OC คือการผ่าตัดอะไร

OC คือผ่าตัดอะไร

คือแบบนี้ ปีที่แล้ว พี่สาวฉันผ่าตัดถุงน้ำดีที่ รพ.สมิติเวช ศรีนครินทร์ จำได้แม่นเลย เพราะไปเฝ้าเค้า วันที่ 15 เมษา 2566 ตอนนั้นเค้าปวดท้องอย่างแรง หมอบอกว่าถุงน้ำดีอักเสบรุนแรงมาก ต้องผ่าตัดด่วน! หมอใช้แบบ Open cholecystectomy คือเปิดแผลที่ท้อง เห็นแผลเลย ยาวประมาณ 10 เซน อยู่ใต้ชายโครงขวา จำได้ว่าพี่สาวฉันนอนร้องโอดโอยอยู่หลายวัน แผลใหญ่ขนาดนั้น เจ็บเป็นธรรมดา แต่สุดท้ายก็หายดีแล้วล่ะ ตอนนี้ปกติแล้ว ไม่ปวดท้องอีกเลย

• วันที่ผ่าตัด: 15 เมษายน 2566
• สถานที่: โรงพยาบาลสมิติเวช ศรีนครินทร์
• วิธีผ่าตัด: Open cholecystectomy (การผ่าตัดแบบเปิดหน้าท้อง)
• ขนาดแผล: ประมาณ 10 เซนติเมตร ใต้ชายโครงขวา
• สาเหตุการผ่าตัด: ถุงน้ำดีอักเสบรุนแรง

อ้อ อีกอย่าง ค่าใช้จ่ายนี่สูงเอาเรื่องเลยนะ แต่ก็คุ้มค่า เพราะพี่สาวฉันหายดีแล้ว สำคัญที่สุด ตอนนี้เค้าแข็งแรงดีแล้ว

LC คือผ่าตัดอะไร

LC…ผ่าตัดอะไรเหรอ…

มันคือผ่าตัดส่องกล้อง…เอานิ่วออกจากถุงน้ำดีมั้ง ถ้าจำไม่ผิดนะ…

• ชื่อเต็ม ๆ: ผ่าตัดส่องกล้องนิ่วในถุงน้ำดี (Laparoscopic cholecystectomy)

• ทำไมต้องทำ: รักษาโรคนิ่วในถุงน้ำดี

• ทำยังไง: ส่องกล้องเข้าไปในช่องท้อง…แผลเล็ก ๆ แล้วก็เอาถุงน้ำดีกับนิ่วออกมา

• ทำไมถึงปวดท้อง: นิ่วในถุงน้ำดีมันทำให้ปวดท้อง…แบบรุนแรงเลยนะ…ใต้ชายโครงขวา

น้ําดีส่งจากถุงน้ําดีมาสู่ลําไส้เล็กเพื่ออะไร

คืออย่างงี้เลยนะ ตอนเรียนวิชาวิทยาศาสตร์ ม.3 ครูสอนเรื่องระบบย่อยอาหารอ่ะ ครูบอกว่าถุงน้ำดีเนี่ย มันเหมือนโกดังพักน้ำดีที่ตับสร้างมา

แล้วทำไมต้องส่งน้ำดีไปลำไส้เล็ก? อ๋อออ เพราะว่าาาา น้ำดีมันช่วยย่อยไขมันไง! กินหมูกระทะไปเยอะๆ ถ้าไม่มีน้ำดีช่วยย่อย สงสัยไขมันคงกองอยู่ในท้องเป็นภูเขาแน่ๆ เลย 5555+

• น้ำดี: ช่วยย่อยไขมันในลำไส้เล็ก
• ตับ: ผลิตน้ำดี
• ถุงน้ำดี: เก็บพักน้ำดี
• ลำไส้เล็ก: ที่ที่น้ำดีทำงานย่อยไขมัน

