ตับไม่ดีมีอาการยังไง

สัญญาณเตือนภัยเงียบ: ตับส่งเสียงร้องผ่านร่างกาย

ตับ คืออวัยวะภายในที่เปรียบเสมือนโรงงานเคมีขนาดใหญ่ของร่างกาย ทำหน้าที่สำคัญมากมาย ตั้งแต่การผลิตน้ำดีเพื่อช่วยย่อยไขมัน การกรองสารพิษออกจากกระแสเลือด การเก็บสะสมพลังงาน และการสังเคราะห์โปรตีนที่จำเป็นต่อการทำงานของร่างกาย หากตับเริ่มทำงานผิดปกติ หรือที่เรียกกันว่า ตับไม่ดี ร่างกายจะส่งสัญญาณเตือนออกมาในรูปแบบต่างๆ ที่บางครั้งอาจถูกมองข้ามไป

อาการของตับที่ไม่ดีนั้นมีความหลากหลาย และอาจแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล ขึ้นอยู่กับสาเหตุและความรุนแรงของโรค บางอาการอาจเกิดขึ้นอย่างค่อยเป็นค่อยไป ทำให้ผู้ป่วยไม่ทันสังเกตจนกว่าจะเริ่มมีอาการที่ชัดเจนขึ้น

อาการทั่วไป: สัญญาณเตือนที่ต้องใส่ใจ

• อ่อนเพลียเรื้อรัง: ความเหนื่อยล้าที่ไม่สามารถอธิบายได้ และไม่หายไปแม้พักผ่อนอย่างเพียงพอ อาจเป็นสัญญาณบ่งบอกว่าตับกำลังทำงานหนักเกินไปในการกำจัดสารพิษออกจากร่างกาย
• เบื่ออาหาร: รู้สึกไม่อยากอาหาร หรือรับประทานได้น้อยลงกว่าปกติ อาจเกิดจากความผิดปกติในการผลิตน้ำดี ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการย่อยไขมัน
• คลื่นไส้ อาเจียน: อาการคลื่นไส้ อาเจียน โดยเฉพาะอย่างยิ่งหลังรับประทานอาหารที่มีไขมันสูง อาจเป็นสัญญาณบ่งบอกว่าตับไม่สามารถย่อยไขมันได้อย่างมีประสิทธิภาพ
• น้ำหนักลดโดยไม่ทราบสาเหตุ: การที่น้ำหนักตัวลดลงอย่างรวดเร็ว โดยไม่ได้ตั้งใจลดน้ำหนัก อาจเป็นสัญญาณบ่งบอกถึงความผิดปกติในการดูดซึมสารอาหาร

ปัญหาผิวหนัง: กระจกสะท้อนสุขภาพตับ

• ผิวและตาเหลือง (ดีซ่าน): อาการดีซ่านเป็นอาการที่บ่งบอกว่ามีปริมาณบิลิรูบิน (สารสีเหลืองที่เกิดจากการสลายตัวของเม็ดเลือดแดง) ในเลือดสูงเกินไป ซึ่งอาจเกิดจากความผิดปกติในการทำงานของตับในการกำจัดบิลิรูบิน
• คันตามผิวหนัง: อาการคันตามผิวหนังโดยไม่มีผื่น อาจเกิดจากสารพิษที่ตับไม่สามารถกำจัดได้สะสมอยู่ในร่างกาย และกระตุ้นให้เกิดอาการคัน
• เส้นเลือดขอดตามผิวหนัง: การปรากฏของเส้นเลือดขอดที่เห็นได้ชัดเจนบนผิวหนัง อาจเกิดจากการที่ตับไม่สามารถผลิตโปรตีนที่จำเป็นต่อการแข็งตัวของเลือดได้อย่างเพียงพอ

อาการอื่นๆ: สัญญาณเตือนที่ไม่ควรมองข้าม

• ปวดท้อง (โดยเฉพาะบริเวณด้านขวาบน): อาการปวดหรือรู้สึกไม่สบายบริเวณด้านขวาบนของช่องท้อง ซึ่งเป็นตำแหน่งของตับ อาจบ่งบอกถึงการอักเสบหรือการขยายตัวของตับ
• ท้องบวม: ท้องบวมอาจเกิดจากการสะสมของของเหลวในช่องท้อง ซึ่งเป็นภาวะที่เรียกว่า ท้องมาน ซึ่งมักพบในผู้ป่วยโรคตับเรื้อรัง
• ปัสสาวะสีเข้ม: ปัสสาวะที่มีสีเข้มผิดปกติ อาจเกิดจากการขับบิลิรูบินส่วนเกินออกมาทางปัสสาวะ
• อุจจาระสีซีด: อุจจาระที่มีสีซีด หรือสีคล้ายดิน อาจเกิดจากการขาดน้ำดี ซึ่งมีหน้าที่ในการย่อยไขมันและทำให้อุจจาระมีสีปกติ
• บวมที่ขาและข้อเท้า: อาการบวมบริเวณขาและข้อเท้าอาจเกิดจากการที่ตับไม่สามารถผลิตโปรตีนอัลบูมิน ซึ่งมีหน้าที่รักษาสมดุลของเหลวในร่างกายได้อย่างเพียงพอ

สิ่งสำคัญที่สุด: อย่าปล่อยทิ้งไว้ ควรรีบปรึกษาแพทย์

หากคุณมีอาการที่กล่าวมาข้างต้น แม้เพียงเล็กน้อย อย่าเพิ่งวิตกกังวลจนเกินไป แต่ก็ไม่ควรปล่อยปละละเลย ควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อทำการตรวจวินิจฉัยอย่างละเอียด เพื่อหาสาเหตุที่แท้จริงของอาการ และรับการรักษาที่เหมาะสมตั้งแต่เนิ่นๆ การตรวจพบและรักษาโรคตับในระยะเริ่มต้น จะช่วยเพิ่มโอกาสในการรักษาให้หายขาด และป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่ร้ายแรงได้

การดูแลสุขภาพตับให้แข็งแรงอยู่เสมอ เป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งในการมีสุขภาพที่ดี โดยการหลีกเลี่ยงเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ออกกำลังกายสม่ำเสมอ และพักผ่อนให้เพียงพอ ล้วนเป็นปัจจัยสำคัญในการรักษาสุขภาพตับให้แข็งแรงและทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