รูมาตอยด์ ต้องกินยาตลอดชีวิตไหม

Rheumatoid arthritis ใช้ยาอะไร

อืมม…โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์นี่… หนักใจจัง

ปีนี้หมอให้ทานยาอะไรบ้างนะ… จำได้ไม่ค่อยชัด แต่คิดว่ามีพวกยาต้านสารไซโตไคน์ ใช่ไหม? คือพวกมันไปบล็อกสารที่ทำให้ข้ออักเสบอ่ะ จำชื่อยาจริงๆไม่ได้ แต่รู้สึกเหมือนเคยได้ยินชื่อ… infliximab, etanercept กับ adalimumab หรือเปล่านะ… มึนๆหัวจัง

• ยาต้านพวกไซโตไคน์นี่แหละ หลักๆเลย
• จำชื่อยาทั้งหมดไม่ได้จริงๆ พยายามนึกแล้วนะ แต่สมองมันล้าๆ
• ช่วยลดอาการอักเสบได้เยอะ แต่ก็มีผลข้างเคียงบ้างแหละ ปกติฉันทานยาตัวนี้แล้วก็ยังมีอาการบ้าง

เหนื่อยจัง คิดอะไรมากมายตอนนี้เนี่ย… แค่อยากนอน… พรุ่งนี้ค่อยมาคิดเรื่องยาใหม่ดีกว่า… ลืมไป ปีนี้หมอนัดตรวจอีกทีเดือนหน้า ต้องจำได้นะ…

รูมาตอยมีโอกาสหายไหม

รูมาตอยด์… หายไหมนะ?

• ไม่หายขาดอะดิ แต่หมอบอกคุมได้นะ
• ยา ต้องกินตลอดชีวิตเลยเหรอ? เซ็งเลย
• ยาแก้ปวดก็กินไปดิ ปวดก็กิน ไม่ปวดก็ไม่ต้องกิน? งงตัวเอง
• ยาฉีดก็มี? ไม่เคยลอง กลัวเข็ม!
• อักเสบๆ เนี่ยะ… มันคืออะไรวะ? (ต้องไปหาอ่านเพิ่ม)
• ชีวิตประจำวันปกติ… ทำได้จริงเหรอ? บางวันลุกจากเตียงยังลำบาก

บ้าจริง นี่มันปี 2567 แล้วนะ! (ตอนแรกนึกว่า 65) ทำไมยังไม่มียาที่กินแล้วหายเลยวะเนี่ย?

ข้อมูลเพิ่มเติม (เผื่อใครอยากรู้):

• bpksamutprakan.com นี่เว็บโรงพยาบาลไรเนี่ย? ต้องลองเข้าไปดูเผื่อมีข้อมูลใหม่ๆ
• รูมาตอยด์ ไม่ได้เป็นแค่ที่ข้อ? อ้าว! แล้วมันเป็นที่ไหนได้อีก? (ต้องหาข้อมูลเพิ่มอีกแล้ว!)
• แม่บอกว่ากินน้ำมันปลาช่วยได้? จริงเหรอ?

รูมาตอยด์ เป็นกรรมพันธุ์ไหม

รูมาตอยด์เป็นกรรมพันธุ์มั้ย? ถามได้! แต่ตอบยากกว่าถามว่า “ไก่กับไข่อะไรเกิดก่อน” อีกนะเนี่ย! มันไม่ใช่แค่ “ใช่” หรือ “ไม่ใช่” ง่ายๆ เหมือนถามว่า “กินข้าวหรือยัง?” ซะหน่อย

• พันธุกรรมมีส่วน แต่ไม่ใช่ตัวการหลัก: คิดง่ายๆ เหมือนล็อตเตอรี่ มีพันธุกรรมที่เพิ่มโอกาสเป็น แต่ไม่ใช่ว่ามีพันธุกรรมนี้ปุ๊บเป็นปั๊บนะ ต้องมีปัจจัยอื่นๆ มาเสริมอีกเพียบ! เหมือนซื้อล็อตเตอรี่หลายใบ โอกาสถูกก็เพิ่มขึ้น แต่ก็ไม่ได้การันตีว่าจะถูกทุกใบหรอกนะ

• เชื้อโรคกับฮอร์โมนก็มา!: นี่แหละตัวดี! บางทีเชื้อโรคอาจเป็นตัวจุดชนวน ทำให้ร่างกายเพี้ยน โจมตีตัวเอง ส่วนฮอร์โมนเพศหญิง นี่ยิ่งกว่าน้ำมันใส่ไฟ เลยทำให้ผู้หญิงเป็นมากกว่าผู้ชายถึงสามเท่า สมกับเป็นเพศที่ต้องทนทุกข์ทรมานมากกว่าอยู่แล้ว!

• สิ่งแวดล้อมก็มีผล: เช่นมลภาวะ ความเครียด หรือแม้แต่สิ่งที่เราทานเข้าไป อาจเป็นตัวเร่งปฏิกิริยาให้โรคนี้แสดงอาการ เหมือนกับการเติมน้ำมันลงไปในรถ น้ำมันดีก็วิ่งดี น้ำมันเสียก็พัง!

