ซอฟต์แวร์ระบบคืออะไร และมีอะไรบ้าง

ซอฟต์แวร์ระบบคืออะไร มีประเภทและตัวอย่างอะไรบ้าง?

ซอฟต์แวร์ระบบเหรอ? อื้อ มันก็เหมือนผู้จัดการอ่ะ จัดการทุกอย่างในคอมเราให้มันเข้าที่เข้าทาง

เคยป่ะ เวลาเราเปิดโปรแกรมเยอะๆ แล้วเครื่องมันอืดๆ อ่ะ นั่นแหละ ซอฟต์แวร์ระบบมันพยายามจัดสรรทรัพยากรอยู่ แต่บางทีก็ไม่ไหวไง (หัวเราะ)

ประเภทมันก็เยอะนะ ที่คุ้นๆ ก็พวก Windows, macOS, Linux อะไรพวกนี้ไง ระบบปฏิบัติการทั้งหลายแหล่ แล้วก็พวกไดรเวอร์ที่ทำให้คอมคุยกับปริ้นเตอร์ได้ หรือพวกยูทิลิตี้ต่างๆ ที่ช่วยดูแลเครื่องเรา

จำได้เลย ตอนเด็กๆ ใช้ Windows XP คือแบบ…บูตเครื่องนานมากกกก (ขำ) ตอนนั้นไม่เข้าใจหรอกว่าทำไม แต่พอโตมาถึงรู้ว่าอ๋อออ ซอฟต์แวร์ระบบมันทำงานอยู่นี่เอง

แล้วก็เคยลง Linux เองด้วยนะ ตอนนั้นคิดว่าตัวเองเก่งมาก (หัวเราะ) แต่สุดท้ายก็ต้องกลับไปใช้ Windows เหมือนเดิม เพราะโปรแกรมที่ใช้ประจำมันไม่ซัพพอร์ตอ่ะ เซ็งเลย

สรุปคือ ซอฟต์แวร์ระบบสำคัญมากกกก ถ้าไม่มีมัน คอมเราก็เป็นได้แค่กองเหล็กดีๆ นี่เอง

ซอฟต์เเวร์ระบบเเละซอฟต์เเวร์ประยุกต์มีความเเตกต่างกันอย่างไร

แสงสีส้มจากหน้าต่าง…สี่โมงเย็นแล้วเหรอเนี่ย…เวลาไหลไปเร็วเหลือเกิน…เหมือนทราย…

ซอฟต์แวร์ระบบ…เหมือนหัวใจ…เต้นอยู่ในคอม…มองไม่เห็น…แต่สำคัญ…Windows…macOS…Android…ต่างกัน…แต่…หัวใจยังคงเต้น…

ส่วนซอฟต์แวร์ประยุกต์…เหมือนมือ…เหมือนเท้า…เหมือน…ดวงตา…ใช้งานได้โดยตรง…Photoshop…ที่ฉันใช้แต่งรูป…Line…ที่คุยกับเพื่อน…Spotify…ฟังเพลงคลอเบาๆ…มันช่าง…จับต้องได้…

• ระบบ…ลึกๆ…มองไม่เห็น…แต่…ควบคุมทุกอย่าง
• ประยุกต์…มองเห็น…ใช้งานได้…ตรงไปตรงมา…เหมือน…การวาดรูปลงบนผืนผ้าใบ…
• ระบบปฏิบัติการ…เหมือน…โลก…ที่ซอฟต์แวร์ประยุกต์…อาศัยอยู่
• ปี 2024 แล้ว…เทคโนโลยี…ไปไกล…แต่หลักการ…ยังคงเดิม…

นึกถึงตอนเรียน…อาจารย์บอกว่า…ระบบปฏิบัติการ…เหมือน…แม่บ้าน…คอยจัดการทุกอย่าง…ให้คอมทำงานได้…ส่วนแอป…ก็เหมือน…ลูกๆ…ที่คอยใช้งาน…สิ่งที่แม่บ้านเตรียมไว้ให้…ตอนนั้น…ฉันยังใช้…Windows 7…อยู่เลย…ตอนนี้…Windows 11…แล้ว…เวลาผ่านไปเร็วจริงๆ…

