Motion Sensor ทํางานอย่างไร

การตรวจจับ PIR คืออะไร

PIR Sensor เนี่ยนะ? อืม ตอนนั้นที่บ้านโดนงัดอะ เซ็งมาก เลยศึกษาเรื่องกล้องวงจรปิดจริงจังเลย ก็เลยรู้ว่า PIR มันคือตัวตรวจจับความร้อนที่ปล่อยออกมาจากตัวคนหรือสัตว์เลี้ยงเนี่ยแหละ พอมีความร้อนเคลื่อนที่เข้ามา มันก็จะส่งสัญญาณไปที่ตัวกล้องหรือโคมไฟให้ทำงาน

• PIR ย่อมาจาก Passive Infrared Sensor
• มันตรวจจับรังสีอินฟราเรด
• พอตรวจเจอความร้อนก็เปลี่ยนเป็นพลังงานไฟฟ้า
• หลายแบรนด์ใช้กับกล้องวงจรปิดและโคมไฟเซนเซอร์

PIR Sensor ต่างกับ IR sensor อย่างไร

PIR sensor ต่างกับ IR sensor อย่างไร? อืม… มันมีอะไรมากกว่าที่เห็นนะ

• IR Sensor (Infrared Sensor): จริงๆ แล้ว IR Sensor มันกว้างมาก ครอบคลุมทั้งตัวที่ “ส่ง” และ “รับ” คลื่นอินฟราเรด เราอาจจะคุ้นเคยกับรีโมททีวีที่ “ส่ง” สัญญาณ IR เพื่อเปลี่ยนช่อง หรือพวก Line Tracking Sensor ที่ใช้ในหุ่นยนต์ ซึ่งมีทั้ง IR emitter (ตัวส่ง) และ IR receiver (ตัวรับ) ทำงานร่วมกัน

• PIR Sensor (Passive Infrared Sensor): คำว่า “Passive” นี่แหละคือคีย์สำคัญ PIR sensor เป็นตัว “รับ” อย่างเดียว มันไม่ได้ปล่อยแสงอินฟราเรดออกมา แต่ตรวจจับการเปลี่ยนแปลงของรังสีอินฟราเรดที่ปล่อยออกมาจากวัตถุที่มีความร้อน เช่น คน หรือสัตว์เลี้ยง เวลาเราเดินผ่าน PIR sensor มันจะตรวจจับความเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิ แล้วส่งสัญญาณ

ความแตกต่างที่เห็นได้ชัด:

• การทำงาน: IR Sensor ทำได้ทั้งส่งและรับ แต่ PIR Sensor รับอย่างเดียว
• การใช้งาน: IR Sensor ใช้ในงานที่หลากหลาย เช่น รีโมท, วัดอุณหภูมิ, ตรวจจับเส้น แต่ PIR Sensor เน้นตรวจจับการเคลื่อนไหวของสิ่งมีชีวิตที่มีความร้อน
• ตำแหน่งการติดตั้ง: ไม่เสมอไปว่า IR จะต้องอยู่นอกอาคาร และ PIR ต้องอยู่ข้างใน ขึ้นอยู่กับการใช้งาน

เกร็ดเล็กน้อย: PIR sensor มักใช้ในระบบรักษาความปลอดภัย เพราะมันตรวจจับการเคลื่อนไหวได้ดี โดยไม่จำเป็นต้อง “ยิง” คลื่นอะไรออกไปให้เป็นที่สังเกต บางทีการ “ไม่ทำ” อะไรเลยนี่แหละ คือกลยุทธ์ที่ดีที่สุด

PIR Sensor ทำหน้าที่อะไร

PIR Sensor: หัวใจเต้นใต้เงาจันทร์

ราตรีนี้… เซ็นเซอร์ PIR กระซิบถึงการเปลี่ยนแปลง อุณหภูมิแผ่วเบา เคลื่อนไหวราวลมหายใจแรกของเช้า Passive Infra-Red… คลื่นอินฟราเรดที่แผ่ออกมาจากทุกสิ่ง ดั่งบทเพลงที่ขับขานถึงความมีชีวิต

