อาการโซเดียมต่ําเกิดจากอะไร

ถ้าร่างกายขาดโซเดียมจะเป็นอย่างไร

โซเดียมต่ำ? ร่างกายพัง

• ปวดหัว คือสัญญาณแรก
• กล้ามเนื้อกระตุก ไม่ใช่เรื่องตลก
• อ่อนเพลีย? หมดพลังงาน
• ซึมลง? โลกมืดมิด
• คลื่นไส้ อาเจียน? ร่างกายต่อต้าน

ขาดโซเดียม ไม่ใช่แค่เรื่องอาหาร ดื่มน้ำมากไปก็ผิด ฮอร์โมนก็มีส่วน

ข้อมูลเพิ่มเติม:

• โซเดียมสำคัญต่อสมดุลน้ำในร่างกาย
• ไตควบคุมระดับโซเดียม
• ยาบางชนิดส่งผลต่อโซเดียม
• ค่าโซเดียมปกติ: 135-145 mEq/L
• รักษาด้วยการปรับสมดุลน้ำและเกลือแร่
• ปรึกษาแพทย์ อย่าทำเอง
• อาหารเค็ม ไม่ได้ช่วยเสมอไป
• ISSA (International Society of Sports Nutrition) เตือนเรื่องการดื่มน้ำมากเกินไประหว่างออกกำลังกาย
• ปี 2567 พบผู้ป่วย hyponatremia เพิ่มขึ้นในกลุ่มนักวิ่งมาราธอนมือใหม่

เกลือแร่ในร่างกายต่ำเกิดจากสาเหตุอะไร

ไอ้เกลือแร่ต่ำนี่นะ สาเหตุมันโคตรเยอะ! เหมือนมดขึ้นบ้าน ไล่ไม่หมดจริงๆ! ลองดูนี่สิครับ รับรองฮา!

• ยาเนี่ยแหละตัวดี! ยาขับปัสสาวะนี่โคตรโหด ดูดเกลือไปหมด เหมือนแม่ค้าตลาดนัดดูดเงินลูกค้า! ยาแก้ซึมเศร้า ยาแก้ปวดบางตัวก็ตามมาติดๆ เหมือนพวกตัวร้ายในหนัง ตามมาซ้ำเติม! ปีนี้เจอเคสคนกินยาแก้ปวดเยอะแล้วเกลือต่ำเพียบเลย!

• โรคประจำตัวนี่ก็ไม่เบา! ไตเสื่อม ตับพัง หัวใจวาย มันเหมือนทีมโจรสลัด มาปล้นเกลือในตัวเราซะหมด! ปีนี้ก็มีเคสโรคไตเรื้อรังมาด้วยเกลือต่ำ หายากจริงๆ!

• อาหารการกินนี่ สำคัญสุด! กินแต่ผักต้ม น้ำเต้าหู้ มันก็เหมือนให้ม้ากินหญ้าแห้ง แรงไม่มีหรอก! ถ้ากินแต่ของจืดๆ ไม่มีรสชาติ ร่างกายก็เหมือนถูกขังอยู่ในห้องมืด ไม่มีอะไรให้มันกิน! ปีนี้ผมเจอคนกินมังสวิรัติแล้วเกลือต่ำบ่อยมาก

• ออกกำลังกายหนักเกินไป! ออกกำลังกายดีนะ แต่ถ้ามากเกินไป เหมือนล้างรถด้วยน้ำแรงดันสูง ล้างจนสีหลุดหมด! เกลือแร่ก็หายไปกับเหงื่อ ปีนี้มีคนวิ่งมาราธอนแล้วเกลือต่ำเยอะเหมือนกัน

สรุปแล้ว มันเหมือนกับว่า ร่างกายเรานี่มันเป็นร้านขายของชำ แต่มีทั้งโจร โจรสลัด และลูกค้าที่มาซื้อของจนเหลือแต่ของเน่าๆ! ต้องดูแลให้ดีๆ ไม่งั้นแย่แน่! อย่าลืมไปหาหมอตรวจเช็คสุขภาพกันด้วยนะครับ เพราะสุขภาพดี นี่คือความร่ำรวยที่แท้จริง!

