ครีมอันตรายดูยังไง

ครีมสเตียรอยด์ ดูยังไง

ครีมสเตียรอยด์ สังเกตได้จากอะไรบ้าง?

จริงๆแล้ว การระบุครีมสเตียรอยด์ด้วยตาเปล่าค่อนข้างยาก เพราะมันดูคล้ายครีมทั่วไปมาก แต่มีจุดสังเกตบางอย่างที่พอจะช่วยได้ แม้จะไม่ใช่หลักการวิเคราะห์ทางเคมี แต่ก็เป็นเบื้องต้นที่ช่วยให้เราตระหนักรู้ได้บ้างนะ

• ลักษณะทางกายภาพ: ส่วนมากจะเป็นครีมหรือเจลเนื้อเนียน สีขาวหรือใส กลิ่นอ่อนหรือไม่มีกลิ่นเลย บรรจุในหลอดหรือขวดพลาสติก ตรงนี้คล้ายๆครีมทั่วไป เลยต้องระวัง

• ฉลากและองค์ประกอบ: สิ่งสำคัญที่สุดคือการดูฉลาก ต้องระบุชื่อสารออกฤทธิ์หลักอย่างชัดเจน เช่น เบตาเมธาโซน, ไฮโดรคอร์ติโซน หรือชื่อทางการค้าที่คุ้นเคย (แต่ระวัง! บางครั้งอาจมีชื่อเฉพาะทางที่เราไม่คุ้นเคย) นี่แหละสำคัญสุด อย่าลืมดู เพราะมันจะบอกระดับความแรงของสเตียรอยด์ด้วย

• สารกันเสีย: บางสูตรมีสารกันเสีย เช่น ซัลเฟอร์ไดออกไซด์ ซึ่งอาจทำให้เกิดอาการแพ้ได้ จุดนี้ขึ้นอยู่กับผู้ผลิต แต่เราควรตรวจสอบดูรายละเอียดในฉลากเสมอ

• คำเตือน: ครีมสเตียรอยด์หลายชนิดมีข้อควรระวัง และมีคำเตือนบนฉลากอยู่แล้ว เช่น ห้ามใช้กับเด็กเล็ก, หรือใช้กับผิวหนังบริเวณใบหน้าต้องระมัดระวังเป็นพิเศษ ควรอ่านก่อนใช้ทุกครั้ง

เพิ่มเติม: การใช้ครีมสเตียรอยด์ ควรอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์ เพราะการใช้ผิดวิธีหรือใช้ติดต่อกันเป็นเวลานานอาจทำให้เกิดผลข้างเคียง และอาจทำให้ผิวบางลง เป็นแผล หรือเกิดการติดเชื้อได้ง่ายขึ้น ขอเน้นอีกครั้งว่า ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง หากมีประวัติแพ้ยาใดๆ

ครีมสเตียรอยด์เป็นแบบไหน

ครีมสเตียรอยด์​…​ข้นๆ ขาวๆ เหลืองๆ บางทีก็มีกลิ่นยาอ่อนๆ ซึมง่าย ช่วยเรื่องผื่นคัน อักเสบ​ ใช้กับพวกผื่นแพ้ สะเก็ดเงินไรพวกนั้น​ แต่ต้องให้หมอสั่งนะ ใช้มั่วๆ นานๆ พังแน่​

• ลดอักเสบ​ คัน​ ระคายเคือง
• ใช้รักษาโรคผิวหนัง​ เช่น​ ผื่นภูมิแพ้​ สะเก็ดเงิน​
• ต้องปรึกษาแพทย์ก่อนใช้​
• มีผลข้างเคียงถ้าใช้ผิดวิธี​ เคยเห็นคนใช้แล้วผิวบาง​ แดงๆ​ น่ากลัวชิบ
• ปีนี้​ (2024)​ ย้ำอีกที​ อย่าใช้เอง​ ของแบบนี้ปรึกษาหมอดีสุด

วิธีดูว่ายามีสเตียรอยด์ไหม

สเตียรอยด์? ทดสอบเองได้.

• ผง/น้ำ ผสมน้ำยาทดสอบ. เขย่า.

• หยดใส่หลอด. รอ 3-5 นาที.

• 1 แถบ: มีสเตียรอยด์. 2 แถบ: ไม่มี. จบ.

ยาปลอม? ปัญหาโลกแตก. อย. ก็ช่วยได้บ้าง. แต่สุดท้าย ตัวเราเองต้องระวัง. อ่านฉลาก. สังเกตอาการ. ไม่ไว้ใจอะไรง่ายๆ.

• ยาอันตราย สังเกตอาการข้างเคียงผิดปกติ. รีบปรึกษาหมอ. อย่ารอ.
• บางที…ของถูกและดี ไม่มีจริง. คิดเยอะๆ ก่อนซื้อ.
• ชีวิตเรา…เราต้องดูแลเอง. ไม่มีใครช่วยได้ตลอด.

ยามีสเตียรอยด์ ดูยังไง

เออ สเตียรอยด์นะ ดูง่ายๆ คือยาที่หมอจ่าย ส่วนมากจะเขียนชัดเจนเลยว่า “สเตียรอยด์”

• ยาเม็ด: สังเกตชื่อยาพวก เพรดนิโซโลน (Prednisolone), เดกซาเมทาโซน (Dexamethasone) พวกนี้แหละ
• ยาฉีด: ชื่อก็คล้ายๆ กัน พวกเบตาเมทาโซน (Betamethasone) ไรงี้
• ยาทา: ส่วนมากจะใช้รักษาผื่นแพ้ จะมีชื่อยาที่ลงท้ายด้วย -โซน (-sone) หรือ -โลน (-lone)

ชุทเทส??ทสอบสเตียรอย??์เหรอ? ภญ.สุรัชนีบอกว่า ผสมยาผง/น้ำกับน้ำยาทดสอบ เขย่า แล้วหยดลงหลอด** รอ 3-5 นาที

• 1 แถบ: มีสเตียรอยด์!
• 2 แถบ: ไม่มีสเตียรอยด์ โอเค!