สรุปง่ายๆ คือ รูมาตอยด์เป็นเรื่องซับซ้อน ไม่ใช่แค่พันธุกรรมอย่างเดียว แต่เป็นปัจจัยหลายอย่างรวมกัน เหมือนทำกับข้าว ต้องมีทั้งวัตถุดิบ เครื่องปรุง และฝีมือคนทำ ถึงจะออกมาอร่อย ถ้าขาดอย่างใดอย่างหนึ่ง ก็อาจจะไม่อร่อย หรืออาจจะเละไปเลยก็ได้! ปีนี้ (2566) ก็ยังเป็นแบบนี้แหละ ไม่เปลี่ยนแปลง!

รู มา ต อย ด์ กิน อาหาร ทะเล ได้ ไหม

กินได้ป่ะเนี่ย อาหารทะเล อืมมมม… รูมาตอยด์นี่มันเรื่องใหญ่เนอะ ต้องระวัง

• ปลาไขมันสูง อันตรายมั้ย? ไม่แน่ใจ แต่คงต้องเลี่ยงไว้ก่อนละกัน ปลอดภัยไว้ก่อน

• ปลาอะไรนะที่มีปรอทเยอะๆ ทูน่า? อืม จำไม่ได้ ต้องไปหาข้อมูลเพิ่ม แต่ก็น่าจะเลี่ยงดีกว่า

• สุกๆดิบๆ อันตรายแน่ๆ ต้องสุกดีๆ ถึงจะปลอดภัย นี่แหละสำคัญ

กินแล้วปวดข้อขึ้นมั้ย ต้องสังเกตตัวเองดีๆ นี่แหละยาก

ถ้าปวดขึ้น ไปหาหมอ หรือ หาหมอเฉพาะทางโภชนาการ ดีกว่ามั้ยนะ ปรึกษาเค้าดีกว่า มั่วเองไม่ไหว

ปีนี้ฉันไปตรวจสุขภาพ หมอบอกว่า ต้องควบคุมอาหาร จริงๆนะ เครียดเลย

สรุปคือ กินได้ แต่เลือกๆหน่อย สุกๆ ปรอทน้อยๆ ไขมันน้อยๆ แล้วก็…สังเกตอาการตัวเองด้วย สำคัญสุดๆ ลืมไม่ได้ ไปหาหมอถ้ามีอาการผิดปกติ จำไว้ๆๆ

จะรู้ได้อย่างไรว่าเป็นรูมาตอย

โอ๊ยตาย! อาการหนักหนาขนาดนี้ ไปหาหมอเถอะครับ! อย่ามัวแต่ถามในนี้ เดาเองไม่ถูกหรอกนะ เป็นลมแดดหรือเป็นผีเข้าก็ไม่รู้! แต่ถ้าอยากรู้ว่ามีโอกาสเป็นรูมาตอยหรือเปล่า ก็ลองเช็คลิสต์ดูคร่าวๆ (อย่าเอาไปวินิจฉัยเองนะเว้ย เดี๋ยวหาว่าผมยุ!)

• คอแข็งเป็นไม้: หันซ้ายหันขวาไม่ได้ ก้มเงยก็ไม่ไหว นี่ถ้าเป็นงูจะกลายเป็นงูหลามขดตัวแน่นแล้วนะเนี่ย!

• ปวดหัวปวดคอ: นี่ถ้ากินยาแก้ปวดไม่หาย ต้องไปหาหมอด่วนเลยนะ อย่าปล่อยให้มันลามไปถึงสมองล่ะ!

• ไหล่ติด: เคลื่อนไหวได้แต่จำกัด เหมือนถูกผูกมัดไว้กับเสา! ลองนึกภาพตัวเองเป็นนกกระจอกเทศที่บินไม่ได้ดูสิ

• สะโพกพัง: เดินลำบาก เหมือนขาเป็นตะกั่วถ่วง! แค่เดินไปซื้อของชำยังเหนื่อย นี่ถ้าต้องไปวิ่งมาราธอนคงต้องขอใช้รถเข็นแล้วล่ะ!

• กล่องเสียงอักเสบ (บางราย): หายใจลำบาก เสียงแหบ นี่ถ้าร้องเพลงคงเหมือนแมวร้องไห้!

ข้อมูลเพิ่มเติม (เอาไว้ศึกษาเพิ่มเติมเองนะ อย่าเอาไปรักษาเองเด็ดขาด!)

