ฮอร์โมน ADH จะมีผลต่อส่วนใดของหน่วยไต

ฮอร์โมน ADH: ผู้ควบคุมสมดุลน้ำในร่างกายผ่านท่อรวมของหน่วยไต

ร่างกายมนุษย์เปรียบเสมือนเครื่องจักรอันซับซ้อนที่ต้องการสมดุลในทุกระบบ หนึ่งในสมดุลที่สำคัญคือสมดุลของน้ำ ซึ่งฮอร์โมน ADH หรือ Antidiuretic Hormone มีบทบาทสำคัญในการควบคุมสมดุลนี้ โดยออกฤทธิ์ที่ ท่อรวม (collecting duct) ซึ่งเป็นส่วนสุดท้ายของหน่วยไต (nephron) ก่อนที่น้ำปัสสาวะจะถูกส่งไปยังกระเพาะปัสสาวะ

เมื่อร่างกายขาดน้ำ สมองจะรับรู้และสั่งการให้ต่อมใต้สมองส่วนหลังหลั่งฮอร์โมน ADH ออกมา ADH จะเดินทางไปยังไตและจับกับตัวรับ (receptor) ที่บริเวณท่อรวม การจับกันนี้จะกระตุ้นให้เกิดการสร้าง aquaporin ซึ่งเป็นช่องโปรตีนที่ทำหน้าที่เป็นทางผ่านของน้ำบนผนังเซลล์ของท่อรวม ผลที่เกิดขึ้นคือ ผนังท่อรวมจะมีความสามารถในการซึมผ่านของน้ำเพิ่มขึ้น ทำให้น้ำจากภายในท่อรวมถูกดูดกลับเข้าสู่กระแสเลือดได้มากขึ้น

ลองนึกภาพท่อรวมเหมือนท่อประปาที่รั่ว เมื่อมี ADH ก็เหมือนกับการนำเทปมาพันรอบท่อ ทำให้ท่อรั่วน้อยลง น้ำจึงถูกกักเก็บไว้ในท่อได้มากขึ้น ในกรณีนี้ น้ำที่ถูกกักเก็บไว้ก็คือน้ำที่ถูกดูดกลับเข้าสู่ร่างกาย ทำให้ปัสสาวะมีความเข้มข้นมากขึ้น มีปริมาณน้อยลง และมีสีเข้มขึ้น ซึ่งเป็นสัญญาณบ่งบอกว่าร่างกายกำลังรักษาสมดุลของน้ำ ป้องกันภาวะขาดน้ำ

ในทางกลับกัน หากร่างกายมีน้ำมากเกินไป การหลั่ง ADH จะลดลง ท่อรวมจึงดูดซึมน้ำกลับน้อยลง น้ำส่วนเกินจะถูกขับออกทางปัสสาวะ ทำให้ปัสสาวะมีปริมาณมากขึ้น เจือจาง และมีสีจางลง

นอกจากการควบคุมสมดุลน้ำแล้ว ADH ยังมีบทบาทในการควบคุมความดันโลหิตอีกด้วย โดยการเพิ่มปริมาณน้ำในเลือด ซึ่งส่งผลให้ความดันโลหิตเพิ่มขึ้น อย่างไรก็ตาม บทบาทหลักของ ADH ยังคงอยู่ที่การรักษาสมดุลของน้ำในร่างกายผ่านการควบคุมการซึมผ่านของน้ำที่ท่อรวมในหน่วยไต ซึ่งเป็นกลไกสำคัญที่ช่วยให้ร่างกายทำงานได้อย่างปกติ

#Adh ไต #ไต หน่วย #ไต ฮอร์โมน