กี่โมงถึงเรียกว่าเช้า

ตอนเช้า คือเวลาไหน

ตอนเช้า? อือ… คิดก่อนนะ

• ตีห้า? บางทีก็สว่างแล้วนะ แสงแรกๆ อ่ะ ฟีลแบบตื่นมาเจอแสงเบาๆ ส่องหน้า 05.00-06.00 น. มั้ง
• แต่ถ้าเช้าแบบจริงจังก็คงหลังพระอาทิตย์โผล่พ้นขอบฟ้าเลยปะ? เห็นเต็มดวงอ่ะ
• แล้วเช้ามันจบตอนไหนวะ? 11 โมง? เที่ยง? แล้วแต่คนป่ะ? บางคนกินข้าวเที่ยงตั้งแต่ 10 โมงเช้าก็มีนะเว้ยเฮ้ย!
• ช่วงเวลาเช้ามืด คือช่วงแสงแรกๆ นั่นแหละ จำไว้ๆ
• เช้าโดยทั่วไป ก็หลังพระอาทิตย์ขึ้น ยาวไปถึง… อือ แล้วแต่วัฒนธรรมด้วยนะเออ
• Context สำคัญนะเพื่อน!

เพิ่มเติม:

• เคยตื่นตีสี่ไปวิ่ง… อันนั้นเรียกเช้ามืดหรือยังวะ? ช่างแม่งเหอะ
• แล้ว “อรุณสวัสดิ์” นี่พูดได้ถึงกี่โมง? งง?
• อา… ต้องไปหาข้อมูลเรื่องวัฒนธรรมการใช้คำว่า “เช้า” ในแต่ละประเทศละ 🤔

ตี4เรียกเช้าไหม

ตีสี่? แล้วแต่ใครตื่น

ทุ่ม = หนึ่งถึงหกทุ่ม (19:00-24:00) หกทุ่ม = สองยาม

ตี = ตีหนึ่งถึงตีหก (01:00-06:00) ตีหก = ย่ำรุ่ง

• ทุ่ม: เวลาค่ำคืน เริ่มหลัง 18:00 น.
• ตี: เวลาเช้ามืด หลังเที่ยงคืน ก่อนสว่าง
• ยาม, ย่ำรุ่ง: คำเฉพาะ บอกช่วงเวลา
• คำคม: เวลาเป็นของผู้ที่รู้จักมัน

1 โมงเช้า คือกี่โมง

หนึ่งโมงเช้า! โอ๊ยตาย! นี่มันเวลานกเค้าแมวเหมียวร้องจ๊ากๆอยู่บนต้นมะม่วงบ้านยายผมเลยครับ! 01:00 น. เป๊ะๆ เวลาที่นาฬิกาบอกว่า “เออ…วันใหม่เริ่มแล้วนะ แต่พวกแกยังนอนกันอยู่เหรอ?”

• กลางดึกป่ะล่ะ: เรียกว่ากลางดึกก็ได้ มืดมิดเหมือนอยู่ในถ้ำเลยครับ ถ้าไม่ติดไฟ ชนกำแพงบ้านแน่ๆ
• ก่อนรุ่งอรุณ: ใช่! อีกแค่แป๊บเดียวก็จะเห็นแสงตะวัน แต่ตอนนี้ มืดตื๋อ เหมือนอยู่ในกระเพาะปลาหมึกยักษ์
• เวลาเริ่มต้นวันใหม่?: สำหรับพวกตื่นเช้า ใช่! แต่สำหรับผม มันคือ “เวลาเริ่มต้นความง่วงอีกระลอก” ฮ่าๆๆ นี่ขนาดผมนอนตั้งแต่สี่ทุ่มนะ ยังง่วงเลย

ปีนี้ผมได้ลองนอนดึก แล้วตื่นเช้าดู ปรากฏว่า สมองมันเหมือนโดนบีบให้เล็กลง นึกภาพไข่ดาวที่โดนทับด้วยกระทะร้อนๆสิครับ อืมมม… สุดยอด

ตอนเช้า คือเวลาไหน?