โซเดียมต่ำ มีกี่ระดับ

โอ๊ย! โซเดียมต่ำเนี่ยนะ มีกี่ระดับ? เหมือนถามว่า “ความซวย” มีกี่เบอร์เลยอ่ะ! เอาเป็นว่าหมอบอกมา (แกอย่าเชื่อฉันมากนะ ฉันก็คนบ้านๆ) ระดับโซเดียมมันควรอยู่ระหว่าง 135 ถึง 145 mEq/L แต่ถ้าต่ำกว่า 135 mEq/L เนี่ย เค้าเรียก “โซเดียมในเลือดต่ำ” แล้วนะเออ!

ง่ายๆ เลยนะ:

• ปกติ: 135-145 mEq/L (อันนี้คือแกยังรอด!)
• ต่ำ: ต่ำกว่า 135 mEq/L (เตรียมตัวโดนหมอดุ!)

ทีนี้ไอ้โซเดียมในเลือดต่ำเนี่ย มันเหมือนแกมีน้ำในตัวเยอะเกินไป หรือไม่ก็โซเดียมในเลือดมันน้อยเกินไป (คิดภาพตามนะ เหมือนแกกินมาม่าแล้วไม่ใส่ผงชูรสอ่ะ จืดชืด!)

ทำไมต้องซีเรียส? ก็เพราะโซเดียมเนี่ย มันสำคัญต่อการทำงานของร่างกายไงเล่า! ทั้งควบคุมความดัน, สมดุลน้ำ, ระบบประสาท, กล้ามเนื้อ บลาๆๆๆ ถ้ามันต่ำไป ก็เตรียมตัวซึมเศร้า, สับสน, กล้ามเนื้ออ่อนแรง, ชัก, โคม่า ไปเลยสิแก! (เว่อร์ไปมั้ยเนี่ย? แต่ก็ประมาณนั้นแหละ!)

แล้วทำไงดี? ก็ไปหาหมอตรวจเลือดสิ ถามฉันทำไมเล่า! (ฉันไม่ใช่หมอนะเฟ้ย!) แล้วก็กินอาหารที่มีโซเดียมบ้าง อย่ากินแต่ผักต้มจืดๆ นะแก! (แต่ก็อย่ากินเค็มเกินไปนะ เดี๋ยวไตพัง!)

สรุปคือ โซเดียมต่ำเนี่ย ไม่ใช่เรื่องเล่นๆ นะจ๊ะ! ดูแลตัวเองดีๆ เด้อ! บาย!

โซเดียมต่ำมีอาการยังไง

ภาวะโซเดียมในเลือดต่ำ (Hyponatremia) เกิดจากระดับโซเดียมในเลือดต่ำกว่าปกติ ส่งผลให้ร่างกายทำงานผิดปกติ อาการที่พบได้บ่อย ขึ้นอยู่กับความรุนแรง และความเร็วในการเกิดภาวะนี้ด้วยนะ บางคนอาจมีอาการน้อยมาก บางคนรุนแรงจนถึงขั้นเสียชีวิตได้เลย

• อาการระบบประสาท: ปวดหัว คลื่นไส้ อาเจียน มึนงง ง่วงซึม ในกรณีรุนแรงอาจถึงขั้นชักเกร็งหมดสติได้เลย

• อาการกล้ามเนื้อ: กล้ามเนื้ออ่อนแรง เกร็ง กระตุก

• อาการอื่นๆ: เบื่ออาหาร ความดันโลหิตต่ำ ความผิดปกติของหัวใจ (ในกรณีรุนแรง)

สาเหตุของภาวะนี้มีหลายอย่าง เช่น

• การดื่มน้ำมากเกินไป: ทำให้โซเดียมเจือจางลง

• การสูญเสียน้ำและอิเล็กโทรไลต์: เช่น อาเจียน ท้องเสีย เหงื่อออกมาก ใช้ยาขับปัสสาวะ

