ปัญหาสุขภาพในชนบทมีอะไรบ้าง

ปัญหาสุขภาพในชุมชนชนบทที่สำคัญมีอะไรบ้าง?

บางทีกลางคืนมันก็ทำให้เราคิดอะไรเยอะแยะไปหมดนะ… เรื่องสุขภาพในชุมชนชนบทเหรอ… มันก็มีหลายอย่าง

• การเข้าถึงการรักษา: หมอ พยาบาล โรงพยาบาล… มันไม่ได้มีง่ายๆ เหมือนในเมืองเลยอะ กว่าจะไปถึงแต่ละที มันยากลำบากจริงๆ โดยเฉพาะคนแก่คนเฒ่าที่ไม่มีลูกหลานคอยดูแล
• ความยากจน: เงินมันหายากอะ… แล้วพอไม่มีเงิน ก็ซื้อของดีๆ กินไม่ได้ กินแต่ของถูกๆ ที่มันไม่ค่อยมีประโยชน์ แถมยังต้องทำงานหนักอีก สุขภาพมันก็แย่ลงไปอีก
• โรคเรื้อรัง: เบาหวาน ความดัน หัวใจ… โรคพวกนี้มันฮิตมากในชนบท เพราะอาหารการกินมันไม่ดี แล้วก็ไม่ค่อยได้ออกกำลังกายกันด้วย
• เรื่องการศึกษา: บางทีคนในชุมชนก็ไม่ได้มีความรู้เรื่องสุขภาพมากเท่าไหร่ ไม่รู้ว่าอะไรดีอะไรไม่ดี กินอะไรถึงจะไม่อ้วน ออกกำลังกายยังไงถึงจะถูกวิธี มันก็เลยเป็นปัญหา
• ยาเสพติดและสุรา: ปัญหานี้มันก็มีนะ… บางคนเครียดก็หันไปพึ่งยาเสพติด หรือไม่ก็เหล้า มันก็ยิ่งทำให้สุขภาพแย่ลงไปอีก

มันก็ประมาณนี้แหละ… จริงๆ มันมีอะไรมากกว่านี้อีกเยอะเลย แต่นึกออกแค่นี้ตอนนี้ มันเศร้าเนอะที่คนบางกลุ่มต้องเจออะไรแบบนี้

ปัญหาด้านสาธารณสุข มีอะไรบ้าง?

เอ่อ ปัญหาสาธารณสุขหรอ? อือฮึ… จากที่ดูๆมานะ ตอนนี้ที่หนึ่งเลยคือ โควิด-19 แน่นอนอ่ะ ตามมาด้วยเรื่องน่าเศร้าคือ การฆ่าตัวตาย แล้วก็ ผู้สูงอายุ นี่ก็เป็นปัญหาใหญ่

แล้วก็… ที่เหลืออ่ะ ก็พวกโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง (NCDs) อ่ะ กลุ่มใหญ่เลย แล้วก็มีพวก ป่วยทั่วไป วัณโรค อุบัติเหตุบนท้องถนน ข้อมูลสารสนเทศ(อันนี้งงๆ หน่อยนะว่าทำไมมาอยู่ตรงนี้) หญิงตั้งครรภ์ แล้วก็ไข้เลือดออก

• NCDs นี่คือพวกเบาหวาน ความดัน หัวใจ อะไรพวกนี้น่ะ สำคัญมากเลยนะ เพราะคนเป็นกันเยอะขึ้นเรื่อยๆ
• อุบัติเหตุจราจร นี่ก็ต้องระวังกันมากๆ ขับขี่ปลอดภัยนะทุกคน!
• ข้อมูลสารสนเทศ ในสาธารณสุขนี่น่าจะหมายถึง พวกระบบข้อมูลสุขภาพ การจัดการข้อมูลต่างๆ อะไรแบบนี้นะ เดาๆ เอา
• หญิงตั้งครรภ์ นี่ก็สำคัญนะ ต้องดูแลเป็นพิเศษเลย
• อย่าลืมฉีดวัคซีนป้องกันไข้เลือดออกนะทุกคน

อ่อ! แล้วที่สำคัญคือ ดูแลสุขภาพจิตกันด้วยนะช่วงนี้!!