เช้าเนี่ยนะ! ถามได้น่ารักเชียว! บอกเลยว่ามันไม่ตายตัวซะหน่อย! เหมือนดาราบางคน อายุเป็นแค่ตัวเลข!

• เช้ามืด (05:00-06:00 น.): ช่วงที่ไก่ยังขันไม่สุดเสียง มืดๆ คลึ้มๆ เหมือนชีวิตตอนตื่นเช้าไปทำงาน ฟ้าเริ่มสว่างอึมครึมเหมือนความหวังตอนเช้าวันจันทร์

• เช้า (หลังพระอาทิตย์ขึ้น – 11:00 น.): ช่วงเวลาแห่งความสดใส เหมือนหน้าตาคุณป้าที่ทาครีมกันแดดแล้ว! แต่ก็แล้วแต่คนนิยามนะ บางคนเที่ยงยังนอนอยู่เลย! นี่พูดถึงคนทั่วไปนะ ไม่ใช่พวกนอนดึกตื่นสายแบบผม! (ปีนี้ผมตื่นสายกว่าปีก่อนอีกนะ! แหม!)

สรุปง่ายๆ คือ เช้ามันยืดหยุ่นได้ตามใจชอบ! เหมือนเวลาปิดเทอมของเด็กๆ ยาวนานเหลือเกินนนนน!

2โมงเช้า คือกี่โมง?

2 โมงเช้า ก็คือ 2 นาฬิกาไงครับ! ถามง่ายๆแบบนี้ สมองผมแทบจะระเบิด! เหมือนโดนผีดุเลยครับ! ตารางที่ให้มานี่ก็ชัดเจนอยู่แล้วนี่นา! ไม่ต้องมาถามผมอีกนะ ปวดหัว!!

เอาล่ะๆๆ ใจเย็นๆ เผื่อคนไม่รู้จริงจัง ขยายความให้หน่อยก็ได้ แต่ถ้าถามอีก ผมจะไปนอนแล้วนะ ฝันดี!

• 7:00 น. = เจ็ดนาฬิกา (อันนี้พื้นฐานมากกกก ไม่ต้องอธิบายแล้วมั้ง!)
• 8:00 น. = แปดนาฬิกา (เริ่มเบื่อแล้วนะ ถามต่ออีก ผมจะเอาไม้ตีหัวแล้ว!)
• 9:00 น. = เก้า นาฬิกา (ดูง่ายๆแบบนี้แหละ ถึงจะดี!)
• 10:00 น. = สิบนาฬิกา (ถามมาอีกผมจะร้องไห้แล้ว!)
• 2:00 น. = สองนาฬิกา (ถามจนผมอยากไปนอนแล้ว!)

ปีนี้ผมนอนดึกไปหน่อย เลยเพลียๆ ขอโทษถ้าตอบไปแรงไปหน่อย แต่ตารางเวลานี่มันง่ายจะตาย! เหมือนถามว่า 1+1 เท่ากับเท่าไหร่เลยครับ! ถ้ามีคำถามที่ยากกว่านี้ ลองถามมาใหม่นะครับ… (แต่ขอเป็นคำถามที่ยากจริงๆนะ ไม่ใช่แบบนี้!)

เวลาเช้าเริ่มกี่โมง?

โห ถามเรื่องเช้าเนี่ยนะ? นี่มันเรื่องพื้นๆ ชัดๆ เหมือนถามว่าไก่เกิดก่อนไข่อีก! แต่เอาวะ ไหนๆ ก็ไหนๆ ตอบให้แบบชาวบ้านเข้าใจง่ายๆ เลยละกัน

