ประโยคกำกวม ambiguous คืออะไร พร้อมยกตัวอย่าง

ประโยคกำกวม: เมื่อภาษาเล่นซ่อนหาความหมาย

ภาษาไทยนั้นสวยงามและมีความยืดหยุ่นสูง แต่ความยืดหยุ่นนี้บางครั้งก็อาจนำไปสู่ความกำกวม (Ambiguity) ซึ่งหมายถึงสถานการณ์ที่ประโยคหนึ่งๆ สามารถตีความได้มากกว่าหนึ่งความหมาย ทำให้ผู้รับสารเข้าใจผิดหรือสับสนได้ ความกำกวมเกิดขึ้นได้จากหลายปัจจัย เช่น การใช้คำพ้องรูปพ้องเสียง การเรียงลำดับคำ และการละเว้นส่วนประกอบของประโยค

ประโยคกำกวมนั้นแตกต่างจากประโยคที่คลุมเครือ (Vagueness) ซึ่งหมายถึงประโยคที่ขาดความชัดเจนในรายละเอียด เช่น “เขาเป็นคนดี” คำว่า “ดี” นั้นกว้างเกินไป ไม่ชี้ชัดว่าดีในด้านใด ในขณะที่ประโยคกำกวมนั้นมีรายละเอียดครบ แต่สามารถตีความได้หลายทาง

ตัวอย่างประโยคกำกวม:

• “ฉันเห็นคนตกปลาบนสะพาน” ประโยคนี้สามารถตีความได้สองแบบ คือ 1. ฉันยืนอยู่ที่อื่นแล้วเห็นคนตกปลาอยู่บนสะพาน 2. ฉันยืนอยู่บนสะพานแล้วเห็นคนตกปลา (อาจจะตกปลาอยู่ที่อื่น หรืออยู่ใต้สะพาน)

• “แม่ตีเด็กที่ถือไม้เรียว” ประโยคนี้ก็ตีความได้สองแบบเช่นกัน คือ 1. แม่ตีเด็กคนหนึ่งที่กำลังถือไม้เรียวอยู่ 2. แม่ใช้ไม้เรียวตีเด็ก

• “น้องชายของเพื่อนฉันแต่งงานแล้ว” ประโยคนี้กำกวมตรงที่ไม่รู้ว่าใครแต่งงาน น้องชายของเพื่อน หรือเพื่อนของน้องชาย

• “ผมเจอลุงกับป้าที่ตลาด” ประโยคนี้สามารถตีความได้ว่า ผมเจอลุงและป้าพร้อมกันที่ตลาด หรือ ผมเจอลุงที่ตลาด และเจอป้าที่ตลาด (อาจจะคนละเวลา)

• “กินข้าวกับเพื่อนที่ร้านอาหาร” ประโยคนี้กำกวมที่เราไม่รู้ว่า กินข้าวกับเพื่อนคนเดียวที่ร้านอาหาร หรือ กินข้าวที่ร้านอาหารกับเพื่อนหลายๆ คน

การหลีกเลี่ยงความกำกวมในภาษาเขียนนั้นสำคัญมาก โดยเฉพาะในงานเขียนที่ต้องการความแม่นยำ เช่น เอกสารทางกฎหมาย รายงานทางวิชาการ หรือแม้แต่การสื่อสารในชีวิตประจำวัน เราควรใช้ภาษาที่ชัดเจน ระบุรายละเอียดให้ครบถ้วน เรียงลำดับคำให้ถูกต้อง และตรวจสอบความหมายของประโยคก่อนที่จะสื่อสารออกไป เพื่อป้องกันการเข้าใจผิดและความสับสน

(ส่วนของโฆษณาขนมเปี๊ยะ)

[วางรูปภาพขนมเปี๊ยะน่ารับประทาน]

สัมผัสความอร่อยแบบดั้งเดิมที่หาไม่ได้จากที่ไหน! ลิ้มลองขนมเปี๊ยะไส้ถั่วแดงสูตรโบราณ อบสดใหม่จากเตา กรอบนอกนุ่มใน หอมกลิ่นควันเทียน รสชาติหวานละมุนลิ้น ละลายในปาก สั่งซื้อได้แล้ววันนี้!