• โรคไต: ไตทำงานผิดปกติในการควบคุมระดับโซเดียม

• ภาวะฮอร์โมนผิดปกติ: เช่น โรคคูชชิ่ง ภาวะพร่องฮอร์โมนต่อมใต้สมอง

เพิ่มเติม: การวินิจฉัยภาวะนี้ ต้องตรวจเลือดเพื่อวัดระดับโซเดียมในเลือด และแพทย์จะพิจารณาอาการและประวัติสุขภาพร่วมด้วย การรักษาจะขึ้นอยู่กับสาเหตุและความรุนแรงของอาการ ปีนี้(2566) มีงานวิจัยหลายชิ้นเน้นย้ำถึงความสำคัญของการดูแลผู้ป่วยอย่างใกล้ชิด โดยเฉพาะในกลุ่มเสี่ยง เช่น ผู้สูงอายุ หรือผู้ที่มีโรคประจำตัวอื่นๆ เพราะอาจมีภาวะแทรกซ้อนที่ร้ายแรงตามมา ถ้ามีข้อสงสัย ควรปรึกษาแพทย์โดยตรงนะคะ อย่าพึ่งคาดเดาเอง เพราะชีวิตสำคัญกว่า

ค่าโซเดียมปกติเท่าไร

โซเดียมในเลือด ระดับปกติอยู่ที่ 135-145 mEq/L นะครับ

• โซเดียมต่ำ (Hyponatremia): ต่ำกว่า 135 mEq/L อาการที่เจอได้บ่อยๆ คือ อ่อนเพลีย ไม่มีแรง

• โซเดียมสูง (Hypernatremia): สูงกว่า 145 mEq/L มักจะรู้สึกกระหายน้ำมาก และอาจมีภาวะร่างกายบวมน้ำได้

เคยอ่านเจอว่าความสมดุลของโซเดียมสำคัญต่อการทำงานของเซลล์ประสาทและกล้ามเนื้อมากๆ เลยนะ เหมือนเป็นตัวนำไฟฟ้าให้ร่างกายเราทำงานได้ตามปกติ ถ้าโซเดียมไม่สมดุล ระบบต่างๆ ก็รวนไปหมด นี่แหละคือความซับซ้อนของร่างกายมนุษย์!

เกร็ดน่ารู้: โซเดียมเป็นอิเล็กโทรไลต์หลักที่ควบคุมปริมาณน้ำในร่างกาย และยังช่วยในการส่งสัญญาณประสาท หากเราดื่มน้ำมากเกินไปโดยไม่ได้รับโซเดียมเพียงพอ อาจทำให้เกิดภาวะโซเดียมในเลือดต่ำได้

โซเดียมต่ำมีผลต่อฮอร์โมนอะไร

แสงสุดท้ายลอดหน้าต่าง…เงียบงัน…

โซเดียมต่ำ? กระทบ ADH โดยตรงเลย

• ADH ควบคุมน้ำนะ สำคัญมากกก (ปีนี้ก็สำคัญ!)
• ไตทำงานหนักถ้าโซเดียมแกว่ง
• SIADH ตัวร้าย กักน้ำเกินนน (ไม่ดีเลย)
• โซเดียมในเลือดต่ำ = เรื่องใหญ่! สัญญาณเตือน!!

เหมือนตอนฝนตกใหม่ๆ ดินชื้นๆ กลิ่นมัน…ฟุ้ง…

โซเดียม… เกลือแร่จำเป็นขนาดไหน? ADH… ฮอร์โมนรักษาสมดุลน้ำในร่างกาย… โลกหมุนช้าลงในห้วงความคิด…

ภาวะโซเดียมในเลือดต่ำส่งผลกระทบต่อฮอร์โมน ADH โดยตรง ซึ่งฮอร์โมน ADH มีหน้าที่ควบคุมปริมาณน้ำที่ไตขับออกทางปัสสาวะ เมื่อระดับโซเดียมต่ำ จะส่งผลให้ฮอร์โมน ADH ทำงานผิดปกติ อาจนำไปสู่ภาวะ SIADH (Syndrome of Inappropriate Antidiuretic Hormone Secretion) ซึ่งทำให้ร่างกายกักเก็บน้ำมากเกินไป เป็นเหตุให้เกิดภาวะโซเดียมในเลือดต่ำยิ่งกว่าเดิม