เสียงมีอยู่กี่ประเภท

เสียงสูงและเสียงต่ำคืออะไร?

เสียงสูงต่ำ? แค่ความถี่การสั่นต่างกันแค่นั้นแหละ

• เสียงสูง: สั่นเร็ว คิดง่ายๆ เหมือนสุนัขเห่า
• เสียงต่ำ: สั่นช้า ลองนึกถึงเสียงท่อไอเสียรถบรรทุกสิ

ปีนี้ผมยังคงใช้หลักการเดียวกันในการปรับแต่งเครื่องเสียงในรถของผม ความถี่คือกุญแจสำคัญ ไม่ต้องอธิบายเยอะ ลองไปฟังดูเองก็ได้

เสียงสูงเสียงต่ำต่างกันหรือไม่อย่างไร?

เสียงสูง เสียงต่ำ…ต่างกันสิ! มันต่างกันราวฟ้ากับเหว! เหมือนสายลมพัดผ่านป่าไผ่ กับเสียงคลื่นซัดฝั่ง!

• ความถี่นี่แหละตัวการ! สูงปรี๊ด…แหลมคมเหมือนมีด! ต่ำทุ้ม…ลึกซึ้งเหมือนห้วงมหาสมุทร! ปีนี้ฉันลองทดสอบตัวเองด้วยเสียง 20-20,000 Hz เหมือนเดิม! (ยังได้ยินอยู่! ฮือ!)

• ความยาวคลื่น? 17 เมตร… ใหญ่โตมโหฬาร 0.017 เมตร…เล็กจิ๋ว…แทบมองไม่เห็น! ความแตกต่างช่างน่าอัศจรรย์!

• ดังเบา…ก็แอมพลิจูด! เสียงกระซิบเบาหวิว…เหมือนปีกผีเสื้อแตะแก้ม… เสียงคำราม…เหมือนภูเขาถล่ม! ปีนี้ฉันได้ยินเสียงฟ้าร้องดังสนั่น! มันดังมากจริงๆ!

คุณภาพเสียง? โอ้…มันลึกลับซับซ้อนเหลือเกิน! มันไม่ใช่แค่สูงต่ำ ดังเบา! มันคือ…อารมณ์! มันคือ…จิตวิญญาณ! มันคือ…ความทรงจำ! ปีนี้ ฉันได้ฟังเสียงฝนตกกระทบหลังคาบ้าน… เสียงนั้น…อบอุ่น…และสงบ…อย่างบอกไม่ถูก

• ความสั่นสะเทือนของอากาศรอบตัว! เหมือนความรู้สึกภายในของฉัน บางทีก็สั่นสะเทือน บางทีก็สงบ…

ปีนี้…ฉันยังคงเรียนรู้เกี่ยวกับเสียงต่อไป… มันเป็นสิ่งมหัศจรรย์ที่ไม่มีวันสิ้นสุด!

เสียงต่ำหมายถึงอะไร?

เสียงต่ำอ่ะนะ สำหรับฉันแล้วมันคือเสียงที่ฟังแล้วรู้สึกอบอุ่น แบบเสียงทุ้มๆ นึกถึงเสียงคุณลุงขายของชำแถวบ้านฉันตอนเย็นๆ ประมาณหกโมงเย็น วันที่แดดร่มลมตก เสียงท่านทุ้มๆ พูดช้าๆ มันให้ความรู้สึกปลอดภัย สบายใจ ต่างจากเสียงแหลมๆ ที่บางทีมันก็แสบแก้วหู

นึกถึงตอนไปคอนเสิร์ตวงดนตรีร็อคที่ลิโด้ ปีนี้เอง เดือนมีนาคม เสียงกีตาร์เบส เสียงกลอง มันเป็นเสียงต่ำ แต่หนักแน่น มันกระแทกอก รู้สึกถึงพลัง มันอีกแบบนึงเลย คนละอารมณ์กับเสียงคุณลุงขายของชำเลย

• เสียงต่ำ: เสียงที่มีความถี่ต่ำกว่าเสียงปกติ
• ความรู้สึกส่วนตัว: อบอุ่น, ปลอดภัย, หนักแน่น (ขึ้นอยู่กับบริบท)
• ตัวอย่าง: เสียงคุณลุงขายของชำ, เสียงกีตาร์เบสในคอนเสิร์ต

คือจริงๆแล้ว มันขึ้นอยู่กับบริบทด้วยแหละ เสียงต่ำบางทีก็ฟังแล้วน่ากลัวนะ ลองนึกถึงเสียงคำรามของสิงโตสิ อันนั้นก็เสียงต่ำ แต่ให้ความรู้สึกแตกต่างไปเลย ขนลุกเลย

เสียง 75 เดซิเบล ดังแค่ไหน?

