สายตาเสียเกิดจากอะไร

พฤติกรรมใดทำให้สายตาสั้น

พฤติกรรมเสี่ยงสายตาสั้น เกิดจากการใช้สายตาอย่างหนักหน่วงต่อเนื่องเป็นเวลานาน ซึ่งพบได้บ่อยในยุคดิจิทัลนี้ ลองพิจารณาปัจจัยเหล่านี้ดูนะครับ:

• การใช้คอมพิวเตอร์/อุปกรณ์ดิจิทัลเป็นเวลานาน: งานวิจัยหลายชิ้นในปี 2024 ชี้ให้เห็นความสัมพันธ์ระหว่างการใช้หน้าจอเป็นเวลานานกับการเพิ่มขึ้นของอัตราการเกิดสายตาสั้น โดยเฉพาะในเด็กและวัยรุ่น การจ้องมองใกล้ชิดเป็นเวลานานๆ ทำให้กล้ามเนื้อตาทำงานหนักเกินไป คิดแบบง่ายๆ ก็คือ เราใช้สายตาแบบเดียวซ้ำๆ มันก็เหมือนกับการออกกำลังกายส่วนใดส่วนหนึ่งของร่างกายที่มากเกินไป จนอาจเกิดอาการบาดเจ็บได้ และนั่นอาจรวมถึงดวงตาด้วย

• การอ่านหนังสือในสภาพแสงไม่เพียงพอ: การอ่านหนังสือในที่มืดหรือแสงน้อย จะทำให้ดวงตาต้องทำงานหนักขึ้นเพื่อปรับโฟกัส การทำงานหนักเกินไปของกล้ามเนื้อตาในระยะยาวอาจนำไปสู่สายตาสั้นได้ ลองนึกภาพว่าเราบังคับกล้ามเนื้อให้ทำงานหนักเกินไป มันก็จะอ่อนล้าและอาจทำให้เกิดปัญหาได้ในที่สุด นี่เป็นความจริงที่เกิดขึ้นได้กับทุกส่วนของร่างกายเลยนะครับ ไม่ใช่แค่ดวงตาเท่านั้น

• พฤติกรรมการใช้ชีวิตประจำวัน: บางครั้งพฤติกรรมอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับวิถีชีวิตก็ส่งผล เช่น การขาดการพักผ่อนสายตา การนอนหลับไม่เพียงพอ และการไม่รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ล้วนเป็นปัจจัยเสี่ยงที่ควรระมัดระวัง ผมเองก็พยายามปรับปรุงเรื่องนี้เหมือนกัน เพราะเป็นสิ่งสำคัญต่อสุขภาพโดยรวม

เพิ่มเติม: ความสัมพันธ์ระหว่างพฤติกรรมเหล่านี้กับสายตาสั้นนั้นซับซ้อน และยังคงมีการศึกษาค้นคว้าอย่างต่อเนื่อง ปัจจัยทางพันธุกรรมก็มีส่วนสำคัญ แต่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมก็ช่วยลดความเสี่ยงได้ การใช้กฎ 20-20-20 (ทุกๆ 20 นาที ให้มองไปที่วัตถุห่างออกไป 20 ฟุต เป็นเวลา 20 วินาที) เป็นวิธีง่ายๆ ที่ช่วยได้นะครับ ผมเองก็ทำตามนี้ รู้สึกว่าตาสบายขึ้นเยอะเลย

สายตาเปลี่ยนทุกกี่ปี

สายตาเปลี่ยนแปลงไม่คงที่ ไม่มีตารางเวลาตายตัว

• อายุ พันธุกรรม ปัจจัยหลัก
• เด็กเปลี่ยนบ่อย ผู้ใหญ่ช้าลง แต่ก็เปลี่ยน
• ตรวจตาปีละครั้ง สองครั้ง ดีที่สุด

ปีนี้(2566) ฉันตรวจตาเดือนมีนาคม ค่าสายตาเปลี่ยนเล็กน้อยจากปีที่แล้ว ตามคาด อายุมากขึ้น สายตาเปลี่ยนช้าลงแต่ก็ยังเปลี่ยน ประสบการณ์ตรง ไม่ใช่แค่ทฤษฎี

