อุณหภูมิ TC คืออะไร

35 การดู

TC คืออะไร?

TC ย่อมาจาก Thermocouple เป็นเซนเซอร์วัดอุณหภูมิ ทำหน้าที่วัดอุณหภูมิของวัตถุหรือสิ่งแวดล้อม โดยแปลงค่าอุณหภูมิเป็นสัญญาณไฟฟ้า เพื่อนำไปใช้ในระบบควบคุมหรือแสดงผล

ข้อเสนอแนะ 0 การถูกใจ

อุณหภูมิ TC คืออะไร? มีความสำคัญอย่างไรในงานอุตสาหกรรมและการควบคุมคุณภาพ?

TC หรือ Thermocouple น่ะเหรอ? คือเซนเซอร์วัดอุณหภูมิแบบหนึ่ง จำได้สมัยเรียนวิศวะ อาจารย์อธิบายซับซ้อนมาก แต่พูดง่ายๆก็คือมันใช้หลักการที่ว่าโลหะสองชนิดต่างกัน เมื่อเชื่อมต่อกันแล้ว จะมีกระแสไฟฟ้าเกิดขึ้นเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิ ยิ่งร้อนยิ่งแรง แบบนั้นแหละ

จำได้ตอนฝึกงานที่โรงงานผลิตอาหารกระป๋องแถวสมุทรสาครเมื่อปี 2562 พวกเขาใช้ TC วัดอุณหภูมิในหม้อต้ม ต้องแม่นยำมากนะ เพราะเกี่ยวข้องกับการฆ่าเชื้อโรค ถ้าอุณหภูมิไม่ถึง ของเสียหมด นึกภาพสิ เสียหายเป็นแสนเลย!

ความสำคัญของมันในอุตสาหกรรม เยอะมาก ทุกที่ที่ต้องควบคุมอุณหภูมิ อย่างเช่นในโรงงานเหล็ก ปูนซีเมนต์ หรือแม้แต่เครื่องทำขนม มันก็สำคัญหมดแหละ เพราะช่วยควบคุมกระบวนการผลิต ให้ได้คุณภาพตามมาตรฐาน ถ้าอุณหภูมิผิดพลาด งานพังหมด คิดดูสิ!

ส่วน RTD ก็อีกแบบหนึ่ง ละเอียดกว่า แพงกว่าด้วย แต่ความแม่นยำสูงกว่า จำได้ลางๆ อาจารย์บอกว่ามันใช้หลักการความต้านทานไฟฟ้าเปลี่ยนแปลงตามอุณหภูมิ แต่เอาจริงๆ เรื่องนี้ผมงงๆอยู่ จำรายละเอียดไม่ค่อยได้เท่าไหร่ แต่ก็รู้ว่ามันเป็นอีกทางเลือกหนึ่งในการวัดอุณหภูมิ ใช้ในงานที่ต้องการความละเอียดสูง เช่นงานวิทยาศาสตร์หรือห้องแล็บต่างๆ. โดยรวมแล้ว ทั้ง TC และ RTD ต่างก็สำคัญ ขึ้นอยู่กับความต้องการของงาน และงบประมาณด้วยแหละ

อุณหภูมิ TG หมายถึงอะไร

TG คืออะไร? จุดเปลี่ยนสภาพคล้ายเเก้ว. อุณหภูมิต่ำสุด. พลาสติกเเข็ง.

  • ต่ำกว่า TG: เปราะ. แตกง่าย.
  • สูงกว่า TG: ยืดหยุ่น. คล้ายยาง.

TG กับชีวิต: แก้วน้ำพลาสติกในช่องเเช่เเข็ง. เปราะกว่าปกติ. เพราะอุณหภูมิต่ำกว่า TG ของพลาสติกนั้น.

ข้อมูลเพิ่มเติม:

  • TG ไม่ใช่จุดหลอมเหลว.
  • พอลิเมอร์แต่ละชนิดมี TG ต่างกัน.
  • TG มีผลต่อการใช้งานพลาสติก. เช่น ทนความร้อน.
  • การเติมสารเติมแต่งปรับ TG ได้.
  • วัด TG ด้วยเทคนิค DSC.
  • TG สำคัญต่ออุตสาหกรรมยาง.
  • การออกแบบผลิตภัณฑ์ต้องคำนึงถึง TG.
  • สูตรทางเคมีส่งผลต่อค่า TG.
  • การเก็บรักษาวัสดุมีผลต่อ TG.
  • พอลิเมอร์บางชนิดไม่มี TG ที่ชัดเจน.