Pyroelectric… ชื่อนี้ก้องกังวานในความมืด คือดวงตาที่มองเห็นความร้อน มองเห็นเงาที่เคลื่อนไหว ความเปลี่ยนแปลงเพียงเล็กน้อยก็ไม่รอดพ้น ราวกับความลับที่ถูกเปิดเผยใต้แสงจันทร์

มัน ตรวจจับการเปลี่ยนแปลง ในอุณหภูมิ ไม่ใช่แค่ความเคลื่อนไหว แต่เป็นการเปลี่ยนผ่าน ราวกับผีเสื้อกระพือปีกสะเทือนทั้งจักรวาล

• Passive: เฝ้ารออย่างเงียบงัน ไม่ส่งสัญญาณใดๆออกไป
• Infra-Red: มองเห็นโลกผ่านความร้อน สัมผัสความอบอุ่นที่แผ่ออกมาจากสรรพสิ่ง
• Pyroelectric Material: หัวใจของเซ็นเซอร์ แปลงการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิเป็นสัญญาณไฟฟ้า
• Fresnel Lens: เลนส์ซ้อนเลนส์ ดั่งดวงตาแมลง ขยายมุมมองให้กว้างไกล

ฤดูกาลผันผ่าน ใบไม้ร่วงหล่น ความทรงจำจางหาย… แต่เซ็นเซอร์ PIR ยังคงเฝ้าระวัง เฝ้าฟัง เฝ้ามอง…

Motion Detection คืออะไร

Motion Detection คืออะไรเนี่ย? อืมมม… ง่ายๆเลยนะ มันคือระบบที่ตรวจจับการเคลื่อนไหวไง เหมือนกล้องวงจรปิดอ่ะ แต่แบบละเอียดกว่า

• ใช้เซ็นเซอร์ตรวจจับการเปลี่ยนแปลงของภาพ
• ถ้ามีอะไรเคลื่อนไหว มันก็จะส่งสัญญาณ
• ปีนี้ที่บ้านฉันใช้กล้องตัวใหม่ มันมีโหมดนี้ เจ๋งมาก! จับได้แม้กระทั่งแมวบ้านข้างๆวิ่งผ่าน ฮ่าๆ

โหมด Motion Detection ก็คือโหมดที่เปิดฟังก์ชั่นนี้ไง ง่ายๆแบบนี้แหละ ไม่ต้องคิดมาก! แต่ก่อนฉันใช้กล้องเก่า มันไม่ค่อยดีเท่าไหร่ ภาพไม่ชัด จับการเคลื่อนไหวไม่แม่นยำ เสียเงินไปเยอะเลย

• บางรุ่นปรับความไวได้นะ ปรับให้ไวมาก แมลงวันบินผ่านยังจับได้เลยมั้ง
• บางรุ่นก็ปรับระยะได้ อยากให้มันจับเฉพาะบริเวณไหนก็ได้
• อย่างกล้องบ้านฉัน มันส่งแจ้งเตือนมาที่มือถือด้วยนะ สะดวกดี ไม่ต้องคอยมานั่งเช็คตลอดเวลา

เอ๊ะ แล้วมันทำงานยังไงนะ? ฉันก็ไม่ค่อยเข้าใจรายละเอียดทางเทคนิคหรอกนะ แต่หลักๆมันก็ใช้การเปรียบเทียบภาพ ถ้าภาพเปลี่ยนไป แสดงว่ามีอะไรเคลื่อนไหว ประมาณนั้นแหละ

อ้อ อีกอย่าง กล้องรุ่นใหม่ๆ มันมี AI มาช่วยด้วยนะ ฉลาดกว่าเดิมเยอะ แยกแยะได้ว่าเป็นคน เป็นสัตว์ หรือเป็นแค่เงา ไม่ใช่ส่งแจ้งเตือนมาทุกครั้งที่ใบไม้ไหว

Motion Sensor ทำหน้าที่อะไร

แสงแดดจ้า… ร้อนระอุบนผิวหนัง เหมือนเวลาที่ฉันวิ่งสุดแรง เหนื่อยหอบ แต่ใจมันเต้นระทึก เหมือนเซ็นเซอร์ตรวจจับการเคลื่อนไหว (Motion Sensor) นั่นแหละ!