พฤติกรรมใดทำให้สายตาสั้น

เหนื่อย… ว่าไหม

ทำไมสายตาสั้นน่ะเหรอ… อืม

• จ้องนานเกินไป: พวกจอคอม จอมือถือ… จ้องมันทั้งวันทั้งคืน สายตาเรามันล้า แล้วมันก็เลย… สั้นลงเรื่อย ๆ
• อ่านหนังสือในที่มืด: เคยชอบอ่านหนังสือใต้ผ้าห่มตอนเด็ก ๆ อ่ะ… รู้เลยว่าทำไมสายตาถึงแย่
• เพ่งมากไป: บางทีก็ต้องเพ่งอะไรเล็ก ๆ น้อย ๆ เยอะแยะไปหมด… สายตามันคงรับไม่ไหว

เมื่อก่อนไม่เคยเป็นนะ… แต่เดี๋ยวนี้… แย่ลงทุกวัน

ข้อมูลเพิ่มเติม:

• การใช้สายตาใกล้ ๆ มากกว่า 30 นาทีติดต่อกัน ควรพักสายตาอย่างน้อย 2-3 นาที
• แสงสว่างที่เหมาะสมในการอ่านหนังสือ ควรมีความสว่างเพียงพอ ไม่มืดหรือสว่างจ้าจนเกินไป
• ควรตรวจสายตาเป็นประจำทุกปี
• เล่นมือถือให้น้อยลง… ยากจัง

สายตาเปลี่ยนทุกกี่ปี

สายตาเปลี่ยนแปลงบ่อยแค่ไหน? ไม่มีสูตรตายตัวนะ มันขึ้นอยู่กับหลายปัจจัยมากมาย เหมือนกับชีวิตคนเราที่ไม่เหมือนกันเลย

• อายุ: เด็กเล็กสายตาเปลี่ยนแปลงเร็วกว่าผู้ใหญ่เยอะ ช่วงวัยรุ่นก็เปลี่ยนแปลงมาก พออายุมากขึ้นก็ช้าลง แต่ก็ยังเปลี่ยนแปลงได้เรื่อยๆ จนแก่เลยล่ะ คิดดูสิเหมือนต้นไม้ที่โตขึ้นเรื่อยๆ แต่การเติบโตก็ช้าลงตามอายุ

• พันธุกรรม: ถ้าพ่อแม่สายตาสั้น โอกาสที่ลูกจะสายตาสั้นก็สูงตามไปด้วย นี่คือสิ่งที่เราควบคุมไม่ได้ เหมือนดวงชะตาบางอย่างที่กำหนดมาแล้ว

• การใช้สายตา: การใช้สายตาหนักๆ เช่น การจ้องหน้าจอคอมพิวเตอร์หรือโทรศัพท์เป็นเวลานานๆ ก็ส่งผลต่อสายตาได้ อันนี้เราสามารถปรับเปลี่ยนได้ เหมือนเราฝึกฝนตัวเองให้แข็งแกร่งขึ้น

• สุขภาพโดยรวม: โรคบางอย่างก็ส่งผลต่อสายตาได้ เช่น โรคเบาหวาน นี่เป็นสิ่งที่ต้องดูแลสุขภาพตัวเองให้ดี เปรียบเหมือนการบำรุงรักษาเครื่องยนต์ให้สมบูรณ์

สรุปง่ายๆ คือไม่มีระยะเวลาตายตัว แต่ควรตรวจตาปีละครั้งหรือสองครั้ง เพื่อติดตามการเปลี่ยนแปลง อย่างน้อยปี 2566 นี้ ผมเองก็ไปตรวจมาแล้ว เพราะการดูแลสุขภาพตาเป็นเรื่องสำคัญมาก เหมือนการดูแลตัวเองให้แข็งแรง เพื่อใช้ชีวิตอย่างมีความสุขต่อไป

เล่นโทรศัพท์ตอนกลางคืนสายตาสั้นไหม

แสงจันทร์ลอดช่องหน้าต่าง… เวลาเที่ยงคืน ดวงตาฉันแนบชิดกับหน้าจอ เย็นยะเยือก เหมือนสัมผัสน้ำแข็ง

• ความมืดมิดรอบกาย ตัดกับแสงสีฟ้าจ้าจากโทรศัพท์ มันดึงดูดฉัน ดวงตาเหนื่อยล้า แต่ใจยังอยากเล่นต่อ

