Rh Negative เกิดจากอะไร

Rh ลบ: เบื้องลึกที่มากกว่าแค่หมู่เลือดหายาก

หมู่เลือด Rh ลบ (Rh-) เป็นหนึ่งในหมู่เลือดที่สร้างความกังวลใจให้กับหลายคน โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อวางแผนจะมีบุตร แต่ความกังวลเหล่านี้ส่วนใหญ่มาจากความเข้าใจที่ไม่ถูกต้องเกี่ยวกับกลไกการเกิดและผลกระทบของหมู่เลือด Rh ลบ

Rh ลบ: ผลลัพธ์จากเกมพันธุกรรมที่ซับซ้อน

สิ่งสำคัญที่ต้องเข้าใจคือ หมู่เลือด Rh ไม่ได้กำหนดโดยยีนเดียว แต่ถูกควบคุมโดยระบบ Rh ที่มีความซับซ้อน Rh positive (Rh+) หมายถึงการมีโปรตีนที่เรียกว่า Rh D antigen บนผิวเม็ดเลือดแดง ในขณะที่ Rh negative (Rh-) หมายถึงการ ไม่มี โปรตีน Rh D antigen นั้น

ดังนั้น Rh ลบจึงไม่ได้เกิดจาก “ความผิดปกติ” หรือ “ความบกพร่อง” แต่เกิดจากการสืบทอดทางพันธุกรรมตามกฎของเมนเดล ที่เกี่ยวข้องกับการส่งต่อยีนที่ควบคุมการสร้าง Rh D antigen

การสืบทอดจากยีนเด่นและยีนด้อย

ยีนที่ควบคุมการสร้าง Rh D antigen มีสองรูปแบบ: ยีนเด่น (D) และยีนด้อย (d)

• Rh+: คนที่มีหมู่เลือด Rh+ อาจมียีนสองรูปแบบคือ DD (ยีนเด่นทั้งคู่) หรือ Dd (มียีนเด่นหนึ่งยีนและยีนด้อยหนึ่งยีน) แม้จะมีเพียงยีนเด่น D ตัวเดียว ก็เพียงพอต่อการสร้าง Rh D antigen และทำให้มีหมู่เลือด Rh+
• Rh-: คนที่มีหมู่เลือด Rh- จะต้องมียีนด้อย d ทั้งสองตัว (dd) เท่านั้น เพราะการไม่มี Rh D antigen จะเกิดขึ้นได้ก็ต่อเมื่อไม่มีคำสั่งทางพันธุกรรมในการสร้างมันเลย

โอกาสและความน่าจะเป็น

หากพ่อและแม่ทั้งคู่มีหมู่เลือด Rh+ แต่แฝงยีนด้อย (Dd) ไว้ พวกเขาสามารถถ่ายทอดยีนด้อย (d) ให้กับลูกได้ หากลูกได้รับยีนด้อย (d) จากทั้งสองฝ่าย (dd) ลูกก็จะมีหมู่เลือด Rh-

โอกาสที่ลูกจะได้รับยีนด้อยจากพ่อและแม่ทั้งคู่ (และมีหมู่เลือด Rh-) คือ 25% หรือ 1 ใน 4

Rh ลบ: ไม่ได้น่ากลัวอย่างที่คิด

แม้ว่าหมู่เลือด Rh ลบอาจเป็นปัจจัยที่ต้องพิจารณาในการวางแผนการตั้งครรภ์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากแม่มี Rh ลบและพ่อมี Rh บวก แต่ด้วยความเข้าใจที่ถูกต้องและการดูแลทางการแพทย์ที่เหมาะสม ปัญหาที่เกี่ยวข้องกับหมู่เลือด Rh ลบสามารถป้องกันและจัดการได้

สิ่งที่ควรทราบเพิ่มเติม:

• การตรวจคัดกรอง: สตรีมีครรภ์ทุกคนควรได้รับการตรวจหมู่เลือด Rh เพื่อระบุความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น
• RhoGAM: หากแม่มี Rh ลบและลูกในครรภ์มี Rh บวก แม่จะได้รับยา RhoGAM ซึ่งเป็นแอนติบอดีที่ช่วยป้องกันไม่ให้ระบบภูมิคุ้มกันของแม่สร้างแอนติบอดีต่อเซลล์เม็ดเลือดแดงของลูก
• การดูแลทางการแพทย์: การดูแลทางการแพทย์อย่างใกล้ชิดระหว่างการตั้งครรภ์และการคลอดบุตร จะช่วยลดความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นกับทารก

บทสรุป

Rh ลบเป็นผลลัพธ์ทางพันธุกรรมที่ไม่ซับซ้อนอย่างที่หลายคนกังวล การเข้าใจกลไกการสืบทอดและการดูแลทางการแพทย์ที่เหมาะสม จะช่วยให้ผู้ที่มีหมู่เลือด Rh ลบสามารถดำเนินชีวิตได้อย่างปกติสุข และสามารถวางแผนครอบครัวได้อย่างมั่นใจ