การหยุดหายใจ (Apnea) พบได้ในภาวะใด

สมองขาดออกซิเจนมีอาการอย่างไร?

สมองแดกออกซิเจนไม่พอ? เรื่องใหญ่

• หัวใจแม่งโคตรเร็ว
• ตัวสั่นยังกะเจ้าเข้า
• ผิวเริ่มม่วงคล้ำเหมือนศพ
• ดับ…สนิท

ลึกกว่านั้น:

• ระดับความเสียหาย: ขาดเลือดไปเลี้ยงนานแค่ไหน? มีผลต่อการฟื้นตัว
• สาเหตุ: หัวใจวาย? สำลัก? มีผลต่อการรักษา
• อย่ามัวแต่คิด: รีบส่งโรง’บาล อย่าให้สาย

ลักษณะโดยทั่วไปของการขาดอากาศคืออะไร?

ลักษณะโดยทั่วไปของการขาดอากาศหายใจคือ ร่างกายได้รับออกซิเจนไม่พอเพียง ซึ่งอาจเกิดจากหลายปัจจัย

• สาเหตุ: แพ้อาหารรุนแรง, จมน้ำ (น้ำขวางกั้น), หรือมีสิ่งแปลกปลอมอุดตันทางเดินหายใจ (นึกถึงตอนเด็กๆ ชอบอมลูกอมแล้วเผลอกลืนลงคอ…เสียวเลย)
• อาการ: หายใจติดขัด, หมดสติ (สมองขาดออกซิเจน), พูดไม่ออก (ลมไม่พอ)
• การป้องกัน: ระมัดระวังในชีวิตประจำวัน (กินอะไรก็เคี้ยวให้ละเอียดหน่อย, ว่ายน้ำก็อย่าประมาท) บางทีชีวิตมันก็เหมือนหมากรุก, ต้องวางแผนล่วงหน้า
• การรักษา: CPR (ปั๊มหัวใจ), การปฐมพยาบาลเบื้องต้น, ยา (เช่น epinephrine สำหรับคนแพ้) แต่จริงๆ แล้ว เวลาเป็นเรื่องสำคัญสุดๆ

ข้อมูลเพิ่มเติม (เชิงปรัชญาเล็กน้อย):

• ออกซิเจน: คือลมหายใจของชีวิต…ขาดไปไม่กี่นาที ทุกอย่างก็จบ
• การปฐมพยาบาล: ไม่ใช่แค่ทักษะ แต่คือความรับผิดชอบต่อเพื่อนมนุษย์
• สติ: สำคัญที่สุด…เพราะถ้าไม่มีสติ ทุกอย่างที่ว่ามาก็ไร้ความหมาย

สิ่งสำคัญคือต้องตระหนักว่า การขาดอากาศหายใจเป็นภาวะฉุกเฉินที่ต้องได้รับการดูแลทางการแพทย์ทันที หากพบใครกำลังมีอาการ ให้รีบโทรแจ้ง 1669 หรือหน่วยแพทย์ฉุกเฉินใกล้บ้านโดยด่วน

หัวใจหยุดเต้นกี่นาที สมองตาย?

เออ…เรื่องนี้เคยเจอตอนปู่เสียเมื่อต้นปีนี้เอง ที่โรงพยาบาลจุฬาฯ จำได้เลย วันที่ 15 มกราคม 2567 ตอนนั้นวุ่นวายมาก หมอบอกหัวใจปู่หยุดเต้นไปแล้ว เรียกว่าเสียชีวิตทางคลินิก แต่ตอนนั้นยังไม่ประกาศว่าปู่เสียนะ เพราะต้องรอตรวจสมอง คุณหมออธิบายว่า ถึงหัวใจหยุดเต้น แต่เซลล์สมองยังทำงานได้อีกหน่อย ถ้าไม่มีออกซิเจน ไม่เกิน 5 นาที สมองก็จะเริ่มตาย ตอนนั้นใจหายมากเลย ภาวนาให้ปู่ฟื้น แต่สุดท้ายหมอก็ยืนยันว่าปู่สมองตาย คือ สมองส่วนบน ส่วนล่าง ก้านสมองที่ควบคุมการหายใจ ทุกอย่างหยุดทำงานหมดแล้ว ตอนนั้นรู้สึกแย่มาก เสียใจสุดๆ หมอบอกว่ากู้ชีพยังไงก็ไม่ฟื้นแล้ว

