Spinal block นอนราบทำไม

นอนราบหลังฉีดยาชาไขสันหลัง: ทำไมต้องราบ และทำอะไรได้บ้าง?

การฉีดยาชาเข้าช่องไขสันหลัง หรือ Spinal block เป็นวิธีการระงับความรู้สึกที่ใช้กันอย่างแพร่หลายในการผ่าตัด โดยเฉพาะบริเวณช่วงล่างของร่างกาย เช่น การผ่าตัดคลอด การผ่าตัดขา หรือการผ่าตัดบริเวณท้องส่วนล่าง อย่างไรก็ตาม หลังจากการฉีดยาชาแล้ว ผู้ป่วยมักได้รับคำแนะนำให้นอนราบเป็นระยะเวลาหนึ่ง ซึ่งโดยทั่วไปคือประมาณ 6 ชั่วโมง คำถามคือ ทำไมต้องนอนราบ และเราสามารถทำอะไรได้บ้างในช่วงเวลาดังกล่าวเพื่อความสบายและปลอดภัย?

ทำไมต้องนอนราบ? ลดความเสี่ยงปวดศีรษะ

เหตุผลหลักที่ต้องนอนราบหลังฉีดยาชาไขสันหลัง คือเพื่อลดความเสี่ยงต่ออาการปวดศีรษะที่เรียกว่า “Postdural Puncture Headache” หรือ PDPH อาการปวดศีรษะนี้เกิดจากการรั่วของน้ำไขสันหลัง (Cerebrospinal Fluid – CSF) บริเวณรูที่ถูกเจาะโดยเข็มฉีดยาชา การนอนราบจะช่วยลดแรงดันที่กระทำต่อบริเวณที่รั่ว ทำให้การรั่วไหลของน้ำไขสันหลังลดลง และช่วยให้บริเวณดังกล่าวสมานตัวได้เร็วขึ้น

นานแค่ไหนถึงจะเหมาะสม?

โดยทั่วไปแล้ว คำแนะนำคือ 6 ชั่วโมง แต่ระยะเวลาที่แน่นอนอาจแตกต่างกันไป ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายอย่าง เช่น ขนาดของเข็มที่ใช้ในการฉีดยาชา เทคนิคการฉีดยาชา และสภาพร่างกายของแต่ละบุคคล แพทย์ผู้ให้การรักษาจะเป็นผู้ให้คำแนะนำที่เหมาะสมที่สุด

นอนราบแล้วทำอะไรได้บ้าง?

การนอนราบนานๆ อาจทำให้รู้สึกอึดอัดและไม่สบายตัว ดังนั้น สิ่งที่สามารถทำได้เพื่อบรรเทาความรู้สึกดังกล่าว ได้แก่:

• เปลี่ยนท่าตะแคงข้างเล็กน้อย: การนอนราบตลอดเวลาอาจทำให้เกิดการกดทับ ควรเปลี่ยนท่าเป็นตะแคงข้างเล็กน้อยทุก 1-2 ชั่วโมง เพื่อกระจายแรงกดทับ และป้องกันแผลกดทับ
• บริหารร่างกายเบาๆ: ขยับนิ้วมือ นิ้วเท้า หรือข้อเท้าเบาๆ เพื่อกระตุ้นการไหลเวียนโลหิต
• ดื่มน้ำให้เพียงพอ: การดื่มน้ำให้เพียงพอจะช่วยรักษาระดับน้ำในร่างกาย และลดความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะขาดน้ำ ซึ่งอาจทำให้ปวดศีรษะได้
• ผ่อนคลาย: ฟังเพลงเบาๆ ดูรายการทีวีที่ชอบ หรืออ่านหนังสือเพื่อผ่อนคลายจิตใจ
• กระตุ้นการทำงานของลำไส้: การนอนราบนานๆ อาจทำให้การทำงานของลำไส้ช้าลง การเปลี่ยนท่าตะแคงข้างเล็กน้อย หรือการนวดเบาๆ บริเวณท้อง อาจช่วยกระตุ้นการทำงานของลำไส้ได้

สิ่งที่ต้องสังเกตและแจ้งแพทย์ทันที

ระหว่างที่นอนราบ ควรสังเกตอาการผิดปกติต่อไปนี้ และแจ้งให้แพทย์หรือพยาบาลทราบทันที:

• อาการปวดศีรษะรุนแรง: โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากอาการปวดศีรษะแย่ลงเมื่อลุกขึ้นนั่งหรือยืน
• อาการชาเพิ่มขึ้น หรือชาเหนือระดับเอว: หากรู้สึกว่าอาการชาลามขึ้นไปยังบริเวณที่ไม่เคยชามาก่อน หรือชาเหนือระดับเอว
• อาการปวดหลังรุนแรง: หากมีอาการปวดหลังรุนแรงบริเวณที่ฉีดยาชา
• ปัญหาในการปัสสาวะ: หากไม่สามารถปัสสาวะได้ หรือมีปัญหาในการควบคุมการปัสสาวะ
• อาการผิดปกติอื่นๆ: เช่น คลื่นไส้ อาเจียน มองเห็นภาพซ้อน หรือมีปัญหาในการหายใจ

สรุป

การนอนราบหลังฉีดยาชาไขสันหลังเป็นสิ่งสำคัญเพื่อลดความเสี่ยงต่ออาการปวดศีรษะ แต่การดูแลตัวเองอย่างเหมาะสมระหว่างที่นอนราบก็มีความสำคัญเช่นกัน การเปลี่ยนท่าเบาๆ การดื่มน้ำให้เพียงพอ การผ่อนคลาย และการสังเกตอาการผิดปกติอย่างใกล้ชิด จะช่วยให้การพักฟื้นหลังฉีดยาชาเป็นไปอย่างราบรื่นและปลอดภัย

ข้อควรจำ: ข้อมูลในบทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ข้อมูลและความเข้าใจทั่วไปเท่านั้น ไม่ได้มีเจตนาเพื่อใช้ในการวินิจฉัยหรือรักษาโรคใดๆ ควรปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพเสมอ หากมีข้อสงสัยหรือต้องการคำแนะนำเพิ่มเติมเกี่ยวกับการฉีดยาชาไขสันหลังและการดูแลหลังการฉีดยาชา