การสื่อสารในปัจจุบันเป็นอย่างไร
การสื่อสารปัจจุบันหลากหลายช่องทาง ทั้งมือถือ, โทรสาร, วิทยุติดตามตัว และอีเมล ทำให้ติดต่อสื่อสารได้ตลอดเวลา รูปแบบการสื่อสารครอบคลุมทั้งข้อมูลข่าวสาร, ข้อเท็จจริง, ความรู้สึก, ความคิด, ความต้องการ รวมถึงความคิดเห็นต่างๆ ทำให้การแลกเปลี่ยนข้อมูลเป็นไปอย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ
การสื่อสารยุคดิจิทัลเปลี่ยนแปลงไปอย่างไร? ช่องทางไหนได้รับความนิยมสูงสุด?
โอ้โห ถามเรื่องการสื่อสารยุคดิจิทัลเนี่ยนะ เปลี่ยนไปเยอะมากเลย! จำได้ตอนเรียนมหาลัยปี 2 ปี 2558 ส่งอีเมลล์หาเพื่อน บางทีก็ต้องรอเป็นวันกว่าจะตอบกลับ แต่เดี๋ยวนี้แค่แชทไลน์ปุ๊บ ตอบปั๊บ ไวแสงจริงๆ
เฟซบุ๊กนี่ก็เคยฮิตมาก ช่วงนั้น ประมาณปี 2559-2560 แทบทุกคนมี ใช้โพสต์รูป อัพเดตชีวิต แต่พอแอปใหม่ๆ มา อย่าง TikTok อินสตาแกรม คนก็เริ่มกระจายไป มันเร็วกว่า ดูสนุกกว่าด้วยมั้ง ฉันเองก็ด้วยล่ะ ตอนนี้แทบไม่ค่อยใช้เฟซบุ๊กแล้ว นอกจากจะต้องใช้ติดต่อกับอาจารย์ 555
ตอนนี้ เห็นชัดๆ เลยว่า โซเชียลมีเดียคือช่องทางหลัก แต่ละแพลตฟอร์มก็ตอบโจทย์คนกลุ่มแตกต่างกัน TikTok เน้นวิดีโอสั้นๆ เร้าใจ อินสตาแกรม ภาพสวยๆ ไลฟ์สไตล์ ไลน์ ก็ยังเป็นที่นิยม สำหรับกลุ่มเพื่อนสนิท สะดวกดี ส่งรูปส่งคลิปได้ไว แถมยังมีสติ๊กเกอร์น่ารักๆ เยอะแยะ คุยกันง่ายกว่าเยอะเลย
พูดแล้วก็คิดถึงสมัยก่อน โทรศัพท์บ้าน ต้องต่อสาย เสียงก็ไม่ค่อยชัด หรือส่งจดหมาย รอนานมาก แต่ก็มีเสน่ห์ไปอีกแบบนะ รู้สึกอบอุ่น เป็นส่วนตัวมากกว่า ยุคนี้ มันไว สะดวก แต่บางทีก็รู้สึกว่า มันเร็วเกินไป ความรู้สึกมันเลยบางเบาลงไปด้วย แปลกๆ ดี ฮ่าๆ
การสื่อสารในชีวิตประจำวันมีอะไรบ้าง
วันนี้ไปตลาดนัดแถวบ้าน เจอเพื่อนสมัยเรียนมัธยม คุยกันเพลินเลย นั่นแหละ การสื่อสารแบบไม่เป็นทางการ ชิลๆ พูดถึงเรื่องลูก เรื่องงาน เรื่องที่ชอบบ่นๆ กันประจำ คือแบบ ชีวิตจริงเลย ไม่ได้มีสคริปต์อะไร
พอเย็นๆ ต้องเข้าประชุมออนไลน์ กับทีมงาน นี่คือการสื่อสารแบบเป็นทางการ ต้องเตรียมข้อมูล ต้องพูดให้ชัดเจน สรุปประเด็นให้เข้าใจง่าย ต่างจากตอนคุยกับเพื่อนเลย เครียดกว่าเยอะ ต้องคิดก่อนพูดทุกคำ
อีกแบบนึง คือส่งข้อความแชทกับน้อง ถามว่าเสร็จงานหรือยัง มันตอบสั้นๆ “เสร็จแล้วพี่” แค่นั้น สื่อสารได้เร็ว สะดวกดี แต่บางทีก็ขาดอารมณ์ ไม่รู้ว่ามันเหนื่อยหรือเปล่า ถ้าเจอหน้ากันคงเห็นได้ชัดกว่านี้