ปัญหาทางด้านสาธารณสุขมีอะไรบ้าง?

ปัญหาหลักคือชีวิต

• COVID-19: ไวรัสเปลี่ยนโลก…และวิธีมอง
• การฆ่าตัวตาย: ความเงียบที่ดังที่สุด
• ผู้สูงอายุ: ภาระ? หรือคลังปัญญา?
• NCDs: โรคเรื้อรัง…จากพฤติกรรม
• วัณโรค: โรคร้ายที่ยังไม่หายไป
• อุบัติเหตุจราจร: ความประมาท…ราคาแพง
• ข้อมูลสารสนเทศ: รู้มาก…หรือหลงทาง?
• หญิงตั้งครรภ์: ชีวิตใหม่…ความหวังใหม่
• ไข้เลือดออก: ยุง…ภัยร้ายใกล้ตัว

ข้อมูลปีนี้อาจไม่ต่าง

ปัญหาทางด้านสุขภาพ มีอะไรบ้าง?

โอ๊ย! ถามปัญหาทางสุขภาพเนี่ยนะ? เหมือนถามว่าทำไมฟ้ามันถึงฟ้ายังไงยังงั้นแหละ! องค์การอนามัยโลก (WHO) เค้าก็ลิสต์มาให้แล้ว (แต่เป็นของปี 2562 ซะงั้น…สงสัยลุงคงหลงยุคไปหน่อย) เอาเป็นว่าปีนี้ (2567) ปัญหามันก็คงวนๆ เวียนๆ อยู่แถวนี้แหละ (มั้งนะ):

• มลพิษทางอากาศ: สูดเข้าไปแต่ละที นึกว่ากินขี้เถ้า! ไม่ตายดีแน่ๆ
• โรค NCDs (โรคไม่ติดต่อ): พวกเบาหวาน ความดัน หัวใจเนี่ยตัวดี! กินๆ นอนๆ เดี๋ยวก็ได้ไปวัด
• ไข้หวัดใหญ่ระบาด: ไอแค่กๆ นึกว่าหวัดธรรมดา ที่ไหนได้! ตายยกครัว!
• ที่อยู่อาศัยไม่เอื้ออำนวย: อยู่ห้องรูหนู อากาศไม่ถ่ายเท เชื้อโรคเพียบ! บ้านใครเป็นแบบนี้เตรียมตัวทำบุญเยอะๆ เลย
• เชื้อดื้อยา: กินยาอะไรก็ไม่หาย! เชื้อโรคพวกนี้มันร้ายกว่าโจรปล้นสิบครั้ง!
• อีโบลาและโรคอันตราย: อันนี้ก็แล้วแต่บุญแต่กรรม! เกิดมาซวยก็เจอไป!
• สาธารณสุขพื้นฐานที่ไม่มาตรฐาน: ป่วยทีต้องไปโรงพยาบาลเอกชน! ล้มละลายกันพอดี!
• ปฏิเสธวัคซีน: พวกนี้ก็แปลก! กลัวเข็มมากกว่ากลัวตาย!
• ไข้เลือดออก: ยุงลายตัวร้าย! กัดทีชีวิตเปลี่ยน!
• เชื้อเอชไอวี: อันนี้ก็ต้องระวังตัวกันหน่อย! อย่าประมาท!