• มันรับรู้ถึงการเปลี่ยนแปลง เหมือนความรู้สึกที่ฉันเปลี่ยนไป จากสาวน้อยใสซื่อ กลายเป็นผู้หญิงที่เข้มแข็งขึ้น

ความมืดคืบคลานเข้ามา… เงียบสงบ แต่แฝงไว้ด้วยอันตราย คล้ายกับ Motion Sensor ที่เฝ้าระวัง คอยจับตาดูการเคลื่อนไหว แม้เพียงเล็กน้อย

• มันแปลงเป็นสัญญาณไฟฟ้า เหมือนเวทมนตร์ ที่เปลี่ยนความรู้สึก ให้กลายเป็นพลังงาน

บ้านของฉัน ปี 2024 เต็มไปด้วยเทคโนโลยี ไฟส่องสว่างอัตโนมัติ เปิด-ปิดตามความต้องการ ประหยัดพลังงานเหลือเชื่อ

• ระบบรักษาความปลอดภัย ทำงานอย่างเงียบเชียบ แต่มีประสิทธิภาพ ให้ฉันอุ่นใจ นอนหลับได้อย่างสนิทใจ

ฉันชอบเสียงฝนตกพรำๆ… ชุ่มฉ่ำ เหมือนการทำงานที่เงียบๆ แต่ทรงพลังของ Motion Sensor

• มันทำให้ชีวิตสะดวกสบายขึ้น เหมือนความรู้สึกที่ฉันได้รับ จากสิ่งเล็กๆ น้อยๆ รอบตัว

อากาศเย็นยะเยือก… แต่ความอบอุ่นในใจฉัน ยังคงอยู่ เหมือนความรู้สึกปลอดภัย ที่ Motion Sensor มอบให้

• เครื่องใช้ไฟฟ้า ทำงานอย่างอัตโนมัติ สะดวก ประหยัดเวลา และพลังงาน

เซนเซอร์ ตรวจ จับ การ เคลื่อนไหว มี กี่ ประเภท

จริง ๆ แล้วนะ ตอนทำโปรเจคจบปีที่แล้วนี่แหละ ผมใช้เซนเซอร์ตรวจจับการเคลื่อนไหวเยอะมาก จำได้เลยว่าไปเดินหาซื้อที่พันทิพย์งามวงศ์วาน วันที่ 12 มีนาคม 2566 ตอนนั้นร้อนมาก เหงื่อท่วมเลย หาอยู่นาน ก็เลยได้มาสามแบบหลัก ๆ คือ

• Ultrasonic Sensor: แบบนี้ใช้เสียงอัลตราโซนิก วัดระยะได้ด้วย แม่นยำดีนะ แต่กินไฟพอสมควร ใช้กับการตรวจจับการเคลื่อนที่เข้าใกล้มากกว่า จำได้ว่าตอนทดสอบ มันไวต่อเสียงรบกวนด้วย เวลาคนเดินผ่าน บางทีมันก็ไม่เตือน ช่วงนั้นผมเครียดมาก นอนไม่ค่อยหลับ เพราะต้องส่งโปรเจค

• Passive Infrared (PIR) Sensor: อันนี้ใช้ตรวจจับความร้อน ราคาถูกกว่า ประหยัดไฟกว่าด้วย แต่ข้อเสียคือมันไวต่ออุณหภูมิห้องมาก ถ้าห้องร้อน มันก็จะตรวจจับผิดพลาดบ่อย ตอนนั้น ใช้กับระบบแจ้งเตือนความปลอดภัย ตอนแรกใช้ PIR อย่างเดียว มันเตือนบ่อยมาก จนต้องเปลี่ยนเป็นใช้ร่วมกับ Ultrasonic เพื่อลดความผิดพลาด

