ทําไมฟันถึงมีคราบสีดํา

คราบดำบนฟัน: มากกว่าแค่เรื่องความสวยงามที่มองข้ามไม่ได้

คราบดำบนฟัน ปัญหาที่หลายคนอาจมองข้าม แต่แท้จริงแล้วมันส่งสัญญาณเตือนถึงสุขภาพช่องปากที่อาจกำลังมีปัญหามากกว่าที่คิด หลายคนอาจคิดว่าคราบดำเป็นเพียงเรื่องของความสวยงามที่ทำให้รอยยิ้มไม่สดใส แต่ในความเป็นจริง คราบดำเหล่านี้คือผลลัพธ์จากการสะสมของคราบพลัคที่มีแบคทีเรียเป็นตัวการสำคัญในการสร้างปัญหา

ต้นตอของคราบดำ: เมื่อแบคทีเรียรวมตัวสร้างปัญหา

คราบพลัคคือฟิล์มเหนียวที่ประกอบด้วยแบคทีเรีย เศษอาหาร และน้ำลาย ซึ่งจะก่อตัวขึ้นบนผิวฟันตลอดเวลา หากเราละเลยการดูแลช่องปากอย่างถูกวิธี คราบพลัคเหล่านี้ก็จะสะสมหนาขึ้นเรื่อยๆ และกลายเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ของแบคทีเรียชนิดต่างๆ โดยเฉพาะแบคทีเรียที่สร้างกรด ซึ่งกรดเหล่านี้จะกัดกร่อนเคลือบฟัน ทำให้เกิดฟันผุและปัญหาอื่นๆ ตามมา

นอกจากนี้ แบคทีเรียบางชนิดสามารถผลิตสารสี (Chromogenic Bacteria) ซึ่งจะทำให้คราบพลัคเปลี่ยนเป็นสีดำหรือน้ำตาลเข้มได้ สารสีเหล่านี้จะเกาะติดกับผิวฟันและยากต่อการกำจัดด้วยการแปรงฟันเพียงอย่างเดียว

ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้คราบดำถามหา

ถึงแม้ว่าการสะสมของคราบพลัคจะเป็นสาเหตุหลัก แต่ก็มีปัจจัยอื่นๆ ที่สามารถเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดคราบดำบนฟันได้ เช่น:

• อาหารและเครื่องดื่ม: การบริโภคอาหารและเครื่องดื่มที่มีสีเข้ม เช่น ชา กาแฟ ไวน์แดง หรือน้ำอัดลม เป็นประจำ จะทำให้สารสีจากเครื่องดื่มเหล่านี้เกาะติดบนผิวฟันได้ง่ายขึ้น
• บุหรี่และผลิตภัณฑ์ยาสูบ: นิโคตินและทาร์ในบุหรี่จะทำให้ฟันเปลี่ยนสีเป็นสีเหลือง น้ำตาล หรือดำได้ นอกจากนี้ การสูบบุหรี่ยังลดปริมาณน้ำลาย ซึ่งทำให้คราบพลัคสะสมได้ง่ายขึ้น
• สุขอนามัยในช่องปากที่ไม่ดี: การแปรงฟันไม่สะอาด การใช้ไหมขัดฟันไม่สม่ำเสมอ และการละเลยการดูแลช่องปากอื่นๆ จะทำให้คราบพลัคสะสมและกลายเป็นคราบดำได้ง่าย
• ยาบางชนิด: ยาบางชนิด เช่น น้ำยาบ้วนปากที่มีส่วนผสมของคลอเฮกซิดีน (Chlorhexidine) หรืออาหารเสริมธาตุเหล็ก อาจทำให้ฟันเปลี่ยนสีได้
• อายุ: เมื่ออายุมากขึ้น เคลือบฟันจะบางลง ทำให้ฟันมีโอกาสที่จะติดสีได้ง่ายขึ้น

วิธีป้องกันและจัดการกับคราบดำ: ดูแลตั้งแต่เนิ่นๆ

การป้องกันคราบดำบนฟันสามารถทำได้ง่ายๆ โดยการดูแลช่องปากอย่างถูกวิธีและสม่ำเสมอ ดังนี้:

• แปรงฟันอย่างถูกวิธี: แปรงฟันอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง โดยใช้ยาสีฟันที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์ และแปรงให้ทั่วทุกซี่ฟันเป็นเวลาอย่างน้อย 2 นาที
• ใช้ไหมขัดฟัน: ใช้ไหมขัดฟันทุกวัน เพื่อกำจัดเศษอาหารและคราบพลัคที่อยู่ตามซอกฟันที่แปรงสีฟันเข้าไม่ถึง
• จำกัดการบริโภคอาหารและเครื่องดื่มที่มีสีเข้ม: หากดื่มชา กาแฟ หรือไวน์แดง ควรบ้วนปากด้วยน้ำเปล่าหลังดื่ม
• งดสูบบุหรี่: การเลิกบุหรี่ไม่เพียงแต่จะช่วยป้องกันคราบดำบนฟัน แต่ยังดีต่อสุขภาพโดยรวมอีกด้วย
• พบทันตแพทย์เป็นประจำ: ไปพบทันตแพทย์เพื่อตรวจสุขภาพช่องปากและทำความสะอาดฟันอย่างน้อยปีละ 2 ครั้ง

หากมีคราบดำบนฟันเกิดขึ้นแล้ว ควรรีบปรึกษาทันตแพทย์เพื่อทำการขูดหินปูนและขัดฟัน เพื่อกำจัดคราบดำและป้องกันปัญหาอื่นๆ ที่อาจเกิดขึ้น

สรุป:

คราบดำบนฟันไม่ใช่เพียงแค่ปัญหาด้านความสวยงาม แต่เป็นสัญญาณเตือนถึงสุขภาพช่องปากที่อาจกำลังมีปัญหา การดูแลช่องปากอย่างถูกวิธีและสม่ำเสมอ รวมถึงการพบทันตแพทย์เป็นประจำ จะช่วยป้องกันและกำจัดคราบดำได้อย่างมีประสิทธิภาพ เพื่อสุขภาพช่องปากที่ดีและรอยยิ้มที่สดใสอย่างยั่งยืน

#คราบฟัน #ฟันดำ #สุขภาพฟัน