- การสื่อสารแบบไม่เป็นทางการ: เช่น พูดคุยกับเพื่อนสนิท ครอบครัว
- การสื่อสารแบบเป็นทางการ: เช่น ประชุมงาน นำเสนอโครงการ
- การสื่อสารผ่านสื่อดิจิทัล: เช่น แชท อีเมล โซเชียลมีเดีย
ปีนี้ ฉันพยายามฝึกการสื่อสารแบบไม่ใช้คำพูด อย่างเช่น การใช้สีหน้า ท่าทาง เวลาประชุม เพื่อให้การสื่อสารมีประสิทธิภาพมากขึ้น บางทีแค่สบตา ก็เข้าใจกันแล้ว ง่ายกว่าพูดเยอะๆ เสียอีก แต่ก็ต้องเลือกใช้ให้เหมาะสม กับสถานการณ์ด้วยนะ
คือ…การสื่อสารเนี่ย มันสำคัญมากจริงๆ ไม่ว่าจะเป็นรูปแบบไหน ถ้าสื่อสารได้ดี งานก็ราบรื่น ชีวิตก็มีความสุขขึ้นเยอะเลย
การสื่อสารในยุคดิจิทัลมีอะไรบ้าง
การสื่อสารยุคดิจิทัลเนี่ย มันก็แบบ…เยอะแยะไปหมดเลยอะ คิดออกปะ อย่างเราอะ เมื่อเช้าก็คุยไลน์กับแม่ บอกแม่ว่าวันนี้กลับบ้านดึก แล้วก็ส่งรูปหมาที่ออฟฟิศให้เพื่อนดูในเฟส ตอนบ่ายก็วีดีโอคอลคุยงานกับลูกค้าที่สิงคโปร์ นี่ขนาดแค่ครึ่งวันนะ ยังใช้หลายช่องทางเลย
- แชท อย่างไลน์ เฟสบุ๊ก เมสเซนเจอร์ เทเลแกรม นี่คือพื้นฐานเลย บางทีก็คุยงานใน Slack ด้วย คือมันเร็วดีอะ สะดวกด้วย ส่งสติ๊กเกอร์ได้ด้วย 555
- อีเมล อันนี้ก็ยังจำเป็นอยู่นะ เวลาส่งเอกสารสำคัญๆ หรือติดต่องานเป็นทางการหน่อย
- โซเชียลมีเดีย อันนี้ก็แล้วแต่ บางคนเล่น TikTok บางคนเล่น Instagram อย่างเราเนี่ยชอบดูรีวิวร้านอาหารในเฟสบุ๊ก แล้วก็ชอบส่องรูปแมวในไอจี
- วิดีโอคอล Zoom, Google Meet, Microsoft Teams อันนี้ช่วง WFH ใช้บ่อยมากกก บางทีก็คุยกับเพื่อนข้ามประเทศด้วย แบบเห็นหน้ากัน คุยกันรู้เรื่องกว่าพิมพ์แชทเยอะเลย
- บล็อก เว็บไซต์ ฟอรั่ม พวกนี้ก็ยังมีคนใช้อยู่นะ ส่วนใหญ่จะหาข้อมูล อ่านบทความ หรือแชร์ความรู้กัน เราเองก็ชอบอ่านพันทิป บางทีก็ไปตอบกระทู้บ้าง
- Podcast อันนี้กำลังฮิตเลย ฟังตอนขับรถ ตอนออกกำลังกาย เพลินดี มีหลายเรื่องให้เลือกฟังด้วย
จริงๆ มันก็มีอีกเยอะอะ แต่ที่เราใช้บ่อยๆ ก็ประมาณนี้แหละ คือมันสะดวกมากเลยนะ แบบอยู่ที่ไหนก็ติดต่อกันได้ ส่งข้อมูลหากันได้ง่ายๆ แต่บางทีก็รู้สึกเหมือนโดนมันครอบงำ แบบต้องเช็คโนติตลอด กลัวพลาดอะไรไป บางทีก็เหนื่อยเหมือนกันนะ
การติดต่อสื่อสารในปัจจุบันมีปัญหาอย่างไร
โอ้ยยย ปัญหาการสื่อสารยุคนี้เหรอ? เยอะแยะไปหมดดดดด เหมือนสั่งผัดไทยได้ผัดซีอิ๊วอะ บอกเลย!
