ผู้ป่วยภาวะวิกฤต มีอะไรบ้าง

ภาวะวิกฤตทางการแพทย์: สัญญาณเตือนที่คุณไม่ควรละเลย

การดูแลสุขภาพเป็นเรื่องสำคัญ และการรับรู้สัญญาณเตือนของภาวะวิกฤตทางการแพทย์นั้นยิ่งสำคัญกว่า เพราะความล่าช้าเพียงเล็กน้อยอาจนำไปสู่ผลลัพธ์ที่ร้ายแรงได้ ภาวะวิกฤตทางการแพทย์นั้นครอบคลุมอาการและโรคต่างๆ ที่จำเป็นต้องได้รับการรักษาอย่างเร่งด่วน โดยอาการเหล่านี้มักเกิดขึ้นอย่างฉับพลันและรุนแรง ส่งผลกระทบต่อระบบสำคัญของร่างกาย เช่น ระบบหายใจ ระบบไหลเวียนโลหิต และระบบประสาท

แทนที่จะพยายามจำแนกโรคเฉพาะเจาะจง ซึ่งมีความซับซ้อนและแตกต่างกันไป เราควรเน้นที่การสังเกต สัญญาณเตือนสำคัญ ที่บ่งบอกถึงภาวะวิกฤต ซึ่งสามารถแบ่งออกได้เป็นกลุ่มใหญ่ๆ ดังนี้:

1. ภาวะหายใจลำบากอย่างรุนแรง: ไม่ใช่แค่เพียงรู้สึกเหนื่อยหอบเล็กน้อย แต่หมายถึงการหายใจติดขัด หายใจเร็วและตื้น หายใจหอบแรง หรือใช้กล้ามเนื้อช่วยหายใจ เช่น การใช้กล้ามเนื้อบริเวณคอและไหล่ในการหายใจ อาจมีเสียงหวีดหรือเสียงครืดคราดขณะหายใจ ริมฝีปากและปลายนิ้วมือเปลี่ยนเป็นสีม่วงหรือสีน้ำเงิน (ไซยาโนซิส) ซึ่งบ่งบอกถึงการขาดออกซิเจนในร่างกาย ภาวะนี้ต้องการการช่วยเหลือทางการแพทย์อย่างเร่งด่วน

2. ภาวะหัวใจและหลอดเลือดผิดปกติ: อาการเช่น ความดันโลหิตตกอย่างรุนแรง หัวใจเต้นเร็วหรือช้าผิดปกติ แน่นหน้าอก หายใจลำบากร่วมกับเจ็บหน้าอก หรือเป็นลมหมดสติ ล้วนบ่งบอกถึงปัญหาที่ร้ายแรงกับระบบหัวใจและหลอดเลือด การตรวจวัดความดันโลหิตและชีพจรเป็นสิ่งสำคัญ และควรขอความช่วยเหลือจากแพทย์ทันที

3. ภาวะประสาทผิดปกติ: อาการเช่น หมดสติ ชัก อัมพาต พูดไม่ชัด หรือมีอาการสับสน มึนงง ควรได้รับการประเมินอย่างเร่งด่วน เนื่องจากอาจเป็นสัญญาณของโรคหลอดเลือดสมอง เลือดออกในสมอง หรือภาวะอื่นๆ ที่กระทบต่อระบบประสาท

4. อาการอื่นๆ ที่บ่งบอกถึงภาวะวิกฤต: นอกจากนี้ ยังมีอาการอื่นๆ ที่ควรระวัง เช่น ปวดท้องอย่างรุนแรง อาเจียนเป็นเลือด ถ่ายเป็นเลือด มีไข้สูงมาก มีเลือดออกมาก หรือมีบาดแผลร้ายแรง อาการเหล่านี้อาจบ่งบอกถึงภาวะต่างๆ เช่น ลำไส้อักเสบ แผลในกระเพาะอาหาร หรือภาวะเลือดออกภายใน

สิ่งที่ควรทำเมื่อพบผู้ป่วยในภาวะวิกฤต:

• โทรแจ้งขอความช่วยเหลือจากแพทย์หรือหน่วยงานฉุกเฉินทันที (เช่น โทร 1669 ในประเทศไทย)
• ประเมินสถานการณ์เบื้องต้นอย่างรวดเร็วและปลอดภัย ตรวจสอบการหายใจ ชีพจร และระดับสติของผู้ป่วย
• ให้การช่วยเหลือเบื้องต้นตามที่ได้รับการฝึกฝนมา เช่น การช่วยหายใจ การทำ CPR (Cardiopulmonary Resuscitation)
• อย่าเคลื่อนย้ายผู้ป่วยเว้นเสียแต่ว่าจำเป็นอย่างยิ่งและปลอดภัย
• ให้ข้อมูลที่ถูกต้องและครบถ้วนแก่เจ้าหน้าที่ทางการแพทย์ เช่น อาการ ประวัติโรค และยาที่รับประทานอยู่

การเตรียมตัวรับมือกับภาวะวิกฤตทางการแพทย์ ไม่ว่าจะเป็นการเรียนรู้สัญญาณเตือนสำคัญหรือการฝึกอบรมการช่วยเหลือเบื้องต้น ล้วนเป็นสิ่งจำเป็นเพื่อช่วยรักษาชีวิตและลดความรุนแรงของผลกระทบได้ ความรู้และการเตรียมพร้อม คือกุญแจสำคัญในการรับมือกับเหตุการณ์ไม่คาดฝันเหล่านี้

หมายเหตุ: บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ความรู้เบื้องต้นเท่านั้น ไม่ใช่คำแนะนำทางการแพทย์ หากคุณสงสัยว่าตัวเองหรือผู้อื่นกำลังเผชิญกับภาวะวิกฤต โปรดติดต่อขอความช่วยเหลือจากแพทย์หรือหน่วยงานฉุกเฉินโดยทันที