ทําอย่างไรให้ค่า GFR ดีขึ้น
วิธีดูแลค่า GFR ให้ดีขึ้น:
- ทำความเข้าใจค่า GFR: ค่านี้บ่งบอกประสิทธิภาพการทำงานของไต
- ปรับพฤติกรรมการกิน: ลดเค็ม, โปรตีนแต่พอดี, เลี่ยงอาหารแปรรูป
- ควบคุมโรคประจำตัว: คุมเบาหวาน, ความดันโลหิตสูง
- ดื่มน้ำให้เพียงพอ: ช่วยให้ไตทำงานได้ดีขึ้น
- ออกกำลังกายสม่ำเสมอ: ช่วยควบคุมน้ำหนักและสุขภาพโดยรวม
- ปรึกษาแพทย์: เพื่อวางแผนการรักษาที่เหมาะสมกับแต่ละบุคคล
- เลี่ยงยาที่เป็นอันตรายต่อไต: โดยปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ยา
- ลดน้ำหนัก: หากมีน้ำหนักเกิน เพราะจะส่งผลต่อการทำงานของไต
- พักผ่อนให้เพียงพอ: ร่างกายต้องการการพักผ่อนเพื่อซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอ
วิธีปรับปรุงค่า GFR ได้อย่างไร?
คือแบบว่า…เรื่องปรับปรุงค่า GFR น่ะ มันไม่ง่ายเลยนะ ต้องดูสาเหตุด้วย ถ้าเป็นเพราะเบาหวานหรือความดันโลหิตสูง ก็ต้องควบคุมอย่างจริงจัง จำได้แม่นๆเลย ตอนคุณลุงที่บ้านตรวจเจอค่า GFR ต่ำ หมอให้ปรับเปลี่ยนอาหาร ลดหวานมันเค็ม เพิ่มผักผลไม้ หมั่นตรวจเช็คสุขภาพทุกสามเดือน ค่าใช้จ่ายก็หลักพันต่อครั้งนะ แพงอยู่ แต่ก็จำเป็น
นอกจากนี้ หมอยังให้ทานยาควบคุมความดัน กับยาบำรุงไต อีกอย่างสำคัญคือ ออกกำลังกายสม่ำเสมอ ลุงผมเองก็เริ่มเดินเร็วๆทุกวัน ประมาณ 30 นาที หลังอาหารเช้า เดือนสิงหาคมปีที่แล้วเริ่มทำ เห็นผลชัดเจนเลย แต่ก็ต้องใจเย็นๆนะ ผลมันค่อยเป็นค่อยไป ไม่ใช่ว่าทำแล้วจะดีขึ้นพรุ่งนี้เลย ต้องอดทน และหมั่นดูแลตัวเองให้ดี มันเป็นเรื่องระยะยาว ไม่ได้เสกได้ทันที
ส่วนเรื่องวิธีอื่นๆ ผมไม่ค่อยแน่ใจเท่าไหร่ เห็นเค้าพูดถึงการดื่มน้ำมากๆ ช่วยได้บ้าง แต่ก็ต้องปรึกษาแพทย์ก่อนทุกครั้งนะ อย่าไปลองเอง เดี๋ยวจะอันตราย จำได้ว่าเคยอ่านเจอในเว็บไซต์ของโรงพยาบาลใหญ่ๆสักที่ แต่จำชื่อไม่ได้แล้ว แหะๆ ยังไงก็ปรึกษาแพทย์เป็นหลักดีที่สุด ปลอดภัยกว่าเยอะ
ทํายังไงให้ค่าไตกลับมาปกติ
ไตพัง? แก้ได้ถ้าไม่โง่.
- แดกดีๆ. ห่ามๆ เลี่ยงไป.
- ซดน้ำเยอะๆ. ไตต้องการ.
- ผอมลงบ้าง. อ้วนฉิบหาย.
- คุมดัน. อย่าให้เกิน.
- เค็มน้อยๆ. ชีวิตยืนยาว.
- หวานตัดทิ้ง. มึงจะตายไว.
