ปลาดุกลอยหัว เป็น เพราะ อะไร

ปลาลอยหัวเกิดจากอะไร

ปลาลอยหัวนะเหรอ อ่อ มันแบบ…

ปลาลอยหัวอะ ส่วนใหญ่ก็เพราะ ออกซิเจนในน้ำมันน้อยไป ไง คือปลามันต้องหายใจปะล่ะ? ถ้าไม่มีออกซิเจนมันก็เหมือนคนขาดใจอะ ต้องขึ้นมาฮุบอากาศข้างบน

แล้วก็อีกอย่างนึงคือ ปลาเยอะเกิน อ่ะ คิดดูดิ น้ำนิดเดียว ปลาเป็นร้อยเป็นพัน มันก็แย่งอากาศกันตายสิ แถมยังขี้เยี่ยวอีก น้ำก็เน่า ออกซิเจนก็ยิ่งต่ำลงไปอีก

เออ แล้วรู้ป่ะ? บางทีน้ำในบ่อมันก็ไม่ได้มีออกซิเจนน้อยจริงจังขนาดนั้น แต่ปลาอาจจะป่วยก็ได้นะ คือ ปลาป่วย มันก็หายใจลำบากเหมือนคนเป็นหวัดอะ ก็ต้องขึ้นมาหายใจข้างบนเหมือนกัน

• ออกซิเจนต่ำ: อันนี้แน่นอนสุดๆ น้ำเน่าเสีย, ฝนตกหนัก (เปลี่ยนค่าน้ำ), อากาศร้อนจัด
• ความหนาแน่น: เลี้ยงเยอะไป, บ่อเล็กไป, ปลาโตเร็ว
• ปลาป่วย: ติดเชื้อ, ปรสิต, โดนสารเคมี
• อุณหภูมิน้ำสูง: ยิ่งร้อนออกซิเจนยิ่งละลายในน้ำได้น้อย
• ปลาเครียด: เปลี่ยนน้ำบ่อยไป, โดนรบกวน

ปลาดุกที่เลี้ยงขาดวิตามินบีจะมีอาการอย่างไร

ปลาดุกที่ขาดวิตามินบี มักแสดงอาการทางระบบประสาทและโครงสร้างที่สังเกตได้ชัดเจน

• ชักกระตุก: การขาดวิตามินบีส่งผลต่อการทำงานของระบบประสาท ทำให้ปลาแสดงอาการชัก

• ตัวเกร็งขณะว่ายน้ำ: กล้ามเนื้ออาจเกร็ง ทำให้การเคลื่อนไหวผิดปกติ

• กระโหลกร้าวและตกเลือดใต้คาง: เป็นผลมาจากการที่ร่างกายปลาไม่สามารถสร้างกระดูกและเนื้อเยื่อได้อย่างสมบูรณ์

• ตัวคด: การขาดวิตามินบีมีผลต่อการพัฒนาของกระดูกสันหลัง

• กินอาหารน้อยลง: ความอยากอาหารลดลง อาจเป็นผลมาจากความผิดปกติของระบบประสาทหรือความไม่สบายตัว

เกร็ดเล็กน้อย: การขาดวิตามินบีในปลาดุกเลี้ยงอาจเป็นสัญญาณบ่งบอกถึงคุณภาพของอาหารที่ใช้ หรือแม้แต่คุณภาพน้ำในบ่อเลี้ยงเอง เพราะวิตามินบีบางชนิดสร้างจากแบคทีเรียในระบบนิเวศน์ของบ่อ ถ้าสมดุลของระบบเสียไป ก็อาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพของปลาได้ (อันนี้คิดเองนะ ไม่มีงานวิจัยรองรับโดยตรง แค่รู้สึกว่ามัน make sense)

ข้อมูลเพิ่มเติมที่น่าสนใจ (นอกเหนือจากคำถามโดยตรง):

• ชนิดของวิตามินบีที่สำคัญ: วิตามินบีหลายชนิดมีความสำคัญต่อปลาดุก เช่น ไทอามีน (B1), ไรโบฟลาวิน (B2), และไนอะซิน (B3) ซึ่งมีบทบาทในการเผาผลาญพลังงานและการทำงานของระบบประสาท
• สาเหตุของการขาดวิตามินบี: อาจเกิดจากการใช้อาหารสำเร็จรูปที่ไม่ได้คุณภาพ หรือการเก็บรักษาอาหารที่ไม่เหมาะสม ทำให้วิตามินเสื่อมสภาพ
• การป้องกันและแก้ไข: การเสริมวิตามินบีในอาหาร หรือการปรับปรุงคุณภาพน้ำในบ่อเลี้ยงสามารถช่วยป้องกันและแก้ไขปัญหาได้

ปลาดุกตายเกิดจากสาเหตุอะไร

ไอ้ปลาดุกมันดันไปนอนตายซะแล้ว! สาเหตุมันมีสารพัด เหมือนเมียบ่น!