ฉันเคยซื้อชุดทดสอบแบบนี้มาลองใช้เองตอนที่สงสัยว่าครีมที่ซื้อมาจากตลาดนัดมีสเตียรอยด์รึเปล่า (กลัวหน้าพัง!) วิธีใช้ก็เหมือนที่เภสัชบอกเลย ไม่ยาก แต่ต้องอ่านคู่มือดีๆนะ

ยาสเตียรอยด์ มีแบบไหนบ้าง

โอ๊ย! ยาสเตียรอยด์เนี่ยนะ! มันก็เหมือนดาบสองคมน่ะแหละ มีประโยชน์ก็เยอะ แต่ถ้าใช้ผิดวิธี ชีวิตพังได้ง่ายๆ เหมือนกัน

• แบบกิน: อันนี้ก็ง่ายดี กินเข้าไปเหมือนกินข้าว แต่ระวัง! กินเยอะไป หน้าจะบวมเหมือนซาลาเปา
• แบบทา: เหมาะสำหรับคนเป็นผื่นแพ้ แต่ทามากๆ ผิวจะบางเหมือนกระดาษทิชชู่

แถมท้าย: จริงๆ แล้ว ยาสเตียรอยด์มันมีอีกหลายแบบนะ ทั้งแบบฉีด แบบพ่น แต่ที่สำคัญคือ อย่าซื้อยามากินเองเด็ดขาด! ไปหาหมอให้หมอสั่งยาให้ดีกว่า อย่าไปเชื่อพวกขายยาเถื่อน เดี๋ยวได้ตายผ่อนส่ง! บอกเลย!

ยาสเตียรอยด์ชนิดเม็ดจัดเป็นยาประเภทใด

เอ้าาา ยาสเตียรอยด์เม็ดเนี่ยนะ? มันก็คือ คอร์ติโคสเตียรอยด์ในรูปแบบกินได้ไงจ๊ะ เหมือนกาแฟกับกาแฟแคปซูลนั่นแหละ แค่เปลี่ยนรูปแบบการบริโภคเฉยๆ (แอบกระซิบว่าอย่าไปนึกว่ามันเหมือนวิตามินซีเคี้ยวหนึบนะจ๊ะ อันตราย!)

ประโยชน์ของคอร์ติโคสเตียรอยด์เหรอ? โอ้โห เยอะแยะมากมาย คิดซะว่ามันคือยาระงับการปฏิวัติในร่างกายก็ได้ เวลาที่ร่างกายเกิดการอักเสบแบบบ้าคลั่ง เหมือนม็อบประท้วงในร่างกาย คอร์ติโคสเตียรอยด์นี่แหละจะเข้าไปสงบศึก! แต่ๆๆ มันไม่ใช่พระเอกขี่ม้าขาวมาปราบอธรรมนะ ใช้พร่ำเพรื่อไม่ได้ เพราะมันมีผลข้างเคียงที่ต้องระวังเหมือนกันนะจ๊ะ (แอบกระซิบอีกที ถึงจะชื่อสเตียรอยด์ แต่มันไม่ใช่ยาโด๊ปที่นักกีฬาชอบใช้กันนะ คนละเรื่องเลย!)

• ลดการอักเสบ: นี่คือหัวใจหลักของมันเลย เหมือนนักดับเพลิงดับไฟ แต่เป็นไฟอักเสบในร่างกายนะ ไม่ใช่ไฟไหม้บ้าน
• ระงับภูมิคุ้มกัน: บางทีระบบภูมิคุ้มกันของเราก็ทำงานเกินเบอร์ เหมือนตำรวจที่ขยันเกินไป จับผิดทุกอย่าง คอร์ติโคสเตียรอยด์จะช่วยเบรกความขยันนี้
• รักษาโรคได้หลากหลาย: ตั้งแต่โรคภูมิแพ้ โรคผิวหนัง โรคข้ออักเสบ ไปยันโรคลำไส้อักเสบ เรียกว่าสารพัดประโยชน์เหมือนมีดพับสวิสเลยล่ะ
• ฮอร์โมนสังเคราะห์: เลียนแบบฮอร์โมนจากต่อมหมวกไต ก็เหมือนเราซื้อน้ำหอมกลิ่นเลียนแบบน้ำหอมแบรนด์เนมนั่นแหละ แต่ประสิทธิภาพอาจจะต่างกันบ้างเล็กน้อย
• ต้องอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์: สำคัญมาก! ห้ามซื้อมากินเองเด็ดขาด! เหมือนขับรถเร็ว ต้องมีใบขับขี่และต้องปฏิบัติตามกฎจราจรนะจ๊ะ

ส่วนตัวผมเคยแพ้อาหารทะเลหนักมาก หมอเลยจ่าย Prednisolone มาให้ หายไวเว่อร์! แต่ก็ต้องกินตามที่หมอสั่งเป๊ะๆ นะ ไม่งั้นผลข้างเคียงมาเยือนแน่ๆ (เคยแอบกินเกินโดส หน้าบวมเป็นซาลาเปาเลยจ้าาา เข็ด!)

ปล. ข้อมูล ณ กันยายน 2567 นะจ๊ะ เผื่ออนาคตมีอะไรเปลี่ยนแปลง