ระบบปฏิบัติการ (OS) คืออะไร มีกี่ประเภท และมีหน้าที่อะไรบ้าง

โอ๊ย! ระบบปฏิบัติการเนี่ยนะ…ใครไม่เคยปวดหัวกับมันบ้าง ยกมือขึ้น! (ฮ่าๆ) จริงๆ แล้วมันคืออะไรกันแน่? คือถ้าให้พูดแบบบ้านๆ ง่ายๆ เลยนะ มันก็เหมือน ‘ผู้จัดการ’ ของคอมพิวเตอร์เรานั่นแหละ

(เสียงสูง) เคยไหม? ตอนเปิดคอมมาแล้วเจอหน้าต่างฟ้ามรณะ (Blue Screen of Death) นั่นแหละ! ส่วนหนึ่งก็มาจาก OS มันทำงานผิดพลาด หรือไม่ก็โปรแกรมที่เราลงไปมันดันตีกันเองไงล่ะ

แล้วมันมีกี่ประเภท? โอ้โห…เยอะ! ที่คุ้นหูหน่อยก็ Windows ใช่ป่ะ? อันนี้ยอดฮิตติดลมบน บ้านใครๆ ก็ใช้ (ยกเว้นสาย Mac อย่างฉัน! แอบกระซิบ อิอิ) แล้วก็มี macOS ของ Apple ไง ที่เขาว่ากันว่าใช้งานง่าย (จริงเหรอ?) แล้วก็ยังมี Linux อีกนะ อันนี้สายโปรแกรมเมอร์เขาชอบกัน เพราะมันปรับแต่งได้เยอะมาก

แต่ถามว่าหน้าที่มันคืออะไร? นี่สิสำคัญ! คือมันต้องคอยดูแลทุกสิ่งอย่างในคอมพิวเตอร์เราอะ ตั้งแต่เปิดเครื่องมาปุ๊บ มันก็ต้องจัดการให้ CPU ทำงาน, จัดการหน่วยความจำ (RAM) ให้โปรแกรมต่างๆ ได้ใช้, สั่งให้ฮาร์ดดิสก์อ่านเขียนข้อมูล คือ…คิดดูดิ ถ้าไม่มีมัน เราจะทำอะไรกับคอมพิวเตอร์ได้บ้างเนี่ย? คงได้แต่นั่งมองมันเป็นก้อนสี่เหลี่ยมๆ ไปวันๆ อ่ะดิ!

ยกตัวอย่างง่ายๆ นะ สมมติว่าเรากำลังพิมพ์งานอยู่บน Word ใช่ป่ะ? เราก็แค่พิมพ์ๆๆ ไป แต่เบื้องหลังเนี่ย OS มันต้องคอยสั่งให้ CPU ประมวลผลตัวอักษรที่เราพิมพ์, สั่งให้ RAM เก็บข้อมูลชั่วคราว, สั่งให้ฮาร์ดดิสก์บันทึกไฟล์ คือ…มันทำงานตลอดเวลาจริงๆ นะ!

แล้วเคยสงสัยไหมว่าทำไมบางทีคอมเราถึงช้า? เออ…ก็อาจจะเป็นเพราะว่า OS มันทำงานหนักเกินไปไง! โปรแกรมที่เราเปิดพร้อมๆ กันเยอะแยะ มันก็ต้องแบ่งทรัพยากรไปให้ทุกโปรแกรม บางทีมันก็เลย ‘เอ๋อ’ ไปบ้าง เข้าใจมันหน่อยนะ! (หัวเราะ)

สรุปก็คือ ระบบปฏิบัติการเนี่ย มันสำคัญกว่าที่เราคิดเยอะ! มันคือหัวใจหลักของคอมพิวเตอร์เราเลยก็ว่าได้ ถ้าไม่มีมัน…คอมพิวเตอร์เราก็คงเป็นแค่ ‘อิฐ’ ดีๆ นี่เอง!