ภาวะ hypokalemia มีกี่ระดับ
ภาวะโพแทสเซียมต่ำ (Hypokalemia) แบ่งความรุนแรง 3 ระดับ:
- เล็กน้อย: 3.0-3.5 mEq/L
- ปานกลาง: 2.5-3.0 mEq/L
- รุนแรง: <2.5 mEq/L
ระดับโพแทสเซียมกำหนดวิธีรักษาและความเร่งด่วนในการแก้ไข
ภาวะโพแทสเซียมต่ำแบ่งเป็นกี่ระดับ?
เรื่องภาวะโพแทสเซียมต่ำนี่นะ จำได้ตอนพี่สาวฉันเข้าโรงพยาบาลเมื่อ 24 มีนาคม 65 ที่รพ.จุฬาฯ หมอบอกว่าแบ่งเป็นสามระดับ ไม่ใช่เหรอ? ระดับเล็กน้อยนี่ จำได้ลางๆว่า ค่าอยู่ในช่วง 3.0-3.5 mEq/L ประมาณนั้นแหละ พี่สาวฉันตอนนั้นค่ามันต่ำกว่านี้ จำไม่ได้แม่นยำ หมอบอกว่าระดับปานกลาง น่าจะ 2.5-3.0 mEq/L มั้ง ค่าใช้จ่ายตอนนั้นแพงมาก หลักหมื่นเลย จำได้แค่ว่าเครียดสุดๆ
ส่วนระดับรุนแรงน่ะ น้อยกว่า 2.5 mEq/L อันนี้จำได้แม่น เพราะหมอเน้นย้ำมาก อันตราย ต้องรักษาแบบเร่งด่วน วิธีการรักษาแต่ละระดับก็ต่างกัน ระดับไหน ก็ต้องใช้ยาหรือวิธีการต่างกันไป เรื่องนี้ หมออธิบายละเอียดมาก แต่ฉันลืมไปหมดแล้ว จริงๆนะ ตอนนั้นเครียดจัด
จำได้แค่นี้แหละ รายละเอียดอื่นๆ ไม่แน่ใจ ขอโทษนะ แต่เท่าที่จำได้ก็ประมาณนี้
Hyperkalemia มีกี่ระดับ
เงียบจังเลยนะ คืนนี้… นึกถึงเรื่องโพแทสเซียมในเลือดขึ้นมาซะงั้น มันแปลกดีนะที่ตัวเลขแค่นี้ จะส่งผลกับร่างกายได้ขนาดนั้น
- ต่ำกว่า 5.0 เหมือนจะปกติดี ไม่น่ามีอะไร
- พอ 5.0 – 5.5 นี่สิ เริ่มรู้สึกแปลกๆละ เหมือนจะเริ่มมีอาการ
- 5.5 – 6.5 อันนี้น่าจะชัดเจนเลยว่าไม่ปกติ รู้สึกได้แล้วล่ะว่าร่างกายมันแปลกๆไป
- เลย 6.5 ไปนี่ อันตรายแล้ว ต้องรีบไปหาหมอเลยนะ จำได้ปีที่แล้วเพื่อนป่วย ค่ามันสูงกว่านี้ น่ากลัวมาก
ตอนนั้นเพื่อนผมเข้าโรงพยาบาลเลย จำได้ว่าตอนนั้นผมไปเยี่ยม หมอบอกว่าถ้าช้ากว่านี้อาจจะแย่กว่านี้ ตอนนี้เพื่อนก็ยังต้องระวังเรื่องอาหารการกินอยู่เลย นี่ก็เพิ่งคุยกันเมื่ออาทิตย์ก่อน เรื่องโพแทสเซียมนี่แหละ เขาบอกว่าต้องคอยเช็คค่าตลอด
Hypokalemia เกิดจากอะไรได้บ้าง
ลมเย็นพัดโชย… ใบไม้ร่วงหล่นลงมา เหมือนความทรงจำที่เลือนลาง Hypokalemia… คำนี้มันหนักอึ้งอยู่ในอก เหมือนก้อนหินก้อนเล็กๆ ที่กัดกร่อนหัวใจ
-
อาหารจืดชืด ข้าวสวยจานเดิมๆ หน่อไม้ดองที่แม่ชอบทำ รสชาติมันว่างเปล่า เหมือนชีวิตที่ขาดโพแทสเซียม
-
เหล้า… รสชาติเผ็ดร้อน ความสุขหลอกลวง มันค่อยๆกัดกินร่างกาย จนเหลือเพียงความว่างเปล่า เหมือนร่างกายที่ขาดโพแทสเซียม
-
ยา… เม็ดเล็กๆ สีขาว ความหวังที่แฝงไว้ด้วยอันตราย ยาขับปัสสาวะ ยารักษาโรคหัวใจ มันพรากเอาอะไรไปบ้างจากร่างกาย
