เสียงดังต่างจากเสียงสูงอย่างไร

เสียงดัง กับ เสียงสูง: ความแตกต่างที่คุณอาจมองข้าม

เราทุกคนคุ้นเคยกับคำว่า “เสียงดัง” และ “เสียงสูง” แต่ความเข้าใจที่ถูกต้องเกี่ยวกับความแตกต่างระหว่างสองคุณลักษณะนี้ อาจไม่ชัดเจนเสมอไป หลายคนมักใช้คำทั้งสองสลับกันอย่างไม่ถูกต้อง ความจริงแล้ว เสียงดังและเสียงสูงเป็นคุณสมบัติอิสระที่อธิบายลักษณะของเสียงในมิติที่ต่างกันอย่างสิ้นเชิง

ลองนึกภาพเสียงนกหวีด เสียงนกหวีดอาจดังมาก แต่ก็อาจมีเสียงแหลมสูง หรือบางครั้งก็อาจมีเสียงเบาแต่ยังคงความแหลมสูงอยู่ นี่แสดงให้เห็นว่าความดังและความสูงของเสียงเป็นอิสระต่อกันอย่างแท้จริง

เสียงสูง (Pitch): ความถี่ที่กำหนด

เสียงสูงต่ำ หรือที่เรียกว่า Pitch นั้นเกี่ยวข้องกับความถี่ของคลื่นเสียง คลื่นเสียงที่มีความถี่สูงจะถูกรับรู้ว่าเป็นเสียงสูง เช่น เสียงนกหวีด เสียงไซเรน หรือเสียงสูงของไวโอลิน ในทางกลับกัน คลื่นเสียงที่มีความถี่ต่ำจะถูกรับรู้ว่าเป็นเสียงต่ำ เช่น เสียงทุ้มของกลองเบส เสียงคำรามของสิงโต หรือเสียงต่ำของเชลโล

หน่วยวัดความถี่ของคลื่นเสียงคือเฮิรตซ์ (Hz) ความถี่ที่สูงขึ้นหมายถึงเสียงสูงขึ้น และในทางกลับกัน

เสียงดัง (Loudness): ความเข้มที่สัมผัสได้

ความดังหรือ Loudness นั้นเกี่ยวข้องกับความเข้มของคลื่นเสียง ความเข้มเสียงวัดจากแอมพลิจูด หรือความสูงของคลื่นเสียง แอมพลิจูดที่สูงขึ้นหมายถึงเสียงที่ดังขึ้น และในทางกลับกัน เสียงที่ดังมากๆ อาจทำให้เกิดความเจ็บปวดหูได้

หน่วยวัดความเข้มเสียงคือเดซิเบล (dB) ยิ่งค่าเดซิเบลสูงขึ้น เสียงก็ยิ่งดังขึ้น

เปรียบเทียบเพื่อความเข้าใจ

เพื่อให้เห็นภาพชัดเจนยิ่งขึ้น ลองเปรียบเทียบเสียงสองเสียงต่อไปนี้:

• เสียง A: เสียงไวโอลินที่เล่นด้วยความเบา เสียงนี้มีความถี่สูง (เสียงสูง) แต่มีความเข้มต่ำ (เสียงเบา)
• เสียง B: เสียงกลองเบสที่ตีอย่างแรง เสียงนี้มีความถี่ต่ำ (เสียงต่ำ) แต่มีความเข้มสูง (เสียงดัง)

ทั้งสองเสียงมีความแตกต่างกันอย่างชัดเจน ทั้งในแง่ของความสูงและความดัง แสดงให้เห็นอย่างชัดเจนว่า เสียงสูงและเสียงดังเป็นคุณสมบัติที่ไม่เกี่ยวข้องกันโดยตรง แต่เป็นคุณสมบัติที่อธิบายลักษณะของเสียงในมุมมองที่แตกต่างกัน

การทำความเข้าใจความแตกต่างระหว่างเสียงดังและเสียงสูง เป็นสิ่งสำคัญไม่เพียงแต่ในด้านดนตรี หรือการศึกษาเสียงเท่านั้น แต่ยังมีความสำคัญในหลายๆ ด้าน เช่น การออกแบบเครื่องจักร การควบคุมเสียงรบกวน และการป้องกันการสูญเสียการได้ยิน เพราะเสียงดังมากเกินไป โดยไม่คำนึงถึงความสูง สามารถก่อให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพได้

หวังว่าบทความนี้จะช่วยให้ผู้อ่านเข้าใจความแตกต่างระหว่างเสียงดังและเสียงสูงได้ดียิ่งขึ้น และสามารถนำความรู้ไปประยุกต์ใช้ได้อย่างถูกต้องต่อไป