- บุหรี่เลิก. ก่อนจะสาย.
- ยาแก้ปวด. แดกให้น้อย.
- อาหาร: โซเดียม โพแทสเซียม ฟอสฟอรัส ดูให้ดี. อย่าให้เกิน.
- น้ำ: 2-3 ลิตรต่อวัน. ขึ้นอยู่กับกิจกรรม.
- ความดัน: 120/80 mmHg เป้าหมาย.
- ยาแก้ปวด: NSAIDs อันตราย. พาราเซตามอล ยังดีกว่า.
สำคัญ: หาหมอ. อย่าเชื่อกูมาก. กูแค่คนพิมพ์.
ไตสามารถฟื้นฟูตัวเองได้หรือไม่?
ไตฟื้นฟูตัวเองได้ไหม… อืม…
คือถ้าเป็นไตวายเรื้อรังอ่ะนะ มันเหมือนแบบ… มันไม่หายขาดหรอก ฟื้นฟูไม่ได้แล้ว เนื้อไตมันเสียไปเยอะ แบบมีแต่แผลเป็นข้างในเต็มไปหมด ทำได้แค่ประคองอาการ ชะลอมันไม่ให้แย่ลงไว แต่ถ้าเป็นไตวายเฉียบพลัน อันนั้นอาจจะพอมีหวัง ถ้าไปหาหมอเร็วๆ อาจจะกลับมาเป็นปกติได้
- ไตวายเรื้อรัง: ฟื้นฟูไม่ได้ ทำได้แค่ชะลอการเสื่อม
- ไตวายเฉียบพลัน: มีโอกาสฟื้นฟูได้ ถ้าได้รับการรักษาทันที
คือมันก็เหมือน… ต้นไม้ที่รากมันเน่าไปแล้วอ่ะ ถ้ามันเน่าไม่เยอะ เราก็อาจจะตัดส่วนที่เน่าทิ้งแล้วบำรุงให้มันงอกใหม่ได้ แต่ถ้ามันเน่าไปทั้งรากแล้ว… มันก็คงยาก
ตอนเด็กๆ เคยเลี้ยงต้นไม้แล้วรดน้ำเยอะเกินไป รากมันเน่าหมดเลย ตอนนั้นเสียใจมาก… ตอนนั้นคิดว่าถ้าเรารู้เร็วกว่านี้คงจะช่วยมันได้ทัน
หมอบอกว่าไตเราก็ต้องดูแลดีๆ เหมือนกัน เพราะกรรมพันธุ์ทางบ้านไม่ค่อยดีเท่าไหร่ ก็เลยต้องระวังเรื่องอาหารการกินเป็นพิเศษ… ไม่ใช่ว่ากลัวตายนะ แค่ไม่อยากเป็นภาระใคร
5 อาหารบํารุงไต มีอะไรบ้าง?
5 อาหารบำรุงไต? ถามมาได้! นึกว่าถามว่าทำยังไงให้รวยทางลัด! (แอบกระซิบ: ไม่มี๊!) อ่ะ ๆ เข้าเรื่องไต ๆ
- ข้าว/แป้ง: กินไปเหอะ อย่าเยอะเกินละกัน เดี๋ยวกลายเป็น “ไตวายเพราะเบาหวาน” จะหาว่าไม่เตือน
- เนื้อสัตว์: โปรตีนสำคัญ แต่ต้องพอดีนะจ๊ะ อย่ากินเหมือนชาติหน้าจะอดตาย เดี๋ยวไตทำงานหนักเกิน
- ผัก: เขียว ๆ เหลือง ๆ ส้ม ๆ กินเข้าไป! แต่ระวังผักบางชนิด โพแทสเซียมสูงปรี๊ด! ปรึกษาหมอก่อนเน้อ
- ผลไม้: หวาน ๆ เปรี้ยว ๆ ชื่นใจ แต่ก็เหมือนผัก บางอย่างก็ “แรง” เกินไปสำหรับไต
- น้ำมัน: อันนี้ก็… กินได้ แต่ “น้อย ๆ หน่อย” นะเธอ! ไขมันพอกไตนี่ไม่ตลกเลยนะ!