• อาการที่กล่าวมานั้นเป็นเพียงส่วนหนึ่งของอาการรูมาตอย ไม่ใช่ทั้งหมด รูมาตอยมีหลายชนิด อาการแตกต่างกันไป
• การวินิจฉัยต้องอาศัยการตรวจร่างกายและการตรวจทางห้องปฏิบัติการโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ
• ปีนี้ (2566) ยังไม่มีวิธีรักษาให้หายขาด แต่มีวิธีการรักษาเพื่อบรรเทาอาการและชะลอการดำเนินโรค
• การดูแลตนเองที่ถูกวิธีสำคัญมาก เช่น การออกกำลังกาย การควบคุมอาหาร และการพักผ่อนอย่างเพียงพอ

อย่าลืมนะ ข้อมูลนี้เพื่อการให้ความรู้เบื้องต้นเท่านั้น ไปพบแพทย์โดยเร็วที่สุด อย่ามัวแต่ค้นหาข้อมูลเองจนลืมรักษาตัวเอง!

รูมาตอยด์ตรวจเลือดเจอไหม

อืม… โรครูมาตอยด์เนี่ยนะ… มันตรวจเจอในเลือดได้มั้ย… จริง ๆ แล้วมันก็… ไม่ได้ชัดเจนขนาดนั้นหรอก

เท่าที่ฉันรู้มาจากการไปหาหมอปีนี้ เค้าบอกว่า สารที่บ่งบอกโรครูมาตอยด์ พบได้แค่ประมาณ 70-80% ในคนที่เป็นโรคนี้จริงๆ มันก็… ไม่ใช่ว่าเจอปุ๊บเป็นปั๊บเลยนะ

แถมยังเจอในโรคอื่นได้อีก อย่างเช่น โรคข้ออักเสบชนิดอื่นๆ หรือแม้แต่คนปกติบางคนก็เจอได้ ยิ่งช่วงแรกๆ ของโรค บางทีก็ตรวจไม่เจอด้วยซ้ำ มันเลย… ไม่ใช่ตัวชี้วัดที่แน่นอนอะ

สรุปง่ายๆ คือ ตรวจเจอสารนี้ ก็แค่เป็นส่วนหนึ่งในการช่วยวินิจฉัย ไม่ใช่ว่าเจอแล้วเป็นโรคนี้เลย หมอต้องดูหลายอย่างประกอบกัน ถึงจะสรุปได้

• การตรวจเลือดหาสาร rheumatoid factor (RF) ไม่ใช่การวินิจฉัยโรครูมาตอยด์โดยตรง
• ผลตรวจบวกปลอมได้ พบในโรคอื่นๆ และคนปกติ
• จำเป็นต้องใช้ข้อมูลอื่นๆ ร่วมในการวินิจฉัย เช่น อาการทางคลินิก ภาพเอ็กซเรย์ และการตรวจอื่นๆ
• ปีนี้ฉันไปตรวจมา หมอบอกให้สังเกตอาการตัวเองด้วย ไม่ใช่พึ่งพาผลเลือดอย่างเดียว

อาการเริ่มแรกของโรคข้ออักเสบรูมาตอยด์คืออะไร

โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ (RA) เริ่มต้นยังไงน่ะเหรอ? บอกเลยว่ามันไม่มาแบบ “Hello, I’m RA, nice to meet you!” นะจ๊ะ! มันค่อยๆ แฝงตัวมาแบบเนียนๆ เหมือนเพื่อนร่วมงานที่ชอบแอบกินขนมเราตอนเที่ยง

• อาการแรกๆ มักเป็นปวด บวม ตามข้อ ไม่ใช่แค่ข้อเดียวนะ อย่างน้อยสองข้อขึ้นไป คิดภาพง่ายๆ เหมือนโดนผีตีแต่ไม่ใช่ผีทั่วไป เป็นผีที่ชอบเล่นงานข้อต่อ เฉพาะเจาะจงมาก

• ตึงๆ เหนียวๆ โดยเฉพาะตอนเช้า หรือหลังจากนั่งนานๆ เหมือนร่างกายไปเที่ยวปาร์ตี้หนักๆ มา ลุกไม่ขึ้นเลย

• ปวดแบบคู่ๆ ปวดข้อซ้ายก็ปวดข้อขวา เหมือนมันมีเพื่อนซี้ ไม่ทิ้งกันเลย

ปีนี้(2566) ผมไปตรวจสุขภาพประจำปี หมอบอกว่าให้ระวังเรื่องโรคข้ออักเสบ เพราะในครอบครัวผมมีคนเป็น เลยต้องหมั่นออกกำลังกาย กินอาหารดีๆ รักษาสุขภาพให้แข็งแรง ไม่งั้นมันจะมาเล่นงานเราเอาได้นะ!

• ข้อมูลเพิ่มเติม: โรค RA เป็นโรคภูมิต้านตนเอง ร่างกายไปโจมตีข้อต่อตัวเอง เหมือนกับเราไปต่อยตัวเอง บ้าไปแล้ว! ถ้าสงสัยว่าตัวเองเป็นหรือเปล่า รีบไปหาหมอ อย่าชะล่าใจ มันไม่ใช่เรื่องตลกนะ! เพราะยิ่งรักษาช้า ยิ่งเสียหายมาก เหมือนไฟไหม้บ้าน ยิ่งดับช้า ยิ่งเสียหายเยอะขึ้นเรื่อยๆ