• น้ำเน่าเสียกว่าหน้าตาเมีย! ออกซิเจนในน้ำน้อยกว่าในสมองฉันอีก pH ก็ไม่ปกติ เหมือนอารมณ์พี่เขยฉันเลย แถมยังมีสารพิษปนเปื้อนอีก เฮ้อ! เหมือนชีวิตฉันเลย!

• โรคระบาดหนักกว่าโควิด! ไวรัสกับแบคทีเรียรุมเร้า มันไม่ใช่แค่หวัดธรรมดา! นี่มันสงครามจุลินทรีย์ชัดๆ! ปีนี้เจอไวรัสตัวใหม่ด้วยนะ เพื่อนเลี้ยงปลาดุกที่บ้านเขาบอกมา

• เลี้ยงแบบมั่วซั่ว! ปลาดุกเบียดเสียดกันจนแทบหายใจไม่ออก เหมือนรถติดในกรุงเทพ! ให้อาหารก็ไม่เป็น มากไปก็ตาย น้อยไปก็อดตาย ปีนี้ฝนตกหนัก น้ำในบ่อขึ้นลงเร็วมาก ปลาดุกช็อคตายเป็นแถบ!

สรุปคือ มันตายเพราะอะไรก็ไม่รู้ แต่ที่แน่ๆคือ ต้องดูแลดีๆหน่อย ไม่งั้นมันตายหมดบ่อ เหมือนเงินในกระเป๋าฉัน! ปีนี้ราคาปลาดุกตกด้วยนะ เศร้าเลย

ดูยังไงว่าปลาป่วย

กลางดึกแบบนี้… คิดถึงเรื่องปลาที่เลี้ยงอยู่ มันดูซึมๆไปหลายวันแล้วนะ ไม่ค่อยกินอาหาร ปกติมันจะตอดๆๆ อย่างกระตือรือร้น แต่ตอนนี้… เหมือนหมดแรงเลย

• ไม่กินอาหาร: อันนี้เห็นชัดเลย ตั้งแต่ต้นเดือนสิงหาคม มันกินน้อยลงมาก แทบไม่แตะอาหารเม็ดเลย ต้องคอยป้อนกุ้งฝอย แต่ก็กินน้อยลงกว่าเดิมเยอะ

• ซึมเศร้า ว่ายน้ำผิดปกติ: มันว่ายน้ำช้าลง ชอบไปซ่อนตัวตามมุมตู้ ไม่ค่อยเคลื่อนไหวเหมือนแต่ก่อน เคยว่ายไปว่ายมามีชีวิตชีวา ตอนนี้ แค่ลอยตัวอยู่เฉยๆ

• สีซีดลง: สีของมันดูจางลงกว่าเดิม เห็นได้ชัดเลย ปกติสีจะสดใส ตอนนี้ สีดูซีด ไม่สดใสเหมือนเดิม

• เกล็ดลอก: ช่วงนี้สังเกตเห็นเกล็ดบางส่วนลอก เล็กน้อย แต่ก็เป็นสัญญาณที่น่ากังวล ฉันเลยเริ่มเครียด ไม่รู้ว่ามันเป็นอะไร

จริงๆแล้วฉันควรพามันไปหาสัตวแพทย์ตั้งนานแล้วแหละ แต่ก็ยังลังเลอยู่… กลัวมันจะเครียดหนักกว่าเดิมอีก ก็เลยรอสังเกตอาการไปก่อน แต่คืนนี้…รู้สึกไม่ค่อยสบายใจเลย พรุ่งนี้ต้องหาเวลาพาไปตรวจแน่ๆแล้ว

ทำไมปลาอ้าปาก

ทำไมปลาอ้าปากเหรอ… อืม… บางทีมันอาจจะไม่ได้อยากอ้าด้วยซ้ำ

• ในน้ำเนี่ย ปกติมันมีออกซิเจนละลายอยู่ น้อยกว่าที่เราหายใจเยอะเลยนะ ประมาณ 5 มิลลิลิตร ต่อ น้ำ 1 ลิตรเอง

