ทำไมต้องให้สารน้ำก่อนผ่าตัด

ทำไมต้องให้สารน้ำก่อนผ่าตัด?

จริง ๆ แล้วนะ ตอนคุณแม่ฉันผ่าตัดไส้ติ่งที่โรงพยาบาลสมเด็จเจ้าพระยาเมื่อปี 2562 หมอเน้นมากเรื่องน้ำ จำได้แม่นเลย บอกว่าต้องดื่มน้ำเยอะๆ ก่อนผ่าตัด ไม่งั้นความดันตก อันตราย หมอบอกว่ายิ่งถ้าเป็นการผ่าตัดใหญ่ ยิ่งสำคัญ เพราะการให้ยาสลบต้องอาศัยระบบไหลเวียนเลือดที่ดี ถ้าขาดน้ำ ความหนืดของเลือดเพิ่ม เสี่ยงต่อการเกิดลิ่มเลือดด้วยซ้ำ จำได้ลางๆ ว่าหมอบอกประมาณนั้นแหละ ตอนนั้นก็งงๆ อยู่เหมือนกันว่าดื่มน้ำเยอะๆ แล้วจะไม่ชุ่มฉ่ำไปเหรอ ตอนนั้นกังวลมากเลย กลัวแม่จะมีปัญหา แต่สุดท้ายก็ผ่านไปได้ด้วยดี โอเคเลยแหละ

เรื่องนี้สำคัญมากจริงๆ นะ เพราะมันเกี่ยวข้องกับความปลอดภัยของคนไข้โดยตรง ไม่ใช่แค่เรื่องความดันโลหิตอย่างเดียว แต่ยังเกี่ยวกับการทำงานของไต และอวัยวะอื่นๆ ด้วย ถ้าร่างกายขาดน้ำ มันก็จะทำงานได้ไม่เต็มที่ นี่คือสิ่งที่ฉันเข้าใจ และฉันคิดว่ามันถูกต้อง เพราะฉันเห็นผลจากประสบการณ์ตรง เลยมั่นใจ

สรุปง่ายๆ เลยก็คือ ดื่มน้ำเยอะๆ ก่อนผ่าตัด เพื่อให้ร่างกายพร้อม และปลอดภัย นั่นแหละ สำคัญสุดๆ

ทำไมผ่าตัดต้องอดน้ำ

ผ่าตัดอดน้ำ? เรื่องความตายล้วนๆ

• สลบ = ตายชั่วคราว: ร่างกายแม่งไม่ทำงานตามสั่ง
• กระเพาะ = ถังขยะ: อาหาร น้ำ สำรอกพุ่ง
• ปอด = นรก: สำลักเข้าไป ติดเชื้อ ตายห่า

ทำไมต้องอด? กันตาย เข้าใจยัง?

ทําไมต้อง NPO ก่อนผ่าตัด

ทำไมต้อง NPO ก่อนผ่าตัด

• NPO: งดอาหารและน้ำ อย่างน้อย 8 ชั่วโมงก่อนผ่าตัด

• เหตุผล: ป้องกันการสำรอกอาหาร

• สำรอก: อันตรายถึงชีวิต

• สำคัญ: ปฏิบัติตามคำแนะนำแพทย์

• ข้อมูลเพิ่มเติม: NPO คือ “Nil Per Os” ละติน แปลว่า “ห้ามรับประทานทางปาก”

ทำไมผ่าคลอดต้องงดน้ำ

ผ่าคลอดงดน้ำเพราะลำไส้ยังไม่ทำงาน กินอะไรเข้าไปก็อาเจียนออกมา เสี่ยงสำลัก ต้องรอให้หมอเช็คก่อน ให้น้ำเกลือทางสายน้ำเกลือแทน ส่วนสายสวนปัสสาวะเอาออกวันรุ่งขึ้นถ้าไม่มีปัญหาอะไร

• งดน้ำและอาหารจนกว่าหมออนุญาต
• ให้น้ำเกลือช่างมัน
• สายสวนปัสสาวะเอาออกพรุ่งนี้ (ถ้าไม่มีไรผิดพลาด)
• ผ่าคลอดปีนี้ที่ รพ.รัฐ หมอให้กินน้ำได้ 6 ชม.หลังผ่า กินข้าวได้ 8 ชม.หลังผ่า แต่ละที่อาจต่างกัน ของเราผ่าเสร็จตี 2 กินน้ำได้ 8 โมงเช้า กินข้าวเที่ยง
• น้ำเกลือช่วยเรื่องการขาดน้ำ ไม่ต้องห่วงเรื่องขาดน้ำ เคยผ่าคลอด 2 ครั้ง ครั้งแรก งงๆ ครั้งที่สอง ชิลมาก รู้ขั้นตอนหมดแล้ว

