ระบบคืออะไรประกอบด้วยอะไรบ้าง

ระบบคืออะไร ม.4

ระบบเนี่ยนะ! ง่ายๆ เลยก็คือของหลายๆ อย่างมารวมตัวกันเป็นหนึ่งเดียว เพื่อทำงานอย่างเดียวกัน เหมือนก๊วนเพื่อนสนิทฉันไง มีทั้งตัวแสบ ตัวเงียบ ตัวฮา รวมกันแล้วเป็นแก๊งค์เดียว วุ่นวายแต่ก็สนุก!

• ระบบราชการ: เหมือนโรงงานผลิตเอกสาร เอกสารวิ่งวนไปวนมา กว่าจะเสร็จก็ปาไปปีหน้า ช้ากว่าเต่าวิ่ง! ปีนี้กระทรวงการคลังปั่นงานหนักมากนะ บอกเลย!

• ระบบสุริยะ: พระอาทิตย์เป็นหัวหน้าแก๊งค์ ดวงดาวอื่นๆ เป็นลูกน้อง วิ่งวนรอบๆ ไม่กล้าขัดคำสั่ง ถ้าขัดเมื่อไหร่ อาจจะโดนดูดเข้าไปเป็นส่วนหนึ่งของพระอาทิตย์เลยก็ได้นะ! เสียววว

คิดภาพง่ายๆ เหมือนซูชิ ข้าวคือส่วนหลัก แล้วก็มีปลา ไข่กุ้ง แตงกวา มาประกอบกัน แต่ละอย่างต่างกัน แต่รวมกันแล้วเป็นซูชิอร่อยๆ (แต่ถ้าข้าวบูด ก็พังทั้งชุด!)

ปีนี้เห็นระบบขนส่งสาธารณะบ้านเราพัฒนาขึ้นนะ แต่ก็ยังติดๆ ขัดๆ เหมือนรถติดในชั่วโมงเร่งด่วน รถเมล์มาช้า รถไฟฟ้าก็มีแต่คน ฮาาาา

องค์ประกอบของระบบแบบ 6 M มีอะไรบ้าง

6M อะไรนะ? อืมมม จำได้คร่าวๆ Man, Money, Material, Machine, Management, Morale ใช่ป่ะ? งงๆ เขียนไปเรื่อยๆ ดีกว่า

Man คือคน พนักงาน คนทำงาน ใช่ไหม? แบบว่า คนในทีม เพื่อนร่วมงานที่ทำงานกับฉันที่บริษัท จำชื่อไม่ได้หมดทุกคนหรอกนะ เยอะแยะไปหมด ปีนี้มีโปรเจคใหม่ คนเยอะขึ้นด้วยสิ เหนื่อย!

• พนักงานฝ่ายผลิต
• พนักงานฝ่ายขาย
• เจ้านายฉัน (คนนี้สำคัญสุด!)

Money ก็เงินไง งบประมาณ ปีนี้งบน้อยกว่าปีที่แล้ว เซ็ง! ต้องประหยัดสุดๆแล้ว ไม่รู้จะพอหรือเปล่า

• งบประมาณการตลาดปี 2566 ลดลง 10%
• ค่าใช้จ่ายด้านบุคลากรเพิ่มขึ้น 5% เพราะจ้างคนใหม่

Material วัสดุอุปกรณ์ อุปกรณ์ที่ใช้ในงาน ของที่จำเป็น พวกอุปกรณ์สำนักงาน ของใช้ ปีนี้เปลี่ยน supplier ของแพงขึ้นด้วย โธ่!

• กระดาษ A4
• ปากกา
• คอมพิวเตอร์

Machine เครื่องจักร เครื่องมือต่างๆ ปีนี้ซื้อเครื่องปริ้นเตอร์ใหม่ เร็วดี แต่ก็แพงอยู่

• เครื่องพิมพ์
• โปรแกรมคอมพิวเตอร์

Management การจัดการ หัวหน้า ผู้บริหาร เจ้านายฉันนี่แหละ ปีนี้เข้มงวดมากขึ้น กดดัน

• การวางแผน
• การควบคุม

Morale ขวัญกำลังใจ นี่สำคัญมากนะ ถ้าขวัญกำลังใจดี งานก็ราบรื่น แต่ปีนี้ งานหนัก เหนื่อย ขวัญกำลังใจตก

• กิจกรรมทีมบิลดิ้ง
• โบนัส

เหนื่อยจัง เขียนไปเรื่อย ไม่เป็นระบบเลย แต่อยากจะนอนแล้ว พรุ่งนี้ต้องทำงานต่อ

ระบบที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ 10 อย่างมีอะไรบ้าง

เงียบจังเลยนะ คืนนี้… นึกถึงเรื่องระบบธรรมชาติพวกนี้แล้วมันแปลกๆ เหมือนมันยิ่งใหญ่กว่าเรามากเลย