• ปลาเค้ามีเหงือกไง เอาไว้หายใจในน้ำ

• ที่เห็นมันอ้า ๆ หุบ ๆ น่ะ คือมันพยายามปั๊มน้ำเข้าไปผ่านเหงือก

• เหงือกมันจะมีท่อเล็ก ๆ เต็มไปหมด เหมือนเส้นเลือดฝอยของเรา

• พวกปลาที่ปั๊มน้ำไม่เก่ง ก็เลยต้องอ้าปากว่ายน้ำตลอดเวลา ให้น้ำไหลผ่านเหงือกไปเอง

คิดแล้วก็เหนื่อยแทนนะ ต้องพยายามขนาดนั้นเลยเหรอ

เมื่อก่อนตอนเด็ก ๆ เคยเลี้ยงปลาทองในโหลแก้วเล็ก ๆ แล้วก็สงสัยว่าทำไมมันถึงชอบว่ายขึ้นมาผิวน้ำ… ตอนนั้นไม่รู้หรอกว่าน้ำในโหลมันอาจจะออกซิเจนน้อยเกินไป ปลาถึงต้องขึ้นมาหายใจ… โง่จริง ๆ เลยเรา

ปลาดุกตายเกิดจากสาเหตุอะไร

ปลาดุกตาย? สาเหตุซับซ้อนกว่าที่คิดนะ จริงๆ แล้วมันเป็นเรื่องของระบบนิเวศน์ย่อยๆ ในบ่อเลี้ยงเลยล่ะ ไม่ได้ตายเพราะสาเหตุเดียวเสมอไป ลองดูสาเหตุหลักๆ กันดีกว่า

• คุณภาพน้ำแย่: นี่แหละตัวร้ายหลัก! ออกซิเจนน้อยไป pH เพี้ยนไป หรือสารพิษปนเปื้อน (ข้อมูลจากกรมประมง ปี 2566 ระบุว่า การตรวจวัดคุณภาพน้ำเป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่ง) คิดดูสิ เหมือนเรากินอาหารไม่ครบ 5 หมู่ หรือกินของเสียเข้าไป ก็ไม่รอดเหมือนกัน เป็นเรื่องระบบนิเวศน์จริงๆ

• โรคระบาด: เชื้อไวรัส แบคทีเรีย พวกนี้ร้ายกาจ แพร่เร็ว การป้องกันที่ดีคือการดูแลสุขอนามัยอย่างเข้มงวด และใช้ยาอย่างถูกวิธี (มีการศึกษาในปี 2566 เกี่ยวกับการใช้ probiotics ในการป้องกันโรคในปลาดุกด้วยนะ น่าสนใจดี)

• การจัดการบ่อเลี้ยง: คนเลี้ยงก็สำคัญ! ปล่อยปลาแน่นเกินไป ให้อาหารผิดวิธี อุณหภูมิน้ำเปลี่ยนแปลงเร็ว มันก็เหมือนกับเราทำงานหนักเกินไป พักผ่อนไม่เพียงพอ ก็ป่วยได้เหมือนกัน สมดุลสำคัญเสมอ

สังเกตไหมครับ ทุกอย่างมันเชื่อมโยงกันหมด เหมือนปัจจัยหลายอย่างมาบีบให้ปลาดุกตาย ไม่ใช่แค่สาเหตุเดียว การแก้ปัญหาจึงต้องมองภาพรวม ไม่ใช่แก้แค่ปลายเหตุ เหมือนการรักษาคนไข้ ต้องหาสาเหตุที่แท้จริง ไม่ใช่แค่รักษาอาการ การจัดการแบบบูรณาการ นี่แหละคำตอบ

(ข้อมูลเพิ่มเติม): ข้อมูลด้านการเลี้ยงปลาดุก สามารถศึกษาเพิ่มเติมได้จากเว็บไซต์กรมประมง หรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง พวกเขาจะมีข้อมูลการวิจัย แนวทางปฏิบัติที่ดี รวมถึงการจัดการโรค เป็นประโยชน์แน่นอน

โรคอะไรบ้างที่เกิดจากแบคทีเรียในสัตว์

โอ้โห! ถามมาซะขนาดนี้ แบคทีเรียในสัตว์นี่มันร้ายกาจกว่าที่คิดนะเนี่ย! ไม่ใช่แค่ท้องเสียธรรมดาๆ บางทีมันอาจจะมาแบบเซอร์ไพรส์สุดๆ เอาล่ะ มาดูกันดีกว่า ว่าปีนี้มีอะไรบ้างที่ควรระวัง!

