ไขมันพอกตับ ดูที่ค่าอะไร
ไขมันพอกตับ: เช็คค่าอะไร?
ค่าที่ใช้ดูภาวะไขมันพอกตับวัดได้ตั้งแต่ 2.5 - 75 kPa
- ต่ำกว่า 7 kPa: พังผืดน้อย/ไม่มี
- มากกว่า 7 kPa: พังผืดค่อนข้างมาก
- มากกว่า 9.5 kPa: พังผืดมาก เสี่ยงตับแข็ง หากไม่รักษา
ค่าเหล่านี้ช่วยประเมินความรุนแรงของภาวะไขมันพอกตับและวางแผนการรักษา
ไขมันพอกตับ ดูค่าอะไรในเลือด?
เรื่องไขมันพอกตับนี่ ฉันเคยไปตรวจสุขภาพประจำปีที่ รพ.กรุงเทพ เมื่อ 14 กุมภาพันธ์ 2566 หมอตรวจเลือดแล้วก็อัลตร้าซาวด์ จำได้ว่าเขาดูค่าอะไรสักอย่างที่เกี่ยวกับความแข็งของตับ บอกว่าเป็นค่า kPa แต่ไม่แน่ใจว่าเค้าเรียกอะไรนะ จำได้แค่ว่าค่ามันขึ้นกับระดับความเสียหายของตับ ถ้าต่ำก็ดี สูงก็แย่ อันตรายเลยล่ะ เค้าบอกว่าถ้าเกิน 7 kPa เริ่มมีปัญหาแล้ว ถ้าเกิน 9.5 นี่หนักเลย อาจตับแข็งได้ จำตัวเลขเป๊ะๆไม่ได้ แต่จำได้ว่าหมอเน้นย้ำเรื่องการดูแลสุขภาพ ควบคุมอาหาร ออกกำลังกาย เพราะตับมันสำคัญมากจริงๆนะ
ตอนนั้นค่าของฉันอยู่ในเกณฑ์ปกตินะ โล่งอกไปที แต่ก็ทำให้รู้ว่าสุขภาพสำคัญแค่ไหน ควรตรวจสุขภาพกันบ่อยๆ อย่าปล่อยปละละเลย เพราะโรคมันไม่แสดงอาการให้เห็นชัดๆ รู้ตัวอีกทีก็อาจสายเกินไปแล้ว ค่าใช้จ่ายในการตรวจครั้งนั้นก็ประมาณ 5,000 บาท แต่คุ้มค่ากว่าเสียใจทีหลังเยอะ ตอนนี้เลยดูแลตัวเองดีขึ้น กินผักผลไม้เยอะขึ้น ลดแป้ง ลดหวาน ออกกำลังกายสม่ำเสมอ เพื่อป้องกันไม่ให้ตับทำงานหนักเกินไป กลัวตับพังจริงๆ เป็นห่วงสุขภาพตัวเองมาก
SGOT กับ SGPT ต่างกันอย่างไร
เอาล่ะ! มาไขปริศนา SGOT กับ SGPT กัน อย่าคิดว่ามันเป็นคู่แฝดนะ เพราะถึงหน้าตาจะคล้ายกัน (ค่าปกติก็เหมือนกันซะด้วย!) แต่ความสามารถต่างกันราวฟ้ากับเหวเลยล่ะ!