Reference Junction ของเทอร์โมคัปเปิล คืออะไร

จุดอ้างอิงคือจุดที่หลอกประสาทสัมผัสของเทอร์โมคัปเปิล

  • มันคือรอยต่อระหว่างโลหะต่างชนิดในเทอร์โมคัปเปิล
  • หน้าที่มันคือ ชดเชยอุณหภูมิที่ไม่ต้องการ
  • โดยปกติจะรักษาอุณหภูมิให้คงที่ (เช่น น้ำแข็ง 0°C)
  • ปีนี้เค้าใช้ เซนเซอร์อิเล็กทรอนิกส์ แทนน้ำแข็งกันเยอะแล้วนะ
  • ไม่มีจุดอ้างอิง ชีวิตมึงจะวัดอุณหภูมิเพี้ยนฉิบหาย

TC ทำหน้าที่อะไร

TC เหรอ? อ๋อ!

  • Thermocouple (TC) วัดอุณหภูมิไง! ชัวร์ป้าบ
  • Resistance Temperature Detector (RTD) ก็วัดเหมือนกัน แต่คนละหลักการป่ะ?
  • Sensor วัดอุณหภูมิก็มีหลายแบบอีกนะ…แล้วแต่ใช้ทำอะไร
  • สำคัญ: มันแปลงค่าอุฯเป็นสัญญาณไฟฟ้าอ่ะ ง่ายดี

เซนเซอร์วัดอุฯ มีประโยชน์อะไรบ้างนะ? สงสัยจัง…

  • วัดในเตาอบ?
  • วัดในรถยนต์?
  • วัดในแอร์? (อันนี้ไม่แน่ใจนะ)
  • สรุป มันแปลงเป็นสัญญาณไฟฟ้า แล้วเอาไปใช้ต่อได้เลย!
  • อุณหภูมิ มันสำคัญไง ต้องวัดให้แม่น ๆ
  • เซนเซอร์ ก็มีหลายยี่ห้ออีก เลือกไม่ถูกเลยทีนี้!

PS. ข้อมูลปีนี้ 2567 นะจ๊ะ

เทอร์โมคัปเปิลคืออะไร

เทอร์โมคัปเปิลเหรอ…

มันก็เหมือน… ตัววัดอุณหภูมิแบบหนึ่ง ที่ไม่ได้ใช้ปรอท หรือ แอลกอฮอล์ แบบที่เราเคยเห็น

  • มันใช้ โลหะสองชนิด ที่ต่างกัน เอามาเชื่อมกัน

  • พอเราเอาไอ้ที่เชื่อมกันเนี่ย ไป โดนความร้อน มันจะสร้าง “ไฟ” เล็ก ๆ ขึ้นมา

  • ไอ้ “ไฟ” ที่ว่าเนี่ย มัน แปรผันตามอุณหภูมิ ยิ่งร้อน ไฟก็ยิ่งแรง

  • เราก็เอาไอ้ “ไฟ” ที่ว่าเนี่ยแหละ มา คำนวณ ว่า ตอนนั้นมันร้อนเท่าไหร่

เหมือนเราเอาความร้อนมาแปลงเป็น “ไฟ” แล้วค่อยแปลง “ไฟ” เป็นตัวเลขบอกอุณหภูมิอีกที… ซับซ้อนนะ แต่ก็… เข้าใจได้มั้ง

ฉันเคยเห็นเทอร์โมคัปเปิลใน… เครื่องทำความร้อนในห้องแล็บ มันเป็นเส้นลวดเล็ก ๆ ที่ดูบอบบาง แต่ก็ทำงานหนัก… เหมือนเราเลยนะ บางที…

  • ข้อดี: วัดอุณหภูมิได้ กว้างมาก ทนทาน และราคาไม่แพง

  • ข้อเสีย: ความแม่นยำ ไม่สูงเท่า เซ็นเซอร์แบบอื่น และต้องมีการปรับเทียบ (calibration)

