ฉันควรเก็บอุจจาระไปตรวจอย่างไร

คู่มือฉบับสมบูรณ์: วิธีเก็บอุจจาระให้ถูกวิธี เพื่อผลตรวจที่แม่นยำ

การตรวจอุจจาระเป็นเครื่องมือสำคัญในการวินิจฉัยโรคต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับระบบทางเดินอาหาร ตั้งแต่การติดเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส หรือปรสิต ไปจนถึงการตรวจหาเลือดที่มองไม่เห็นด้วยตาเปล่า ซึ่งอาจเป็นสัญญาณของโรคร้ายแรงกว่านั้น อย่างไรก็ตาม ผลการตรวจที่แม่นยำขึ้นอยู่กับวิธีการเก็บตัวอย่างที่ถูกต้องและใส่ใจในรายละเอียด บทความนี้จึงรวบรวมขั้นตอนและเคล็ดลับสำคัญในการเก็บอุจจาระ เพื่อให้มั่นใจว่าคุณจะได้รับผลการตรวจที่เชื่อถือได้

เตรียมตัวก่อนเก็บ:

• ปรึกษาแพทย์: สอบถามแพทย์เกี่ยวกับวัตถุประสงค์ของการตรวจอุจจาระ ข้อควรปฏิบัติพิเศษ เช่น การหยุดยาบางชนิด (ยาปฏิชีวนะ ยาแก้ท้องเสีย หรือยาที่อาจมีผลต่อการตรวจ) และระยะเวลาที่ต้องงดอาหารบางประเภท
• จัดเตรียมอุปกรณ์: เตรียมภาชนะเก็บอุจจาระที่สะอาด ปราศจากเชื้อ ซึ่งมักจะได้รับจากโรงพยาบาลหรือคลินิกที่ทำการตรวจ หากไม่มี ให้ใช้ภาชนะที่สะอาดและแห้งสนิท ปิดฝาได้มิดชิด นอกจากนี้ เตรียมช้อนหรือไม้พายขนาดเล็ก (sterilized) เพื่อตักตัวอย่าง และกระดาษชำระ
• ทำความสะอาด: ล้างมือให้สะอาดด้วยสบู่และน้ำก่อนเริ่มเก็บตัวอย่าง

ขั้นตอนการเก็บอุจจาระอย่างถูกวิธี:

1. ขับถ่ายอุจจาระลงในภาชนะรองรับ: พยายามขับถ่ายอุจจาระลงในภาชนะรองรับที่สะอาด เช่น กระดาษหนังสือพิมพ์ที่สะอาด หรือกระโถนที่ทำความสะอาดแล้ว หลีกเลี่ยงการให้อุจจาระสัมผัสกับน้ำในโถส้วม เพราะอาจทำให้ผลการตรวจคลาดเคลื่อน
2. เก็บตัวอย่างจากหลายส่วน: ใช้ช้อนหรือไม้พายตักอุจจาระจากหลายส่วนของก้อนอุจจาระ โดยเน้นบริเวณที่อ่อนนุ่ม หากพบมูกเลือด หรืออุจจาระเหลว ให้เก็บส่วนที่ผิดปกติลงในภาชนะโดยตรง การเก็บตัวอย่างจากหลายส่วนจะช่วยให้ผลการตรวจครอบคลุมและแม่นยำยิ่งขึ้น
3. หลีกเลี่ยงการปนเปื้อน: ระมัดระวังไม่ให้ตัวอย่างอุจจาระสัมผัสกับปัสสาวะ หรือน้ำยาทำความสะอาดใดๆ หลีกเลี่ยงการเก็บเฉพาะส่วนแข็งหรือส่วนที่สัมผัสภาชนะรองรับเพื่อป้องกันการปนเปื้อน
4. ปริมาณที่เหมาะสม: โดยทั่วไป ควรเก็บตัวอย่างอุจจาระประมาณ 2-3 เซนติเมตร หรือตามคำแนะนำของแพทย์ ปริมาณที่มากเกินไปอาจไม่จำเป็น และอาจทำให้การเก็บรักษายากขึ้น
5. ปิดฝาให้สนิท: หลังจากเก็บตัวอย่างแล้ว ให้ปิดฝาภาชนะให้สนิท เพื่อป้องกันการรั่วไหลและการปนเปื้อน
6. ล้างมือให้สะอาด: ล้างมือให้สะอาดด้วยสบู่และน้ำอีกครั้ง เพื่อสุขอนามัยที่ดี

การเก็บรักษาและนำส่ง:

• เก็บรักษาตามคำแนะนำ: ปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์หรือห้องปฏิบัติการเกี่ยวกับวิธีการเก็บรักษาตัวอย่างอุจจาระ โดยทั่วไป หากไม่สามารถนำส่งตัวอย่างได้ทันที ควรเก็บไว้ในตู้เย็น (2-8 องศาเซลเซียส)
• นำส่งโดยเร็ว: นำส่งตัวอย่างอุจจาระไปยังห้องปฏิบัติการโดยเร็วที่สุด เพื่อให้ผลการตรวจมีความแม่นยำมากที่สุด แจ้งให้เจ้าหน้าที่ทราบหากมีข้อสงสัยหรือข้อควรระวังใดๆ

ข้อควรจำ:

• หากมีเลือดออกในอุจจาระ หรืออาการผิดปกติอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับระบบทางเดินอาหาร ควรปรึกษาแพทย์ทันที
• การตรวจอุจจาระเป็นการตรวจที่สำคัญ แต่ไม่ใช่การตรวจที่ครอบคลุมทุกโรค หากมีอาการผิดปกติอื่นๆ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยและการรักษาที่เหมาะสม

การเก็บอุจจาระอย่างถูกวิธีเป็นสิ่งสำคัญเพื่อให้ได้ผลการตรวจที่แม่นยำและเชื่อถือได้ การปฏิบัติตามคำแนะนำในบทความนี้ จะช่วยให้คุณมั่นใจได้ว่าตัวอย่างอุจจาระของคุณจะได้รับการวิเคราะห์อย่างถูกต้อง และนำไปสู่การวินิจฉัยและการรักษาที่เหมาะสมต่อไป