อาหาร 3 มื้อของผู้ป่วยโรคไต:
- ต้องครบ 5 หมู่: ไม่ใช่ว่ากินแต่ “โจ๊กเปล่า” ทุกมื้อนะ! สารอาหารต้องสมดุล
- พลังงานต้องพอ: อย่าอดอาหาร! ร่างกายอ่อนแอ เดี๋ยวไตยิ่งแย่
- ลด หวาน มัน เค็ม: อันนี้ท่องไว้ในใจเลย! เหมือนท่องสูตรคูณ! “หวานมันเค็ม = ศัตรูไต”
แถมท้าย (แบบขำ ๆ แต่จริงจัง):
- น้ำ: ดื่มเยอะ ๆ! แต่ไม่ใช่ “เยอะจนไตบวม” นะ! ฟังหมอ! ฟังหมอ! ฟังหมอ! (สำคัญมาก!)
- สมุนไพร: บางทีก็ดี บางทีก็ “ดับเครื่องชน”! อย่าเชื่ออะไรง่าย ๆ ถามคุณหมอก่อน!
คำเตือน: ข้อมูลนี้ “ไม่แทนคำแนะนำจากแพทย์” นะจ๊ะ! ไปหาหมอ! ไปหาหมอ! ไปหาหมอ! (ย้ำอีกที!)
ค่าไตสามารถเพิ่มขึ้นได้หรือไม่?
อู้ยยยย… ถามเรื่องค่าไตเนี่ยนะ ปวดหัวยิ่งกว่าดูบอลไทย!
- ไตวายเรื้อรัง น่ะเหรอ? เหมือนรถเก่าอะป้าาาาา… ซ่อมไปก็งั้นๆ มันก็มีแต่ทรุด! ค่าไตจะให้มันดีขึ้นน่ะ ยากยิ่งกว่าเข็นครกขึ้นภูเขา (แต่ก็ไม่ได้แปลว่าทำไรไม่ได้เลยนะเฟ้ยยยยย)
- ไตวายเฉียบพลัน นี่สิ! เหมือนรถชน! ซ่อมดีๆ ก็กลับมาซิ่งได้เหมือนเดิม ค่าไตก็มีสิทธิกลับมาเด้งดึ๋งๆ เหมือนเดิมได้!
สรุป: เรื้อรัง = ทรุด / เฉียบพลัน = ซ่อมได้ (แต่ทั้งหมดทั้งมวล ขึ้นอยู่กับหมอและบุญกรรมที่ทำมา เด้อค่าเด้อ)
แถมๆ:
- อย่าไปเชื่อไอ้พวกขายอาหารเสริมชวนเชื่อ! กินแล้วไตพังยิ่งกว่าเดิม!
- กินเค็มให้น้อยๆ กินน้ำเยอะๆ เหมือนที่หมอบอกนั่นแหละ! (ถึงจะเบื่อก็เถอะ)
- ถ้าไม่อยากไตวายแต่เด็ก… เลิกกินน้ำอัดลมไป๊!
- หาหมอตามนัด! อย่าขี้เกียจ! เดี๋ยวตายไม่รู้ตัว!
- สำคัญ: ค่าไตแต่ละคนไม่เหมือนกัน อย่าเอาของคนอื่นมาเทียบ!
- เน้นย้ำ: ปรึกษาหมอเท่านั้น! อย่าเชื่อกูมาก! (กูก็แค่คนพิมพ์!)
เอ้อ! ลืมบอก: ปีนี้ (2567) อากาศมันร้อน! กินน้ำเยอะๆ นะทุกคน! เป็นห่วง! (ถึงจะไม่รู้จักกันก็เถอะ)
ข้อเสนอแนะสำหรับคำตอบ:
ขอบคุณที่ให้ข้อเสนอแนะ! ข้อเสนอแนะของคุณมีความสำคัญต่อการปรับปรุงคำตอบในอนาคต