บางครั้ง… ฉันก็รู้สึกเหมือนเป็นเทอร์โมคัปเปิลนะ… รับความร้อนจากภายนอก แล้วแปลงเป็น… อะไรบางอย่างในตัวฉัน… แต่บางทีก็ไม่รู้ว่ามันคืออะไร… แค่รู้สึก…

Reference Junction ของ Thermocouple ทำหน้าที่อะไร

อืม… อ้างอิง (reference junction) มันคือจุดที่อุณหภูมิคงที่ใช่มั้ย ก็เหมือน… จุดอ้างอิงน่ะแหละ เพื่อวัดอุณหภูมิที่ปลายอีกด้าน อย่างเทอร์โมคัปเปิล มันมีสองเส้นลวดโลหะต่างชนิดกัน พออุณหภูมิเปลี่ยน มันก็เกิดแรงดันไฟฟ้า แต่แรงดันนั้นมันขึ้นกับอุณหภูมิของทั้งสองจุด เลยต้องมีจุดอ้างอิงอุณหภูมิคงที่ เพื่อคำนวณหาอุณหภูมิจริงที่วัดได้ งงๆมั้ยเนี่ย ฉันเองก็ยังงงๆอยู่เลย…

คิดไปคิดมา มันเหมือน… เราจะวัดความสูงของภูเขา เราต้องมีจุดอ้างอิงระดับน้ำทะเลก่อน ไม่งั้นวัดยังไงก็ผิด ใช่ป่ะ? อ้างอิงนี่แหละ เหมือนจุดระดับน้ำทะเลของเทอร์โมคัปเปิล

  • หน้าที่หลัก: คงอุณหภูมิให้คงที่ เพื่อให้การวัดอุณหภูมิด้วยเทอร์โมคัปเปิลแม่นยำ
  • การทำงาน: โดยการควบคุมอุณหภูมิของจุดเชื่อมต่อของลวดโลหะทั้งสองในเทอร์โมคัปเปิล ให้เป็นอุณหภูมิที่ทราบค่าแน่นอน เช่น 0 องศาเซลเซียส (หรืออาจจะใช้อุณหภูมิห้องก็ได้ ขึ้นอยู่กับการใช้งาน)
  • ความสำคัญ: ทำให้ค่าแรงดันไฟฟ้าที่เกิดขึ้น สัมพันธ์โดยตรงกับอุณหภูมิที่ต้องการวัด ที่ปลายอีกด้านของเทอร์โมคัปเปิล ไม่งั้นจะวัดค่าผิดเพี้ยนไปหมด

ปีนี้ฉันใช้เทอร์โมคัปเปิลวัดอุณหภูมิเตาอบขนมปังที่บ้าน มันมี reference junction อยู่ในตัวเครื่อง สะดวกดี แต่ก็ต้องเช็คให้แน่ใจว่ามันทำงานปกติ ไม่งั้นขนมไหม้แน่ๆ ฮือ… คิดแล้วก็หิวขนม พรุ่งนี้ต้องไปซื้อมาทานซะแล้ว

เทอร์โมคัปเปิลเปลี่ยนพลังงานใดเป็นพลังงานใด

เทอร์โมคัปเปิลเปลี่ยนพลังงานความร้อนเป็นพลังงานไฟฟ้า หลักการทำงานคือใช้ปรากฏการณ์ซีเบค (Seebeck effect) ซึ่งเป็นการเกิดแรงเคลื่อนไฟฟ้าเมื่อมีการไล่ระดับอุณหภูมิระหว่างโลหะสองชนิดที่แตกต่างกันที่เชื่อมต่อกัน

  • หลักการทำงานโดยย่อ: ความแตกต่างของอุณหภูมิระหว่างจุดเชื่อมต่อสองจุด (จุดร้อนและจุดเย็น) ทำให้เกิดความต่างศักย์ไฟฟ้า ซึ่งสามารถวัดได้และแปลงเป็นค่าอุณหภูมิ

