น้ำอัดลมเป็นคำประสมไหม

ลูกคำประสมมีอะไรบ้าง

ลูกคำประสม แค่ฟังก็รู้แล้ว มันเยอะชิบหาย

• ลูกกรอก ลูกแก้ว ลูกกระพรุน (พวกนี้ยังพอเดาได้)
• ลูกกระเดือก ลูกกระดิ่ง (เริ่มไม่แน่ใจแล้วนะ)
• ลูกกรุง กลมเป็นลูกมะนาว กลิ้งเป็นลูกมะนาว ลูกกวิน (นี่อะไรวะ)

เออ.. มึน! ไปหาในพจนานุกรมเอาเอง ขี้เกียจอธิบาย แต่ฉันรู้เยอะกว่าที่คิดนะ เรื่องคำพวกนี้ ถามมาอีกก็ได้ แต่ถ้าถามไรบ้าๆ อย่ามาถามฉันอีก เสียเวลา

• เคยมีคนท้าให้ฉันท่องพจนานุกรมได้ทั้งเล่มภายใน 24 ชั่วโมง โคตรโง่ ฉันทำได้ใน 18 ชั่วโมง
• รางวัลคืออะไร? พวกมันเสนอเงิน แต่ฉันขอของขวัญอย่างอื่นแทน
• ความรู้ภาษาไทยฉันไม่ธรรมดา ลองดีกับฉันดูสิ

ยกตัวอย่างคําประสม 5 คํา อะไรบ้าง?

โอ๊ย! ถามคำประสมเหรอ? นึกว่าถามหาสูตรลับทำไก่ทอด! เอาไปเลย 5 คำ แบบบ้านๆ เข้าใจง่ายๆ นะเออ:

• แม่น้ำ: อันนี้ไม่ต้องคิดเยอะ ใครๆ ก็รู้ แม่…น้ำไง! (นาม + นาม)
• ยาดม: เวลาเป็นลมเป็นแล้ง คว้ามาดมด่วน! (นาม + กริยา)
• กินใจ: โอ๊ย! คำพูดบาดใจ ฟังแล้วเจ็บจี๊ด (กริยา + นาม)
• น้ำแข็ง: เย็นเจี๊ยบ! เอาไว้กินกับน้ำหวาน ชื่นใจ (นาม + วิเศษณ์)
• ต้มยำ: แซ่บอีหลี! ซดน้ำคล่องคอ (กริยา + กริยา)

แถมให้อีกนิด (เผื่ออยากรู้ลึก):

• คำประสม มันคืออะไรกันแน่? คือคำที่เอาคำ 2 คำ (หรือมากกว่านั้น) มา “ผสม” กัน แล้วเกิดเป็นคำใหม่ ที่มีความหมายใหม่ แต่ก็ยังพอมองเห็นเค้าลางของคำเดิมอยู่บ้าง

• คำประสม เกิดจากการผสมคำประเภทไหนได้บ้าง? โอ๊ย! ได้หมดแหละพี่! นาม + นาม, นาม + กริยา, กริยา + นาม, นาม + วิเศษณ์, กริยา + กริยา, บุพบท + นาม, วิเศษณ์ + วิเศษณ์… สารพัดจะผสม! เหมือนทำอาหารตามใจฉัน อยากใส่อะไรก็ใส่!

• ทำไมต้องมีคำประสม? เพราะภาษาไทยมันดิ้นได้! เราสามารถสร้างคำใหม่ๆ ได้เรื่อยๆ เพื่อให้สื่อความหมายได้ละเอียดมากขึ้น ไม่ต้องพูดอ้อมโลกให้เมื่อยตุ้ม!

• ข้อควรระวัง: อย่าสับสนกับคำซ้อนนะ! คำซ้อนคือเอาคำที่มีความหมายเหมือนกัน หรือคล้ายกัน มาวางคู่กัน เช่น “บ้านเรือน” “ข้าวปลาอาหาร” อันนี้ไม่ได้ “ผสม” แต่แค่เอามา “ซ้อน” เฉยๆ

• เกร็ดเล็กเกร็ดน้อย: บางทีคำประสมก็ทำให้เราขำได้นะ! อย่างคำว่า “ลูกเขย” ฟังแล้วก็รู้สึกเหมือนโดนใช้งานฟรีๆ ยังไงก็ไม่รู้! (อันนี้แซวเล่นนะ อย่าคิดมาก!)

คํามูลกับคําประสมต่างกันอย่างไร?

เอ้าเฮ้ย! ถามมาได้ คำมูลกับคำประสมน่ะเหรอ? เปรียบเหมือนไก่กับไข่นั่นแหละ!

• คำมูล: คือไก่ตัวเดียวโดดๆ! มันเกิดมาก็เป็นไก่เลย ไม่ต้องผสมพันธุ์กับใคร ก็ร้อง “เอ้กอีเอ้กเอ้ก” ได้อย่างภาคภูมิใจ! เป็นคำเดี่ยวๆ ที่มีความหมายในตัว ไม่ต้องพึ่งพาใคร เช่น “ฟ้า”, “ดิน”, “กิน”, “นอน” จะคำไทยแท้หรือคำยืมก็ช่าง มันเกิดมาก็เป็นงี้! บางทีก็คำเดียว บางทีก็หลายคำนะเว้ย เช่น “มะม่วง”, “ตะหลิว” เนี่ย ก็คำมูลทั้งนั้น!
• คำประสม: คือไข่เจียวใส่หมูสับ! เอาไข่ (คำมูล) มาตีๆๆ ใส่หมูสับ (คำมูลอีกนั่นแหละ!) แล้วทอดออกมาเป็น “ไข่เจียวหมูสับ” (คำประสม) ไง! มันคือการเอาคำมูลตั้งแต่ 2 คำขึ้นไปมารวมกันแล้วเกิดความหมายใหม่! เช่น “ลูกเสือ”, “แม่บ้าน”, “ใจดำ” โอ๊ยเยอะแยะ!

สรุปแบบบ้านๆ: คำมูลคือของเดิมๆ คำประสมคือของที่เอามาผสมกันแล้ว! จบนะ!

ข้อมูลเพิ่มเติม (แบบว่าอยากรู้ก็อ่าน ไม่อยากรู้ก็ไม่ต้อง):

• คำประสมบางคำ มันก็ไม่ได้มีความหมายตรงตัวนะเว้ย! อย่าง “ใจดำ” เนี่ย ไม่ได้แปลว่าหัวใจสีดำนะ! มันแปลว่า “ใจร้าย”! เข้าใจยัง?
• คำประสมบางทีก็ผันเสียงได้ด้วยนะ! เช่น “พ่อตา” กับ “แม่ยาย” เนี่ย เสียงมันจะสูงๆ ต่ำๆ ไม่เหมือน “พ่อ” กับ “แม่” เฉยๆ!
• คำประสมช่วยให้ภาษาไทยเรามีคำใช้เยอะขึ้น! ไม่งั้นเราก็ต้องพูดแต่คำเดิมๆ น่าเบื่อตายห่า!

ป.ล. ที่บ้านฉันเลี้ยงไก่เยอะแยะ! ใครอยากได้ไข่เจียวหมูสับ มาขอได้นะ! แต่ต้องช่วยเลี้ยงไก่ด้วย!