การผสมสัญญาณเสียงกับคลื่นวิทยุในระบบ AM และ FM แตกต่างกันอย่างไร
AM และ FM: ความแตกต่าง
- AM (Amplitude Modulation): ปรับขนาดคลื่น เหมาะสำหรับวิทยุพูด คลื่นส่งได้ไกลกว่า แต่คุณภาพเสียงต่ำกว่า
- FM (Frequency Modulation): ปรับความถี่คลื่น เหมาะสำหรับฟังเพลง คุณภาพเสียงดีกว่า ส่งได้ใกล้กว่า AM ต้องการสถานีส่งถี่กว่าเพื่อครอบคลุมพื้นที่เท่ากัน
- โดยสรุป: AM เน้นระยะทาง FM เน้นคุณภาพเสียง
การผสมสัญญาณเสียงกับคลื่นวิทยุในระบบ AM และ FM แตกต่างกันอย่างไร?
เรื่องการผสมสัญญาณเสียงกับคลื่นวิทยุ AM กับ FM เนี่ย ฉันนึกถึงตอนเรียนวิทยุสมัยมหาลัยเลย อาจารย์แกอธิบายซับซ้อนมาก จำได้ลางๆ ว่า AM มันเหมือนเอาเสียงไปแปะบนคลื่นวิทยุแบบง่ายๆ คล้ายๆ เอาสติ๊กเกอร์ติดกระดาษอะ เลยได้แต่เสียงโมโน ขาวดำอย่างที่ว่านั่นแหละ ฟังได้แต่รายการพูดคุย เสียงไม่ค่อยเพราะเท่าไหร่
แต่ FM มันซับซ้อนกว่าเยอะ จำได้ว่าแกบอกว่าเหมือนเอาเสียงไป…ถักทอ? กับคลื่นวิทยุ เลยได้ทั้งเสียงสเตอริโอ ฟังเพลงเพราะกว่าเยอะ คุณภาพเสียงดีกว่าชัดเจน แต่ข้อเสียคือคลื่นมันเดินทางไม่ไกลเท่า AM ตอนนั้นอาจารย์ยกตัวอย่างสถานีวิทยุในกรุงเทพฯ FM ช่วงรับสัญญาณแคบกว่ามาก จำตัวเลขไม่ได้แล้วสิ แต่ AM รับได้ไกลกว่าจริงๆ อย่างตอนไปเที่ยวเชียงใหม่ปี 62 รถติดมาก เปิดวิทยุ AM ได้ยินชัดเจนเลย FM หลายสถานีหายไปหมด
สรุปง่ายๆ AM เหมาะกับรายการพูดคุย รับสัญญาณได้ไกล แต่คุณภาพเสียงไม่ดีเท่า FM ส่วน FM คุณภาพเสียงดี สเตอริโอ แต่รับสัญญาณได้ระยะใกล้กว่า มันเป็นเรื่องของเทคนิคการมอดูเลตสัญญาณต่างกันแหละ เรื่องนี้ ละเอียดอ่อนมาก จำไม่หมดจริงๆ ต้องไปค้นหนังสือเก่าๆ ดูอีกที
ข้อเสียของคลื่นวิทยุคืออะไร
โอ้โห คลื่นวิทยุเนี่ยนะ ดูเหมือนจะเรียบง่าย แต่จริงๆ แล้วมีเสน่ห์แบบ “เสน่ห์ร้าย” นะรู้มั้ย! เหมือนนางเอกละครหลังข่าว ที่ดูดี แต่ก็มีด้านมืดซ่อนอยู่ ลองดูข้อเสียที่มันแอบซ่อนไว้สิ:
-
รบกวนเพื่อนบ้าน (สัญญาณอื่นๆ): คลื่นวิทยุเนี่ย มันเหมือนพวกนักเลงหัวไม้ ชอบไปรบกวนเพื่อนบ้าน คือสัญญาณอื่นๆ อย่างมือถือ Wi-Fi อะไรแบบนั้น ถ้ามันเยอะเกินไป ก็เหมือนไปแย่งที่นั่งบนรถเมล์ตอนเช้า วุ่นวายไปหมด!
-
มลพิษทางคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (Pollution!): นี่แหละ จุดอ่อนสำคัญ! คลื่นวิทยุเยอะๆ เหมือนฝุ่น PM2.5 แต่เป็น PM2.5 ทางคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า ไม่เห็นด้วยตาเปล่า แต่ก็ส่งผลต่อสุขภาพได้นะ ลองนึกภาพอากาศที่เต็มไปด้วยคลื่นวิทยุสิ น่ากลัวใช่มั้ย?