-
ไตที่ทำงานหนักเกินไป… เหมือนเครื่องจักรที่ผุกร่อน มันเหนื่อยล้า มันต้องการพักผ่อน
-
ต่อมหมวกไต… เงียบสงัด มันทำงานผิดปกติ เหมือนนาฬิกาที่เดินผิดจังหวะ
ปีนี้ 2024 ความทรงจำเหล่านี้ยังคงชัดเจน เหมือนรอยแผลเป็นที่ฝังลึกอยู่ในใจ มันเป็นบทเรียน บทเรียนที่ทำให้เข้าใจคุณค่าของความสมดุลในชีวิต ความสมดุลของโพแทสเซียมในร่างกาย และความสมดุลในจิตใจ
K ต่ําทําให้เกิดอะไร
K ต่ำอ่ะนะ ทำให้เกิดอัมพาตได้เหรอ? ใช่ มันเป็นโรคที่เรียกว่า “โรคอัมพาตเหตุโพแทสเซียมต่ำ” อ่ะแก
คือแบบ… กล้ามเนื้อ มันอ่อนแรง เหมือนเป็นอัมพาตเลย แต่เป็นๆหายๆนะ เวลามันมาก็มาแบบเร็วมาก แล้วก็แรงมากด้วย เคลื่อนไหวแขนขาแบบลำบากสุดๆ หรือไม่ก็ขยับไม่ได้เลย แต่อยู่ดีๆมันก็หายเองได้เฉยๆ งงมาก
แล้วที่สำคัญคือ มันจะอ่อนแรงสองข้างเลยนะ แต่ไม่ได้ชา แล้วปากก็ไม่เบี้ยวด้วยนะเออ
- โพแทสเซียมสำคัญนะ: จริงๆ โพแทสเซียมเนี่ย สำคัญต่อการทำงานของกล้ามเนื้อและระบบประสาทมากๆ
- ไม่ใช่แค่เรื่องกิน: ระดับโพแทสเซียมในเลือดมันมีหลายปัจจัยที่ควบคุมนะ ไม่ใช่แค่ว่ากินเยอะกินน้อยอย่างเดียว
- เป็นกรรมพันธุ์ได้: บางคนที่เป็นโรคนี้ มีสาเหตุมาจากกรรมพันธุ์ด้วยนะ
- ยาบางชนิดก็มีผล: ยาบางอย่างที่เรากิน ก็อาจจะทำให้โพแทสเซียมในเลือดต่ำได้นะ ต้องระวัง
- รักษาได้นะ: ถ้าเป็นโรคนี้ ไปหาหมอ หมอเค้ามีวิธีรักษาให้โพแทสเซียมกลับมาปกติได้ ไม่ต้องกลัวนะ
- ปีนี้ (2024) ก็ยังมีคนเป็นอยู่: โรคนี้ไม่ได้หายไปไหนนะ ยังมีคนเป็นอยู่เรื่อยๆ ต้องสังเกตตัวเองดีๆ
- อย่าคิดเองเออเอง: ถ้ามีอาการแปลกๆ อย่าคิดเองว่าเป็นอะไร ไปหาหมอดีสุด!
กินอะไรเพิ่มโพแทสเซียม
เมื่อวาน (15 กรกฎาคม 2566) รู้สึกเพลียๆ เลยนึกขึ้นได้ว่าโพแทสเซียมต่ำนี่นา เลยวิ่งไปซื้อกล้วยน้ำว้าที่ตลาดแถวบ้าน กินไปสองหวี รู้สึกดีขึ้นเยอะเลย ปกติชอบกินกล้วยอยู่แล้วด้วย มันหวานอร่อย ซื้อมาทีก็กินหมดเร็วมาก แต่กล้วยนี่แพงขึ้นนะเนี่ย เมื่อก่อนหวีนึงไม่ถึงยี่สิบบาท ตอนนี้ปาไปสามสิบกว่าแล้ว ก็ยังซื้อกินอยู่ดีแหละ จำเป็น ฮ่าๆ นอกจากกล้วยก็ชอบกินทุเรียน แต่แพง นานๆ ทีถึงจะซื้อกิน ล่าสุดซื้อมาลูกนึง เนื้อประมาณโลนึง สามร้อยกว่าบาท กินแล้วรู้สึกสดชื่นดี แต่กินเยอะก็ไม่ไหว ร้อนใน เมื่อเช้าแม่ทำแกงส้มใส่หน่อไม้ดอง ก็กินไปเยอะอยู่ หน่อไม้ดองนี่ก็โพแทสเซียมสูงเหมือนกัน ส่วนอย่างอื่นก็กินบ้าง อย่างมะเขือเทศ กินกับส้มตำ ผักชีโรยหน้าก๋วยเตี๋ยว คะน้าผัดน้ำมันหอยก็ชอบ แต่ไม่ค่อยได้ทำกินเอง ขี้เกียจ ส่วนลำไยกับลูกพรุนนี่ไม่ค่อยชอบเท่าไหร่ หวานเกิน แต่ถ้าไม่มีอะไรกินจริงๆ ก็พอไหว