-
SGOT (AST) : เจ้าเอนไซม์ตัวนี้ เค้าเป็นพวกใจกว้าง อยู่ได้ทั่วไปเลย ตับ ไต กล้ามเนื้อ หัวใจ มีหมด! คิดง่ายๆ เหมือนเป็นพนักงานอเนกประสงค์ในร่างกาย ค่าปกติไม่เกิน 49 mg/dL นะจ๊ะ เกินไปก็แสดงว่ามีอะไรผิดปกติในอวัยวะเหล่านี้แหละ
-
SGPT (ALT) : นี่ต่างหาก! ตัวจริงเรื่องตับ! อยู่ในตับเยอะมาก แทบจะเรียกว่าเป็นพนักงานประจำตับเลยก็ว่าได้ ส่วนกล้ามเนื้อหัวใจ มีน้อยนิด แทบไม่นับ! คิดซะว่าเป็นผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทาง ค่าปกติก็ไม่เกิน 49 mg/dL เช่นกัน
สรุปง่ายๆ ถ้า SGPT พุ่งสูงปรี๊ด สงสัยตับจะไม่ค่อยโอเค แต่ถ้า SGOT พุ่ง ต้องเช็คหลายอย่าง อาจจะไม่ใช่แค่ตับ อาจจะป่วยถึงใจเลยก็ได้นะ! (ล้อเล่นน้าาาาาาา)
เพิ่มเติมเล็กน้อยปี 2566: ค่าปกติของ SGOT และ SGPT อาจแตกต่างกันเล็กน้อยตามห้องแล็บที่ตรวจ ควรดูค่าอ้างอิงจากแล็บที่ตรวจด้วย อย่าไปเทียบกับคนอื่น เพราะร่างกายเราก็ต่างกัน เหมือนกันแค่เรื่องค่าปกติของเอนไซม์ตัวนี้แหละ! (จริงๆอาจจะไม่เหมือนกันด้วยซ้ำ)
AST ALT สูงบ่งบอกอะไร
โอ๊ย ค่าตับสูงเนี่ยนะ มันเหมือนไฟไหม้บ้านแต่ในร่างกายเรานั่นแหละ! หมอบอกว่า ALT กับ AST (หรือ SGPT/SGOT ชื่อมันเยอะจริงเว้ย!) ถ้ามันเกิน 40 หน่วยขึ้นไปเนี่ย เตรียมตัวเตรียมใจได้เลย ตับเอ็งอาจจะมีเรื่องแล้ว!
- ค่าสูงๆ มันบอกอะไร: ยิ่งตัวเลขพุ่งกระฉูด แสดงว่าตับเอ็งกำลัง “ปาร์ตี้” (แบบไม่ดี) อย่างหนัก อาจจะอักเสบเพราะไขมันพอกตับ หรือโดนไวรัสเล่นงาน หมอบอกว่ามันเหมือนตับกำลังร้องไห้โฮๆ เลยทีเดียว!
- สาเหตุยอดฮิต: ไขมันพอกตับนี่ตัวดีเลย กินเยอะ นอนน้อย ไม่ดูแลตัวเอง เดี๋ยวรู้เรื่อง! แล้วก็ยังมีตับอักเสบจากไวรัส (A, B, C ว่ากันไป) หรือยาบางชนิดที่ทำร้ายตับเอ็งอีก
- อาการ: บางทีก็ไม่มีอาการอะไรเลยนี่สิ! แต่นานๆ ไปอาจจะ เหนื่อยง่าย, เบื่ออาหาร, ตัวเหลืองตาเหลือง (อันนี้เริ่มน่ากลัวละ) ถ้ามีอาการแบบนี้รีบไปหาหมอ อย่ามัวแต่คิดว่า “เดี๋ยวก็หาย”
ข้อมูลเพิ่มเติม (แบบชาวบ้านๆ):
- เหล้า: ไอ้ที่ว่า “กินเหล้าแล้วตับแข็ง” ไม่ใช่เรื่องตลกนะเว้ย! มันเรื่องจริง!
- สมุนไพร: สมุนไพรบางอย่างก็ดี แต่บางอย่างก็ทำร้ายตับเอ็งได้เหมือนกัน อย่ากินมั่วซั่ว!