การผ่าตัดนิ่วมีกี่แบบ

โอ๊ย เรื่องนิ่วในถุงน้ำดีเนี่ย พูดแล้วเข็ดขยาด! ปีที่แล้วตอนปวดท้องหนักที่งานแต่งเพื่อนสนิทที่พัทยา แทบอยากจะม้วนตัวหนีกลับกรุงเทพฯ เลย ตอนนั้นยังไม่รู้ว่าเป็นนิ่ว นึกว่าอาหารเป็นพิษซะอีก

พอไปหาหมอ หมอบอกว่านิ่วในถุงน้ำดีเนี่ยผ่าได้ 2 แบบหลักๆ นะ

• ผ่าตัดส่องกล้อง: อันนี้หมอจะเจาะรูเล็กๆ ที่หน้าท้อง แล้วสอดกล้องกับเครื่องมือเข้าไปตัดถุงน้ำดีออก ข้อดีคือ แผลเล็ก เจ็บน้อย ฟื้นตัวไว แต่ถ้าถุงน้ำดีอักเสบมาก หรือมีพังผืดเยอะ อาจจะต้องเปลี่ยนไปผ่าตัดเปิดหน้าท้องแทน
• ผ่าตัดเปิดหน้าท้อง: อันนี้คือผ่าแบบปกติเลย กรีดหน้าท้อง แล้วเอาถุงน้ำดีออก วิธีนี้หมอจะเห็นทุกอย่างชัดเจน ทำได้ง่ายกว่าในกรณีที่ซับซ้อน แต่ข้อเสียคือ แผลใหญ่ เจ็บเยอะ ฟื้นตัวนานกว่า

จริงๆ แล้วตอนนี้มีข้อมูลเพิ่มเติมอีกนิดหน่อย:

• การสลายนิ่วด้วยคลื่นกระแทก (ESWL): วิธีนี้ไม่ค่อยนิยมแล้ว เพราะนิ่วอาจจะกลับมาเป็นใหม่ได้อีก และอาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนได้
• การใช้ยาละลายนิ่ว: ยาบางชนิดสามารถละลายนิ่วได้ แต่ต้องใช้เวลานาน และไม่เหมาะกับนิ่วที่มีขนาดใหญ่

สุดท้ายแล้วการผ่าตัดแบบไหนดีที่สุด ขึ้นอยู่กับขนาดและจำนวนของนิ่ว สภาพร่างกายของคนไข้ และความชำนาญของแพทย์นะ ยังไงก็ปรึกษาคุณหมอให้ละเอียดก่อนตัดสินใจก็แล้วกัน

LC คืออะไรทางการแพทย์

LC… นะเหรอ… ทางการแพทย์มันคือ Laparoscopic cholecystectomy อ่ะ

… ผ่าตัดส่องกล้องถุงน้ำดี…

• LC (Laparoscopic Cholecystectomy): คือการผ่าตัดถุงน้ำดีแบบส่องกล้อง

… หมอเขาจะทำ LC ให้คนที่ไม่เป็นถุงน้ำดีอักเสบเฉียบพลัน… ยกเว้นว่ามันแย่จริง ๆ เป็นหนอง หรือกลัวว่าตับอ่อนจะอักเสบไปด้วย

• ข้อบ่งชี้: ผู้ป่วยที่ไม่ได้มีภาวะถุงน้ำดีอักเสบเฉียบพลัน
• ข้อยกเว้น: อักเสบรุนแรง มีหนอง หรือสงสัยภาวะตับอ่อนอักเสบร่วมด้วย

… ถ้ามันร้ายแรง… หมออาจจะต้องผ่าตัดเปิดหน้าท้องแทน… ไม่ได้ส่องกล้อง

• ทางเลือกอื่น: การผ่าตัดเปิดหน้าท้อง (ในกรณีที่จำเป็น)

บางทีก็คิดนะ… ร่างกายคนเรามันซับซ้อนจัง… อะไรนิดหน่อยก็พังได้หมดเลย… ต้องดูแลตัวเองดี ๆ จริง ๆ

ผ่าตัดถุงน้ำดีออก มีผลเสียไหม

กลางดึกแบบนี้… คิดถึงเรื่องผ่าตัดเอาถุงน้ำดีออกเมื่อปีที่แล้ว ตอนนี้ก็…ยังไม่ค่อยดีเท่าไหร่

