โรงเรียนเป็นหน่วยงานประเภทใด

โรงเรียนเนี่ยนะ…เป็นอะไรกันแน่? ตอนเรียนกฎหมายนี่แหละ งงมากกกกกก! จำได้แม่นเลยว่าอาจารย์อธิบายเรื่องนิติบุคคลจนหัวหมุน แล้วก็บอกว่าโรงเรียนน่ะเป็นนิติบุคคลตามกฎหมายมหาชน อื้อหือ…ฟังดูอลังการงานสร้างใช่ไหมล่ะ? แต่ความจริงแล้วมันก็คือ…หน่วยงานของรัฐนั่นแหละ ได้อำนาจมาจากกฎหมายต่างๆ อย่างเช่นระเบียบกระทรวงศึกษาธิการอะไรนี่แหละ (จำชื่อเต็มไม่ได้แล้วนะ นานมากแล้ว!) รวมถึงกฎหมายอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับโรงเรียนด้วย เยอะแยะไปหมด อ่านแล้วปวดหัวจริงๆ!

แต่…เอ๊ะ! มันไม่ใช่แค่หุ่นเชิดของรัฐบาลอย่างเดียวซะหน่อย เพราะนอกจากอำนาจตามกฎหมายแล้ว โรงเรียนยังมีสิทธิ์และหน้าที่เหมือนคนธรรมดาเราๆ นี่แหละ เช่น ทำสัญญาต่างๆ (อย่างเช่นสัญญาจ้างครู หรือสัญญาซื้ออุปกรณ์การเรียน อะไรประมาณนั้น) ถือกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สิน แบบว่าที่ดินของโรงเรียน อาคารเรียน หรือแม้แต่โต๊ะเก้าอี้ ก็เป็นของโรงเรียน เป็นกรรมสิทธิ์ของโรงเรียน (จำได้ว่าตอนเด็กๆ เคยคิดว่าโต๊ะเรียนเป็นของรัฐบาลนะ 555) แล้วก็ดำเนินกิจการต่างๆ เพื่อการศึกษา นี่แหละ สารพัดกิจกรรมเลย งานกีฬาสี ทัศนศึกษา กิจกรรมค่าย อะไรแบบนี้ สนุกสนานเฮฮาไปหมด

แต่! อย่าคิดว่าจะทำอะไรก็ได้ตามใจชอบนะ ต้องอยู่ภายใต้กรอบกฎหมายและระเบียบต่างๆ อย่างเคร่งครัด เหมือนมีเส้นบางๆ คอยคุมอยู่ตลอดเวลา แบบว่า…อิสระนะ แต่ก็ไม่ถึงกับอิสระเสรีสุดๆ มันเป็นความอิสระแบบ…มีเงื่อนไข ประมาณนั้น คิดภาพง่ายๆ เหมือนรถที่วิ่งอยู่บนถนน มีกฎจราจรคอยควบคุม ไม่งั้นก็วุ่นวายสิคะ! ใช่ไหม? สรุปคือ…โรงเรียนเป็นนิติบุคคล มีอำนาจ มีหน้าที่ มีสิทธิ์ แต่ก็ต้องทำตามกฎหมายด้วย เข้าใจง่ายขึ้นมั้ยคะ? (หรือยังงงอยู่?)