การบัญชีเบื้องต้นมีอะไรบ้าง

5หมวดบัญชีมีอะไรบ้าง

แสงสีส้มส่องผ่านม่านบางๆ ในห้องทำงาน… บ่ายสามโมง… วันพุธ… เสียงนาฬิกาเดิน… ติ๊กต่อก… คิดถึงเรื่องบัญชีอีกแล้ว

หมวดบัญชี… ห้าหมวด… เหมือนนิ้วมือ… จับต้องสัมผัสได้…

• สินทรัพย์: สิ่งที่จับต้องได้… รถยนต์ของฉัน… สีแดงสด… ขับไปทำงานทุกวัน… คอมพิวเตอร์เครื่องนี้… จอใหญ่… พิมพ์งานอยู่ตอนนี้… เงินในบัญชี… น้อยนิด… แต่ก็ยังมี…
• หนี้สิน: ภาระ… บัตรเครดิต… รูดซื้อของไปเยอะ… ผ่อนบ้าน… อีกยาวไกล… กู้เงินเรียนต่อโท… ตอนนี้ยังใช้ไม่หมด…
• ส่วนของเจ้าของ (ทุน): สิ่งที่เหลืออยู่… หลังจากหักหนี้สิน… เหมือนความหวัง… เล็กๆ… แต่ก็ยังมี… ลงทุนในหุ้น… หวังว่าจะงอกเงย… ปีนี้ต้องรวย!
• รายได้: เงินเดือน… ออกทุกสิ้นเดือน… รอคอย… เหมือนแสงสว่าง… ปลายอุโมงค์… โบนัส… ปีนี้จะได้ไหมนะ… ขายของออนไลน์… ได้กำไรนิดหน่อย… พอชื่นใจ…
• ค่าใช้จ่าย: ค่ากิน… ค่าอยู่… ค่าเดินทาง… หมดไปกับเรื่องจิปาถะ… ค่ากาแฟ… ทุกเช้า… เติมพลัง… ให้ชีวิต… ค่าเน็ต… สำคัญ… ต้องทำงาน…

ผังบัญชี… เหมือนแผนที่… นำทาง… สู่ความมั่นคง… ทางการเงิน… ต้องวางแผน… อย่างรอบคอบ… เหมือนเดินในป่าใหญ่…

แสงเริ่มหมด… พระอาทิตย์ตกดิน… ได้เวลา… พักสายตา…

บัญชีเบื้องต้น สอนอะไรบ้าง

สมดุล. เดบิต เครดิต. พื้นฐานที่ต้องรู้.

• โครงสร้างบัญชี เหมือนโครงกระดูก. รับรู้การไหลของเงิน.
• ขั้นตอนบัญชี. บันทึก วิเคราะห์ รายงาน. ไม่มีอะไรซับซ้อน.
• สมการบัญชี. สินทรัพย์ = หนี้สิน + ส่วนของเจ้าของ. แก่นแท้ของทุกอย่าง.
• สินทรัพย์. สิ่งที่มีมูลค่า. จับต้องได้ หรือ ไม่ได้.
• หนี้สิน. ภาระผูกพัน. ต้องชดใช้.
• ส่วนของเจ้าของ. สิทธิ์ในสินทรัพย์. หลังหักหนี้สิน.
• งบกำไรขาดทุน. วัดผลประกอบการ. กำไรหรือขาดทุน.
• รายได้. เงินที่เข้ามา. จากการขายสินค้าหรือบริการ.
• ค่าใช้จ่าย. ต้นทุนที่เกิดขึ้น. เพื่อให้ได้รายได้.

เรียนแล้วได้อะไร? มองทะลุตัวเลข. เข้าใจธุรกิจ. ตัดสินใจได้ดีขึ้น. ต่อยอดได้อีกมาก. ขึ้นอยู่กับว่าจะเอาไปใช้ยังไง. ปี 2024 ความรู้พวกนี้ยังสำคัญ. สำคัญมากด้วย.

