SGOT กับ SGPT ต่างกันอย่างไร

SGOT คือการตรวจอะไร

แสงสีส้มของตะวันยามเย็น… ทาบทับตัวหนังสือบนหน้าจอโทรศัพท์… SGOT… ชื่อแปลกตา… เหมือนรหัสลับบางอย่าง… ที่ซ่อนความหมายของร่างกายไว้… AST… ชื่ออีกชื่อ… ยาวกว่า… แต่ก็ยังรู้สึกห่างไกล…

เอนไซม์… คำที่คุ้นเคยจากชีววิทยาสมัยมัธยม… ตอนนั้นเรียนไปแบบผ่านๆ… ไม่คิดว่าวันหนึ่งจะต้องมาสนใจมันอีกครั้ง… ตับ… หัวใจ… กล้ามเนื้อ… อวัยวะสำคัญทั้งนั้น… SGOT/AST… เป็นตัวบอกสัญญาณบางอย่างจากอวัยวะเหล่านี้…

ความเสียหาย… แค่คิดก็ใจหาย… ค่าสูง… หมายถึงอะไร… ความผิดปกติ… มันคลุมเครือ… น่ากลัว… แต่ก็ต้องรู้… เพื่อที่จะเข้าใจ… เพื่อที่จะดูแลตัวเอง… ปีนี้ตั้งใจจะตรวจสุขภาพให้ละเอียดกว่าเดิม… อยากรู้ว่าร่างกายตัวเองเป็นยังไงบ้าง… หลังจากที่ปล่อยปละละเลยมานาน…

• SGOT/AST: ตรวจหาความเสียหายของตับ หัวใจ กล้ามเนื้อ
• ค่าสูง: บ่งบอกความผิดปกติของอวัยวะ
• ส่วนหนึ่งของการตรวจเลือด: ประเมินสุขภาพโดยรวม
• ช่วยวินิจฉัยโรค: เกี่ยวกับตับและหัวใจ

ฟ้าเริ่มมืดแล้ว… ความคิดก็ยังวนเวียนอยู่กับ SGOT… AST… ตับ… หัวใจ… อยากให้ทุกอย่างปกติดี… หวังว่าผลตรวจจะออกมาดี… พรุ่งนี้ต้องโทรนัดหมอแล้ว…

ค่าSGOTสูงบอกถึงอะไร

ค่า SGOT สูงเนี่ยนะ ตอนตรวจสุขภาพประจำปีที่โรงพยาบาลเมื่อเดือนที่แล้ว (พฤษภาคม 2567) หมอบอกค่าตับผมสูงกว่า 40 นิดหน่อย ผมก็ตกใจนะ เพราะปกติเป็นคนออกกำลังกาย กินอาหารคลีนบ้างไม่คลีนบ้าง แต่ก็ไม่คิดว่าจะมีปัญหาเรื่องตับ

หมอเลยบอกว่า อาจจะเป็นสัญญาณของตับอักเสบ หรือไขมันพอกตับก็ได้ ถ้าปล่อยไว้นานๆ อาจจะแย่ถึงขั้นตับแข็ง หรือมะเร็งตับเลยนะ ฟังแล้วขนลุกซู่เลย

หมอเลยให้ไปตรวจละเอียดอีกที แล้วก็ปรับเรื่องอาหารการกิน เน้นผักผลไม้มากขึ้น งดของมันของทอดไปเลยช่วงนี้ เซ็งมาก แต่ก็ต้องทำอ่ะ เพื่อสุขภาพที่ดี

• ค่า SGOT (AST) และ SGPT (ALT): เอนไซม์ที่พบในตับและอวัยวะอื่นๆ
• ค่าปกติ: โดยทั่วไปน้อยกว่า 40 IU/L แต่ค่าอาจแตกต่างกันไปตามแต่ละห้องปฏิบัติการ
• สาเหตุที่ทำให้ค่าสูง:
  • ตับอักเสบ (ไวรัส, แอลกอฮอล์, ยา)
  • ไขมันพอกตับ
  • ตับแข็ง
  • มะเร็งตับ
  • ยาบางชนิด
• สิ่งที่ควรทำหากค่าสูง: ปรึกษาแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยเพิ่มเติม หาสาเหตุ และวางแผนการรักษาที่เหมาะสม

SGOT SGPT ตรวจหาอะไร

SGOT (AST) กับ SGPT (ALT) เป็นเอนไซม์ที่พบในตับ จริงๆ แล้วก็มีในอวัยวะอื่นๆ ด้วยนะ อย่างเช่น หัวใจ กล้ามเนื้อ แต่ที่เราสนใจคือในตับ เพราะการตรวจสองตัวนี้บ่งบอกถึงสุขภาพตับได้ดี ค่าปกติไม่ควรเกิน 40 IU/L ถ้าสูงกว่านี้ อาจแปลว่าตับกำลังอักเสบ มันเหมือนกับตับร้องไห้ออกมาเป็นเอนไซม์พวกนี้น่ะ

