การย้อมแบคทีเรียด้วย Gram stain มีประโยชน์ในการตรวจและวินิจฉัยโรคติดเชื้อแบคทีเรียอย่างไร

อ่ะ มาๆๆ เดี๋ยวเรามาโม้เรื่องย้อมแกรมกันหน่อยดีกว่า คืออย่างงี้ เคยสงสัยป่ะว่าทำไมหมอถึงต้องมาย้อมสีแบคทีเรียกันให้วุ่นวาย? ไม่ใช่แค่สวยๆ งามๆ หรอกนะ (ถึงมันจะไม่ได้สวยอะไรขนาดนั้นก็เถอะ ฮ่าๆ) แต่จริงๆ แล้วมันเหมือนเป็น “แผนที่” ให้หมอเลยเว้ย!

คิดดูดิ ถ้าเจอเชื้อโรคบุกร่างกายเรา หมอจะรู้ได้ไงว่าไอ้ตัวที่มันก่อเรื่องคือใคร? จะให้เอายาฆ่าเชื้อทุกชนิดมาซัดตูมเดียวเลยเหรอ? โอ๊ย! ไม่ไหวอ่ะ ร่างกายพังพอดี ย้อมแกรมเนี่ยแหละ ช่วยชีวิต!

คือมันแบ่งง่ายๆ เลยนะ เหมือนแบ่งทีมฟุตบอลอ่ะ ทีมแกรมบวกก็จะติดสีม่วงๆ น้ำเงินๆ (นึกภาพองุ่นสิ) ส่วนทีมแกรมลบก็จะแดงเถือก (แตงโมมาเลยจ้า) แค่เนี่ย หมอก็พอจะเดาออกแล้วว่า เฮ้ย! น่าจะเป็นไอ้ตัวนี้ว่ะ ที่มันชอบก่อเรื่องแบบนี้ ยาตัวนี้แหละที่มันกลัว!

ยกตัวอย่างง่ายๆ เลยนะ สมมติว่าป้าข้างบ้านแกเป็นปอดบวม หมอตรวจเจอแบคทีเรียแกรมบวก หมอก็อาจจะนึกถึงพวกสเตรปโตค็อกคัส นิวโมเนีย (ยาวไปไหนเนี่ย!) ซึ่งมันเป็นตัวการสำคัญเลย หมอก็จะสั่งยาปฏิชีวนะที่มันจัดการเจ้าสเตรปโตค็อกคัสได้อยู่หมัดไงล่ะ! เคลียร์!

แล้วที่สำคัญนะ ย้อมแกรมเนี่ยมันเร็วกว่าการเพาะเชื้อเยอะ! คือเพาะเชื้อมันก็ดีแหละ ละเอียดดี แต่รอนานไง กว่าจะรู้ผลอาจจะ 2-3 วัน บางทีคนไข้ก็แย่ไปแล้ว ย้อมแกรมเนี่ย แป๊บเดียวรู้เรื่อง! ช่วยให้หมอตัดสินใจได้เร็วขึ้น แล้วก็รักษาได้ทันท่วงทีด้วยนะ

เอาจริงๆ นะ ตอนเรียนหมอก็แอบขี้เกียจจำพวกแกรมบวกแกรมลบเหมือนกันแหละ แต่พอมาเจอเคสจริงๆ ถึงรู้ว่ามันสำคัญขนาดนี้! นี่แหละ “ย้อมแกรม” นักสืบเอกของวงการแพทย์! ว่าแต่… เคยสงสัยป่ะว่าทำไมมันถึงติดสีไม่เหมือนกัน? ไว้ค่อยมาคุยกันใหม่นะ! ฮ่าๆ