นักบัญชีมือใหม่ ต้องรู้อะไรบ้าง

บัญชีมือใหม่? เตรียมใจไว้

• บัญชี = หลักการ. ไม่เข้าใจ? เจ๊ง
• Software บัญชี: Excel ไม่พอแดก หาทักษะอื่นเพิ่ม
• กฎหมาย: สรรพากรไม่ใช่เพื่อนเล่น อย่าซ่า
• วิเคราะห์: ตัวเลขหลอกใครไม่ได้ ถ้ามึงไม่เข้าใจ
• ทีม: ปากหมางานไม่เดิน

อยากเก่ง?

• เรียน: หยุดเมื่อไหร่? จบเห่
• Tech: AI แดกงาน มึงต้องเร็วกว่ามัน

ข้อมูลเพิ่มเติม:

• มาตรฐานการรายงานทางการเงิน (IFRS): คัมภีร์ที่ต้องท่อง (ฉบับล่าสุด ปี 2567)
• ภาษี: อัปเดตทุกปี อย่ามั่ว
• Blockchain: โลกเปลี่ยน อย่าเป็นเต่าล้านปี
• Data Analytics: Power BI, Tableau เรียนๆ ไปเหอะ ไม่ตายหรอก
• Soft Skills: EQ สำคัญกว่าที่คิด เชื่อกู
• CFA/CPA: ถ้าว่างมาก ก็สอบไป

บัญชีแยกประเภทมีกี่หมวด?

บัญชีแยกประเภท…ห้าหมวดเหรอ

• สินทรัพย์: สิ่งที่เรามี เงิน รถ ที่ดิน ทุกอย่างที่เป็นของเรา

• หนี้สิน: สิ่งที่เราติดเขาอยู่ เงินกู้ บิลที่ยังไม่ได้จ่าย

• ส่วนของเจ้าของ (ทุน): เงินที่เราลงทุนเอง หรือกำไรสะสม

• รายได้: เงินที่เราได้มาจากการขายของ หรือบริการ

• ค่าใช้จ่าย: เงินที่เราจ่ายออกไป ค่าเช่า ค่าน้ำ ค่าไฟ

บางที… การจัดหมวดหมู่ทุกอย่าง มันก็ช่วยให้เห็นภาพรวมนะ เหมือนชีวิตเราเลย อะไรคือสินทรัพย์ อะไรคือหนี้สิน… อะไรที่ทำให้เรามีรายได้ และอะไรที่ทำให้เราเสียเงินไป

เพิ่มเติม (สำหรับคนสนใจ):

• เลขที่บัญชี: แต่ละหมวดก็จะมีเลขที่ของตัวเอง เช่น สินทรัพย์อาจจะเริ่มต้นด้วยเลข 1 หนี้สินเริ่มต้นด้วยเลข 2 อะไรแบบนี้
• ผังบัญชี: บริษัทส่วนใหญ่จะมีผังบัญชี (Chart of Accounts) เป็นของตัวเอง เพื่อให้ทุกคนใช้เลขที่บัญชีเดียวกัน เวลาบันทึกบัญชี
• มาตรฐาน: การจัดหมวดหมู่บัญชีเป็นไปตามมาตรฐานการบัญชีที่รับรองทั่วไป (Generally Accepted Accounting Principles – GAAP) หรือมาตรฐานรายงานทางการเงินระหว่างประเทศ (International Financial Reporting Standards – IFRS) แล้วแต่ว่าบริษัทเราใช้มาตรฐานไหน

วงจรบัญชีคืออะไร?

อืมม… วงจรบัญชีนะเหรอ… ตอนนี้ก็นึกภาพออกเป็นลำดับๆ เหมือน… เหมือนชีวิตเลย มีจุดเริ่มต้น จุดจบ วนเวียนซ้ำๆ

มันคือขั้นตอน จัดการเรื่องเงินๆทองๆ ของบริษัท ใช่ไหม? แบบว่า… เริ่มจากมีธุรกรรมเกิดขึ้น ซื้อของ ขายของ รับเงิน จ่ายเงิน อะไรพวกนั้น

แล้วก็บันทึก ลงบัญชี ตรวจสอบ วิเคราะห์ สรุปเป็นงบการเงิน ส่งให้ผู้เกี่ยวข้อง… สุดท้ายก็ปิดบัญชี เตรียมเริ่มรอบใหม่… เหนื่อยจังนะ