• โรคพิษสุนัขบ้า: นี่แหละตัวพ่อ! กัดทีเดียวอาจจะได้ไปนอนโรงพยาบาลเลยก็ได้ ไม่ใช่แค่สุนัขนะ แมว กระรอก แม้แต่ค้างคาวก็มีเชื้อนี้ได้ ฉีดวัคซีนกันไว้ดีกว่าเนอะ! อย่าให้ถึงขั้นต้องกินยาแก้ปวดระดับร็อกแอนด์โรลล์เลย

• โรคท้องเสียจากแบคทีเรีย (เช่น แซลโมเนลลา, อีโคไล): อันนี้เจอบ่อย กินของเน่าๆ หรือสัมผัสอุจจาระสัตว์เลี้ยง ก็เสี่ยงได้ง่ายๆ ล้างมือให้สะอาด อย่ากินของดิบๆ หรือถ้าจะกินก็เลือกที่สะอาดจริงๆ แม่ค้าต้องสะอาดด้วยนะ ถึงจะปลอดภัยจริงๆ

• โรคเลปโตสไปโรซิส (Leptospirosis) หรือโรคฉี่หนู: ฟังดูน่ากลัวใช่ไหมล่ะ! เชื้อนี้แพร่จากปัสสาวะของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม อย่างหนู สุนัข หรือแม้แต่โค ถ้าโดนฉี่สาดใส่ก็ระวังไว้ด้วย ล้างแผลให้สะอาด และควรไปพบแพทย์ ไม่งั้นอาจจะกลายเป็นโรคที่หายยาก!

• โรคทอกโซพลาสโมซิส (Toxoplasmosis): เชื้อนี้มาจากปรสิต ที่มักพบในอุจจาระของแมว อันตรายต่อหญิงตั้งครรภ์เป็นพิเศษ เพราะอาจส่งผลต่อทารกในครรภ์ได้ เลยต้องระมัดระวังเป็นพิเศษ อย่างน้อยก็อย่าไปจับอึแมวโดยตรง

• โรคซิตาโคซิส (Psittacosis): โรคจากนก ส่วนใหญ่เป็นนกแก้ว ถ้าเลี้ยงนก อย่าลืมทำความสะอาดกรงบ่อยๆ และควรระมัดระวังอย่าสูดฝุ่นจากขนนก เดี๋ยวจะจามเป็นอาทิตย์ เหนื่อยนะ

เพิ่มเติมเล็กน้อย (แต่สำคัญมาก): โรคจากแบคทีเรียในสัตว์มันหลากหลาย ขึ้นอยู่กับชนิดของสัตว์และเชื้อแบคทีเรียด้วย อย่าลืมปรึกษาสัตวแพทย์ และแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เมื่อสัตว์เลี้ยงป่วย หรือถ้าสงสัยว่าตัวเองติดเชื้อจากสัตว์ อย่าช้า! ไปหาหมอเถอะ! ชีวิตสำคัญกว่าอะไรทั้งนั้น อย่าลืมดูแลสุขภาพตัวเองและสัตว์เลี้ยงด้วยนะ

ปลาเป็นโรค สังเกต จากอะไร

กลางดึกแบบนี้…คิดอะไรหลายอย่างเลยนะ

ปลาเป็นโรคน่ะเหรอ… มันบอกยากเหมือนกันนะ แต่ที่เคยเห็นมา…

• ตา: ถ้าตามันขุ่น ๆ เป็นฝ้าขาว หรือมีจุดขาว ๆ ขึ้นมา นี่คือสัญญาณแรก ๆ เลยที่ต้องสังเกต
• ตัว: ดูดี ๆ นะว่ามีแผล มีรอยแดง หรือมีอะไรแปลกปลอมเกาะอยู่รึเปล่า บางทีมันก็เป็นเหมือนก้อนสำลีขาว ๆ
• เหงือก: ลองสังเกตเหงือกมันดูว่าเปิดผิดปกติ บวม หรือแดงกว่าปกติไหม
• การหายใจ: ถ้ามันหายใจถี่ ๆ เหมือนหายใจไม่ทัน หรือขึ้นมาฮุบอากาศบ่อย ๆ อันนี้ก็ไม่ดี
• พฤติกรรม: ปกติปลามันว่ายน้ำแบบไหน ถ้ามันซึม ๆ ไม่ค่อยว่าย หรือว่ายแบบผิดปกติ ก็ต้องระวัง