-
เข้าไม่ถึงบางพื้นที่ (เข้าใจผิดๆ): บางทีคลื่นวิทยุก็เหมือนพวกข้าราชการ เข้าถึงได้ไม่ทั่วถึง ในสนามบิน โรงพยาบาล หรือที่ๆ มีการควบคุม มันก็เข้าไปก่อกวนไม่ได้ง่ายๆหรอก เหมือนมีด่านตรวจอยู่ตลอดทาง
-
ความเร็วกับความจุ…ช้าแบบงงๆ: คลื่นวิทยุมันเหมือนรถเก่า วิ่งช้า บรรทุกของได้น้อย ถ้าเทียบกับพวกไฟเบอร์ออฟติก หรือสายเคเบิล มันเป็นแค่จักรยาน ในขณะที่อีกฝ่ายคือรถไฟความเร็วสูง ช้ากว่าเยอะเลย
ปีนี้ (2566) เทคโนโลยี 5G ก็กำลังบูม แต่ก็ยังมีปัญหาเรื่องคลื่นวิทยุรบกวนอยู่ดี เหมือนกับว่า ถึงเราจะมีเทคโนโลยีใหม่ๆ แต่ปัญหาเดิมๆ ก็ยังวนเวียนอยู่ดี เหมือนวงจรชีวิต เกิด แก่ เจ็บ ตาย แต่เป็นวงจรชีวิตของคลื่นวิทยุ ก็แล้วกัน
ข้อใดต่อไปนี้คือข้อเสียของคลื่นวิทยุระบบเอเอ็ม
โอ๊ย! คลื่น AM นี่มันตัวป่วนชัดๆ ข้อเสียเหรอ? เหมือนฟังเพลงจากกระป๋องมากกว่าคอนเสิร์ตชัดๆ น่ะสิ!
- สัญญาณแกว่ง: ใครๆ ก็รู้ AM มัน โดนกวนง่าย ยิ่งกว่าคนขี้เม้าท์ เจอฟ้าฝนหน่อยก็ซ่า…ซ่า…ซ่า… ฟังแทบไม่รู้เรื่อง
- คุณภาพห่วย: เสียงก็ทุ้มๆ อู้อี้ๆ เหมือนคนอมลูกแก้วพูด ฟังแล้วหงุดหงิดกว่าโดนยุงกัดอีก
- คลื่นแทรกซ้อน: บางทีก็มีเสียงแปลกๆ โผล่มา เหมือนผีมาเข้าสิงวิทยุ บรื๋อ!
เกร็ดความรู้แบบชาวบ้าน:
- รู้ไหมว่าคลื่น AM เนี่ย สมัยก่อนฮิตมาก แต่เดี๋ยวนี้เค้าฮิต FM กันหมดแล้ว เพราะเสียงมันใสกว่ากันเยอะ (เหมือนฟ้ากับเหวอ่ะ!)
- พวกวิทยุชุมชนลูกทุ่งชอบใช้ AM เพราะส่งได้ไกลดี แต่คุณภาพเสียงก็…ตามราคาอ่ะนะ!
- ถ้าอยากฟังเพลงเพราะๆ ชัดๆ ล่ะก็ อย่าไปยุ่งกับ AM เลย เสียสุขภาพจิตเปล่าๆ!
เอ้อ! อย่าเชื่อผมมากนะ แค่คนบ้านๆ ที่ชอบฟังเพลงเฉยๆ แหละ! ฮ่าๆๆ
ข้อใดเป็นข้อเสียของการสื่อสารที่ใช้คลื่นวิทยุเป็นพาหะ
อ้าว! ถามเรื่องข้อเสียของคลื่นวิทยุเหรอ? ง่ายๆเลย! เหมือนถามว่าข้อเสียของการมีแฟนเป็นผู้ชายหล่อล่ำแต่เจ้าชู้! รู้ๆกันอยู่เนอะ…
-
โดนแฮ็กง่ายกว่าปลอกกล้วยเข้าปาก! สมัยนี้โจรไซเบอร์มันเก่งกว่าหมอผีเสียอีก คลื่นวิทยุมันแบบ…เปิดโล่งงงง ใครๆก็ล้วงข้อมูลได้ เหมือนบ้านไม่มีรั้วไง! ปีนี้ข่าวแฮ็กข้อมูลผ่านคลื่นวิทยุเพียบเลยนะ บอกเลย!
