องค์ประกอบศิลป์ 5 อย่าง มีอะไรบ้าง

เอาล่ะ มาดูกันว่าองค์ประกอบศิลป์ 5 อย่างมีอะไรบ้าง…เคยสงสัยกันมั้ยว่าทำไมรูปภาพบางรูปถึงดึงดูดเรามากเป็นพิเศษ ในขณะที่บางรูปกลับดูธรรมดาๆ? ส่วนตัวนะ คิดว่ามันอยู่ที่องค์ประกอบศิลป์นี่แหละ!

จริงๆ แล้วมันมี 5 อย่างหลักๆ เลยนะ: จุด เส้น รูปทรง สี แล้วก็ พื้นผิว อ่ะ ใช่ๆ พวกนี้แหละที่ทำงานร่วมกันจนเกิดเป็นงานศิลปะที่สวยงาม…หรือไม่สวยงามก็ได้นะ (ฮ่าๆ ขึ้นอยู่กับฝีมือศิลปินด้วยแหละ)

แต่เดี๋ยวก่อน! แค่มีองค์ประกอบพวกนี้ยังไม่พอหรอกนะ มันต้องมี “หลักการจัดองค์ประกอบ” เข้ามาช่วยด้วย ไม่งั้นก็เละตุ้มเป๊ะ!

• เอกภาพ (Unity): อันนี้สำคัญเลยนะ มันคือความเป็นหนึ่งเดียวกันของทุกอย่างในภาพอ่ะ ลองนึกภาพตามนะ ถ้าทุกอย่างมันกระจัดกระจาย ไม่มีอะไรเชื่อมโยงกันเลย มันจะดูไม่รู้เรื่องใช่ป่ะ?
• ดุลยภาพ (Balance): อันนี้ก็สำคัญไม่แพ้กัน มันคือความสมดุลของภาพ ไม่ให้มันหนักไปข้างใดข้างหนึ่ง เคยเห็นภาพที่ดูแล้วรู้สึกว่ามันเอียงๆ มั้ย? นั่นแหละคือขาดดุลยภาพ! จะสมมาตร (เหมือนกันเป๊ะสองข้าง) หรืออสมมาตร (ไม่เหมือนกันแต่สมดุล) ก็ได้นะ แล้วแต่สไตล์
• จุดเด่น (Dominance): อันนี้คือการทำให้บางสิ่งในภาพมันโดดเด่นออกมา ให้คนดูรู้ว่า “เฮ้ย! ตรงนี้แหละที่สำคัญ!” เคยเห็นภาพที่ทุกอย่างมันดูเหมือนกันหมดจนไม่รู้จะมองตรงไหนก่อนมั้ย? น่าเบื่อใช่มะ?
• ความกลมกลืน (Harmony): อันนี้คือการทำให้ทุกอย่างมันเข้ากันได้ดี ไม่ขัดหูขัดตา มองแล้วสบายใจอ่ะ เหมือนเวลาเราฟังเพลงที่ดนตรีมันเพราะๆ นั่นแหละ
• ความขัดแย้ง (Contrast): อันนี้อาจจะดูขัดแย้งกับความกลมกลืนนะ แต่จริงๆ แล้วมันคือการใช้ความแตกต่างมาสร้างความน่าสนใจ เช่น ใช้สีตรงข้ามกัน หรือใช้รูปทรงที่แตกต่างกัน ถ้าทุกอย่างมันเหมือนกันหมด มันก็น่าเบื่ออีกนั่นแหละ!

เคยไปดูงานศิลปะแล้วเห็นเค้าใช้สีแดงสดตัดกับสีเขียวเข้มปะ? นั่นแหละคือตัวอย่างของการใช้ความขัดแย้ง! มันทำให้ภาพดูมีชีวิตชีวาขึ้นเยอะเลยนะ

สรุปง่ายๆ คือ องค์ประกอบทั้ง 5 อย่างนี้มันต้องทำงานร่วมกับหลักการจัดองค์ประกอบต่างๆ เพื่อสร้างความสมดุล ความน่าสนใจ และความหมายให้กับงานศิลปะชิ้นนั้นๆ อ่ะ คิดดูสิว่าถ้าขาดไปสักอย่าง งานศิลปะมันจะเป็นยังไง…น่าคิดเหมือนกันนะเนี่ย!