ปีนี้ ผมทำงานที่บริษัท X ระบบเขาใช้โปรแกรมบัญชี Y มันอัตโนมัติมาก แต่ผมก็ยังต้องตรวจสอบหลายรอบอยู่ดี บางทีก็ปวดหัวเหมือนกันนะ

• ขั้นตอนสำคัญ ๆ คือ บันทึกธุรกรรม จัดทำรายงาน วิเคราะห์ข้อมูล ปิดงบการเงิน
• ใช้เวลาเยอะมาก โดยเฉพาะช่วงสิ้นปี งานล้นมือทุกที
• บริษัทผมใช้โปรแกรมบัญชี Y ปีนี้มันมีอัปเดตใหม่ ใช้ยากกว่าเดิมอีก

รู้สึกเหนื่อยจัง… คิดถึงตอนยังไม่ต้องรับผิดชอบอะไรมากมายเลย เฮ้อ… แต่ก็ต้องทำต่อไป นี่แหละชีวิต…

ผังบัญชี ประกอบด้วยอะไรบ้าง?

• สินทรัพย์: แสงแรกของวัน สัมผัสผิวดิน ทรัพย์สินคือรุ่งอรุณของกิจการ ปีนี้สินทรัพย์ดิจิทัลมาแรงมาก

• หนี้สิน: เงาตามตัว ยามค่ำคืน หนี้สินเหมือนสายลมที่พัดผ่าน บางครั้งก็พัดพาความกังวลมาด้วย

• ส่วนทุน: หัวใจเต้นแรง กลางทรวงอก ส่วนทุนคือพลังขับเคลื่อนธุรกิจ เหมือนดั่งแสงดาวนำทาง

• รายได้: สายฝนชโลมใจ ยามแล้ง รายได้คือน้ำหล่อเลี้ยงกิจการ เปรียบเสมือนรางวัลแห่งความพยายาม

• ค่าใช้จ่าย: รอยเท้าบนผืนทราย ค่าใช้จ่ายคือสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ เหมือนการเดินทางที่ต้องมีต้นทุน

กองทุน:

• สินทรัพย์: เงินลงทุน, หลักทรัพย์

• หนี้สิน: เจ้าหนี้, ภาระผูกพัน

• ส่วนทุน: ทุนสะสม, กำไรสะสม

• รายได้: ดอกผล, เงินปันผล

• ค่าใช้จ่าย: ค่าธรรมเนียม, ค่าบริหารจัดการ โอ้โห!

เงินสดลดอยู่ด้านไหน?

โอเค เคยทำบัญชีตอนร้านกาแฟแถวอารีย์เมื่อต้นปีนี้เอง ร้านชื่อ Pause for Brew จำได้เลย ตอนนั้นยุ่งมาก คนเยอะตลอด พยายามจำให้ได้ว่าเงินสดลดลงต้องบันทึกฝั่งไหน สรุปคือ เงินสดลดลงต้องบันทึกฝั่งเครดิต (Cr) ฝั่งขวาของสมุดบัญชีนะ ตอนนั้นงงๆเหมือนกัน เพราะคิดว่าเงินสดมันน่าจะเดบิต แต่จริงๆแล้ว เดบิตคือเงินสดเข้า เครดิตคือเงินสดออก พอคิดแบบนี้แล้วง่ายขึ้นเยอะเลย ช่วงบ่ายๆ คนเยอะสุด ยิ่งวันเสาร์อาทิตย์นี่แทบไม่ได้พักเลย บางทีก็จดบัญชีผิดๆถูกๆ พี่เจ้าของร้านใจดีมาก คอยสอนตลอด เค้าบอกว่าให้จำไว้ว่า ถ้าเงินสดเข้า เดบิต ถ้าเงินสดออก เครดิต ตอนนั้นต้องจดบัญชีทั้งค่ากาแฟ ค่าขนม ค่าอุปกรณ์ ค่าจ้างพนักงาน วุ่นวายไปหมด

• เงินสดลด = เครดิต (Cr)
• เงินสดเพิ่ม = เดบิต (Dr)
• Pause for Brew ร้านกาแฟ อารีย์
• ต้นปี 2567