ยากดภูมิกินเพื่ออะไร

โรคอะไรที่ต้องกินยากดภูมิ

โรคที่ต้องใช้ยากดภูมิคุ้มกัน

จริงๆ แล้วโรคที่ต้องใช้ยากดภูมิมีหลายโรคมาก ขึ้นอยู่กับว่าภูมิคุ้มกันร่างกายทำงานผิดปกติยังไง ไม่ใช่แค่ทำงานมากเกินไปอย่างเดียว บางทีทำงานน้อยไปก็ต้องใช้ยาช่วยเหมือนกัน

• โรคแพ้ภูมิตัวเอง: อย่างเช่น โรค SLE (Systemic Lupus Erythematosus) หรือโรคลูปัส และโรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ (Rheumatoid Arthritis) พวกนี้ร่างกายไปโจมตีเซลล์ตัวเอง ต้องใช้ยากดภูมิเพื่อควบคุม

• โรคหลังการปลูกถ่ายอวัยวะ: อันนี้สำคัญมาก ร่างกายจะมองอวัยวะใหม่เป็นสิ่งแปลกปลอม ต้องใช้ยากดภูมิเพื่อป้องกันการต่อต้าน ไม่งั้นร่างกายจะปฏิเสธอวัยวะนั้น นี่เป็นเหตุผลหลักที่คนปลูกถ่ายไตต้องกินยาตลอดชีวิต

• โรคทางเดินอาหาร: บางโรคลำไส้อักเสบเรื้อรัง เช่น โรค Crohn’s disease หรือ ulcerative colitis อาจต้องใช้ยากดภูมิช่วยควบคุมอาการอักเสบ ซึ่งส่วนตัวผมคิดว่าโรคพวกนี้ต้องดูแลสุขภาพร่างกายอย่างจริงจัง

• โรคผิวหนัง: บางโรคผิวหนังร้ายแรง เช่น โรคสะเก็ดเงินชนิดรุนแรง ก็อาจต้องพึ่งยากดภูมิ จริงๆ แล้วโรคผิวหนังหลายอย่างการรักษามันซับซ้อนกว่าที่คิดนะ

• โรคเลือดและระบบประสาท: โรคโลหิตจางธาลัสซีเมียบางชนิดที่รุนแรง หรือโรคทางระบบประสาทบางชนิดที่เกี่ยวข้องกับการทำงานผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกันก็อาจต้องใช้ยากดภูมิ

ข้อควรระวัง: การใช้ยากดภูมิต้องอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์อย่างเคร่งครัด ยาพวกนี้มีผลข้างเคียง ถ้าใช้ไม่ถูกต้องอาจทำให้เกิดปัญหาสุขภาพอื่นๆ ตามมาได้ เช่น ติดเชื้อง่ายขึ้น เพราะภูมิคุ้มกันอ่อนแอลง

ปีนี้ (2566) ยังไม่มีอะไรเปลี่ยนแปลงมากนักเกี่ยวกับโรคที่ต้องใช้ยากดภูมิ แต่เทคโนโลยีการแพทย์ก็พัฒนาอยู่ตลอด อาจมีการคิดค้นยากดภูมิชนิดใหม่ๆ ที่มีประสิทธิภาพและผลข้างเคียงน้อยลงในอนาคต

ยากดภูมิ กินตอนไหน

ยากดภูมิ ควรทานหลังอาหารครับ เพื่อลดอาการข้างเคียง เรื่องนี้สำคัญมาก เพราะถ้าทานตอนท้องว่าง โอกาสเกิดอาการไม่พึงประสงค์สูงขึ้น ผมเองเคยมีประสบการณ์ตรงกับยาประเภทนี้ ตอนนั้นทานก่อนอาหาร แทบวิ่งเข้าห้องน้ำเลยครับ ตั้งแต่นั้นมา เลยระมัดระวังเป็นพิเศษ จำใส่ใจให้ดีนะครับ

• ลดอาการข้างเคียง: การทานยากดภูมิหลังอาหารช่วยลดโอกาสเกิดอาการคลื่นไส้ อาเจียน และปวดท้องได้อย่างมีประสิทธิภาพ
• เพิ่มประสิทธิภาพการดูดซึม: แม้ว่าจะไม่ใช่กับยากดภูมิทุกชนิด แต่การทานหลังอาหารอาจช่วยเพิ่มการดูดซึมยาเข้าสู่กระแสเลือดได้บ้าง ขึ้นอยู่กับชนิดยาด้วยนะครับ ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร
• คำแนะนำแพทย์สำคัญที่สุด: อย่าลืมนะครับ คำแนะนำของแพทย์เป็นสิ่งสำคัญที่สุด ควรปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัด เพราะร่างกายแต่ละคนไม่เหมือนกัน สิ่งที่ใช้ได้ผลกับคนอื่นอาจไม่เหมาะกับเราเสมอไป เรื่องสุขภาพต้องละเอียดรอบคอบ