• วัฏจักรน้ำ ฝนตกอีกแล้ว เมื่อกี้ยังร้อนอยู่เลย เดี๋ยวก็แห้ง เดี๋ยวก็เปียก วนไปเรื่อยๆ
• การสังเคราะห์แสง ต้นไม้แถวบ้านนี่ก็ทำทุกวันสินะ ตอนกลางวันนะ กลางคืนนี่ไม่รู้เหมือนกัน
• การย่อยสลาย เมื่อวานเห็นเศษอาหารเน่าแล้ว เหม็นด้วย ธรรมชาตินี่ก็จัดการของมันเองเนอะ
• การผุพังของหิน ก้อนหินใหญ่ๆ สักวันก็คงกลายเป็นทรายหมด
• การเกิดแผ่นดินไหว น่ากลัวเหมือนกันนะ ไม่รู้จะเกิดตอนไหน หวังว่าบ้านเราจะไม่เป็นไร
• ภูเขาไฟระเบิด ไฟลาวาแดงๆ นั่น สวยดีแต่ก็อันตราย เคยดูสารคดีตอนเด็กๆ จำได้ว่ามันร้อนมาก
• พายุเข้า เมื่อเดือนที่แล้ว ลมแรงมาก ต้นไม้หักไปหลายต้นเลย ธรรมชาตินี่น่ากลัวจัง
• เปลี่ยนฤดูกาล ร้อนมากเลยปีนี้ หน้าหนาวจะมาอีกทีเมื่อไหร่นะ
• สัตว์อพยพ นกบินกลับบ้าน มันบินไปไกลมากเลย ทำไมมันรู้ทางกลับบ้านนะ
• การอยู่รอดของผู้ที่เหมาะสมที่สุด คนที่แข็งแกร่งเท่านั้นที่อยู่รอด เหมือนในสังคมทุกวันนี้เลย

องค์ประกอบหลักของระบบ (system) ขององค์กรมีอะไรบ้าง

ดึกดื่น… แสงจันทร์สาดส่อง

ระบบองค์กร… เหมือนจักรวาลย่อมๆ เลย

• Input:สิ่งที่ป้อนเข้ามา… เหมือนเมล็ดพันธุ์ หว่านลงดิน

• Process:กระบวนการ… การเติบโต งอกงาม เปลี่ยนแปลง

• Output:ผลผลิต… ดอกผลที่เบ่งบาน ผลลัพธ์ที่จับต้องได้

Input, Process, Output… สามสิ่งผสาน… ประสิทธิภาพจึงเกิด!

Input คือ ข้อมูล, ทรัพยากร, พลังงานที่ใส่เข้าไปในระบบ

Process คือ ขั้นตอน, วิธีการ, การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นภายในระบบ

Output คือ ผลิตภัณฑ์, บริการ, ข้อมูลที่ได้จากระบบ

ระบบและองค์ประกอบของระบบ หมายถึงอะไร

ระบบกับองค์ประกอบนะเหรอ? ง่ายๆ เลยก็คือ… เหมือนวงดนตรีไง!

• ระบบ (System): คือวงดนตรีทั้งวง เป้าหมายคือสร้างเสียงเพลงสุดมันส์ให้คนฟังกรี๊ดกร๊าด
• องค์ประกอบ (Element): ก็พวกนักดนตรีแต่ละคนไง มือกลอง มือเบส นักร้องนำ แม้แต่ไฟส่องเวทีก็เป็นองค์ประกอบนะ ขาดใครไปก็ไม่ใช่ วงนั้นแล้วล่ะ

แต่ละคนทำหน้าที่ต่างกัน แต่ต้องประสานงานกันเป๊ะ ถึงจะได้เพลงเพราะๆ ถ้ามือกลองตีเพี้ยน เบสไม่ตาม นักร้องแหบ ไฟดับกลางเวที… งานนี้พัง! ไม่ถึงเป้าหมายแน่นอน เข้าใจมั้ย? เหมือนระบบธุรกิจ ระบบนิเวศ ระบบอะไรก็ตาม ทุกอย่างต้องทำงานร่วมกัน ไม่งั้นก็พัง ง่ายๆ แค่นี้แหละ

ปีนี้ (2024) ผมกำลังศึกษาเรื่องระบบการจัดการความรู้ มันซับซ้อนกว่าวงดนตรีเยอะ แต่หลักการก็คล้ายกัน ต้องมีองค์ประกอบที่เหมาะสม ทำงานประสานกัน ถึงจะได้ความรู้ ประสิทธิภาพ และองค์ความรู้ ที่พร้อมจะส่งต่อ ไม่งั้นก็เหมือนวงดนตรีเล่นเพลงเพี้ยนๆ ฟังแล้วปวดหัว จบข่าว

• เพิ่มเติมเล็กน้อย (แต่สำคัญ): อย่าลืมว่า องค์ประกอบในระบบ มันอาจจะซับซ้อนกว่าที่คิด มีระบบย่อยๆ ซ้อนกันเป็นชั้นๆ เหมือนวงดนตรีในวงดนตรี วงใหญ่มีวงเล็กๆ อีกหลายวง ทำงานกันเป็นทีมๆ สุดยอดไปเลย จริงมั้ย?