โรคอะไรบ้างที่ติดต่อทางตรง

โรคติดต่อทางตรง: ภัยเงียบใกล้ตัวที่ต้องระวัง

โรคติดต่อทางตรง คือโรคที่สามารถแพร่กระจายจากบุคคลหนึ่งไปยังอีกบุคคลหนึ่งได้โดยการสัมผัสโดยตรง ไม่ว่าจะเป็นการสัมผัสทางกายภาพ การสัมผัสของเหลวในร่างกาย หรือการหายใจเอาละอองของเหลวจากผู้ป่วยเข้าไป การสัมผัสใกล้ชิดกับผู้ป่วยจึงเป็นปัจจัยเสี่ยงสำคัญ ความเข้าใจถึงกลไกการแพร่เชื้อและการป้องกันตนเองจึงเป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่งยวด

โรคติดต่อทางตรงบางชนิดอาจเป็นที่คุ้นเคย แต่บางชนิดอาจถูกมองข้ามไป บทความนี้จะยกตัวอย่างโรคติดต่อทางตรงบางชนิดที่ควรระวัง และเน้นย้ำถึงความสำคัญของการรักษาสุขอนามัยส่วนบุคคล:

1. โรคผิวหนัง: กลุ่มโรคนี้มักแพร่กระจายผ่านการสัมผัสโดยตรงกับผู้ป่วยหรือสิ่งของที่ปนเปื้อนเชื้อ ตัวอย่างเช่น:

• เชื้อราบนผิวหนัง (Dermatophytosis): เช่น โรคกลาก เกลื้อน เชื้อราเหล่านี้สามารถแพร่กระจายได้ง่ายผ่านการสัมผัสโดยตรงกับผู้ป่วยหรือสิ่งของที่ปนเปื้อน เช่น ผ้าขนหนู รองเท้า การรักษาความสะอาดของร่างกายและการหลีกเลี่ยงการใช้สิ่งของร่วมกับผู้อื่นเป็นสิ่งสำคัญ
• โรคหิด (Scabies): เกิดจากไร Sarcoptes scabiei แพร่กระจายได้ง่ายผ่านการสัมผัสใกล้ชิด การใช้ของใช้ส่วนตัวร่วมกัน เช่น ผ้าห่ม หมอน ทำให้เกิดอาการคันอย่างรุนแรงและผื่นแดงตามผิวหนัง
• แผลติดเชื้อ: แผลเปิดที่ไม่ได้รับการดูแลอย่างถูกวิธีอาจติดเชื้อแบคทีเรีย และแพร่กระจายได้ง่ายหากสัมผัสโดยตรงกับแผลของผู้อื่น

2. โรคตา: การสัมผัสโดยตรงกับสารคัดหลั่งจากดวงตาสามารถทำให้เกิดการติดเชื้อได้ง่าย เช่น

• โรคตาแดง (Conjunctivitis): เกิดจากการติดเชื้อไวรัสหรือแบคทีเรีย มักแพร่กระจายผ่านการสัมผัสขี้ตาของผู้ป่วย หรือการใช้สิ่งของร่วมกัน เช่น ผ้าเช็ดหน้า

3. โรคทางเดินหายใจ: บางโรคแม้จะแพร่กระจายผ่านทางอากาศ แต่การสัมผัสใกล้ชิดก็ยังเพิ่มโอกาสในการติดเชื้อได้สูง เช่น

• อีสุกอีใส (Chickenpox): แพร่กระจายได้ทั้งทางการหายใจและการสัมผัสโดยตรงกับของเหลวจากตุ่มใส การสัมผัสใกล้ชิดกับผู้ป่วยจึงมีความเสี่ยงสูง

4. โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์: กลุ่มโรคนี้แพร่กระจายผ่านการสัมผัสทางเพศสัมพันธ์โดยตรง เช่น เริม ซิฟิลิส หนองใน

การป้องกัน:

การป้องกันโรคติดต่อทางตรงสามารถทำได้โดยการ:

• รักษาสุขอนามัยส่วนบุคคลให้ดี เช่น ล้างมือบ่อยๆ อาบน้ำทำความสะอาดร่างกาย เปลี่ยนเสื้อผ้าบ่อยๆ
• หลีกเลี่ยงการสัมผัสใกล้ชิดกับผู้ป่วย โดยเฉพาะผู้ป่วยที่มีอาการทางผิวหนังหรือทางเดินหายใจ
• ไม่ใช้ของใช้ส่วนตัวร่วมกับผู้อื่น เช่น ผ้าเช็ดตัว ผ้าเช็ดหน้า แปรงสีฟัน
• ปิดแผลให้มิดชิด เพื่อป้องกันการแพร่กระจายของเชื้อโรค
• หากมีอาการผิดปกติ ควรไปพบแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยและรักษาอย่างทันท่วงที

การป้องกันที่ดีที่สุดคือการตระหนักถึงความเสี่ยงและปฏิบัติตามวิธีการป้องกันอย่างเคร่งครัด เพื่อลดโอกาสการติดเชื้อโรคติดต่อทางตรง และรักษาสุขภาพให้แข็งแรงอยู่เสมอ