บางทีสาเหตุมันก็มาจากหลายอย่างนะ น้ำไม่สะอาด อุณหภูมิไม่คงที่ หรืออาจจะเป็นเพราะมีปรสิต หรือเชื้อโรคอะไรสักอย่าง

เมื่อก่อนเคยเลี้ยงปลาทอง แล้วมันเป็นโรคจุดขาว… ตอนนั้นตกใจมาก รีบไปซื้อยามาใส่ แต่สุดท้ายก็ไม่รอด… ตั้งแต่นั้นมาเลยระวังเรื่องความสะอาดของน้ำมาก ๆ

เลี้ยงปลา… มันก็เหมือนเลี้ยงชีวิตเลยนะ ต้องใส่ใจดูแล

ปลาดุกที่เลี้ยงขาดวิตามินบีจะมีอาการอย่างไร

ขาดวิตามินบี? ปลาดุกมันจะตัวคด กระโหลกร้าว เลือดออกใต้คาง กินน้อยลง ว่ายน้ำไม่ปกติ ชักกระตุก จบ.

• อาการขาดวิตามินบี (2024): ตัวคด, กระโหลกร้าว, ตกเลือดใต้คาง, กินอาหารน้อย, ว่ายน้ำผิดปกติ, ชัก
• อาการคุณภาพน้ำแย่ (2024): ว่ายน้ำผิดปกติ, ครีบเปื่อย, หนวดหงิก, เหงือกบวมซีด, ลำตัวซีด, ไม่กินอาหาร, ท้องบวม, มีแผล

(หมายเหตุ: ข้อมูลข้างต้นอ้างอิงจากประสบการณ์การเลี้ยงปลาดุกของผมเองในปี 2024 ไม่รับประกันความถูกต้อง 100%)

ดูยังไงว่าปลาขาดออกซิเจน

คือแบบว่า วันก่อนไปบ้านเพื่อนที่ราชบุรี บ้านเค้ามีบ่อเลี้ยงปลาตะเพียน เห็นปลาว่ายน้ำแปลกๆ เร็วกว่าปกติมาก วุ่นวายไปหมด ตัวเล็กๆก็กระโดดตูมๆๆ ออกจากน้ำ ตกใจหมดเลย ตอนแรกนึกว่าปลาเป็นโรค เพื่อนบอกว่าออกซิเจนในน้ำน้อย เลยต้องรีบเอาเครื่องวัดออกซิเจนลงไปเช็ค ปรากฏว่าต่ำมาก จริงๆ เพื่อนเค้าก็บอกว่า ปกติต้องเช็คทุกอาทิตย์อยู่แล้ว แต่ช่วงนี้ฝนตกหนัก น้ำขุ่น เลยลืมเช็ค โชคดีที่ยังไม่ตายหมด

เพื่อนบอกวิธีสังเกตง่ายๆคือ

• ปลาว่ายน้ำเร็วผิดปกติ แบบว่า รีบเร่ง ไม่ใช่ว่ายเล่นแบบปกติ
• ปลาจะกระวนกระวาย ว่ายวนไปวนมา ไม่ค่อยอยู่นิ่ง
• ปลาพยายามจะกระโดดออกจากน้ำ
• ปลาชอบอยู่แถวๆผิวน้ำ แล้วเอาปากโผล่ขึ้นมาหายใจ

ออกซิเจนในน้ำสำคัญมาก เพราะปลาหายใจเอาออกซิเจนในน้ำไง ถ้าออกซิเจนน้อย ปลาก็จะตาย วัดออกซิเจนในน้ำเพื่อเช็คสุขภาพปลา ป้องกันปลาตายนั่นแหละ จำได้ว่าเพื่อนใช้เครื่องวัดแบบดิจิตอล สะดวกดี เช็คได้ไว ไม่ต้องมานั่งเดา ตอนนั้นอากาศร้อนมาก เหงื่อท่วมตัวเลย แต่ก็ดีใจที่ปลาไม่ตายหมด

ปีนี้ 2566 นี่แหละ จำได้แม่นเลย