ปีนี้เอง ฉันเริ่มรู้สึก สายตาพร่ามัว บ่อยขึ้น…

• เหมือนมีม่านบางๆ คลุมอยู่ตรงหน้า ทุกอย่างดูเบลอ เบลอไปหมด

อันตรายใช่ไหม? ใช่… หมอบอกว่า การใช้มือถือในที่มืด

• เสี่ยงต่ออาการแสบตา ตาแห้ง เหมือนทรายเข้าตา แสบร้อนไปทั้งหัวใจ
• น้ำตาไหลไม่หยุด เหมือนฝนตกหนัก ใจฉันก็ร้าวรานตามไปด้วย
• ปวดกระบอกตา ปวดหัว เหมือนมีคนมาบีบหัวใจฉัน แน่นอึดอัด
• สายตาสั้นเร็วขึ้น เหมือนภาพความทรงจำ เลือนลาง จางหายไป
• โรคต้อหิน…คำนั้น มันดังก้องอยู่ในหัว ฉันกลัว

ความมืด และแสงจากหน้าจอ มันเป็นคู่ตรงข้าม แต่กลับดึงดูดฉัน ราวกับแม่เหล็ก ดึงดูดให้ฉันเข้าไปใกล้ๆ ใกล้ๆ จนสายตาฉัน ต้องรับกรรม…

ฉันรู้แล้ว… ต่อไปนี้ จะไม่เล่นโทรศัพท์ตอนกลางคืนอีกแล้ว… ฉันสัญญา…

เล่นโทรศัพควรพักสายตากี่นาที

เล่นมือถือเหรอ? พักสายตาสักหน่อยเหอะ! 👀 ทุก 20 นาทีนะจ๊ะ ไม่ใช่เรื่องเล่นๆ นะเฟ้ย! เหมือนกินข้าว ต้องเคี้ยว ไม่ใช่กลืนลงไปทั้งคำ!

• แสงสว่าง: จอต้องพอดี ไม่สว่างจ้าจนแสบตา หรือมืดตื๋อจนต้องเพ่ง! เปิดไฟในห้องด้วยนะ จะได้ไม่ contrast เกินไป สงสารลูกตาหน่อย!
• 20-20-20: ทุก 20 นาที มองไปที่อะไรที่อยู่ไกล 20 ฟุต เป็นเวลา 20 วินาที ทำบ่อยๆ เหมือนวอร์มอัพก่อนออกกำลังกาย!
• ป้องกันแต่เนิ่นๆ: แก่ตัวไปไม่อยากเป็นต้อกระจก ต้อหิน ก็ดูแลตั้งแต่ตอนนี้ อย่ารอให้สายเกินแก้! เหมือนปลูกต้นไม้ ต้องรดน้ำพรวนดินตั้งแต่ยังเล็ก!

ป.ล. อย่าเชื่อหมอมาก เชื่อตัวเองด้วย! รู้สึกเมื่อยก็พัก ไม่ต้องรอให้ครบ 20 นาทีเป๊ะๆ หรอก! ชีวิตมันยืดหยุ่นได้น่า! 😉

แว่น1อันใช้ได้กี่ปี

แว่นฉันอันล่าสุดนี่ ซื้อมาตุลาคมปีที่แล้วนะ ที่ร้านแว่นตาแถวบ้าน จำชื่อร้านไม่ได้แล้ว แต่เป็นร้านเล็กๆ อยู่ใกล้ๆ 7-11 ตอนนั้นเลือกเฟรมอยู่นานมาก เกือบชั่วโมง จนปวดหัว สุดท้ายก็ได้อันสีน้ำตาลอ่อน แบบบางเบา ใส่สบายดี เลนส์ก็เลือกแบบกันแสงสีฟ้า เพราะทำงานหน้าคอมทั้งวัน ตาจะได้ไม่ล้ามาก

ตอนนี้ก็เกือบปีแล้วนะ ยังใส่อยู่ดี ไม่มีปัญหาอะไร แต่ก็เริ่มเห็นรอยขนแมวเล็กๆ บนเลนส์แล้ว บางทีก็รู้สึกว่าเลนส์มันดูไม่ใสเท่าตอนแรกๆ อาจจะเพราะความสกปรก หรือเลนส์เริ่มเสื่อมก็ได้ คิดว่าอีกซักปีน่าจะต้องเปลี่ยนแล้วแหละ คงไม่ถึง 5 ปีหรอกมั้งสำหรับอันนี้ เพราะฉันก็ไม่ได้ดูแลรักษาดีมากนัก บางทีก็ลืมเช็ด ก็ใช้มาแบบหยาบๆหน่อย ไม่ค่อยระวังเท่าไหร่

