ขั้นตอนการวางแผนสืบค้นมีอะไรบ้าง

เอาล่ะ มาดูกันว่าขั้นตอนการวางแผนสืบค้นเนี่ย มันมีอะไรบ้างนะ? คือถ้าเราไม่วางแผนเลยเนี่ยนะ เหมือนเดินหลงทางในป่าอ่ะ หาอะไรก็ไม่เจอ เสียเวลาเปล่าๆ (เคยไหม? ฉันเคย หลงทางในห้างเนี่ยแหละ หาห้องน้ำแทบตาย!)

วางแผนการสืบค้นอย่างมีประสิทธิภาพเนี่ยนะ มันต้องเริ่มจากตรงไหน?

ก็ต้องเริ่มจาก…

• 1. เตรียมคีย์เวิร์ดไง!: อันนี้สำคัญนะ! เหมือนเราจะไปซื้อของอ่ะ ต้องรู้ก่อนว่าจะซื้ออะไร ใช่ป่ะ? เลือกคำที่มัน “ใช่” ที่สุดอ่ะ คำนามหลักๆ เลย ที่ตรงประเด็นเป๊ะๆ ไม่ใช่แบบ “อะไรก็ได้” นะ! ต้องเจาะจง! เช่น ถ้าจะหาข้อมูลเรื่อง “แมว” ก็อาจจะไม่พอ ต้องเป็น “พันธุ์แมวสก็อตติชโฟลด์” อะไรแบบนี้… เข้าใจป่ะ? แล้วก็… อย่าใช้คำเดียว! ใช้หลายๆ คำ! เปลี่ยนคำไปมา! หาคำที่มันคล้ายๆ กัน! จะได้ครอบคลุมไง! (ฉันเคยหาข้อมูลเรื่องทำอาหารเจ แล้วใช้คำว่า “อาหารเจ” อย่างเดียว ผลลัพธ์ก็คือ… เยอะมากกก! แต่พอเปลี่ยนเป็น “โปรตีนเกษตร” หรือ “เต้าหู้หลอด” เออ… ค่อยแคบลงมาหน่อย)

• 2. คัดกรองผลการสืบค้น: โอ๊ย อันนี้สำคัญสุดๆ! ไม่งั้นข้อมูลมันจะเยอะแยะไปหมด! ลองนึกภาพดิ เสิร์ชไป 100 หน้า แล้วต้องมานั่งอ่านทั้งหมดอ่ะ บ้าไปแล้ว! ใช้ตัวกรองช่วย! ดูปีที่เผยแพร่! (อันไหนเก่าไปก็ตัดทิ้งไปเลย!) ประเภทเอกสาร (อยากได้งานวิจัย? อยากได้บทความ?) ภาษา (อยากอ่านภาษาไทย หรือภาษาอังกฤษ?) ช่วยได้เยอะเลย!

• 3. วิเคราะห์ผลการสืบค้น: เจอข้อมูลแล้วก็ใช่ว่าจะเชื่อเลยนะ! (สมัยนี้ข้อมูลปลอมเยอะแยะ!) ต้องตรวจสอบ! แหล่งที่มาน่าเชื่อถือไหม? เปรียบเทียบข้อมูลจากหลายๆ แหล่ง! ตรงกันไหม? ขัดแย้งกันหรือเปล่า? แล้วก็… เลือกเอาเฉพาะข้อมูลที่มัน “ใช่” ที่สุด! ที่มันตรงกับที่เราต้องการจริงๆ!

• 4. จัดการผลการสืบค้น: อันนี้เหมือนเก็บกวาดบ้านอ่ะ! เจอข้อมูลดีๆ แล้วก็ต้องจดไว้! บันทึกแหล่งที่มาให้ถูกต้อง! ไม่งั้นเดี๋ยวลืม! แล้วจะกลับมาหาอีกทีก็ยาก! จัดระเบียบข้อมูลให้ดี! (ฉันชอบใช้โปรแกรมโน้ตอ่ะ สะดวกดี!) แล้วก็… เวลาเอาไปใช้ก็ต้องอ้างอิงให้ถูกต้องนะ! สำคัญมาก! ไม่งั้นโดนด่าว่า “ลอก” นะ!

เห็นไหม? การวางแผนที่ดีเนี่ย มันช่วยเราได้เยอะจริงๆ นะ! ประหยัดเวลาไปเยอะเลย! แล้วก็ได้ข้อมูลที่มันถูกต้อง แล้วก็มีคุณภาพด้วย! สรุปคือ… วางแผนก่อน! แล้วชีวิตจะดีขึ้น! เชื่อฉันสิ! 😉