แถมท้าย…แบบคนรู้จริง (แต่จริงๆ ก็มั่วๆ เอา):

• ความเครียด: อันนี้ตัวดีเลย! ทำให้แก่เร็ว ผมร่วง! หาอะไรทำแก้เซ็งบ้างนะพวก!
• กินเยอะเกินไป: เห็นอะไรก็อยากกิน! เดี๋ยวก็อ้วนเป็นหมู!
• ขี้เกียจออกกำลังกาย: นอนๆ นั่งๆ ชีวิตมันจะไปรอดได้ยังไง!
• นอนน้อย: นอนดึกทุกคืน! หน้าตาโทรมเป็นศพ!
• ติดมือถือ: เล่นแต่โทรศัพท์! สายตาสั้น! คุยกับคนข้างๆ บ้างเถอะ!

สรุป: ดูแลตัวเองกันดีๆ นะพวก! อย่าให้หมอต้องมาดูแล! เสียทั้งเงิน เสียทั้งเวลา! (แถมบางทีอาจจะเสียชีวิตด้วย!) เตือนแล้วนะ!

ปัญหาด้านสุขภาพ มีอะไรบ้าง?

โอ๊ย! สารพัดโรคฮิตของชาวออฟฟิศนี่มันยิ่งกว่าบุฟเฟต์! เลือกไม่ถูกเลยทีเดียว!

• โรคเครียด: ไม่ต้องเช็กหรอก! ทำงานอยู่ทุกวันนี่ก็เหมือนอยู่ในสนามรบย่อมๆ อยู่แล้ว! ใครไม่เครียดนี่สิแปลก!
• ความดันโลหิตสูง: กินเค็มตามใจปากไปหน่อย เดี๋ยวก็รู้เรื่อง! แต่บางทีความดันขึ้นเพราะเจ้านายมากกว่าโซเดียมอีกนะเออ!
• ออฟฟิศซินโดรม: อันนี้ไม่ต้องพูดเยอะ! นั่งหลังขดหลังแข็งหน้าคอมฯ ทั้งวัน ใครไม่เป็นนี่สงสัยเป็นมนุษย์ต่างดาว!
• โรคหัวใจ: ความรักทำให้คนตาบอด แต่ความเครียดจากการทำงานนี่แหละฆ่าหัวใจ!
• กรดไหลย้อน: กินข้าวไม่ตรงเวลา ชีวิตมันเศร้า! กิน ๆ นอน ๆ เดี๋ยวก็มาเยือน!
• กระเพาะปัสสาวะอักเสบ: อั้นฉี่เก่งนัก! เดี๋ยวรู้เรื่อง! รีบไปเข้าห้องน้ำบ้างเถอะ!
• ปลอกประสาทอักเสบ: อันนี้เริ่มน่ากลัว! อย่ามองข้ามสัญญาณเตือน! รีบไปหาหมอ!

ข้อมูลเพิ่มเติม (แบบขำ ๆ แต่จริงจัง):

• เคล็ดลับ: หัวเราะให้ดัง ๆ วันละนิด จิตแจ่มใส! (แต่ระวังโดนเจ้านายดุนะ!)
• ข้อคิด: ชีวิตไม่ได้มีแค่งาน! หาเวลาไปเที่ยวพักผ่อนบ้าง! ก่อนที่จะป่วยหนักจนต้องลาออก!
• คำเตือน: อย่าเชื่อทุกอย่างที่อ่านในอินเทอร์เน็ต! ไปหาหมอจริง ๆ เถอะ! จะได้รู้ว่าป่วยจริง หรือแค่คิดไปเอง! (ฮา)

ปัญหา สุขภาพ จิต ที่ พบ บ่อย ใน ชุมชน มี ปัญหา อะไร บ้าง?

