ระบบสารสนเทศ 5 ระบบ มีอะไรบ้าง

5 ระบบสารสนเทศที่ขับเคลื่อนองค์กรยุคดิจิทัล

ในยุคที่ข้อมูลกลายเป็นสินทรัพย์ที่มีค่า องค์กรต่างๆ จำเป็นต้องมีระบบสารสนเทศที่ทรงประสิทธิภาพเพื่อรองรับการดำเนินงานและการตัดสินใจ ระบบสารสนเทศเหล่านี้ไม่ได้เป็นเพียงแค่เครื่องมือ แต่เป็นกลไกสำคัญที่ขับเคลื่อนการเติบโตและความยั่งยืนของธุรกิจ โดยทั่วไปแล้ว ระบบสารสนเทศสามารถแบ่งออกได้เป็น 5 ระบบหลัก แต่ละระบบมีหน้าที่และบทบาทที่แตกต่างกัน ทำงานประสานกันเพื่อสร้างภาพรวมที่สมบูรณ์ และนำไปสู่ความสำเร็จขององค์กร

1. ระบบประมวลผลธุรกรรม (Transaction Processing System: TPS): ฐานรากของข้อมูลองค์กร

ระบบ TPS เป็นเสมือนหัวใจหลักของระบบสารสนเทศ ทำหน้าที่บันทึก รวบรวม และประมวลผลข้อมูลธุรกรรมต่างๆ ที่เกิดขึ้นภายในองค์กรอย่างรวดเร็วและแม่นยำ ไม่ว่าจะเป็นการขายสินค้า การสั่งซื้อวัตถุดิบ การจ่ายเงินเดือน หรือการทำธุรกรรมทางการเงินต่างๆ ข้อมูลที่ TPS บันทึกจะถูกจัดเก็บไว้อย่างเป็นระบบ และเป็นข้อมูลดิบที่สำคัญสำหรับระบบสารสนเทศอื่นๆ ที่จะนำไปวิเคราะห์และสร้างมูลค่าเพิ่มต่อไป ตัวอย่างเช่น ระบบขายสินค้าออนไลน์ ระบบ POS ในห้างสรรพสินค้า หรือระบบการจัดการคลังสินค้า ล้วนเป็นส่วนหนึ่งของ TPS

2. ระบบสารสนเทศเพื่อการจัดการ (Management Information System: MIS): ภาพรวมเพื่อการบริหารจัดการ

MIS รับข้อมูลจาก TPS มาประมวลผลและสรุปเป็นรายงานต่างๆ เพื่อนำเสนอข้อมูลเชิงสรุปให้กับผู้จัดการระดับกลาง ช่วยให้ผู้บริหารสามารถติดตามความก้าวหน้าของงาน ประเมินประสิทธิภาพการดำเนินงาน และตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูล MIS มุ่งเน้นการนำเสนอข้อมูลในรูปแบบที่เข้าใจง่าย เช่น กราฟ แผนภูมิ และตารางสรุป เพื่อช่วยในการวางแผน ควบคุม และตัดสินใจในระดับปฏิบัติการ ตัวอย่างเช่น รายงานยอดขายรายเดือน รายงานต้นทุนการผลิต หรือรายงานการเคลื่อนไหวของสินค้าคงคลัง

3. ระบบสนับสนุนการตัดสินใจ (Decision Support System: DSS): เครื่องมือวิเคราะห์เพื่อการวางแผนเชิงลึก

DSS แตกต่างจาก MIS ตรงที่มุ่งเน้นการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงลึก เพื่อช่วยในการตัดสินใจเชิงกลยุทธ์ และการวางแผนในอนาคต DSS อาจใช้เทคนิคต่างๆ เช่น การวิเคราะห์เชิงสถิติ การจำลองสถานการณ์ และการทำนาย เพื่อช่วยให้ผู้บริหารสามารถประเมินความเสี่ยง และคาดการณ์ผลลัพธ์ที่เป็นไปได้ ก่อนที่จะตัดสินใจลงทุนในโครงการต่างๆ ตัวอย่างเช่น การวิเคราะห์ความต้องการของตลาด การวิเคราะห์ความคุ้มค่าของโครงการลงทุน หรือการทำนายยอดขายในอนาคต

4. ระบบสารสนเทศเพื่อผู้บริหารระดับสูง (Executive Support System: ESS): ภาพรวมเชิงกลยุทธ์ระดับสูง

ESS นำเสนอข้อมูลเชิงกลยุทธ์ และภาพรวมขององค์กรในระดับสูง ให้กับผู้บริหารระดับสูง เพื่อช่วยในการวางแผนกลยุทธ์ระยะยาว ESS มักจะนำเสนอข้อมูลในรูปแบบที่กะทัดรัด และง่ายต่อการเข้าใจ โดยอาจใช้เทคโนโลยีเช่น Dashboard และ Business Intelligence เพื่อช่วยให้ผู้บริหารสามารถติดตาม และวิเคราะห์ข้อมูลสำคัญ เพื่อการตัดสินใจเชิงกลยุทธ์ ตัวอย่างเช่น รายงานสถานการณ์ทางการตลาด รายงานผลประกอบการของบริษัท หรือรายงานการวิเคราะห์ความสามารถในการแข่งขัน

5. ระบบผู้เชี่ยวชาญ (Expert System: ES): ความรู้เฉพาะด้านอัตโนมัติ

ES เป็นระบบที่เลียนแบบความรู้และการตัดสินใจของผู้เชี่ยวชาญ โดยใช้ฐานความรู้และกฎเกณฑ์ต่างๆ เพื่อช่วยในการแก้ปัญหา และการตัดสินใจในด้านต่างๆ ที่ต้องการความเชี่ยวชาญเฉพาะทาง ตัวอย่างเช่น ระบบวินิจฉัยโรค ระบบให้คำแนะนำด้านการลงทุน หรือระบบการตรวจสอบคุณภาพสินค้า

ทั้ง 5 ระบบสารสนเทศนี้ทำงานประสานกัน เพื่อสร้างระบบสารสนเทศที่สมบูรณ์ และช่วยให้องค์กรสามารถบริหารจัดการได้อย่างมีประสิทธิภาพ การเลือกใช้และพัฒนาระบบสารสนเทศที่เหมาะสม จึงเป็นปัจจัยสำคัญที่ส่งผลต่อความสำเร็จขององค์กรในยุคดิจิทัลนี้