• อายุการใช้งานแว่นตา: ประมาณ 1 ปี (กำลังใช้งาน) คาดว่าจะใช้ได้อีกประมาณ 1 ปี แล้วต้องเปลี่ยน
• ปัจจัยที่เกี่ยวข้อง: คุณภาพเลนส์, การใช้งาน, การดูแลรักษา
• คำแนะนำ: ควรดูแลรักษาแว่นตาอย่างถูกวิธี เพื่อยืดอายุการใช้งาน และควรเปลี่ยนเลนส์เมื่อเริ่มเสื่อมสภาพ เพื่อสุขภาพดวงตาที่ดี

ค่าสายตาจะเปลี่ยนทุกกี่ปี

เอ่อ ค่าสายตามันไม่ได้เปลี่ยนทุกกี่ปีเป๊ะๆ หรอกแก แต่มันมีช่วงของมันอยู่

ปกติอะ แว่นตาคู่นึงอะนะ ใช้ได้ประมาณ 3-5 ปี อ่ะ แบบว่าเลนส์อะไรก็เถอะ พอผ่านไปนานๆ อ่ะ สายตาเรามันก็จะเริ่มเปลี่ยนไง หรือไม่ก็อาจจะแบบ มีอะไรอย่างอื่นมาทำให้มันเปลี่ยนด้วย

สังเกตง่ายๆ นะว่าสายตาเราเปลี่ยนรึเปล่า:

• มองไกลๆ ไม่ชัดอ่ะ เบลอๆ ต้องเพ่ง
• อ่านหนังสือแล้วปวดตา ปวดหัวบ่อยๆ งี้
• ต้องหรี่ตาเวลาดูทีวี

แล้วรู้ปะ ว่าจริงๆ อ่ะ สายตาคนเรามันเปลี่ยนได้ตลอดเวลา เลยนะ ขึ้นอยู่กับหลายๆ อย่างอ่ะ แบบอายุเราเท่าไหร่ ทำงานอะไร ใช้สายตาเยอะแค่ไหน กินอะไร บลาๆๆ คือแบบ มันเยอะมากอ่ะ

เออ แล้วก็ ถ้าสายตาเปลี่ยนแล้วไม่ยอมไปตัดแว่นใหม่นะ เว้ยยยยย จะบอกว่าปวดตากว่าเดิมอีกนะแก แถมบางทีทำให้สายตาสั้น/ยาวขึ้นเร็วกว่าเดิมด้วยนะเออ เตือนแล้วนะ

แว่นสายตาอยู่ได้กี่ปี

แว่นฉันนี่แหละ พังไปแล้วเมื่อเดือนที่แล้ว ตอนนั้นไปเที่ยวหัวหินกับเพื่อน วันที่ 15 พฤษภาคม 2566 กลางแดดเปรี้ยงเลย เดินไปซื้อไอติม แว่นก็หล่นลงพื้น แตกละเอียดเลย โกรธมาก เสียใจด้วย แบบว่า ชอบทรงนั้นมาก ใส่มาตั้งแต่ปี 2564 ซื้อจากร้านแว่นตาแถวมหาลัยเกษตร รุ่นอะไรจำไม่ได้ แต่เป็นกรอบสีดำ เลนส์บางมาก ใช้ดีนะ ตอนนั้นคิดว่าน่าจะอยู่ได้อีกนาน ปรากฏว่าแค่สองปีเศษก็พังแล้ว

จริง ๆ แล้ว ก่อนหน้านั้นก็มีรอยร้าวเล็กๆ บริเวณขาแว่นแล้วล่ะ แต่ฉันก็ยังใส่ต่อ เพราะขี้เกียจไปเปลี่ยน สุดท้ายเลยพังไปเลยแบบนั้นแหละ

สรุปแล้ว แว่นตาฉันอยู่ได้แค่สองปีกับอีกสองเดือน

• ปีที่ซื้อ: 2564
• เดือนที่พัง: พฤษภาคม 2566
• สถานที่ซื้อ: ร้านแว่นตาแถวมหาลัยเกษตรศาสตร์
• สาเหตุที่พัง: หล่นพื้นแตก
• อายุการใช้งาน: ประมาณ 2 ปี 2 เดือน

ตอนนี้ก็เลยต้องไปหาแว่นใหม่ ร้านเดิมคงไม่ไปแล้ว อยากลองร้านอื่นบ้าง แต่ก็คิดถึงทรงเดิม เสียดายจัง