สาย Thermocouple มีกี่แบบ

สายเทอร์โมคัปเปิล: ความหลากหลายที่ตอบโจทย์ทุกการวัดอุณหภูมิ

เทอร์โมคัปเปิล (Thermocouple) เป็นเซ็นเซอร์วัดอุณหภูมิที่ได้รับความนิยมอย่างแพร่หลาย เนื่องจากมีราคาไม่แพง ทนทาน และใช้งานง่าย แต่ความจริงแล้ว “สายเทอร์โมคัปเปิล” นั้นไม่ได้มีเพียงแค่แบบเดียว แต่มีหลากหลายประเภท แต่ละประเภทถูกออกแบบมาเพื่อให้เหมาะสมกับการใช้งานที่แตกต่างกัน โดยขึ้นอยู่กับช่วงอุณหภูมิที่ต้องการวัด สภาพแวดล้อมในการใช้งาน และความแม่นยำที่ต้องการ การเลือกประเภทของสายเทอร์โมคัปเปิลที่เหมาะสมจึงเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งต่อความถูกต้องและความน่าเชื่อถือของการวัด

การจำแนกประเภทของสายเทอร์โมคัปเปิลนั้นมักทำโดยใช้ตัวอักษร เช่น Type J, Type K, Type T เป็นต้น ซึ่งตัวอักษรเหล่านี้บ่งบอกถึงองค์ประกอบโลหะผสมที่ใช้ในการสร้างเทอร์โมคัปเปิล ซึ่งจะส่งผลโดยตรงต่อคุณสมบัติต่างๆ เช่น ช่วงอุณหภูมิการทำงาน ความไว และความทนทานต่อการกัดกร่อน

โดยทั่วไปแล้ว สายเทอร์โมคัปเปิลสามารถแบ่งออกได้เป็นกลุ่มใหญ่ๆ ดังนี้:

• เทอร์โมคัปเปิลโลหะพื้นฐาน (Base Metal Thermocouples): เป็นกลุ่มที่นิยมใช้มากที่สุด เนื่องจากมีราคาประหยัด และมีคุณสมบัติที่เหมาะสมกับการใช้งานทั่วไป ตัวอย่างเช่น:

  • Type J (Iron/Constantan): เหมาะสำหรับการวัดอุณหภูมิในช่วง -40°C ถึง +750°C มีราคาถูก แต่มีความทนทานต่อการกัดกร่อนต่ำ
  • Type K (Chromel/Alumel): เป็นประเภทที่ใช้กันอย่างแพร่หลายที่สุด เนื่องจากมีความแม่นยำสูง ช่วงอุณหภูมิการทำงานกว้าง (-200°C ถึง +1372°C) และมีราคาไม่แพงมากนัก
  • Type T (Copper/Constantan): เหมาะสำหรับการวัดอุณหภูมิต่ำ ตั้งแต่ -200°C ถึง +370°C มีเสถียรภาพที่ดี และมีความแม่นยำสูงในช่วงอุณหภูมิต่ำ
  • Type E (Chromel/Constantan): มีกำลังไฟฟ้าสูง เหมาะสำหรับการใช้งานที่ต้องการความไวสูง และมีช่วงอุณหภูมิการทำงานที่กว้าง (-50°C ถึง +850°C)

• เทอร์โมคัปเปิลโลหะมีค่า (Noble Metal Thermocouples): มีราคาสูงกว่า แต่มีความทนทานต่อการกัดกร่อนสูง มีเสถียรภาพที่ดี และมีความแม่นยำสูง เหมาะสำหรับการใช้งานในสภาวะที่รุนแรง และต้องการความแม่นยำสูง เช่น

  • Type R (Platinum/13% Rhodium vs. Platinum): มีความเสถียรภาพและความแม่นยำสูง ใช้สำหรับวัดอุณหภูมิสูงถึง +1700°C
  • Type S (Platinum/10% Rhodium vs. Platinum): คล้ายกับ Type R แต่มีช่วงอุณหภูมิการทำงานต่ำกว่าเล็กน้อย สูงสุดที่ +1700°C
  • Type B (Platinum/30% Rhodium vs. Platinum/6% Rhodium): ทนความร้อนได้สูงที่สุดในกลุ่มโลหะมีค่า สามารถวัดอุณหภูมิได้สูงถึง +1820°C

นอกจากประเภทหลักเหล่านี้แล้ว ยังมีเทอร์โมคัปเปิลชนิดอื่นๆ อีกมากมาย ที่ถูกออกแบบมาเพื่อตอบสนองความต้องการเฉพาะ เช่น เทอร์โมคัปเปิลสำหรับใช้งานในสภาพแวดล้อมที่มีความดันสูง หรือมีความชื้นสูง การเลือกใช้ชนิดของสายเทอร์โมคัปเปิลจึงจำเป็นต้องพิจารณาจากหลายปัจจัย เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ถูกต้องและแม่นยำที่สุด

บทความนี้เป็นเพียงส่วนหนึ่งของความหลากหลายของสายเทอร์โมคัปเปิลที่มีอยู่ การเลือกใช้ควรพิจารณาจากข้อกำหนดเฉพาะของงาน และควรศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมจากผู้ผลิตหรือเอกสารทางเทคนิค เพื่อให้แน่ใจว่าได้เลือกใช้เทอร์โมคัปเปิลที่เหมาะสมที่สุดสำหรับการใช้งานของท่าน