อาการวูบล้มเกิดจากอะไร

เบื้องหลังอาการวูบ: เมื่อโลกหมุนคว้างเพียงเสี้ยววินาที

อาการวูบ หรือที่ทางการแพทย์เรียกว่า “Syncope” เป็นภาวะที่เรารู้สึกเหมือนจะเป็นลม หมดสติไปชั่วขณะ หรือรู้สึกเหมือนโลกหมุน แม้จะเกิดขึ้นเพียงไม่กี่วินาที แต่อาการวูบก็สร้างความตกใจและกังวลได้ไม่น้อย โดยเฉพาะอย่างยิ่ง หากเกิดขึ้นบ่อยครั้งหรือมีอาการอื่นร่วมด้วย แล้วอะไรคือสาเหตุที่ทำให้เกิดอาการวูบ?

เบื้องหลังอาการวูบ เกิดจากการที่สมองได้รับออกซิเจนไม่เพียงพอชั่วคราว ซึ่งอาจมีต้นตอมาจากหลายปัจจัย ตั้งแต่เรื่องใกล้ตัวที่เราอาจมองข้าม ไปจนถึงปัญหาสุขภาพที่ซับซ้อน ลองมาดูสาเหตุหลักๆ กัน

• ความดันโลหิตผันผวน: การเปลี่ยนแปลงความดันโลหิตอย่างฉับพลัน เช่น ความดันโลหิตต่ำเฉียบพลัน (Orthostatic hypotension) ที่เกิดขึ้นเมื่อเปลี่ยนท่าทางเร็วเกินไป จากนั่งหรือนอนเป็นยืน ทำให้เลือดไปเลี้ยงสมองไม่ทัน จึงเกิดอาการวูบได้

• ภาวะขาดน้ำ: ร่างกายที่ขาดน้ำส่งผลต่อปริมาณเลือด ทำให้ความดันโลหิตลดลงและเลือดไปเลี้ยงสมองได้น้อยลง จึงเป็นอีกสาเหตุหนึ่งที่ทำให้เกิดอาการวูบได้ โดยเฉพาะในสภาพอากาศร้อนหรือหลังออกกำลังกายหนัก

• อิทธิพลของระบบประสาทอัตโนมัติ: ระบบประสาทอัตโนมัติควบคุมการทำงานของหัวใจและหลอดเลือด บางครั้งระบบนี้อาจทำงานผิดปกติ เช่น Vasovagal syncope ซึ่งเกิดจากการที่เส้นเลือดขยายตัวอย่างรวดเร็ว ทำให้ความดันโลหิตลดลงและหัวใจเต้นช้าลง มักเกิดขึ้นเมื่อเจอสิ่งกระตุ้นบางอย่าง เช่น ความกลัว ความเจ็บปวด การมองเห็นเลือด หรือแม้แต่อากาศร้อนอบอ้าว

• ปัญหาเกี่ยวกับหัวใจ: ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ ลิ้นหัวใจรั่ว หรือหัวใจเต้นเร็ว/ช้าผิดปกติ ล้วนส่งผลต่อการสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงสมอง และเป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้เกิดอาการวูบได้ ควรปรึกษาแพทย์ทันทีหากมีอาการร่วมอื่นๆ เช่น เจ็บหน้าอก ใจสั่น หายใจลำบาก

• ปัจจัยอื่นๆ: นอกจากนี้ยังมีปัจจัยอื่นๆ ที่อาจทำให้เกิดอาการวูบได้ เช่น การยืนเป็นเวลานาน การไอหรือจามแรงๆ ภาวะโลหิตจาง ระดับน้ำตาลในเลือดต่ำ ผลข้างเคียงจากยาบางชนิด รวมไปถึงความวิตกกังวลและภาวะเครียด

แม้ว่าอาการวูบในบางกรณีจะหายได้เอง แต่หากเกิดขึ้นบ่อยครั้ง มีอาการอื่นร่วมด้วย หรือรู้สึกผิดปกติ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุและรับการรักษาที่เหมาะสม การวินิจฉัยที่ถูกต้องจะช่วยป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่อาจเป็นอันตรายได้