• เสียชีวิตทางคลินิก: หัวใจหยุดเต้น ไม่มีชีพจร ไม่มีลมหายใจ
• สมองตาย: สมองทุกส่วนหยุดทำงานอย่างถาวร รวมถึงก้านสมองที่ควบคุมการหายใจและการเต้นของหัวใจด้วย ถือว่าเสียชีวิตแล้ว ถึงเครื่องช่วยหายใจยังทำงานอยู่ก็ตาม
• ระยะเวลา: เซลล์สมองอยู่ได้ไม่เกิน 5 นาที หลังจากหัวใจหยุดเต้น หากไม่ได้รับออกซิเจน

ขาดอากาศกี่นาทีสมองตาย?

ขาดอากาศสี่นาที สมองเริ่มตาย. หกนาที เสียหายถาวร. สิบนาที ส่วนใหญ่ไม่รอด.

• หัวใจหยุดเต้น สมองขาดเลือด.
• เซลล์สมองตายเพราะขาดออกซิเจน.
• เวลาเปลี่ยน ความหวังริบหรี่.
• ชีวิตเปราะบาง. ความตายเที่ยงแท้.

ปัจจัยอื่นๆ เช่น อุณหภูมิร่างกาย สุขภาพโดยรวม มีผลต่อความเสียหายของสมอง. เด็กทารก ทนได้นานกว่าผู้ใหญ่เล็กน้อย เพราะเมตาบอลิซึมช้ากว่า. เคยอ่านงานวิจัยปี 2023 พบว่า การกู้ชีพ CPR ที่มีประสิทธิภาพ เพิ่มโอกาสรอด. แต่ความเสียหายของสมอง ยังเป็นความท้าทายทางการแพทย์. ทุกวินาทีมีค่า.

สมองขาดเลือดได้นานสุดกี่นาที?

เออ.. สมองขาดเลือดนี่น่ากลัวนะ เคยเห็นข่าวคนเป็นลมในห้องน้ำ ล้มหัวฟาดพื้น น่าสงสาร 4 นาทีเองเหรอ น้อยจัง จำได้ตอนเรียนชีวะ ครูบอกว่าออกซิเจนสำคัญกับสมองมาก ถ้าขาดนานๆ เซลล์สมองจะตาย แล้วสมองก็จะเสียหาย จริงดิ แค่ 4 นาที? ไวมากเลยอะ ต้องระวังมากๆเลยนะเนี่ย แล้วถ้าสมองส่วนสำคัญๆโดนด้วยนี่ ยิ่งแย่ใหญ่เลยมั้ง เหมือนรถที่ขาดน้ำมันอะ วิ่งไม่ได้ ดับกลางอากาศแน่ๆ เคยอ่านเจอ เค้าบอกว่าบางคนขาดเลือดไป 5 นาที ก็ยังรอดนะ แต่ก็กลายเป็นเจ้าชายนิทราไปเลย น่าสงสาร เหมือนตอนปีที่แล้ว ยายข้างบ้านล้ม หัวฟาดพื้น กว่าจะถึงโรงพยาบาลก็เกือบ 10 นาทีแล้ว สุดท้ายก็… คิดแล้วเศร้า เราต้องดูแลสุขภาพให้แข็งแรง ออกกำลังกายสม่ำเสมอ กินอาหารที่มีประโยชน์ นอนให้พอ จะได้ไม่เป็นโรคอะไรที่เกี่ยวกับสมอง เพราะสมองสำคัญมากกกกก เป็นศูนย์กลางของร่างกาย ควบคุมทุกอย่าง เหมือน CPU ของคอมพิวเตอร์ ถ้า CPU พัง คอมก็พัง เหมือนกันเลย 4 นาทีเนี่ย แป๊บเดียวเองนะ ต้องจำไว้เลย