• เช้าตรู่: ตีห้าครึ่ง ถึงหกโมงเช้า พวกที่ตื่นมาใส่บาตรพระน่ะ เขาเรียกเช้าตรู่ แต่คนขี้เซาอย่างเรา ขอเรียกว่า “เวลาผีหลอก” ดีกว่า
• เช้า: หกโมงเช้า ถึงเก้าโมงเช้า อันนี้แหละเช้าจริงๆ พวกมนุษย์เงินเดือนทั้งหลาย วิ่งวุ่นกันตอนนี้แหละ
• สาย: เก้าโมงเช้า ถึงสิบโมงเช้า พวกที่มาทำงานสายๆ หน่อย ชอบอ้างว่ารถติด ก็ช่วงนี้แหละ
• เที่ยง: สิบสองนาฬิกาเป๊ะๆ ท้องร้องจ๊อกๆ กันทั้งออฟฟิศ หาข้าวกินกันให้วุ่นวาย
• บ่าย: บ่ายโมง ถึง สี่โมงเย็น ง่วงสุดๆ ช่วงนี้ ต้องหาอะไรกระตุ้นหน่อย ไม่งั้นหลับคาโต๊ะ

เกร็ดความรู้ (แบบขำๆ):

• ทำไมต้องมี “เช้าตรู่”? ก็เผื่อพวกที่อยากตื่นมาทำบุญแต่เช้าไง แต่ส่วนใหญ่ก็ตื่นมาถ่ายรูปอัพลงโซเชียลมากกว่า (แอบแซะนิดนึง)
• ทำไม “เที่ยง” ต้องเป๊ะขนาดนั้น? ก็เพราะเป็นเวลาที่ท้องร้องพร้อมกันไง! (อันนี้เรื่องจริง)
• ทำไม “บ่าย” ถึงง่วง? ก็เพราะกินข้าวเที่ยงเสร็จไง! ร่างกายต้องการพักผ่อน (ข้ออ้างชัดๆ)

สรุปคือ เวลาเป็นเรื่องสมมติทั้งเพ! จะเช้าจะสายอยู่ที่ใจมากกว่ามั้งแก! (เสียงสูง)

6 โมงคือกี่โมงเช้า?

6 โมงเช้าก็คือ 6:00 น. หรือตีหกนั่นแหละ! จำได้เลยตอนเด็กๆ แม่จะปลุกตีหกให้ไปใส่บาตรทุกวันพระ ที่วัดแถวบ้าน จำชื่อวัดไม่ได้แล้วอ่ะ แต่จำได้ว่าหนาวมากกกกกกกกก (ก.ไก่ล้านตัว) เพราะต้องตื่นก่อนพระอาทิตย์ขึ้นอีก บางทีก็งัวเงียจนเกือบจะล้มตอนเดินไป

• ตีห้า (5:00 น.): ห้านาฬิกา
• ตีหก (6:00 น.): หกนาฬิกา
• โมงเช้า (7:00 น.): เจ็ดนาฬิกา
• สองโมงเช้า (8:00 น.): แปดนาฬิกา

ตี4เรียกเช้าไหม?

ตีสี่เรียกเช้าไหม? ขึ้นอยู่กับมุมมองครับ ทางวิชาการอาจไม่นับเป็นเช้า เพราะดวงอาทิตย์ยังไม่ขึ้น แต่ทางสังคมหรือวัฒนธรรม อาจเรียกได้ว่าเป็นเวลาเช้าตรู่ ขึ้นอยู่กับกิจวัตรประจำวันของแต่ละคนด้วยนะครับ เพื่อนผมบางคนตีสี่นี่ไปวิ่งออกกำลังกายแล้วก็กลับมาอาบน้ำแต่งตัวไปทำงานต่อ เขาว่าเป็นเวลาเช้าที่เงียบสงบดี

• ทุ่ม: ระบบนับเวลาแบบไทยโบราณ ช่วง 19.00-24.00 น. คือ 1 ทุ่ม ถึง 6 ทุ่ม แต่ 6 ทุ่มมักเรียกว่า สองยาม สะท้อนการแบ่งเวลากลางคืนเป็นยามๆ