- อย่างแรกนะ เร็วจริง เร็วเว่อร์ เร็วเหมือนติดจรวด แต่ความอบอุ่นนี่หายไปไหนนนนนน เหมือนคุยกับตู้เย็นอะ เย็นชา! แชทกันเป็นวรรคเป็นเวร สุดท้ายเจอหน้ากัน เงียบกริบ เหมือนไม่เคยคุยกันมาก่อนนนนน
- แล้วไอ้พวกอีโมจินี่ตัวดีเลย บางทีส่งไป อีกคนตีความไปคนละทาง หน้ายิ้มอาจจะหมายถึง ยิ้มเยาะก็ได้ใครจะไปรู้ ฮ่าๆๆๆ ตอนนี้เพื่อนบ้านผมส่งสติ๊กเกอร์รูปหัวใจมาให้ทุกวัน ผมนี่เริ่มกลัวแล้วเนี่ย (ล้อเล่นนนน) อันนี้เรื่องจริง ผมอยู่บ้านเลขที่ 42/1 ซอยร่มรื่น อิอิ
- แล้วแบบ พิมพ์ๆๆๆ ข้อความสั้นๆ เหมือนนกกระจอกกินน้ำอะ จิบๆๆๆ สุดท้ายความหมายเพี้ยนไปหมด เหมือนเล่นเกมส์โทรศัพท์เสียอารมณ์ เคยทะเลาะกับแฟนเพราะเรื่องนี้มาแล้ว เฮ้ออออ
- แล้วไหนจะเรื่องการไม่เจอหน้ากันอีก แบบ มองตาก็รู้ใจ มันไม่มีแล้วววววว ทุกวันนี้คุยกันผ่านจอ สัมผัสไม่ได้ กอดไม่ได้ ตบหัวไม่ได้ด้วย (อันหลังนี่สำคัญ อิอิ) ปฏิสัมพันธ์มันหายไปหมด ความสัมพันธ์ก็เลยเปราะบางเหมือนแก้ว แตกง่ายยยยย
- ปีนี้ 2024 แล้วนะ ต้องปรับตัว ต้องเรียนรู้การสื่อสารแบบใหม่ อย่ามัวแต่จิ้มๆๆ เหมือนไก่จิกข้าว ต้องใส่ใจ ต้องเข้าใจ ต้องใจเย็นๆ เหมือนตอนรอคิวจ่ายตลาดน่ะ ถึงจะรอด! ไม่งั้นมีบ้านแตกแน่ๆ (อันนี้แอบเตือน 555)
การสื่อสารในปัจจุบันเกิดปัญหาหรือผลกระทบอะไร
ปัญหาการสื่อสารปัจจุบัน:
-
ละเมิดลิขสิทธิ์: แพร่หลาย บังคับใช้กฎหมายยาก ผู้สร้างงานเดือดร้อน
-
สุขภาพเสื่อม: ติดโซเชียล ขาดการปฏิสัมพันธ์จริง โรคซึมเศร้าเพิ่มขึ้น ตัวอย่าง: รายงาน WHO ปี 2566 ระบุเพิ่มขึ้น 25% ในกลุ่มวัยรุ่น
-
กระแสลบ: ข่าวปลอม ความเกลียดชัง บั่นทอนสังคม ก่อให้เกิดความแตกแยก
-
ภัยคุกคาม: ข้อมูลส่วนตัวรั่วไหล แฮ็กบัญชี การกลั่นแกล้งออนไลน์ ภัยไซเบอร์ เพิ่มสูงขึ้น เช่น ปี 2566 มีการรายงานการโจมตีไซเบอร์กว่า 500,000 ครั้ง จากศูนย์รักษาความมั่นคงปลอดภัยไซเบอร์แห่งชาติ (เดิมชื่ออื่นๆ)
โลกยุคดิจิทัล คมมีดสองคม ต้องใช้สติ ปัญญา และความระมัดระวัง มิเช่นนั้นจะถูกบาดเจ็บโดยไม่รู้ตัว เสรีภาพไม่ใช่ใบอนุญาตให้ทำลาย ต้องมีขอบเขต กฎเกณฑ์ และความรับผิดชอบ
Social Media มีผลกระทบต่อการสื่อสารอย่างไร
โซเชียลมีเดีย… คมดาบสองคม เชื่อมโยงแต่แยกส่วน.