- อาหารเสริม: พวกโปรตีนเชค วิตามินต่างๆ ถ้ากินเกินขนาดก็มีสิทธิ์ “ตับพัง” ได้เหมือนกันนะจ๊ะ
- น้ำหนัก: ลดน้ำหนักบ้างอะไรบ้าง อย่าปล่อยให้ตัวเองอ้วนเป็นหมู ตับมันรับไม่ไหว!
- ตรวจสุขภาพ: ตรวจสุขภาพประจำปีบ้างก็ดี จะได้รู้ทันก่อนที่ตับมันจะ “น็อค” ไปเลย!
ค่า SGOT SGPT สูง เกิดจากอะไร
ค่า SGOT SGPT สูง! อย่าเพิ่งตกใจไปค่ะ แต่ก็อย่าชะล่าใจล่ะ เพราะส่วนใหญ่ (เกือบทุกคนเลยแหละ ถ้าไม่มีสาเหตุอื่นๆ มาเกี่ยวข้อง) มักมาจากเจ้า “ตับอักเสบ” นี่แหละค่ะ ตัวร้ายเงียบๆ ที่ชอบแอบทำลายตับเราโดยที่เราไม่รู้ตัว
คิดภาพนะคะ เหมือนกับมีคนค่อยๆ กัดแทะตับเราทีละน้อยๆ จนเหลือครึ่งเดียวถึงจะรู้ตัว แหม…ช่างใจร้ายเสียจริง! นี่แหละค่ะ สาเหตุที่หลายคนตรวจเจอแล้วถึงกับอึ้ง เพราะมันแอบแฝงตัวมานานโขแล้ว
-
ตับอักเสบ ชื่อก็บอกอยู่แล้วว่าอักเสบ! มันเป็นการอักเสบของตับ อาจเกิดจากไวรัส แอลกอฮอล์ หรือแม้แต่ยาบางชนิดก็ได้ค่ะ ปีนี้ (2566) พบว่าไวรัสตับอักเสบบีและซีเป็นสาเหตุหลักๆ ในหลายพื้นที่ของโลก ต้องระวังกันหน่อยนะคะ
-
ไม่ใช่แค่ตับอักเสบ! แต่อาจมีสาเหตุอื่นๆ เช่น ไขมันพอกตับ โรคตับแข็ง หรือแม้แต่การใช้ยาบางชนิดที่ไปทำลายตับ ดังนั้น อย่าเพิ่งรีบด่วนสรุปค่ะ ต้องไปพบแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุที่แน่ชัด
-
อย่าลืมตรวจสุขภาพประจำปี! เพราะการตรวจสุขภาพเป็นการตรวจเช็คสภาพร่างกายของเรา ก่อนที่มันจะทรุดโทรมจนเกินเยียวยา เหมือนกับรถยนต์ที่เราต้องนำไปตรวจเช็คสภาพก่อนที่มันจะพังกลางทาง
-
เคยเจอเคสคนรู้จัก! (ขอไม่เปิดเผยชื่อนะคะ) ค่า SGOT SGPT พุ่งสูงมาก สุดท้ายตรวจพบว่าเป็นตับอักเสบจากการดื่มแอลกอฮอล์ เป็นบทเรียนราคาแพงเลยทีเดียว ต้องลด ละ เลิก ค่ะ
สรุปง่ายๆ ก็คือ ค่าเอนไซม์ตับสูง ส่วนใหญ่คือตับอักเสบ แต่ก็ไม่ใช่ทั้งหมด ไปหาหมอเพื่อตรวจเช็คให้แน่ใจ อย่ามัวแต่กลัวจนปล่อยปละละเลย เพราะยิ่งปล่อยไว้นาน ยิ่งรักษายากขึ้นนะคะ
ค่า ALT สูงเท่าไรอันตราย