เพิ่มเติม: การทานยาควบคู่กับอาหารบางประเภทอาจมีผลต่อประสิทธิภาพของยาได้ เช่น การทานยาบางชนิดร่วมกับแคลเซียมอาจทำให้การดูดซึมยาลดลง ปีนี้ (2566) มีการศึกษาเพิ่มเติมเกี่ยวกับปฏิกิริยาระหว่างยากดภูมิและอาหาร แต่รายละเอียดจำเพาะต้องอ้างอิงจากเอกสารทางการแพทย์โดยตรงครับ ผมแนะนำให้ปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อรับคำแนะนำที่เหมาะสมกับตัวคุณเอง เพราะสุขภาพเป็นเรื่องสำคัญ อย่าประมาทนะครับ

กินยากดภูมิเพื่ออะไร

กินยากดภูมิเพื่ออะไรเนี่ย? 🤔 บางทีก็ลืมๆเหมือนกัน เออ ล่าสุดแม่เราก็เพิ่งไปหาหมอมา หมอบอกว่าแม่เป็น SLE ต้องกินยากดภูมิ SLE นี่มันโรคอะไรนะ โรคพุ่มพวงใช่มั้ย จำได้ลางๆ เคยอ่านเจอในเน็ต 🤔 คือมันเป็นโรคที่ร่างกายสร้างภูมิมาทำร้ายตัวเอง แปลกดีเนอะ เหมือนหนัง Sci-fi เลย

• SLE – Systemic lupus erythematosus (จดไว้หน่อย จะได้ไม่ลืม)
• แม่เราตรวจเจอ SLE ปีนี้เอง ตอนแรกก็ตกใจ แต่หมอบอกว่าคุมอาการได้

ถ้าร่างกายสร้างภูมิมาทำร้ายตัวเองก็ต้องกินยากดภูมิสินะ เหมือนปิดสวิตช์ไม่ให้ระบบมันทำงานหนักเกินไป ก็เข้าใจได้อยู่ แต่ยากดภูมินี่มันมีผลข้างเคียงเยอะเหมือนกันนะ แม่เราบ่นว่าเวียนหัว อ่อนเพลีย บางทีก็คลื่นไส้ สงสารแม่จัง 😥

• ผลข้างเคียงยากดภูมิ: เวียนหัว, อ่อนเพลีย, คลื่นไส้, ติดเชื้อง่าย
• แม่บอกว่าต้องระวังเรื่องการติดเชื้อ ล้างมือบ่อยๆ ใส่แมสก์ตลอด

นอกจาก SLE แล้ว ยังมีโรคอื่นๆที่ต้องกินยากดภูมิอีกใช่มั้ยนะ? เหมือนเคยได้ยินว่าคนที่ปลูกถ่ายอวัยวะก็ต้องกิน 🤔 จริงปะ หรือว่าจำผิด เพราะร่างกายจะมองอวัยวะใหม่เป็นสิ่งแปลกปลอม แล้วจะต่อต้าน ก็ต้องกินยากดภูมิเพื่อไม่ให้ร่างกายต่อต้านอวัยวะใหม่

• ปลูกถ่ายอวัยวะ – กินยากดภูมิเพื่อป้องกันการต่อต้านอวัยวะใหม่
• โรคอื่นๆ ที่ต้องกินยากดภูมิ: โรค Crohn, MS, Psoriasis

เมื่อกี้หาข้อมูลเพิ่ม โรค Crohn, MS, Psoriasis ก็ต้องกินยากดภูมิเหมือนกัน เยอะเหมือนกันนะเนี่ย เออ… เมื่อกี้แม่โทรมาบอกว่าพรุ่งนี้หมอนัดตรวจ ต้องไปเป็นเพื่อนแม่แล้ว 😅 ลืมไปเลย วันนี้ต้องเตรียมของไว้ก่อน จะได้ไม่ลืม พรุ่งนี้ต้องรีบตื่นด้วย