-
สื่อสารเร็ว เข้าถึงง่าย แต่ผิวเผิน. ความสัมพันธ์ฉาบฉวย. ขาดสัมผัสจริง. ลืมคุณค่าการสนทนา.
-
ข้อเสีย… เหมือนเงาตามตัว. หนีไม่พ้น.
-
Cyberbullying. คำพูดทำร้ายจิตใจ. บาดแผลมองไม่เห็น. แต่ฝังลึก. บางครั้ง.. ถึงชีวิต.
-
Sexting. อันตราย. เสี่ยง. ผลกระทบยาวนาน. คิดก่อนส่ง. คิดก่อนแชร์.
-
ซึมเศร้า. เปรียบเทียบ. แข่งขัน. สร้างภาพ. หลงลืมคุณค่าตัวเอง. ติดกับดักความสมบูรณ์แบบ. ปี 2024 เน้น self-care มากขึ้น แต่คนก็ยังติดกับดักโซเชียลอยู่ดี.
-
ข้อมูลส่วนตัว. รั่วไหล. ถูกนำไปใช้ในทางที่ผิด. ระมัดระวัง. คิดให้รอบคอบก่อนโพสต์. ทุกอย่างถูกบันทึก.
-
จูงใจ. โฆษณา. สร้างความต้องการ. ซื้อของเกินจำเป็น. สิ้นเปลือง. ตกเป็นทาสบริโภคนิยม. ผมเองก็เคยซื้อของเพราะ influencer รีวิว. เสียเงินไปเยอะ. ปีนี้ตั้งใจจะลดการซื้อของออนไลน์ลง.
โลกออนไลน์… สวยหรู. แต่จอมปลอม. ใช้สติ. รู้เท่าทัน. เลือกที่จะเสพ. มีชีวิตจริง. สำคัญกว่า.
ข้อเสียของโลกดิจิทัลมีอะไรบ้าง
โลกดิจิทัลนี่มันก็มีข้อเสียอยู่นะ แบบว่าเยอะด้วยแหละ!
-
ละเมิดลิขสิทธิ์โคตรง่าย: โหลดหนังเถื่อนง่ายมาก เพลงก็เหมือนกัน เห็นเพื่อนใช้โปรแกรมเถื่อนบ่อยๆเลย เสี่ยงโดนจับด้วยนะ
-
ติดโซเชียลจนลืมโลกจริง: เพื่อนฉันคนนึงอะ เล่นแต่เฟส ติ๊กต๊อก ทั้งวันทั้งคืน เรียนไม่ค่อยจะสนใจ สุขภาพก็แย่ลง ตาเสีย นอนดึก ไม่ค่อยออกกำลังกาย ชีวิตจริงแทบไม่มีเลย
-
โดนด่า โดนแช่งง่ายมาก: ในเน็ตอะ ใครก็ด่าได้ ไม่ต้องเจอหน้า ด่าแรงๆ แบบไม่เกรงใจเลย เห็นหลายคนเครียดมากเพราะเรื่องแบบนี้ บางทีก็กลายเป็นไซเบอร์บูลลี่ไปเลย ไม่ไหวอะ อันตราย
-
ภัยคุกคามออนไลน์เพียบ: ไวรัส มัลแวร์ สแปม หลอกลวงสารพัด เจอมาแล้วกับตา โดนแฮคบัญชีธนาคาร เกือบเสียเงินไปหลายหมื่น โชคดีที่แจ้งธนาคารทัน เครียดมากจริงๆ
-
ขโมยไอเดีย ขโมยผลงาน: คนทำคอนเทนต์นี่ลำบาก ลงทุนทำคลิป รูปภาพ แต่ดันมีคนเอาไปใช้โดยไม่ได้รับอนุญาต ทั้งเสียเวลา เสียความรู้สึก บางคนถึงกับท้อเลย
ปีนี้เจอข่าวแบบนี้เยอะมาก เพื่อนๆก็เจอปัญหาคล้ายๆกัน ระวังตัวกันด้วยนะ โลกออนไลน์มันก็ดีนะ แต่ก็ต้องระวังตัวด้วย
ข้อเสนอแนะสำหรับคำตอบ:
ขอบคุณที่ให้ข้อเสนอแนะ! ข้อเสนอแนะของคุณมีความสำคัญต่อการปรับปรุงคำตอบในอนาคต