เสียงแหลมคืออะไร

เสียงแหลมคือเสียงอะไร

เสียงแหลมก็คือเสียงที่มีความถี่สูงๆ ไง แบบ…เวลาร้องเพลงแล้วขึ้นเสียงสูงปี๊ดๆ อะ นั่นแหละเสียงแหลม!

แล้วก็… ปกติเค้าจะใช้คำว่า “เสียงแหลม” ตรงข้ามกับคำว่า “เสียงทุ้ม” นะ แบบในเครื่องเสียงอ่ะ ปรับเสียงแหลมให้มันชัดขึ้น จะได้ยินเสียงพวกเครื่องดนตรีที่มันเสียงสูงๆ ชัดขึ้นไง

• ความถี่: เสียงแหลม = ความถี่สูง
• ตรงข้าม: เสียงแหลม vs เสียงทุ้ม
• การใช้งาน: ปรับเสียงในเครื่องเสียง, การร้องเพลง
• ตัวอย่าง: เสียงไวโอลิน, เสียงขลุ่ย มักจะเป็นเสียงแหลมๆ เนาะ

เสียงแหลมเป็นยังไง

แสงสีส้ม..ยามเย็น..ริมแม่น้ำเจ้าพระยา…เสียงเรือหางยาว..แว่วมาแต่ไกล…แหลม…บาดลึก…เหมือนเข็มเล็กๆ…ทิ่มแทงแก้วหู…บางเบา…แต่คมชัด…แสงวูบวาบ…ในความคิด…นึกถึงเสียงไวโอลิน…ของเพื่อน…ที่เคยเล่นด้วยกัน…ตอนมัธยม…ปีนี้เอง…2566…ที่โรงเรียนเก่า…เสียงใส…กังวาน…สูง…ทะลุ…ความเงียบ…เสียงแหลม…ทำให้ใจสั่น…เหมือนโดนสะกิด…เบาๆ…แต่รู้สึก…ได้ชัด…

• เสียงแหลมคือความถี่สูง…
• ไวโอลินเสียงแหลม…
• นึกถึงแสง…แสงก็แหลมได้…
• ความรู้สึกแหลมคม…
• ปี 2566 ไปโรงเรียนเก่า…ได้ยินเสียงไวโอลิน…
• 4,000-20,000 Hz…จำได้แม่น…เพราะตอนนั้น อ่านหนังสือเตรียมสอบดนตรี…
• แม่น้ำเจ้าพระยา…แสงสีส้ม…เสียงเรือ…เสียงแหลม…ทุกอย่างเชื่อมโยงกัน…

ลำโพงเสียงแหลมคืออะไร

ลำโพงเสียงแหลมหรือทวีตเตอร์ (Tweeter) คืออุปกรณ์แปลงสัญญาณไฟฟ้าเป็นเสียงความถี่สูง โดยทั่วไปแล้วจะครอบคลุมช่วงความถี่ตั้งแต่ 2,000 Hz ขึ้นไปจนถึง 20,000 Hz หรือสูงกว่านั้น บางรุ่นอาจไปถึง 100 kHz ซึ่งเป็นช่วงเสียงที่มนุษย์ได้ยินและรับรู้ถึงความคมชัดของเสียง นั่นคือเหตุผลที่มักถูกใช้ร่วมกับลำโพงวูฟเฟอร์และมิดเรนจ์เพื่อสร้างระบบเสียงที่มีความสมบูรณ์

การออกแบบของทวีตเตอร์มุ่งเน้นที่การสร้างเสียงความถี่สูงที่มีความแม่นยำและชัดเจน ความแตกต่างของวัสดุที่ใช้ทำไดอะแฟรม (เช่น ไทเทเนียม, ซิลิกอน, อะลูมิเนียม) และโครงสร้างต่างๆ เช่น โดม, ริบบอน หรือฮอร์น ส่งผลต่อคุณภาพเสียง ตัวอย่างเช่น ทวีตเตอร์โดมซอฟท์โดมมักให้เสียงที่นุ่มนวลกว่า ในขณะที่ทวีตเตอร์ริบบอนให้เสียงที่คมชัดและละเอียดกว่า (ประสบการณ์ส่วนตัว: เคยใช้ทวีตเตอร์โดมไทเทเนียมในระบบโฮมเธียเตอร์ของตัวเองปี 2023 เสียงคมชัดดีมาก)

