กระบวนการสืบเสาะคืออะไร

อ้าว! กระบวนการสืบเสาะนี่มันอะไรกันนะ? คือแบบว่า… เคยได้ยินมาบ้างแหละ แต่ไม่ค่อยเข้าใจซักที เหมือนหมอกควันเลยอะ จนกระทั่ง… (เอ๊ะ! จะเล่าดีไหมนะ?) อ้อ! เล่าก็ได้ คือเพื่อนฉันไง โดนคดีมา (เรื่องอะไรน่ะเหรอ? อืม… บอกไม่ได้หรอก ความลับเพื่อน!) แล้วนั่นแหละ ถึงได้รู้ว่ามันสำคัญยังไง

เอาเป็นว่า จากที่ได้ยินมา และที่เห็นเพื่อนมันเจอ กระบวนการสืบเสาะเนี่ย มันก็คือการ… หาข้อมูลเกี่ยวกับคนๆ นึงก่อนที่ศาลจะตัดสินคดี ใช่ไหม? แบบว่า ก่อนจะลงโทษ เค้าก็ต้องรู้จักตัวคนผิดก่อนนี่นา ไม่งั้นจะตัดสินยังไง จะยุติธรรมได้ยังไง ใช่ป่ะ?

ส่วนรายละเอียด อย่างที่เค้าบอกๆ กันมา ก็ประมาณว่า พนักงานคุมประพฤติจะเป็นคนหลักๆ ที่ไปรวบรวมข้อมูล ทั้งประวัติส่วนตัว ชีวิตครอบครัว เพื่อนฝูง สังคมที่อยู่ อะไรแบบนี้ แม้กระทั่ง สภาพความผิดที่เค้าทำ และเหตุผลต่างๆ ที่อาจจะทำให้ศาลเห็นใจ หรือปรานี (คือแบบ… มันมีเหตุผลอะไรบ้างนะ ที่ศาลจะเมตตา ใครรู้บ้าง?)

หลังจากนั้น ก็วิเคราะห์ ประเมิน แล้วก็ทำรายงานส่งศาล เพื่อให้ศาลใช้ประกอบการตัดสินโทษ ตามมาตรา 56 อะไรสักอย่างนี่แหละ (จำเลขมาตราไม่ค่อยได้ ขอโทษนะ!) เป้าหมายหลักๆ ก็คือ อยากให้การตัดสินโทษ มันยุติธรรม เหมาะสมกับความผิด กับตัวคนทำ และกับสังคม (แต่บางที… ก็ไม่แน่เสมอไปใช่มั้ย?)

คือแบบ… เพื่อนฉันนี่แหละ มันบอกว่า กระบวนการนี้สำคัญมาก เพราะมันทำให้ศาลเห็นภาพที่ชัดเจนขึ้น ว่าคนทำผิดเนี่ย เค้าเป็นยังไง ชีวิตเค้าเป็นมาอย่างไร ไม่ใช่แค่ดูจากความผิดอย่างเดียว (จริงด้วยนะ!) บางที ถ้าได้รู้จักเค้าดีๆ อาจจะทำให้การตัดสิน มันไม่รุนแรงเกินไปก็ได้ อืม… คิดแล้วก็… ซับซ้อนดีเนอะ กระบวนการนี้ มันไม่ใช่แค่การลงโทษ แต่เหมือนการพิจารณาอะไรหลายๆ อย่าง พร้อมๆ กันเลย ฮือ… คิดแล้วก็สงสารเพื่อน แต่ก็ช่วยอะไรไม่ได้ นอกจากให้กำลังใจ (เศร้าเลย)