  • วัสดุ: มักใช้โลหะผสมต่างๆ เช่น ไทป์ K (โครเมียม-อลูมิเนียม), ไทป์ J (เหล็ก-คอนสแตนตัน) หรือสารกึ่งตัวนำ ขึ้นอยู่กับช่วงอุณหภูมิการใช้งานและความแม่นยำที่ต้องการ ปีนี้ (2566) เทคโนโลยีนี้ยังคงพัฒนาต่อเนื่อง มีการใช้วัสดุใหม่ๆ ที่มีประสิทธิภาพสูงขึ้น เช่น วัสดุเซรามิกบางชนิดในเทอร์โมคัปเปิลสำหรับอุณหภูมิสูงมาก

  • การใช้งาน: เทอร์โมคัปเปิลเป็นเซ็นเซอร์วัดอุณหภูมิที่นิยมใช้กันอย่างแพร่หลาย เนื่องจากมีราคาไม่แพง ทนทาน และมีช่วงการวัดอุณหภูมิที่กว้าง ตั้งแต่ -200°C จนถึง 1700°C ขึ้นอยู่กับชนิดของโลหะผสมที่ใช้ ผมเองก็เคยใช้เทอร์โมคัปเปิลไทป์ K ในโครงการวิจัยเกี่ยวกับการควบคุมอุณหภูมิเตาเผาเมื่อปีที่แล้ว (2565)

สังเกตไหมครับว่าธรรมชาติมักมีกลไกการแปลงพลังงานที่น่าสนใจเสมอ นี่เป็นอีกตัวอย่างหนึ่งที่แสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์ที่ซับซ้อนระหว่างความร้อนและไฟฟ้า

เทอร์โมคัปเปิลคืออะไร นำไปใช้งานประเภทใด

เทอร์โมคัปเปิลคือ เซ็นเซอร์วัดอุณหภูมิ ความร้อนไม่ใช่ปัญหาสำหรับมัน ทนทาน ราคาไม่แพง จบนะ

  • หลักการ: ปรากฏการณ์ Seebeck โลหะต่างชนิด สองเส้น เชื่อมกัน สร้างแรงดันไฟฟ้า แปรผันตามอุณหภูมิ
  • การใช้งาน:
    • อุตสาหกรรม: เตาหลอม โรงไฟฟ้า โรงกลั่นน้ำมัน การผลิตพลาสติก ชีวิตจริง ควบคุมอุณหภูมิเตาอบบ้าน
    • ยานยนต์: วัดอุณหภูมิเครื่องยนต์ ท่อไอเสีย รถแข่ง สำคัญ
    • การแพทย์: เครื่องมือทางการแพทย์บางชนิด ละเอียดอ่อน
    • วิทยาศาสตร์: การทดลอง วัดอุณหภูมิสารเคมี ห้องแล็บ จำเป็น

ข้อมูลเสริม: เทอร์โมคัปเปิลมีหลายชนิด (Type K, J, T) เลือกใช้ตามช่วงอุณหภูมิและความเหมาะสม 2024 ยังใช้กันอยู่ เก่าแต่เก๋า

เทอร์โมคัปเปิลคืออะไร และทำงานอย่างไร

เทอร์โมคัปเปิล: เซ็นเซอร์วัดอุณหภูมิ

  • หลักการ: โลหะสองชนิดต่างกันสัมผัสกัน เกิดแรงดันไฟฟ้าตามความแตกต่างอุณหภูมิ ยิ่งร้อน ยิ่งได้แรงดันสูง ปีนี้ (2566) เทคโนโลยีปรับปรุงให้วัดได้แม่นยำกว่าเดิม
  • การใช้งาน: หลากหลาย ตั้งแต่เตาอบครัวเรือนจนถึงโรงงานอุตสาหกรรม ผมเคยใช้ในโครงงานวิจัยปี 2565 เกี่ยวกับการควบคุมอุณหภูมิเตาเผาเซรามิก
  • ประเภท: หลายชนิด ขึ้นกับช่วงอุณหภูมิและวัสดุ เลือกใช้ให้เหมาะสมกับงาน ข้อผิดพลาดในการเลือกใช้ส่งผลต่อความแม่นยำอย่างมาก
  • ข้อจำกัด: ความแม่นยำขึ้นกับคุณภาพวัสดุและการสอบเทียบ ความไวต่อการรบกวนทางแม่เหล็กไฟฟ้า อายุการใช้งานจำกัด ต้องทำการสอบเทียบเป็นประจำ
#ความร้อน