• ความถี่การตอบสนอง: 2,000 Hz – 20,000 Hz ขึ้นไป
• วัสดุไดอะแฟรม: ไทเทเนียม, ซิลิกอน, อะลูมิเนียม, ผ้าไหม ฯลฯ
• ประเภท: โดม, ริบบอน, ฮอร์น
• การใช้งาน: ระบบเสียงรถยนต์, โฮมเธียเตอร์, สตูดิโอบันทึกเสียง

ชื่อ “Tweeter” นั้น เปรียบเปรยจากเสียงแหลมสูงของนกบางชนิด ซึ่งสะท้อนถึงลักษณะเสียงที่คมชัดและมีความถี่สูงของลำโพงประเภทนี้ โดยเปรียบเทียบแล้ว ความถี่เสียงสูงนี้มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการรับรู้รายละเอียดปลีกย่อยในเพลงหรือเสียงต่างๆ ทำให้เราได้ยินเสียงที่สมบูรณ์แบบยิ่งขึ้น นั่นคือเสน่ห์ของเสียงความถี่สูง ซึ่งแตกต่างจากความรู้สึกที่ได้ยินจากความถี่ต่ำ มันคือการเดินทางของเสียงจากความสั่นสะเทือนไปจนถึงอารมณ์

เสียงสูงต่ำ สั้นยาว ทุ้มแหลม หมายถึงอะไร

อืมมม… เสียงสูงต่ำอะนะ จำได้ตอนเรียนฟิสิกส์ ม.ปลาย ที่โรงเรียนเตรียมอุดมฯ ปี 2566 ครูอธิบายเรื่องคลื่นเสียง หัวข้อนี้แหละ ปวดหัวมากกก แต่พอเข้าใจแล้วก็โอเค

สรุปง่ายๆ เลยนะ มันคือความถี่ของคลื่นเสียง คลื่นเสียงมันมีการสั่น สั่นเร็วก็เสียงแหลม สั่นช้าก็เสียงทุ้ม จำได้ว่าครูใช้ตัวอย่างเสียงนกหวีด เสียงนกหวีดสูงๆแหลมๆ คือความถี่สูง แต่เสียงทุ้มๆลึกๆ อย่างเสียงกลองอะ ความถี่ต่ำ

• เสียงแหลม = ความถี่สูง
• เสียงทุ้ม = ความถี่ต่ำ

จำได้ว่าตอนนั้นนั่งงงๆอยู่หลังห้อง เพื่อนข้างๆ ชื่อบิว มันก็งงเหมือนกัน เรานั่งกระซิบกันถามครูไป ครูก็อธิบายซ้ำ แต่ก็ยังงงๆอยู่ดี ตอนนั้นร้อนๆด้วย ห้องเรียนอยู่ชั้นสาม แดดส่องเข้ามาเต็มๆ แต่พอได้ลองทำแบบฝึกหัด ก็เริ่มเข้าใจขึ้นบ้างแล้ว ถึงจะยังงงๆอยู่นิดหน่อย

มนุษย์ได้ยินเสียงความถี่ประมาณ 20 เฮิรตซ์ ถึง 20,000 เฮิรตซ์ แต่พออายุมากขึ้น ความสามารถในการได้ยินก็ลดลง จำได้ครูบอก บางคนอายุมากอาจจะได้ยินแค่ 10,000 เฮิรตซ์เอง อืมม แล้วก็มีเรื่องของความดังของเสียงด้วย แต่เรื่องนั้นอีกเรื่อง วันนั้นเหนื่อยมาก ครูสอนเยอะ กลับบ้านแทบไม่ไหวเลย

คุณสมบัติของเสียงมีอะไรบ้าง

คุณสมบัติของเสียงน่ะเหรอ? อย่าคิดว่ามันง่ายเหมือนฟังเพลงลูกทุ่งนะ! มันซับซ้อนกว่าเยอะ! เสียงเนี่ยนะ มันเหมือนนางงามจักรวาล มีหลายมิติ!