-
ระยะไกลนี่…โอย! สัญญาณอ่อนปวกเปียกเหมือนใจฉันตอนโดนแฟนทิ้ง! ส่งข้อมูลได้ไกลก็จริง แต่ถ้าไกลเกินไป ก็เงียบกริบ เหมือนโทรหาผีเลย! ยิ่งเป็นพื้นที่ห่างไกล สัญญาณหายไปกับอากาศธาตุ เหลือแต่ความเงียบเหงาอ้างว้าง
-
รบกวนกันไปมา! คลื่นวิทยุมันเยอะแยะไปหมด เหมือนตลาดนัดตอนเที่ยงคืน เสียงดังอึกทึกครึกโครม รบกวนกันไปมา ส่งข้อมูลที ต้องกรองเสียงรบกวนเป็นชั่วโมง! บางทีข้อมูลก็เพี้ยนไปหมด คล้ายๆกับคนเมาพูด ฟังแล้วงง!
-
ความเร็วเน่าเฟะ! นี่คือข้อเสียที่เจ็บแสบที่สุด! โหลดช้ากว่าเต่าวิ่ง! สมัยนี้ไฟเบอร์ออฟติกมันเร็วปานแสง! แต่คลื่นวิทยุ…ช้าแบบไม่ต้องรีบร้อน! รอจนผมหงอก!
เห็นไหมล่ะ? ข้อเสียเพียบ! คลื่นวิทยุมันก็เหมือนของเก่าๆ ที่เก็บไว้ในห้องใต้หลังคา ใช้ได้แต่ไม่ค่อยดีเท่าไหร่ เอาไว้ฟังเพลงลูกทุ่งเก่าๆก็พอไหว แต่จะเอาไปใช้ทำอะไรที่ต้องใช้ความเร็ว ลืมไปได้เลย! ปีนี้ผมเจอปัญหาสัญญาณคลื่นวิทยุอ่อนมากตอนปีนเขาไปตั้งแคมป์ เลยต้องใช้มือถือแทน เซ็งเป็ด!
ประโยชน์คลื่นวิทยุ มีอะไรบ้าง
คลื่นวิทยุนะเหรอ ประโยชน์? อะๆ นึกก่อนนะ
-
ส่งทะลุทะลวง: ผนังตึกเอย ต้นไม้เอย มันลอดได้! เจ๋งดี
-
เครือข่ายจิ๋วแต่แจ๋ว: ต่อกันง่ายดีนะ แบบบลูทูธอะไรแบบนี้ป่ะ? ใช่เลย!
-
ส่งสารพัด: ข้อความเอย เสียงเอย รูปภาพเอย ครบ! แต่…คุณภาพตามราคา อ่ะนะ (เกี่ยวกับต้นทุนป่าว?)
-
งบไม่บาน: อุปกรณ์มันไม่แพงไง เออจริง! คลื่นวิทยุคือถูกสุดแล้วมั้ง?
-
ยิ่งเยอะ ยิ่งอืด: คนใช้เยอะๆ เน็ตก็เน่า อันนี้เรื่องจริง! (หรือเปล่า?)
-
ใกล้ๆ ได้เรื่อง: ไกลๆ นี่ไม่ไหวจะเคลียร์ สัญญาณกากมากก
-
ชนกันตูม: คลื่นชนกัน วุ่นวาย! ใครมาก่อนได้ก่อน?
เพิ่มเติมนิด:
- บลูทูธเวอร์ชันล่าสุด 5.3 นะจ๊ะ เร็วกว่าเดิมเยอะเลยนะ เออ!
- คลื่นความถี่แต่ละย่าน ก็มีข้อดีข้อเสียต่างกันไปอีกนะ โอย ปวดหัว!
- คลื่นวิทยุมีหลายแบบนี่นา AM FM (อันนี้เก่าไปละป่ะ) WiFi บลูทูธ RFID 5G (อันนี้ก็คลื่นวิทยุเหรอ?) อีกเยอะแยะ
- เสาสัญญาณมือถือแถวบ้าน หันไปทางไหนวะ? (นอกเรื่องละ!)