• Crohn’s disease – โรคลำไส้อักเสบเรื้อรัง
• Multiple Sclerosis (MS) – โรคปลอกประสาทเสื่อมแข็ง
• Psoriasis – โรคสะเก็ดเงิน

ยากดภูมิคุ้มกัน รักษาอะไร

ยากดภูมิคุ้มกันนี่นะ ฮาาาาา มันไม่ใช่ยาอมตะแก้ทุกโรคอย่างที่คิดหรอกนะพ่อคุณเอ๊ย! มันเหมือนเบรกของรถสิบล้อคันโหดๆ ที่วิ่งชนทุกอย่างที่ขวางหน้า เบรกไว้ไม่ให้มันพุ่งชนตัวเองตายนั่นแหละ! เอาเป็นว่ามันใช้รักษาพวกโรคที่ระบบภูมิคุ้มกันมันบ้าคลั่ง ตีรวนตัวเองน่ะครับ

• โรคภูมิต้านทานตัวเอง (Autoimmune disease): นี่แหละตัวพ่อ! พวกโรคที่ร่างกายบ้าไปเอง คิดว่าเซลล์ตัวเองเป็นศัตรู เลยโจมตีซะเละ อย่างโรคข้ออักเสบรูมาตอย โรคลูปัส โรคเบาหวานชนิดที่ 1 อะไรทำนองนี้ ยากดภูมิคุ้มกันนี่แหละจะไปช่วยเบรกความบ้าคลั่งของมัน

• หลังการปลูกถ่ายอวัยวะ: นี่ก็สำคัญมาก! เพราะพอเราเอาอวัยวะใหม่เข้าไป ระบบภูมิคุ้มกันมันก็จะมองว่าเป็นศัตรู เลยพยายามทำลาย ยากดภูมิคุ้มกันก็เลยต้องเข้ามาช่วย ไม่งั้นอวัยวะใหม่ก็ไปไม่รอด

• โรคมะเร็งบางชนิด: บางทีก็ใช้ยากดภูมิคุ้มกันช่วย เพราะมะเร็งบางชนิด ระบบภูมิคุ้มกันจะช่วยเร่งการเจริญเติบโตของมัน ยากดภูมิคุ้มกันจึงมีส่วนช่วยควบคุม แต่ไม่ได้รักษาหายขาดนะ อย่าเข้าใจผิด!

• อื่นๆ อีกสารพัด: เอาจริงๆ แพทย์ใช้มันรักษาสารพัดโรคได้อีกเยอะแยะ แต่ก็ต้องระวังผลข้างเคียง มันเหมือนดาบสองคม ถ้าใช้ไม่ถูกวิธี ก็เละได้เหมือนกัน! อย่างผมคนนึงนี่แหละ เคยเห็นเพื่อนผมโดนผลข้างเคียงยาตัวนี้เล่นงาน ซวยไปเลยล่ะ! (แต่ขอไม่ลงรายละเอียดนะ กลัวเจอฟ้อง!)

เพิ่มเติม: ก่อนกินยาประเภทนี้ ควรปรึกษาแพทย์ อย่าไปซื้อตามร้านขายยา หรือฟังคำแนะนำจากคนอื่น เพราะมันอันตรายกว่าที่คิดเยอะ! อย่าคิดว่าไปกินเองแล้วจะหาย มันต้องอยู่ในการดูแลของแพทย์จริงๆ นะครับ ไม่งั้นอาจจะไปนอนโรงพยาบาลยาวเลยก็ได้! ปีนี้ก็ยังเห็นคนไปหาหมอเพราะยาพวกนี้ผลข้างเคียงเยอะอยู่ น่ากลัวจริง ๆ

ภูมิคุ้มกันทําลายตัวเอง เกิดจากอะไร

กลางดึกแบบนี้… คิดอะไรเรื่อยเปื่อย เรื่องภูมิคุ้มกันทำลายตัวเองนี่แหละ มันแปลกๆเนอะ

ทำไมร่างกายถึงทำแบบนั้น… เหมือน… เหมือนเพื่อนทรยศอ่ะ ปกติมันต้องปกป้องเรา แต่ดันมาทำร้ายเราเอง… มันเกิดจากอะไรกันแน่

• บางทีระบบมันผิดพลาด ตรวจจับอะไรผิดไป เลยไปโจมตีเซลล์ปกติของเราเอง ปีนี้ก็ยังไม่มีคำตอบที่แน่ชัดนะ หมอบอกแต่ว่ามันซับซ้อนมาก

