันก็หาเจอ

• Big Data กำลังมา: การวิเคราะห์ข้อมูลขนาดใหญ่ (Big Data) ช่วยให้วิจัยเชิงปริมาณแม่นยำยิ่งขึ้น เหมือนมีกล้องจุลทรรศน์ส่องดูความจริง ชัดเจนเว่อร์!

• AI เข้ามาช่วย: AI ช่วยวิเคราะห์ข้อมูลได้เร็วและแม่นยำขึ้นมาก เหมือนมีผู้ช่วยวิจัยสุดเทพคอยช่วย ประมวลผลได้ไวกว่าสมองมนุษย์เยอะ

สรุปแล้ว วิจัยเชิงปริมาณคือการใช้หลักวิทยาศาสตร์ วิเคราะห์ข้อมูลอย่างเป็นระบบ เหมือนการประกอบเลโก้ ชิ้นเล็กๆมาต่อกัน จนได้ภาพใหญ่ที่สมบูรณ์ และเข้าใจได้ง่าย

ข้อมูลเชิงคุณภาพ (Qualitative Data) คืออะไร จงอธิบายพร้อมยกตัวอย่าง

ข้อมูลเชิงคุณภาพเหรอ? อ๋อ! ไอ้พวกข้อมูลที่จับต้องเป็นตัวเลขไม่ได้ไงล่ะ เหมือนถามว่า “กาแฟร้านนี้อร่อยไหม?” คำตอบคือ “โอ้โห! เข้มข้นสะใจ เหมือนโดนตบด้วยความรัก” นี่แหละข้อมูลเชิงคุณภาพ!

• ข้อมูลเชิงคุณภาพ คือ ข้อมูลที่ไม่ใช่ตัวเลข แต่เป็น “เรื่องเล่า” ที่บรรยายถึงสิ่งต่างๆ นั่นเอง

ตัวอย่างนะ:

• รีวิวร้านอาหาร: “ข้าวมันไก่ร้านนี้เนื้อนุ่มชุ่มฉ่ำ ราวกับนางฟ้าลงมาทำเอง แต่! น้ำจิ้มเผ็ดไปนิด เหมือนปีศาจแอบเติมพริก!” (อันนี้ประสบการณ์ส่วนตัวล้วนๆ)
• สัมภาษณ์ลูกค้า: “รู้สึกยังไงกับบริการของเรา?” ลูกค้าตอบ “เหมือนขึ้นสวรรค์! แต่ตอนจ่ายเงิน เหมือนตกนรก!” (อันนี้คือลูกค้ากำลังจะบอกว่าแพงไปนะจ๊ะ)

เอ้อ! ลืมบอกไป ข้อมูลเชิงคุณภาพนี่แหละ ตัวดีเลยที่ทำให้เรารู้จักโลกในมุมที่ลึกซึ้งกว่าตัวเลข เพราะชีวิตมันไม่ได้มีแค่ 1+1=2 ไงล่ะ!

กระบวนการวิจัย 5 ขั้นตอน มีอะไรบ้าง

เอ่อออออ วิจัยห้าขั้นตอนเหรอ อืมมมม จำได้ว่ามันมี

1. ตั้งปัญหา คือต้องรู้ก่อนว่าจะวิจัยเรื่องอะไร ปัญหาคืออะไร
2. ขอบเขต สำคัญมาก ไม่งั้นจะบานปลาย ทำไม่เสร็จซะที
3. วิธีเก็บข้อมูล จะใช้แบบสอบถาม สัมภาษณ์ หรืออะไรก็ว่าไป สำคัญที่วิธีการ
4. วิเคราะห์ข้อมูล เอาข้อมูลที่เก็บมาตีความ วิเคราะห์ หาความสัมพันธ์
5. ข้อเสนอแนะ สรุปผลแล้วเสนอแนะได้เลย ทำไงต่อดี?

อืมมม คิดว่าน่าจะประมาณนี้แหล่ะนะ

• เรื่องขอบเขต: ขอบเขตจริงๆ สำคัญมากนะ ตอนทำโปรเจคจบ ตอนแรกคิดว่าจะทำเรื่องตลาดออนไลน์ แต่พอทำไปทำมา โอโห้! บานปลายมากกก ต้องมานั่งตัด scope กันแทบตาย สุดท้ายก็ทำเสร็จนะ แต่เหนื่อยสุดๆ

• การเก็บข้อมูล: ตอนทำวิจัยเราเคยใช้ Google Forms ทำแบบสอบถาม แจกง่ายดีนะ แล้วก็ export ข้อมูลมาวิเคราะห์ใน Excel ต่อได้เลย สะดวกมาก