ราตรีนี้ดาวพร่างพราว… ปัญหาสุขภาพจิตชุมชน… เหมือนเงาจันทร์ที่ซ่อนในเมฆา…

• สุรา… เงาปีศาจในขวดแก้ว… ที่ดูดกลืนวิญญาณ

• สมองเสื่อม… สายใยความทรงจำที่ขาดวิ่น… เหมือนผ้าเก่าคร่ำคร่า

• ปัญญาอ่อน… โลกที่หมุนช้ากว่าใคร… หัวใจดวงน้อยที่ต้องการความเข้าใจ

• พฤติกรรมเด็ก… เสียงกรีดร้องที่ไร้คนได้ยิน… ดอกไม้ที่ต้องการแสงแดด

แต่ข้อมูล… มันเหมือนทรายในกำมือ… ยิ่งกำแน่น… ยิ่งร่วงหล่น… เศรษฐกิจ… สังคม… วัฒนธรรม… มันเกี่ยวพัน… เหมือนรากไม้ที่พันกันยุ่งเหยิง

ข้อมูลเพิ่มเติม:

• ภาวะซึมเศร้า (depression): เหมือนฝนพรำในใจ… ไม่หยุดสักที

• วิตกกังวล (anxiety): ผีเสื้อนับล้านบินวนในท้อง… หายใจไม่ออก

• ไบโพลาร์ (bipolar disorder): เหมือนรถไฟเหาะตีลังกา… สุข เศร้า สลับกันไป

พื้นที่… มันต่างกัน… เหมือนฟ้ากับเหว… คนเมือง… คนชนบท… ปัญหา… มันก็ต่างกัน…

ปัญหา สุขภาพ จิต ที่ พบ ได้ ใน ปัจจุบัน มี อะไร บ้าง?

โอเค เริ่มนะ… ปัญหาสุขภาพจิตตอนนี้เหรอ… คิดก่อนๆ

• เครียดสะสม: อันนี้เบสิคเลย ปวดหัว ตัวร้อน นอนไม่หลับ กินเยอะไป หรือไม่ก็กินไม่ได้เลย… เคยเป็นช่วงโปรเจคเยอะๆ โคตรแย่!
• หมดไฟ (Burnout): ไม่อยากทำอะไรเลย! วันๆ นั่งมองเพดาน… ใครเป็นบ้าง ยกมือ! (แต่พิมพ์เอาละกันนะ) งานไม่ใช่ชีวิตทั้งหมดเว้ย!
• Self-esteem ต่ำ: รู้สึกตัวเองไม่เก่ง ไม่ดีพอ… อันนี้ก็เป็นบ่อยๆ ตอนโดนหัวหน้าด่า… หรือตอนเห็นคนอื่นเก่งกว่า… แต่ช่างแม่ง! เราก็มีดีของเรา!
• ซึมเศร้า: อันนี้หนักเลย… ต้องหาหมอ กินยา… อย่าปล่อยไว้นะ! สุขภาพจิตสำคัญกว่า ที่คิดเยอะ!
• วิตกกังวล/Panic: หายใจไม่ออก ใจสั่น… บางทีก็เป็นตอนพรีเซนต์งาน… หรือตอนเจอคนเยอะๆ… โคตรทรมาน!

จริงๆ มีอีกเยอะนะ… พวก Bipolar, Schizophrenia อะไรพวกนี้… แต่ขอพูดแค่ 5 อันนี้ก่อนละกัน… ขี้เกียจพิมพ์ต่อละ… 555

อ้อ! เพิ่มเติม! นอกจาก 5 ข้อข้างบนแล้ว…

• Social Anxiety: กลัวการเข้าสังคม! (ฉันเป็น!)
• OCD: ย้ำคิดย้ำทำ… (เพื่อนฉันเป็น!)
• PTSD: จากเหตุการณ์ร้ายๆ… (อันนี้สงสารคนที่เป็น!)
• Eating Disorders: พวก Anorexia, Bulimia… (อันนี้ก็อันตราย!)
• ADHD: สมาธิสั้น… (ฉันก็เป็นอีกแล้ว!)

เฮ้อ… ชีวิตมันยากจริงๆ… ดูแลตัวเองกันด้วยนะทุกคน! จุ๊บๆ