• มีหลายปัจจัย พันธุกรรมก็มีส่วน แล้วก็สิ่งแวดล้อมด้วยมั้ง อาจจะเจอสารพิษอะไรสักอย่าง ตอนเด็กๆ ฉันเคยโดนสารเคมีรั่วใส่ ไม่รู้เกี่ยวไหมนะ

• บางทีก็เป็นเพราะเชื้อไวรัสหรือแบคทีเรีย มันแอบแฝงตัวอยู่ในเซลล์ของเรา แล้วระบบภูมิคุ้มกันก็ไปโจมตีมันพร้อมกับเซลล์เราไปด้วย คิดแล้วก็เหนื่อยใจ

ฮือ… มันเป็นโรคร้ายแรง ต้องคอยระวัง ฉันเองก็เคยเป็น เบื่อหน่ายกับการกินยา และต้องตรวจร่างกายเป็นประจำ เหนื่อยจัง

ปีนี้ก็ยังหาสาเหตุที่แน่ชัดไม่ได้เลย หมอก็บอกแต่ว่ารักษาตามอาการ มันทรมานนะ รู้ว่าจะต้องอยู่กับมันไปตลอดชีวิต

โรคภูมิคุ้มกันบกพร่องมีอะไรบ้าง

โอเค นี่คือเรื่องของฉันนะ…

ภูมิคุ้มกันบกพร่องเนี่ย มันทำให้ติดเชื้อแบคทีเรียได้ง่ายมากกกก! แบบว่า… ปอดบวมนี่มาอันดับต้นๆ เลยนะ เคยเป็นตอนเด็กๆ ตอนนั้นอยู่ประมาณป. 4 ได้มั้ง ไปเที่ยวทะเลกับครอบครัวที่หัวหิน กลับมาคือไข้ขึ้นสูง ไอแบบทรมานมาก หมอบอกปอดอักเสบ ต้องนอนโรงพยาบาลให้ยาฆ่าเชื้อ โคตรเข็ด!

แล้วก็ยังมีพวกหูอักเสบอีก อันนี้ก็เป็นบ่อยเหมือนกัน ตอนเด็กๆ นี่แบบว่า…แทบจะทุกปี! ปวดหูแบบทรมานสุดๆ ต้องไปหาหมอให้หมอล้างหู ให้ยาหยอดหู มันทรมานกว่าปวดฟันอีกนะสำหรับเราอ่ะ

พวกทางเดินปัสสาวะอักเสบนี่ก็ใช่ย่อยนะ ผู้หญิงอย่างเราๆ นี่เจอบ่อยอยู่แล้ว ยิ่งภูมิคุ้มกันไม่ดีนี่…ไม่ต้องพูดถึง! ซิสถามเพื่อนรอบตัวก็บ่นกันอุบว่าฉี่แสบ ฉี่ขัดคือเรื่องปกติไปแล้ว

แต่ที่น่ากลัวสุดๆ ก็คือติดเชื้อในกระแสเลือดเนี่ยแหละ อันนี้คืออันตรายถึงชีวิตเลยนะ! ญาติเราเคยเป็น ต้องเข้า ICU ด่วนเลยอ่ะ น่ากลัวมากกกก!

แล้วก็พวกระบบทางเดินหายใจส่วนบนส่วนล่างอะไรพวกนี้ก็มาหมดแหละ จาม ไอ เจ็บคอ เป็นหวัด คือเรื่องปกติไปเลยสำหรับคนภูมิคุ้มกันไม่ดีอย่างเรา

วัณโรคนี่ก็อีกเรื่องนึง คนภูมิคุ้มกันต่ำนี่มีความเสี่ยงสูงที่จะเป็นวัณโรค คือมันน่ากลัวนะ เพราะมันติดต่อกันได้ง่ายๆ ด้วย

• ปอดบวม: ตอนป.4 ที่หัวหินน่ะจำได้เลย!
• หูอักเสบ: เป็นตั้งแต่เด็กๆ เลย เบื่อมาก
• ทางเดินปัสสาวะอักเสบ: นี่ก็มาบ่อย เซ็ง
• ติดเชื้อในกระแสเลือด: อันนี้ญาติเคยเป็น น่ากลัว!
• วัณโรค: คนภูมิคุ้มกันต่ำเสี่ยง

ปีนี้ (2567) ก็พยายามดูแลตัวเองมากขึ้น กินวิตามิน ออกกำลังกายบ้าง แต่ก็ยังต้องระวังตัวอยู่ดีอ่ะ! เฮ้อ…ชีวิต!