จริงๆแล้ว ตอนแรกก็ไม่คิดว่าจะมีปัญหาอะไรมากมายหรอกนะ หมอบอกแค่ว่าอาจมีท้องอืดบ้าง อาหารไม่ย่อยบ้าง แต่…มันมากกว่านั้น

หลายเดือนผ่านไป บางทีก็ยังท้องเสียอยู่เลย โดยเฉพาะถ้ากินของมันๆ เยอะๆ นี่คือหนักเลย กินข้าวธรรมดาๆยังรู้สึกไม่ค่อยปกติ เหมือนระบบย่อยมันเสียไปแล้ว ตอนนี้เลยต้องคอยระวังเรื่องอาหารการกินมากๆ

• ท้องอืดบ่อยมาก เป็นแบบนี้เกือบทุกวันเลย
• อาหารไม่ย่อย กินอะไรก็รู้สึกไม่ค่อยสบายท้อง
• ท้องเสีย ถ้ากินของมันๆนี่คือหนักเลย ต้องกินยาช่วยย่อยตลอด
• บางครั้ง ปวดท้องจุกเสียดเหมือนเดิม แต่ไม่เท่าตอนเป็นถุงน้ำดีอักเสบ

ตอนนี้ก็พยายามปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการกินอยู่ กินแต่ของเบาๆ งดของมัน ของทอด แต่มันก็ไม่หายขาดสักที เหนื่อยจัง… ไม่รู้ว่าจะต้องใช้เวลาอีกนานแค่ไหนกว่าจะดีขึ้น คิดแล้วก็…เซ็ง

นิ่วในท่อทางเดินน้ําดีเกิดจากอะไร

นิ่วในท่อทางเดินน้ำดีเนี่ยนะ เกิดจากอะไร? อ้อ! นึกภาพน้ำดีเป็นบ่อปลาทองสิครับ แต่ปลาทองตัวนี้ดันเป็นหินปูน คอเลสเตอรอล และบิลิรูบิน (บิลิรูบิน? นึกภาพสีเหลืองๆ น้ำตาลๆ จากการ… เอ่อ… เซลล์เม็ดเลือดแดงที่ลาโลกไปแล้วก็แล้วกัน) พวกมันรวมตัวกันเป็นก้อน ตกผลึก กลายเป็นนิ่วซะงั้น! เหมือนปลาทองไปรวมตัวกันเป็นก้อนใหญ่ๆ อุดตันท่อเลย!

สาเหตุหลักๆ ที่ทำให้เจ้าปลาทองพวกนี้มาปาร์ตี้รวมกลุ่มกัน? ก็หลายอย่างครับ เช่น:

• ติดเชื้อในทางเดินน้ำดี: เหมือนเชื้อโรคมาเป็น “ตัวการ” ปลุกปั่นให้ปลาทองพวกนี้รวมกลุ่มกัน
• ความไม่สมดุลของน้ำดี: น้ำดีไม่บาลานซ์ เหมือนสูตรอาหารทำปลาทองผิด เลยออกมาเป็นก้อนๆ
• พฤติกรรมการกิน: ทานอาหารไขมันสูง เหมือนเอาอาหารเลี้ยงปลาทองผิดประเภท มันเลยไม่สบายตัว รวมกลุ่มกันเป็นก้อนใหญ่
• พันธุกรรม: บางคนก็กรรมพันธุ์มา เหมือนมีสายเลือดปลาทองชอบรวมกลุ่ม แก้ยากหน่อยอันนี้

ปีนี้ (2566) ข้อมูลเพิ่มเติมจากงานวิจัยหลายชิ้นยังชี้ว่า ปัจจัยเรื่องอายุ น้ำหนักตัว และยาบางชนิดก็มีส่วนเกี่ยวข้องด้วยนะครับ แต่ยังไงก็ตาม อย่าลืมไปปรึกษาแพทย์ อย่าไปลองรักษาเองนะครับ ไม่งั้นอาจจะเสี่ยงเป็นปลาทองตายได้นะ! ฮ่าๆ