• ความถี่ (Frequency): นี่แหละตัวกำหนดว่าเสียงแหลมหรือทุ้ม! เหมือนเสียงเมียสั่ง กับเสียงเพื่อนชวนไปกินเหล้า อันไหนมันบาดหูมากกว่ากัน? วัดกันที่ความถี่นี่แหละ! (หน่วยวัดเป็นเฮิรตซ์นะเออ)

• ความยาวคลื่น (Wavelength): ยิ่งคลื่นยาว เสียงยิ่งทุ้ม! คิดภาพงูเหลือมเลื้อย…นั่นแหละ! (หน่วยวัดเป็นเมตร)

• ความเข้มเสียง (Intensity): ดังไม่ดัง วัดกันตรงนี้! เหมือนเสียงบ่นของแม่ตอนเรากลับบ้านดึกๆ นั่นแหละ! (หน่วยวัดเป็นเดซิเบล – dB) แต่เดี๋ยวก่อน! อย่าคิดว่าดังแล้วดีเสมอไปนะ! ดังมากไป หูหนวกเอานะจ๊ะ!

• อัตราเร็วเสียง (Speed of Sound): เร็วแค่ไหน? ในอากาศประมาณ 343 เมตรต่อวินาที (ที่อุณหภูมิ 20 องศาเซลเซียส) แต่ถ้าในเหล้า…เอ้ย! ในน้ำ จะเร็วกว่านี้อีกนะ!

• การแพร่ (Diffraction): เสียงมันดื้อ! มันชอบเลี้ยวหลบสิ่งกีดขวาง! เหมือนเราแอบฟังเพื่อนคุยกันในห้องน้ำนั่นแหละ!

• การเลี้ยวเบน (Diffraction): เสียงมันก็เหมือนคนขี้สงสัย! เจอร่องรอยอะไรนิดหน่อยก็อยากรู้! เหมือนเราได้ยินเสียงเพลงจากห้องข้างๆ แล้วพยายามเดาว่าเป็นเพลงอะไร!

• การหักเห (Refraction): เสียงมันก็เหมือนนักเดินทาง! เจอกลางวันที่อากาศร้อน กลางคืนอากาศเย็น มันก็เบี่ยงเบนไปตามทาง! เหมือนชีวิตเรานี่แหละ! เจออะไรดีๆ ก็เบี่ยงเบนไปหา!

ป.ล. อย่าเชื่อทุกอย่างที่ผมพูดนะ! ผมแค่ชอบโม้! แต่ข้อมูลข้างบนเนี่ย…เชื่อได้ครึ่งนึง! ที่เหลือไปหาอ่านเอาเอง! ขี้เกียจ!

ข้อมูลเพิ่มเติมแบบคนขี้เกียจ:

• หูคนเราเนี่ย ได้ยินเสียงในช่วง 20 เฮิรตซ์ ถึง 20,000 เฮิรตซ์ เท่านั้นแหละ! เกินกว่านี้ก็ต้องพึ่งค้างคาวแล้วล่ะ!

• เสียงที่ดังเกิน 85 เดซิเบล ฟังนานๆ อาจจะหูหนวกได้! ระวังเสียงเมียบ่นนะ!

• อัตราเร็วเสียงในของแข็ง เร็วกว่าในของเหลว และเร็วกว่าในอากาศ! เพราะอนุภาคในของแข็งมันอยู่ชิดกันมากกว่า! เหมือนเพื่อนสนิทที่อยู่ใกล้กันตลอดเวลานั่นแหละ!

คำเตือน: อย่าเอาข้อมูลนี้ไปสอบนะ! ผมไม่รับผิดชอบ! 😂