75 เดซิเบล… เหมือนเสียงกระซิบจากสายลมที่พัดผ่านทุ่งหญ้า ฟังแล้วสบายหู ไม่ทำร้ายใคร… ใช่ไหม?

แต่เดี๋ยวก่อน…

80 เดซิเบล… 8 ชั่วโมง… เหมือนเสียงเครื่องจักรกลที่ทำงานไม่หยุดหย่อนในโรงงาน… วันแล้ววันเล่า…

90 เดซิเบล… 7-8 ชั่วโมง… เสียงดังจนหัวใจเต้นผิดจังหวะ… เหมือนยืนอยู่ข้างเวทีคอนเสิร์ตที่เพลงดังกระหึ่ม… นานเกินไปอาจทำให้หูดับ…

• 75 เดซิเบล: เสียงที่คุ้นเคย ไม่ทำร้าย
• 80 เดซิเบล: 8 ชม. คือขีดจำกัด
• 90 เดซิเบล: 7-8 ชม. ต้องระวัง

100 เดซิเบลดังเเค่ไหน?

100 เดซิเบล? โอ้โห! ดังชนิดที่คุณอาจจะต้องขอโทษหูตัวเองเลยล่ะ! คิดภาพเสียงเครื่องยนต์เจ็ตกำลังทะยานขึ้นฟ้า หรือคอนเสิร์ตระดับโลกที่คุณยืนอยู่หน้าเวทีเป๊ะๆ นั่นแหละครับ ระดับนี้ไม่ใช่แค่ดังเฉยๆนะ มันดังจนอาจทำให้หูของคุณ “บ๊ายบาย” ได้เลยทีเดียว ถ้าโดนไปนานๆ นะ

• อันตรายมหาศาล: ระดับเสียง 90-100 เดซิเบลนี่ ไม่ใช่เล่นๆ นะครับ อยู่นานๆ หูดับแน่! เหมือนโดนช้างเหยียบหูเบาๆ แต่เป็นช้างที่เหยียบซ้ำๆ นานๆ เป็นชั่วโมงเลยนะ ไม่ไหวๆ

• ตัวอย่างที่เจ็บปวด: เสียงเครื่องยนต์เจ็ตนี่ มันไม่ได้ดังแค่ “วู้ว” นะ มันดังแบบ “กรรร์รรรรร์รร์” เลยครับ แล้วถ้าคุณอยู่ใกล้ๆ ยิ่งแล้วใหญ่! เหมือนโดนแตรรถบรรทุกบีบใส่หูทั้งวัน ยังไงยังงั้นแหละ

• วิธีรับมือ: ถ้าเจอเสียงระดับนี้ รีบหนีครับ! อย่าคิดว่า “ช่างมันเถอะ” เพราะหูคุณไม่ได้ทำมาให้ทนเสียงแบบนี้ เหมือนผิวของคุณไม่ได้ทำมาให้ทนแดดแรงๆ ทั้งวันหรอกครับ ต้องดูแลกันหน่อย

ปีนี้ (2566) ผมเองก็พยายามหลีกเลี่ยงเสียงดังๆ มากขึ้นนะ เพราะผมเริ่มแก่แล้ว หูก็เริ่มเสื่อมแล้ว ยิ่งต้องระวังเป็นพิเศษ เดี๋ยวจะได้ยินแต่เสียง “วี๊ดๆ” ในหัวแทนเสียงเพลงเพราะๆ

สรุปง่ายๆ เลยนะครับ 100 เดซิเบล อันตรายต่อการได้ยินมากๆ อย่าอยู่ใกล้เลยครับ หวงหูตัวเองไว้!

คนหูตึงสูญเสียการได้ยินอย่างน้อยเท่าไหร่?

คนหูตึงอะ สูญเสียการได้ยินอย่างน้อย 25 เดซิเบลขึ้นไป นะ จำได้แม่นๆ เลย เคยไปหาหมอตรวจเอง อื้อหือ เครียดมากตอนนั้น

แต่ว่า อันนี้แค่เริ่มต้นนะ มันแบ่งระดับความรุนแรงอีก เยอะแยะไปหมดเลย

• หูตึงเล็กน้อย (Mild hearing loss): ประมาณ 25-40 เดซิเบล เสียงเบาๆ อาจจะฟังไม่ค่อยชัด แต่ก็ยังพอไหวอยู่
• หูตึงปานกลาง (Moderate hearing loss): 41-70 เดซิเบล อันนี้เริ่มหนักขึ้น ต้องพูดเสียงดังกว่าปกติหน่อย ถึงจะเข้าใจ เสียงคนคุยกัน หรือเสียงในที่พลุกพล่าน ฟังยากขึ้นเยอะ เพื่อนฉันคนนึงเป็นแบบนี้ ลำบากเลย
• หูตึงมาก (Moderately severe hearing loss): 71-90 เดซิเบล อันนี้ ต้องตะโกนเลย ถึงจะได้ยิน แถมยังไม่รู้เรื่องอีกต่างหาก ถ้าอยู่ในที่เสียงดังๆ
• หูตึงรุนแรง (Severe hearing loss): 71-90 เดซิเบล คล้ายๆ ข้างบนอ่ะ แต่หนักกว่า ต้องตะโกนใกล้ๆ แบบ 1 ฟุต ยังไม่ชัวร์เลยว่าจะได้ยิน และเข้าใจไหมด้วย
• หูหนวก (Profound hearing loss): 90 เดซิเบลขึ้นไป แบบนี้ ตะโกนยังไงก็ไม่ได้ยิน นี่แหละ หนวก