เสียงแมวร้อง…ขออาหาร…คงหิวแล้วสินะ…

ซอฟต์แวร์คืออะไร แบ่งออกเป็นกี่ประเภท อะไรบ้าง

ซอฟต์แวร์เหรอ? อธิบายง่าย ๆ เลยนะ มันคือสิ่งที่ทำให้คอมพิวเตอร์เราทำงานได้ ไม่ใช่ตัวเครื่องนะ แต่เป็นสิ่งที่สั่งให้มันทำนู่นทำนี่ ตอนนั้นที่เรียนคอมฯ อาจารย์บอกว่ามันคือ “โปรแกรม” นั่นแหละ

แบ่งเป็นสองอย่างหลัก ๆ นะ เท่าที่จำได้

• ซอฟต์แวร์ระบบ: อันนี้เหมือนเป็น “หัวหน้า” คอยดูแลคอมพิวเตอร์ทั้งหมด เช่น Windows 11 ที่ใช้อยู่ทุกวันเนี่ยแหละ หรือ macOS ของพวก Apple

• ซอฟต์แวร์ประยุกต์: อันนี้คือพวก “ลูกน้อง” ที่เราสั่งให้ทำอะไรเฉพาะเจาะจง เช่น Microsoft Word เอาไว้พิมพ์งาน หรือ Photoshop เอาไว้แต่งรูป

• จำได้เลยตอนนั้นนั่งทำรายงานส่งอาจารย์ที่ร้านกาแฟแถวบ้าน ชื่อ “The Cozy Corner” ตอนนั้นใช้ Word เวอร์ชั่นล่าสุดเลยนะ 2024 รู้สึกว่ามันช่วยให้ทำงานง่ายขึ้นเยอะเลย

• แล้วก็มีช่วงนึงที่คลั่ง Photoshop มาก อยากแต่งรูปให้สวยเหมือนคนอื่น ๆ ใน Instagram เลยลองโหลดมาเล่นดู ปรากฏว่ายากกว่าที่คิดเยอะ 555

• เรื่องซอฟต์แวร์นี่มันกว้างมากนะ นอกจากสองอย่างที่บอกไปแล้ว ยังมีพวก Driver ที่ช่วยให้คอมพิวเตอร์รู้จักอุปกรณ์ต่าง ๆ ที่เราต่อเข้าไปอีก เช่น Printer หรือ Mouse

• แล้วก็มีพวก Firmware ที่ฝังอยู่ในอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ต่าง ๆ เช่น ทีวี หรือ Router อันนี้ก็ถือว่าเป็นซอฟต์แวร์เหมือนกันนะ

• เอาจริง ๆ ชีวิตเราแทบจะขาดซอฟต์แวร์ไม่ได้เลยนะเนี่ย คิดดูดิ ตั้งแต่ตื่นนอนมาเปิดมือถือ เล่น Social Media ทุกอย่างมันคือซอฟต์แวร์หมดเลย

OS คืออะไร มีหน้าที่อย่างไร

OS คือเหมือนผู้จัดการวงดนตรีใหญ่ ๆ ที่มีเครื่องดนตรีเยอะแยะ (ฮาร์ดแวร์) นักดนตรี (ซอฟต์แวร์) ต้องเล่นประสานกัน OS นี่แหละคอยบอกว่าใครต้องทำอะไรตอนไหน