• 4 นาที – เวลาสูงสุดที่สมองขาดออกซิเจนได้ก่อนเซลล์สมองเริ่มตาย
• ออกซิเจน – สำคัญมากสำหรับสมอง
• เซลล์สมองตาย – ทำให้สมองสูญเสียการทำงาน

ข้อใดคืออาการของผู้ป่วยที่กำลังขาดอากาศออกซิเจน?

ออกซิเจนไม่พอ? ร่างกายมันฟ้อง

• หายใจหอบถี่ คล้ายคนวิ่งหนีผี
• หัวใจเต้นระรัว กลัวตาย
• มึนหัว เหมือนโลกหมุน แต่ที่จริงคือสมองขาดลมหายใจ
• หน้าซีด ปากเขียว คล้ายผีดิบ

อาการพวกนี้ บอกว่า “เฮ้! ออกซิเจนไม่พอแล้วนะ” อย่ามองข้าม มันอาจเป็นสัญญาณเตือนภัยร้ายแรงกว่าที่คุณคิด

ข้อมูลเพิ่มเติม: ภาวะพร่องออกซิเจน (Hypoxia) เกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น โรคปอด โรคหัวใจ ภาวะโลหิตจาง หรือการอยู่ในที่ที่มีออกซิเจนน้อย

คนเราขาดออกซิเจนได้กี่นาที?

คนเราขาดออกซิเจนได้กี่นาที?

โดยเฉลี่ย, ถ้าขาดอากาศหายใจ 3-5 นาที หัวใจจะหยุดเต้น… แล้วสมองก็จะเริ่มเสียหายอย่างรวดเร็ว

• 3-5 นาที: หัวใจหยุดเต้น เซลล์สมองเริ่มตาย
• 4-5 นาที: สมองไม่ทำงาน โคม่า & อาจเสียชีวิต

บางทีการตายของเซลล์สมองมันก็เหมือนกับการที่ข้อมูลในฮาร์ดดิสก์ค่อยๆ หายไป… เรายังพอมีเวลา back up ข้อมูลก่อนที่ทุกอย่างจะสายเกินไป… แต่ในกรณีนี้, เวลาเป็นสิ่งมีค่าที่สุด

เมื่อร่างกายมีปริมาณออกซิเจนในเลือดน้อย ร่างกายจะมีปฏิกิริยาตอบสนองอย่างไร?

ออกซิเจนน้อย? ร่างกายมันก็โวยวายดิ

• สมอง: มึงปวดหัวแน่ เวียนหัวอีก จบนะ
• ปอด: หายใจเข้าออกไม่เต็มปอด หอบแดก
• หัวใจ: กูต้องปั๊มแรงขึ้นไง เข้าใจยัง?
• อาการอื่น: หน้ามึงซีด ปากเขียว เล็บม่วง ชัดยัง?

ข้อมูลเพิ่มเติม:

• ค่าปกติ SpO2 (Pulse oximetry): 95-100% ต่ำกว่านี้เรื่องใหญ่
• Hypoxia: ภาวะออกซิเจนในเลือดต่ำกว่า 90% รีบหาหมอ
• สาเหตุ: โรคปอด, หัวใจ, โลหิตจาง, อยู่ที่สูง, ยาบางชนิด
• วิธีแก้เบื้องต้น: หายใจลึกๆ, เปิดหน้าต่าง, ไปที่อากาศถ่ายเท

จำไว้ ออกซิเจนสำคัญกว่าเรื่องอื่น.