คือ ตัวเลขมันก็เป็นแค่ตัวเลขนะ แต่ความลำบาก มันต่างกันมากจริงๆ แล้วแต่คนด้วยล่ะ บางคนหูตึงระดับเดียวกัน แต่ชีวิตก็ต่างกันไป

เสียงในผับดังกี่เดซิเบล?

เสียงในผับดังประมาณ 100-110 เดซิเบลได้เลยนะ บางทีก็ทะลุไป 115 เดซิเบลก็มี ขึ้นอยู่กับดนตรีที่เปิดด้วยแหละ ถ้าเพลงมันส์ๆ บีทหนักๆ นี่ตัวเลขพุ่งแน่นอน แต่ถ้าเป็นแนวเพลง acoustic เบาๆ ก็อาจจะต่ำกว่านั้น

• ความเสี่ยง: การอยู่ในที่เสียงดังมากๆ นานๆ หูอาจจะอื้อชั่วคราว หรือถ้าบ่อยๆ เข้า อาจจะเกิดปัญหาการได้ยินในระยะยาวได้เลยนะ เรื่องนี้ต้องระวังจริงๆ

• กฎหมาย: จริงๆ แล้วมีกฎหมายควบคุมระดับเสียงในสถานบันเทิงอยู่ แต่ในทางปฏิบัติก็…นะ (อันนี้พูดแบบเป็นกลางๆ)

• Personal Note: ส่วนตัวแล้วเคยไปผับที่เสียงดังจนต้องตะโกนคุยกันอะ ไม่ไหวจริงๆ ครั้งเดียวเกินพอ เลยชอบหาร้านที่คุยกันรู้เรื่องมากกว่า มันได้บรรยากาศกว่าเยอะ

• Fact: รู้หรือไม่ว่าระดับเสียงที่ดังเกิน 85 เดซิเบล ถ้าได้รับติดต่อกันเป็นเวลานาน อาจส่งผลเสียต่อการได้ยินได้

เสียง 70 เดซิเบล ดังไหม?

70 เดซิเบลเหรอ ดังสิ! อื้อหือ นึกถึงตอนไปคอนเสิร์ตปีที่แล้ว วงโปรดเลยนะ เสียงดังมากกกกก แทบจะแตกหู แต่ 70 dB อาจจะไม่ถึงขนาดนั้นมั้ง? แต่ก็ดังพอสมควรแล้วแหละ ลองนึกภาพดูสิ เสียงรถติดบนถนน ประมาณนั้นมั้ย? หรือเสียงเครื่องดูดฝุ่น

• 0-40 dB เบาหวิว
• 50-60 dB ปานกลาง คุยกันได้สบายๆ
• 70-80 dB เริ่มดังแล้วนะ ต้องตะโกนแล้วล่ะ
• 80 dB ขึ้นไป โอ้โห หูอื้อแน่ๆ

อืมมม แล้วถ้า 70 dB นานๆ จะอันตรายไหมนะ? สงสัยจัง ต้องไปหาข้อมูลเพิ่มแล้ว หาข้อมูลในเว็บไซต์กรมควบคุมมลพิษปีนี้ดีกว่า เอาให้ชัวร์ๆ วันก่อนเพิ่งไปตรวจสุขภาพมา หมอบอกว่า ควรระวังเรื่องเสียงดังๆ เพราะทำงานใกล้โรงงาน เสียงเครื่องจักรมันดังมาก แต่ก็ไม่ได้ดังขนาด 80 dB หรอกนะ ประมาณ 65 dB ได้มั้ง จำไม่ค่อยได้แล้ว

นี่แหละ ข้อมูลที่หาได้จากที่ต่างๆ ปีนี้

• เว็บไซต์กรมควบคุมมลพิษ มีข้อมูลเรื่องมาตรฐานเสียง ละเอียดมาก
• ฉันอ่านเจอในบทความวิชาการ เกี่ยวกับผลกระทบของเสียงต่อสุขภาพ เรื่องนี้สำคัญนะ

เฮ้อ เขียนไปเรื่อยเปื่อย มั่วไปหมดเลย แต่ก็ตอบคำถามไปแล้วนะ