แก้ไขคำผิด
คลื่นวิทยุสามารถใช้ประโยชน์อะไรได้บ้าง
อื้อหือ คลื่นวิทยุเนี่ยนะ ใช้ประโยชน์ได้เยอะแยะไปหมดเลย! คิดไม่ออกเลยว่าจะเริ่มตรงไหนดี
-
โทรศัพท์มือถือ! นี่แหละที่ใช้ทุกวัน ปีนี้ก็ยังใช้ 5G อยู่เลย เร็วดีนะ แต่กินแบตไวมากกกก จริง ๆ แล้วมันก็คลื่นวิทยุชนิดหนึ่งนี่เนอะ
-
วิทยุ FM ในรถนี่ก็ใช้บ่อย ฟังข่าว ฟังเพลง บางทีก็เจอรายการดี ๆ ช่วงนี้ติดรายการพูดคุยเรื่องการลงทุน เศรษฐกิจ ปีนี้เศรษฐกิจไม่ค่อยดีเลยเนอะ หุ้นตก กังวลจัง
-
แล้วก็ทีวี นี่ก็ใช้คลื่นวิทยุส่งสัญญาณ ดูละคร ดูข่าว ดูสารคดี ชอบดูพวกสารคดีเกี่ยวกับอวกาศ ปีนี้เห็นมีโครงการส่งยานอวกาศไปดวงจันทร์หลายโครงการเลย เทคโนโลยีเจริญขึ้นเยอะมาก
เอ๊ะ หรือว่าจะใช้ยังไงดีนะ ระบบวิทยุเนี่ย งงๆ
-
อืมมม… มันก็ต้องมีเครื่องส่ง เครื่องรับ แล้วก็เสาอากาศใช่มั้ย ตั้งเสาอากาศให้ถูกทิศทางด้วยนะ ถ้าไม่อย่างนั้นสัญญาณจะอ่อน ปีที่แล้วเคยลองติดตั้งเสาอากาศใหม่ สัญญาณดีขึ้นเยอะเลย
-
แล้วก็ต้องมีคลื่นความถี่ที่ตรงกัน ถ้าคลื่นไม่ตรงกันก็รับไม่ได้ จำได้สมัยก่อน วิทยุบางคลื่นหาไม่เจอเลย น่ารำคาญมาก
อ้อ! ยังมีอีกนะ
-
ระบบนำทาง GPS นี่ก็ใช้คลื่นวิทยุ ช่วยในการนำทาง สำคัญมาก เวลาไปเที่ยวต่างจังหวัด ไม่มี GPS นี่หลงแน่ๆ ปีนี้ไปเที่ยวเชียงใหม่มา GPS ช่วยชีวิตไว้เยอะเลย
-
แล้วก็การสื่อสารทางทหาร การแพทย์ การบิน ก็ใช้คลื่นวิทยุทั้งนั้นแหละ เรื่องพวกนี้ฉันไม่ค่อยรู้รายละเอียดเท่าไหร่ แต่ก็รู้ว่ามันสำคัญมาก
-
บลูทูธนี่ก็คลื่นวิทยุด้วยมั้ง เชื่อมต่อกับหูฟังไร้สาย สะดวกสบายดี ปีนี้ซื้อหูฟังไร้สายใหม่ เสียงดีมาก แต่ราคาแพงไปหน่อย
เยอะไปหมดเลยเนอะ คลื่นวิทยุเนี่ย สำคัญกว่าที่คิด ไม่น่าเชื่อว่าสิ่งเล็กๆ อย่างคลื่นวิทยุ จะมีประโยชน์มากมายขนาดนี้
คลื่นวิทยุมีการใช้งานอะไรบ้าง
เฮ้อ… นอนไม่หลับอีกแล้วเนี่ย คิดไปเรื่อยเปื่อย เรื่องคลื่นวิทยุอะนะ มันก็…เยอะแยะไปหมด
ใช้ส่งสัญญาณโทรศัพท์มือถือ นี่แหละที่ใช้กันเยอะสุด ป่านนี้คนทั้งโลกคงกำลังคุยโทรศัพท์กันอยู่ ฉันเองก็ใช้ทุกวันแหละ
แล้วก็วิทยุ ทั้งวิทยุในรถ วิทยุที่บ้าน เสียงเพลง ข่าวสาร มันก็ผ่านคลื่นวิทยุทั้งนั้น คิดแล้วก็… เหมือนมันเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตไปแล้ว
ดาวเทียมด้วย ส่งสัญญาณทีวีมาให้เราดู ภาพยนตร์ รายการต่างๆ ถ้าไม่มีคลื่นวิทยุ คงไม่ได้ดูซีรี่ย์เรื่องโปรดตอนใหม่แน่ๆ เสียดายจัง
- โทรคมนาคม: โทรศัพท์มือถือ, วิทยุสื่อสาร
- โทรทัศน์: การออกอากาศโทรทัศน์ผ่านดาวเทียม
- ระบบนำทาง: GPS
ปีนี้ก็ยังใช้คลื่นวิทยุพวกนี้เหมือนเดิมแหละ ไม่มีอะไรเปลี่ยนไปมากเท่าไหร่ แต่ก็… รู้สึกเหมือนมันเป็นเรื่องธรรมดาไปแล้วเนอะ ไม่ค่อยได้คิดถึงมันเท่าไหร่
ข้อเสนอแนะสำหรับคำตอบ:
ขอบคุณที่ให้ข้อเสนอแนะ! ข้อเสนอแนะของคุณมีความสำคัญต่อการปรับปรุงคำตอบในอนาคต