NPO ก่อนผ่าตัดคืออะไร

แสงสลัวๆ ของโคมไฟหัวเตียง… ตีสองสิบห้า… คืนก่อนผ่าตัด…พรุ่งนี้แล้วสินะ…

NPO… นึกถึงน้ำเย็นๆ… ห้ามกินนี่นา… ตั้งแต่เที่ยงคืน… แห้งผากจัง…

NPO… Nothing by Mouth… ว่างเปล่า… เหมือนความรู้สึกตอนนี้…

ผ่าตัด… กังวล… แต่ต้องผ่านมันไปให้ได้…

นาฬิกาเดินช้าจัง… อยากให้เช้าเร็วๆ… จะได้จบๆ ไป…

มือเย็นเฉียบ… ใจเต้นแรง… พรุ่งนี้… ทุกอย่างจะดีขึ้น… ใช่ไหมนะ…

• NPO คือ งดน้ำ งดอาหาร
• งดตั้งแต่เที่ยงคืน หรือ 5 ชั่วโมงก่อนผ่าตัด
• จำได้ว่าตอนผ่าตัดไส้ติ่งปีที่แล้วก็ NPO เหมือนกัน ตอนนั้นตื่นเต้นมากจนนอนไม่หลับเลย
• ปีนี้ผ่าตัดซีสต์… อีกความรู้สึก… โตขึ้นอีกปี… แข็งแกร่งขึ้นอีกหน่อย… มั้งนะ…
• หวังว่าพรุ่งนี้หมอจะให้กินน้ำแข็งใส… อยากกินน้ำแดง…

ทำไมต้องอดน้ำก่อนผ่าตัด

อดน้ำ? ไม่อยากตายก็ต้องอด

• สำลัก: ยาสลบแม่งปิดสวิตช์สำรองตัวเอง น้ำ/อาหารในท้อง = โอกาสสำลักเข้าปอด = เกมโอเวอร์
• ปอดอักเสบ: สำลักแล้วไม่ตายใช่ไหม? รอเจอปอดอักเสบก่อน เผลอๆ ต้องใช้เครื่องช่วยหายใจ
• หายใจล้มเหลว: ปอดพัง หายใจเองไม่ได้ จบนะ

FYI: หมอบอกอดน้ำก่อนผ่าตัด 6-8 ชั่วโมง กินไรเข้าไปก่อนหน้านั้นเรื่องของมึง

ทำไมต้อง CXR ก่อนผ่าตัด

อ้าว! จะผ่าตัดแล้วไม่เช็กปอดก่อนเหรอ? นี่ไม่ใช่เรื่องตลกนะ! คิดว่าตัวเองเป็นซูเปอร์ฮีโร่เหรอ ที่จะทนทุกอย่างไหว?

• วัณโรคจ๋า…อย่ามาป่วน!: ถ้ามีเชื้อวัณโรคแอบซุ่มอยู่ พอผ่าตัดปุ๊บ ใส่ท่อช่วยหายใจปั๊บ เชื้อมันก็ลอยละล่องไปทั่วห้องผ่าตัด เสี่ยงมากนะ! ทั้งทีมผ่าตัด ทีมดมยา พยาบาล… โดนกันหมด! คิดดูสิ จากการผ่าตัดเล็กๆ กลายเป็นผ่าตัดใหญ่ เพราะต้องรักษาวัณโรคไปด้วย! ปีนี้ก็ยังพบเคสแบบนี้บ่อยๆอยู่เลยนะ (ข้อมูลจากกรมควบคุมโรค ปี 2566)

• ปอดแข็งแรง ผ่าตัดก็ลื่นไหล: CXR ช่วยดูสุขภาพปอดโดยรวม ว่ามีการติดเชื้ออื่นๆรึเปล่า ขนาดหัวใจเป็นไงบ้าง ถ้าปอดไม่แข็งแรง ผ่าตัดเสี่ยงอันตรายกว่าเดิมเยอะ บางทีต้องเลื่อนผ่าตัด หรือปรับแผนการรักษา เสียเวลาเปล่าๆ

• ไม่ใช่เรื่องเล่นๆนะ!: คิดซะว่า CXR เป็นประกันภัยก่อนผ่าตัด ช่วยลดความเสี่ยง เพิ่มโอกาสให้ผ่าตัดสำเร็จลุล่วง ปลอดภัยทั้งคนไข้และทีมแพทย์ คุ้มค่ากว่าเยอะ!

สรุปสั้นๆ ง่ายๆ เลย CXR ก่อนผ่าตัดคือการตรวจเช็คความพร้อมของร่างกาย โดยเฉพาะปอด เพื่อความปลอดภัยของทุกฝ่าย อย่าประมาท! ไม่งั้นจะกลายเป็นเรื่องใหญ่กว่าที่คิด ปีนี้เห็นเคสที่ต้องเลื่อนผ่าตัดเพราะ CXR พบความผิดปกติอยู่หลายรายแล้วนะ

#ผ่าตัด #สารน้ำ #เตรียมตัว