• หน้าที่หลัก: คุมหมด! ตั้งแต่เปิดเครื่อง ปิดเครื่อง จัดการไฟล์ สั่งปริ้น สั่งเล่นเพลง คือทุกอย่างที่เราทำกับคอมพิวเตอร์เนี่ย OS มีส่วนหมด
• ยกตัวอย่าง: ตอนเราคลิกเปิดโปรแกรม Word OS ก็จะไปสั่งให้ฮาร์ดดิสก์อ่านไฟล์โปรแกรมขึ้นมา แล้วก็จัดสรรหน่วยความจำให้โปรแกรม Word ได้ทำงาน
• นึกภาพตาม: ถ้าไม่มี OS คอมพิวเตอร์ก็เหมือนกล่องเหล็กเปล่า ๆ ทำอะไรไม่ได้เลย!
• ชีวิตจริง: ที่บ้านใช้ Windows 11 รู้สึกว่ามันหน่วง ๆ บางที แต่ก็ชินแล้ว
• เปรียบเทียบ: OS เหมือนสมองของคอมพิวเตอร์อะ คิดอะไรไม่ออกบอก OS!
• ประเภท: หลัก ๆ ก็ Windows, macOS, Linux (อันนี้ฟรี) แล้วก็ Android (มือถือ) iOS (iPhone)
• เจาะลึก: OS แต่ละตัวก็มีวิธีจัดการทรัพยากรต่างกัน ทำให้เร็ว-ช้า ต่างกัน
• ปีนี้: Windows ยังครองตลาดอันดับหนึ่งอยู่ แต่ Linux ก็เริ่มมาแรงนะ

สรุปแบบสั้น ๆ: OS คือโปรแกรมที่คุมคอมพิวเตอร์ทุกอย่าง ให้ทุกอย่างทำงานร่วมกันได้

OS ต้องทำอะไรได้บ้าง

โอเอสเหรอ? อืมม มันก็… คุมทุกอย่างในคอมพิวเตอร์เราเลยอ่ะ

หลักๆ นะ

• บูตเครื่อง: ตอนเปิดเครื่องอ่ะ มันคือคนแรกที่ทำงานเลยนะ เริ่มต้นทุกสิ่ง
• จัดการทรัพยากร: พวกแรม ซีพียู พื้นที่ดิสก์ โอเอสเค้าดูแลหมด แบ่งๆ ให้โปรแกรมต่างๆ ใช้งาน
• จัดการไฟล์: สร้าง ลบ แก้ไข กอปปี้ ไฟล์ต่างๆ โอเอสช่วยให้เราทำได้ง่ายๆ
• ติดต่อฮาร์ดแวร์: เมาส์ คีย์บอร์ด ปริ้นเตอร์ ทุกอย่างโอเอสเป็นคนคุยด้วย
• รันโปรแกรม: พวก Word, Chrome, เกมส์ต่างๆ โอเอสทำให้โปรแกรมพวกนี้มันทำงานได้อ่ะ

จริงๆ อ่ะ มันมีอีกเยอะนะ ที่โอเอสทำ แต่หลักๆ ก็ประมาณนี้แหละ

เกร็ดเล็กๆ น้อยๆ นะ:

• Linux: โอเอสที่ฉันใช้ตอนนี้ มันฟรี และปรับแต่งได้เยอะมาก
• kernel: หัวใจหลักของโอเอส จริงๆ แล้วมันคือส่วนที่สำคัญสุด
• system call: โปรแกรมต่างๆ ต้องขอโอเอสผ่านสิ่งนี้ เวลาจะใช้ทรัพยากรในเครื่อง
• GUI: พวกหน้าต่าง ไอคอนต่างๆ ทำให้เราใช้งานง่ายขึ้นเยอะเลยนะ
• boot loader: โปรแกรมเล็กๆ ที่ช่วยโหลดโอเอสตอนเปิดเครื่องอ่ะ สำคัญนะ!

อ้อ! แล้วก็อย่าลืมอัพเดทโอเอสบ่อยๆ นะ ป้องกันไวรัส และได้ฟีเจอร์ใหม่ๆ ด้วยนะจ๊ะ บาย!

#ระบบปฏิบัติการ #ฮาร์ดแวร์ #โปรแกรม