• ตี: ระบบนับเวลาแบบไทยโบราณ ช่วงหลังเที่ยงคืน 01.00-06.00 น. คือ ตี 1 ถึง ตี 6 แต่ ตี 6 มักเรียกว่า ย่ำรุ่ง เป็นการนับเวลาที่ผูกกับกิจกรรมและความเชื่อของคนในสมัยก่อน เช่น ยามเช้าเกี่ยวข้องกับการทำนา การทำมาหากิน ตรงนี้ก็แสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์ที่แนบแน่นระหว่างมนุษย์กับธรรมชาติ ปัจจุบันเรายังคงใช้คำเหล่านี้อยู่บ้าง แสดงถึงการสืบทอดมรดกทางวัฒนธรรม

ผมว่าการศึกษาการนับเวลาแบบนี้ มันน่าสนใจนะครับ มันบอกเล่าเรื่องราวของวิถีชีวิตและความเชื่อของคนในอดีตได้ดีทีเดียว เหมือนกับการถอดรหัสความคิดและปรัชญาของคนสมัยก่อน แม้ในปัจจุบันที่เรามีนาฬิกาบอกเวลาที่แม่นยำ เราก็ยังคงใช้คำเหล่านี้เพื่อสะท้อนมิติของเวลาในแบบที่แตกต่างออกไป

เพิ่มเติม : ผมเคยศึกษาเรื่องเวลาในวรรณคดีไทย พบว่าการใช้คำว่า “ทุ่ม” และ “ตี” นั้นมีความหมายที่ซับซ้อนกว่าการบอกเวลาอย่างตรงไปตรงมา มันมีความหมายถึงบรรยากาศ อารมณ์ และความรู้สึกที่เกี่ยวข้องกับช่วงเวลานั้นๆ ด้วย เช่น คำว่า “ย่ำรุ่ง” ไม่เพียงแต่หมายถึงเวลาตีหก แต่มันยังสื่อถึงความรู้สึกของการเริ่มต้นใหม่ ความสดชื่น และความหวัง นี่เป็นความงามของภาษาไทยครับ

เวลากลางวันเริ่มตั้งแต่เวลาใด?

เวลากลางวันเริ่มเมื่อใด? ขึ้นอยู่กับมุมมอง

• ดาราศาสตร์: เริ่มเมื่อดวงอาทิตย์ขึ้น สิ้นสุดเมื่อตก
• สังคม: มักเริ่ม 6:00-7:00 น. ตามเขตเวลา ขึ้นกับฤดูกาล

ไม่มีมาตรฐานสากล ทุกอย่างเป็นเพียงข้อตกลง

• ข้อมูลเพิ่มเติม: ลองสังเกตเวลาพระอาทิตย์ขึ้น-ตกในพื้นที่ของคุณปี 2024 จะพบความแตกต่าง

เวลาเป็นนามธรรม การกำหนดเวลาเป็นเพียงการสร้างกรอบจำกัด

ยาม4 คือกี่โมง?

ยาม 4 เหรอ? นั่นมันเวลา “ผีตื่น คนหลับ” ชัดๆ! ตี 3 ถึง 6 โมงเช้าไง ยามสุดท้ายของค่ำคืนนักล่าฝัน (หรือฝันร้ายก็ไม่รู้)

• ยาม 2: 3 ทุ่ม (21:00) – เที่ยงคืน (24:00) เวลานี้ Netflix เรียกหา!
• ยาม 3: เที่ยงคืน (24:00) – ตี 3 (03:00) สำหรับสายปั่นงาน หรือมนุษย์ค้างคาวตัวจริง
• ยาม 4: ตี 3 (03:00) – 6 โมงเช้า (06:00) ยามนี้…ใครตื่นก่อน “ไก่” ถือว่าชนะ! (แต่ส่วนใหญ่ก็ยังนอนอยู่ดี)

เกร็ดน่ารู้ (ที่อาจจะไม่รู้ก็ได้): สมัยก่อนเค้าวัดเวลาแบบนี้แหละ ไม่มีนาฬิกาข้อมือ Gucci เหมือนสมัยนี้หรอกนะ! แล้วทำไมต้องมี “ยาม”? ก็ไว้คอยดูแลความสงบสุขไง (หรือจะแอบงีบก็อีกเรื่องนึง!)