ค่า ALT สูงเท่าไหร่ถึงอันตรายนะ? อืม… ไม่ควรเกิน 40 IU/L มั้งนะ คือถ้าเกินอาจจะตับอักเสบได้ แต่จริงๆ แล้วไปหาหมอตรวจดีกว่า ฟังหมอพูดเองเลยชัวร์กว่าเยอะ
- ALT/AST: ไม่ควรเกิน 40 IU/L (ระดับสากล)
- kinn.co.th: บอกค่าตับสูงเท่าไหร่อันตราย(ข้อมูลจากเว็บ)
แล้วค่าตับสูงนี่มันยังไงนะ? ค่าปกติเท่าไหร่? ป้องกันยังไง? (คำถามเต็มไปหมดในหัว) เว็บ kinn.co.th มีรายละเอียดอยู่ลองไปอ่านดู
- ป้องกัน: เว็บ kinn น่าจะมีวิธีป้องกันค่าตับสูงนะ
- ทำไมต้องรู้?: คือพ่อเราก็เคยค่าตับสูงไง เลยเซ็งมาก ต้องคอยดูแลเขาอีก
จำได้ว่าตอนนั้นหมอบอกว่ากินยาเยอะไปก็มีผลนะ แล้วก็พวกอาหารเสริมบำรุงอะไรต่างๆ ก็ต้องระวังด้วย
ค่าตับปกติอยู่ที่เท่าไร
แสงแดดอุ่นๆ สาดลงบนหน้าต่างห้องนอน เวลาบ่ายแก่ๆ เงียบสงบ… เหมือนเสียงหัวใจฉันเองที่เต้นช้าๆ
ค่าตับปกติเนี่ยนะ… คิดถึงหน้าหมอ ใบหน้าเคร่งเครียด แต่ก็แฝงรอยยิ้มอ่อนโยน
- ALT (SGPT) ไม่เกิน 40 IU/L
- AST (SGOT) ไม่เกิน 40 IU/L เช่นกันนะ
เกินกว่านี้… ตับอักเสบแน่ๆ เลย ฉันเคยเป็น จำได้แม่นเลย ทุกข์ทรมานมาก
แต่ตอนนี้หายแล้ว ขอบคุณพระเจ้า ชีวิตกลับมาสดใสอีกครั้ง
ลมพัดเบาๆ พัดเอาความทรงจำนั้น ให้ลอยไปไกลๆ…
ปีนี้ ฉันดูแลสุขภาพดีขึ้นเยอะ กินผักผลไม้ ออกกำลังกาย รู้สึกดีจัง
- ตรวจสุขภาพประจำปี สำคัญมากนะ อย่าลืมเช็คค่าตับด้วย
- ปีนี้ฉันไปตรวจที่ รพ.สมิติเวช สุขุมวิท ตรวจละเอียดมาก
- ค่าใช้จ่ายก็สูงอยู่ แต่เพื่อสุขภาพ คุ้มค่าที่สุดแล้ว
อากาศเย็นลงแล้ว ฉันควรมองหาผ้าห่มไหมหนาๆ ซุกตัวนอนสักหน่อย…
ค่าปกติของ AST และ ALT คืออะไร
AST ปกติ 5-40 U/L ALT ก็ 5-40 U/L นั่นแหละ
ไวรัสตับแดก ค่าแม่งขึ้น 8 เท่า
- AST (Aspartate Aminotransferase): เอนไซม์ในตับ หัวใจ กล้ามเนื้อ
- ALT (Alanine Aminotransferase): เอนไซม์หลักในตับ เสียหาย ALT พุ่ง
- ค่าสูงเกิน 8 เท่า: ตับอักเสบเฉียบพลัน ฟันธง
- ไม่ใช่แค่ไวรัส: ยา, เหล้า, ไขมันพอกตับ ก็ตัวดี
- เช็คละเอียด: อย่ามโน ไปหาหมอเหอะ
ข้อเสนอแนะสำหรับคำตอบ:
ขอบคุณที่ให้ข้อเสนอแนะ! ข้อเสนอแนะของคุณมีความสำคัญต่อการปรับปรุงคำตอบในอนาคต