เมื่อท่านประเมินแล้วพบว่า ไม่รู้สึกตัว และหายใจเฮือก (gasping) ท่านควรทำอย่างไร

วิกฤตชีวิต…เมื่อพบเจอคนหมดสติ หายใจเฮือกสุดท้าย

การพบเจอคนหมดสติและหายใจเฮือกๆ หรือ gasping เป็นสถานการณ์ฉุกเฉินที่ต้องดำเนินการอย่างรวดเร็วและถูกต้อง ทุกวินาทีมีค่า เพราะสมองขาดออกซิเจนได้อย่างรวดเร็ว ส่งผลให้เกิดความเสียหายอย่างถาวรหรือเสียชีวิตได้ แม้จะเคยได้ยินเรื่องการปฐมพยาบาลเบื้องต้นมาบ้าง แต่ในสถานการณ์จริง ความตื่นตระหนกอาจทำให้เราลืมขั้นตอนที่สำคัญไปได้ บทความนี้จึงเน้นย้ำถึงความสำคัญของการเตรียมพร้อมและการปฏิบัติอย่างถูกต้องเมื่อเผชิญเหตุการณ์เช่นนี้ เพื่อเพิ่มโอกาสรอดชีวิตให้กับผู้ป่วย

หายใจเฮือก (Gasping) คืออะไร? ทำไมถึงอันตราย?

อาการหายใจเฮือกหรือ agonal breathing เป็นรูปแบบการหายใจที่ผิดปกติ มักเกิดขึ้นก่อนหัวใจหยุดเต้น ลักษณะคือการหายใจเข้ายาวๆ ช้าๆ และเสียงดัง คล้ายกับปลาที่กำลังขาดน้ำ บางครั้งอาจมีเสียงครางในลำคอร่วมด้วย อาการนี้บ่งบอกว่าผู้ป่วยกำลังอยู่ในภาวะวิกฤต ระบบหายใจกำลังล้มเหลว และสมองกำลังขาดออกซิเจนอย่างรุนแรง ไม่ควรเข้าใจผิดว่าผู้ป่วยยังหายใจปกติ เพราะนี่ไม่ใช่การหายใจที่มีประสิทธิภาพ จำเป็นต้องได้รับการช่วยเหลืออย่างเร่งด่วน

4 ขั้นตอนสำคัญ เมื่อพบผู้ป่วยหมดสติ หายใจเฮือก:

1. ประเมินสถานการณ์และเรียกขอความช่วยเหลือ: ตรวจสอบความปลอดภัยของสถานที่ก่อนเข้าช่วยเหลือ จากนั้นรีบโทร 1669 แจ้งเหตุฉุกเฉิน ระบุตำแหน่งที่ชัดเจน และแจ้งว่าผู้ป่วยหมดสติและหายใจเฮือก ขอความช่วยเหลือทางการแพทย์และเครื่องกระตุกหัวใจไฟฟ้าชนิดอัตโนมัติ (AED) ทันที การแจ้งข้อมูลที่ถูกต้องและครบถ้วนจะช่วยให้ทีมแพทย์เตรียมพร้อมและเข้าถึงผู้ป่วยได้รวดเร็วยิ่งขึ้น

2. เริ่มการช่วยฟื้นคืนชีพเบื้องต้น (CPR): หากคุณได้รับการฝึกอบรม CPR ให้เริ่มทำ CPR ทันทีโดยไม่รอช้า แม้จะไม่แน่ใจว่าผู้ป่วยหายใจเฮือกหรือไม่ก็ตาม การทำ CPR ช่วยเพิ่มโอกาสรอดชีวิตได้อย่างมาก โดยการกดหน้าอกด้วยอัตรา 100-120 ครั้งต่อนาที สลับกับการเป่าปาก ในอัตราส่วน 30:2

3. ใช้เครื่อง AED หากมี: เมื่อเครื่อง AED มาถึง ให้เปิดเครื่องและทำตามคำแนะนำที่ปรากฏบนเครื่องอย่างเคร่งครัด เครื่อง AED จะวิเคราะห์จังหวะการเต้นของหัวใจและแนะนำให้ช็อตไฟฟ้าหากจำเป็น การใช้ AED ร่วมกับ CPR เป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพที่สุดในการช่วยชีวิตผู้ป่วยหัวใจหยุดเต้น

4. รอทีมแพทย์และให้ข้อมูล: เมื่อทีมแพทย์มาถึง ให้ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับเหตุการณ์ เช่น เวลาที่ผู้ป่วยหมดสติ ลักษณะการหายใจ และสิ่งที่คุณได้ทำไปแล้ว เพื่อให้ทีมแพทย์สามารถประเมินและรักษาผู้ป่วยได้อย่างถูกต้องและรวดเร็ว

การเตรียมพร้อมรับมือกับสถานการณ์ฉุกเฉิน เช่น การเข้ารับการฝึกอบรม CPR และการรู้จักวิธีใช้ AED เป็นสิ่งสำคัญที่ทุกคนควรเรียนรู้ เพราะไม่เพียงแต่ช่วยชีวิตผู้อื่นได้ แต่อาจช่วยชีวิตคนใกล้ตัวหรือแม้กระทั่งตัวคุณเองได้ในวันข้างหน้า อย่าลังเลที่จะลงมือปฐมพยาบาล ทุกวินาทีมีค่าและสามารถสร้างความแตกต่างระหว่างความเป็นและความตายได้