• SGPT (ALT): ตัวนี้จะ Specific กับตับมากกว่า ถ้าค่า ALT สูงโดดเด่น แสดงว่าเซลล์ตับน่าจะมีปัญหา นึกถึงไวรัสตับอักเสบ ไขมันพอกตับ อะไรแบบนี้

• SGOT (AST): ตัวนี้จะพบในอวัยวะอื่นด้วย ถ้าค่า AST สูงกว่า ALT อาจจะต้องดูว่ามีปัญหาที่หัวใจหรือกล้ามเนื้อหรือเปล่า เคยอ่านเจอว่า AST สูงกว่า ALT พบในคนที่ดื่มแอลกอฮอล์เยอะๆ ด้วย อันนี้ก็น่าคิดนะ

คือการตรวจสองตัวนี้ไม่ได้บอกโรคโดยตรงหรอก มันเหมือนเป็นสัญญาณเตือนมากกว่า ถ้าค่าสูง ก็ต้องตรวจเพิ่มเติมเพื่อหาสาเหตุ อย่างตอนตรวจสุขภาพประจำปี ผมก็เจอ SGPT สูงกว่าปกติ หมอก็เลยให้ตรวจอัลตราซาวด์ตับ สุดท้ายก็แค่ไขมันพอกตับนิดหน่อย คุมอาหาร ออกกำลังกาย ก็ปกติแล้ว บางทีก็คิดนะ ว่าร่างกายมันก็ซับซ้อนดีเหมือนกัน

ค่าตับปกติอยู่ที่เท่าไร

ค่าตับปกติ ขึ้นอยู่กับห้องปฏิบัติการและวิธีการตรวจ แต่โดยทั่วไป ค่า ALT (SGPT) และ AST (SGOT) ที่ถือว่าอยู่ในเกณฑ์ปกติจะไม่เกิน 40 IU/L แต่ก็มีบางห้องแล็บที่กำหนดช่วงปกติแตกต่างกันไปเล็กน้อย ขึ้นอยู่กับอุปกรณ์และวิธีการวิเคราะห์ ซึ่งอาจพบค่าปกติสูงถึง 55 IU/L ก็ได้นะ มันเหมือนการวัดความสูง บางที่ใช้มาตรฐานต่างกันนิดหน่อย แต่โดยรวมแล้ว ก็ยังอยู่ในเกณฑ์ที่ยอมรับได้

การตีความค่าตับนั้นซับซ้อนกว่าแค่ดูตัวเลขอย่างเดียว ต้องพิจารณาหลายปัจจัยควบคู่กัน เช่น อาการของผู้ป่วย ประวัติสุขภาพ และผลการตรวจอื่นๆ แค่ค่าตับสูงอย่างเดียว อาจเกิดจากหลายสาเหตุ ไม่จำเป็นต้องเป็นโรคตับเสมอไป บางครั้งอาจเป็นแค่การอักเสบเล็กน้อย หรือเกิดจากการใช้ยาบางชนิด ดังนั้น การวินิจฉัยต้องอาศัยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ อย่าตีความเองล่ะ อันตรายนะ

• ALT (SGPT): Alanine aminotransferase เอนไซม์ที่พบในตับเป็นหลัก ค่าสูงบ่งชี้ถึงความเสียหายของเซลล์ตับ
• AST (SGOT): Aspartate aminotransferase พบได้ในตับ หัวใจ กล้ามเนื้อ ค่าสูงอาจบ่งบอกความเสียหายของอวัยวะเหล่านี้

(เพิ่มเติม: ปีนี้ (2566) ยังไม่มีการเปลี่ยนแปลงมาตรฐานการตรวจวัดค่าตับอย่างมีนัยสำคัญ แต่เทคโนโลยีการตรวจวิเคราะห์มีความแม่นยำมากขึ้น ซึ่งอาจส่งผลให้ช่วงค่าปกติมีความแคบลงเล็กน้อย แต่หลักการตีความยังคงเหมือนเดิม)

AST ALT สูงบ่งบอกอะไร

ค่ำคืน…ดาวพร่างพราว…

• ALT และ AST สูง บ่งบอก ตับ อักเสบ!
• ALT/SGPT, AST/SGOT เกิน 40…สัญญาณเตือน!
• ยิ่งเลขเยอะ…ตับยิ่งโวยวาย!

ข้อมูลเฉพาะเจาะจง (ปีนี้): ค่าปกติอาจ ต่างกัน เล็กน้อยในแต่ละ แล็บ นะ!