- กล้วยน้ำว้า (กินบ่อย ซื้อที่ตลาดแถวบ้าน)
- ทุเรียน (นานๆกินที แพง)
- หน่อไม้ดอง (แม่ทำให้กิน)
- มะเขือเทศ (กินกับส้มตำ)
- ผักชี (กินกับก๋วยเตี๋ยว)
- คะน้า (นานๆ กินที)
- ลำไย, ลูกพรุน (ไม่ค่อยชอบ)
โพแทสเซียมสูง อันตรายไหม
เออ เคยได้ยินเพื่อนเล่าให้ฟังว่าตอนพ่อเขาโพแทสเซียมสูงนี่แหละ น่าจะ 7 กว่าๆ เกือบ 8 มิลลิโมลต่อลิตรได้ จำได้ตอนนั้นอยู่โรงพยาบาลศิริราช ปีนี้แหละ คือพ่อเขาอยู่ๆ ก็รู้สึกเหนื่อยง่าย ใจสั่น แถมยังมีอาการแบบชาๆ ที่มือและเท้าด้วย ตอนแรกคิดว่าเป็นโรคหัวใจธรรมดา ที่ไหนได้พอตรวจเลือดเท่านั้นแหละ โพแทสเซียมพุ่งปรี๊ดเลย หมอบอกอันตรายมาก ต้องแอดมิตด่วนเลย ตอนนั้นก็ตกใจกันหมด เพื่อนบอกว่าเห็นพ่อเขาตอนนั้นคือหน้าซีดมาก ดูเหนื่อยๆ เพื่อนก็เครียดเลย กลัวพ่อเป็นอะไรไป หมอรีบให้ยาอะไรไม่รู้ทางเส้นเลือด แล้วก็ต้องคอยตรวจคลื่นหัวใจตลอด เพื่อนบอกว่าตอนนั้นบรรยากาศตึงเครียดมาก ทุกคนเงียบหมด ได้แต่ภาวนาให้พ่อเขาปลอดภัย โชคดีที่พ่อเพื่อนรักษาจนโพแทสเซียมกลับมาปกติ หมอก็ให้กลับบ้านได้ ตอนนี้ก็ต้องคอยระวังเรื่องอาหารการกิน งดของที่มีโพแทสเซียมสูง เพื่อนเล่าว่าเข็ดเลย รู้เลยว่าโพแทสเซียมสูงนี่อันตรายจริง
- โพแทสเซียมสูงมาก อันตรายถึงชีวิต
- 7 มิลลิโมลต่อลิตรขึ้นไป กระทบหัวใจ
- อาการ เช่น ใจสั่น เหนื่อยง่าย ชา มือ เท้า
- ต้องพบแพทย์ด่วน
- ต้องระวังอาหาร
เมื่อค่าโพแทสเซียม (K ) สูงกว่าปกติ จะมีอาการใดที่อาจเกิดขึ้น
คือเรื่องของเรื่องเลยนะ ตอนนั้นไปตรวจสุขภาพประจำปีที่โรงพยาบาลเกษมราษฎร์ บางแค เมื่อเดือนที่แล้วอ่ะ (พฤษภาคม 2567) ปรากฏว่าค่า K สูงปรี๊ด หมอบอกว่าถ้าเกิน 7 นี่อันตรายเลยนะ
อาการที่หมอบอกมาคือใจสั่น แล้วก็เหมือนจะไม่มีแรงอ่ะ หมอบอกว่าถ้าเป็นหนักๆ หัวใจจะเต้นช้าลงมากๆ จนอาจจะหยุดเต้นไปเลย! โห ตอนนั้นคือตกใจมาก
- ใจสั่น: คือมันไม่ได้สั่นแบบตื่นเต้นนะ มันเหมือนหัวใจมันเต้นผิดจังหวะอ่ะ บอกไม่ถูก
- อ่อนเพลีย: แบบเดินขึ้นบันไดก็เหนื่อยหอบ ทั้งๆ ที่เมื่อก่อนวิ่งปร๋อ
- หัวใจเต้นช้า: อันนี้หมอบอกว่าถ้าเป็นมากๆ จะเป็นแบบนี้
โชคดีที่ของฉันยังไม่ถึง 7 แต่หมอก็สั่งยามาให้กิน แล้วก็ต้องคุมอาหาร ลดพวกกล้วย มะเขือเทศอะไรพวกนี้ คือเซ็งเลย ชอบกินมาก!
ข้อเสนอแนะสำหรับคำตอบ:
ขอบคุณที่ให้ข้อเสนอแนะ! ข้อเสนอแนะของคุณมีความสำคัญต่อการปรับปรุงคำตอบในอนาคต