ทำไมบริเวณแผลผ่าตัดถึงเเข็ง

ความแข็งของแผลผ่าตัด: กระบวนการซ่อมแซมและภาวะแทรกซ้อนที่ควรระวัง

ความรู้สึกแข็งบริเวณแผลผ่าตัดเป็นปรากฏการณ์ที่พบได้บ่อยหลังการผ่าตัด ความแข็งนี้เกิดจากกระบวนการซ่อมแซมตามธรรมชาติของร่างกาย ซึ่งเกี่ยวข้องกับการสร้างเนื้อเยื่อเกี่ยวพันชนิดหนึ่งที่เรียกว่า “พังผืด” (Scar Tissue) พังผืดนี้มีโครงสร้างที่หนาแน่นกว่าเนื้อเยื่อปกติ จึงทำให้บริเวณแผลมีความแข็งและอาจรู้สึกตึงได้

กระบวนการสร้างพังผืดนี้เริ่มขึ้นทันทีหลังจากการบาดเจ็บหรือการผ่าตัด ร่างกายจะเร่งสร้างคอลลาเจน โปรตีนที่สำคัญในการสร้างโครงสร้างเนื้อเยื่อ เพื่อเชื่อมต่อเนื้อเยื่อที่ถูกตัดขาด ในระยะแรก แผลจะบวมและอักเสบ ซึ่งเป็นกระบวนการปกติ แต่เมื่อเวลาผ่านไป การอักเสบจะลดลง และคอลลาเจนจะถูกจัดเรียงตัวใหม่ ทำให้แผลค่อยๆ แข็งตัวขึ้น

ความแข็งของแผลผ่าตัดนี้มักจะค่อยๆ ลดลงตามเวลา โดยปกติจะใช้เวลาหลายเดือนถึงหลายปี ขึ้นอยู่กับขนาดและความลึกของแผล รวมถึงปัจจัยอื่นๆ เช่น สุขภาพของผู้ป่วย การดูแลแผล และประเภทของการผ่าตัด อย่างไรก็ตาม ในบางกรณี ความแข็งของแผลอาจรุนแรงกว่าปกติ และอาจเป็นสัญญาณของภาวะแทรกซ้อนที่จำเป็นต้องได้รับการรักษา

ภาวะแทรกซ้อนที่อาจทำให้เกิดความแข็งของแผลอย่างรุนแรง ได้แก่:

• แผลนูน (Hypertrophic Scar): เป็นแผลที่มีความแข็งและนูนสูงกว่าระดับผิวหนัง แต่จะไม่ลุกลามเกินขอบเขตของแผลเดิม
• คีลอยด์ (Keloid): เป็นแผลที่นูนสูงกว่าระดับผิวหนัง และลุกลามเกินขอบเขตของแผลเดิม มักมีสีแดงหรือชมพู และอาจรู้สึกคันหรือเจ็บได้ คีลอยด์มักเกิดกับผู้ที่มีผิวสีเข้ม
• การติดเชื้อ: การติดเชื้อที่แผลอาจทำให้เกิดการอักเสบและการสร้างพังผืดมากเกินไป ส่งผลให้แผลแข็งและเจ็บปวด

หากพบว่าความแข็งของแผลผ่าตัดเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว มีอาการเจ็บปวด บวมแดง หรือมีหนองไหลออกมา ควรปรึกษาแพทย์โดยทันที แพทย์จะทำการตรวจสอบและวินิจฉัยสาเหตุ และให้การรักษาที่เหมาะสม ซึ่งอาจรวมถึงการใช้ยา การฉีดยา หรือการผ่าตัด การดูแลแผลอย่างถูกวิธี เช่น การใช้ครีมหรือเจลที่ช่วยลดการเกิดแผลเป็น และการนวดเบาๆ สามารถช่วยลดความแข็งและปรับปรุงรูปลักษณ์ของแผลได้ แต่ควรปรึกษาแพทย์ก่อนที่จะใช้ผลิตภัณฑ์ใดๆ

สรุปแล้ว ความแข็งของแผลผ่าตัดเป็นกระบวนการปกติของการซ่อมแซมแผล แต่หากมีความผิดปกติหรืออาการรุนแรงควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับการรักษาและคำแนะนำที่ถูกต้อง การดูแลแผลอย่างเหมาะสม และการสังเกตอาการอย่างใกล้ชิด จะช่วยลดความเสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนและทำให้แผลหายได้เร็วขึ้นและมีลักษณะที่ดีขึ้น