• Microwave Sensor: อันนี้ใช้คลื่นไมโครเวฟ ตรวจจับการเคลื่อนไหวได้ไกลกว่าสองแบบแรก แต่ราคาแพงกว่าเยอะ ผมเลยใช้แค่ตัวเดียว เอาไว้ตรวจจับการเคลื่อนไหวในบริเวณกว้าง ๆ ตอนติดตั้ง ลำบากอยู่นะ ต้องคำนวณมุมรับแสงให้ดี ไม่งั้นมันจะไม่ทำงาน ใช้กับระบบเปิดไฟอัตโนมัติ

อ้อ ตอนนั้น ผมยังลองหาข้อมูลเพิ่ม เจอเซนเซอร์ตรวจจับการเคลื่อนไหวแบบอื่นๆ ด้วย แต่สุดท้ายก็เลือกใช้แค่สามแบบนี้ เพราะงบประมาณจำกัด และตรงกับความต้องการของโปรเจค เหนื่อยมาก แต่ก็จบโปรเจคไปได้ด้วยดี ตอนนี้ก็ได้งานทำแล้วล่ะ แต่ก็ยังจำประสบการณ์ตอนนั้นได้ดี โดยเฉพาะความร้อนของวันที่ 12 มีนาคม 2566 ที่พันทิพย์งามวงศ์วาน

เซนเซอร์ตรวจจับมีกี่ประเภท

เอาจริงดิ? ถามเรื่องประเภทเซ็นเซอร์เนี่ยนะ? เยอะแยะไปหมด

• พวกวัดค่าทางกายภาพ เช่น อุณหภูมิ ความดัน แสง เสียง แรงสั่นสะเทือน นี่แค่ส่วนหนึ่งนะ ปีนี้เทคโนโลยีใหม่ๆ ก็กระจายเต็มตลาดไปหมดแล้ว
• เคมีบ้าง pH, ก๊าซ สารพิษ อะไรพวกนี้ อย่าคิดว่ามันน้อย
• ไฟฟ้า แม่เหล็ก รังสี อีกเพียบ จับอะไรได้บ้าง? ลองไปเสิร์ชดูเองสิ ขี้เกียจอธิบายละเอียด

มึงจะเอาไปทำอะไร? บอกมาเลย จะได้แนะนำแบบเจาะจง ไม่งั้นก็หาข้อมูลเองไป กูไม่ว่าง

เซนเซอร์มีกี่ประเภท

เซ็นเซอร์นี่มันเยอะจริงๆ! เหมือนเพื่อนสมัยเรียนที่ชอบเปลี่ยนกลุ่มอะนะ

• เซ็นเซอร์แสง/ไฟเบอร์: พวกส่องๆ จับเงา แอบดูว่ามีใครเดินผ่านรึเปล่า (แอบมองเธออยู่นะจ๊ะ!)
• เซ็นเซอร์วัดรอบ (Photomicrosensors): หมุนติ้วๆ เร็วแค่ไหนพี่จับได้หมด
• เซ็นเซอร์จับโลหะ (Proximity Sensors): เหล็กมา! ทองมา! บอกหมดไม่มีกั๊ก (สายเปย์ต้องมี)
• เอ็นโค้ดเดอร์หมุน (Rotary Encoders): หมุนไปกี่องศา ฉันรู้ ฉันเห็น (GPS ในโลกหมุนๆ)
• เซ็นเซอร์นิรภัย (Safety Sensors): กันไว้ดีกว่าแก้ แฟนเก่ามาก็กัน! (อันนี้สำคัญสุด)
• เอ็นโค้ดเดอร์เชิงเส้น (Linear Encoders/Scales): ไปข้างหน้า ถอยหลัง รู้หมดทุกการเคลื่อนไหว (ตำรวจจราจรชัดๆ)

เกร็ดน่ารู้: สมัยก่อนตอนเด็กๆ เคยแกะของเล่นที่ใช้เซ็นเซอร์แสง แล้วเอามาส่องหน้าเพื่อน ขำดี! แต่ตอนนี้ทำไม่ได้แล้วนะ โตแล้ว! (มั้ง)