ทำไมต้องโกนขนก่อนผ่าตัด

ทำไมผ่าตัดต้องโกนขน

เมื่อก่อนตอนผ่าไส้ติ่งที่ รพ.จุฬาฯ เมื่อปีที่แล้ว หมอมาโกนขนหน้าท้องให้ก่อนเข้าห้องผ่าตัด ตอนแรกก็งงๆ แต่พยาบาลบอกว่า ต้องโกนเพื่อความสะอาด ลดโอกาสที่แบคทีเรียจะเข้าไปในแผล

จำได้ว่าตอนโกนเสร็จรู้สึกแปลกๆ โล่งๆ บอกไม่ถูก แต่ก็ไม่ได้คิดอะไรมาก เพราะตอนนั้นกลัวเจ็บมากกว่ากลัวเรื่องขน (ฮา)

แล้วทำไมต้องโกน? เอาจริงๆ ตอนนั้นไม่ได้ถามหมอ แต่พอมาหาข้อมูลเองก็เข้าใจว่า:

• ทำความสะอาดง่าย: ไม่มีขนมันก็เช็ดล้างทำแผลสะดวก หมอไม่ต้องกังวลว่าจะมีอะไรมาบัง
• ลดแบคทีเรีย: ขนมันเป็นแหล่งสะสมเชื้อโรคชั้นดี โกนออกก็ตัดปัญหาไป
• เทปติดแผล: ถ้ามีขน เทปมันก็ติดไม่สนิท แถมตอนดึงออกทีหลังคงเจ็บน่าดู

แต่ก็มีคนบอกว่า ถ้าโกนไม่ดีก็เสี่ยงติดเชื้อได้ เหมือนกัน เพราะการโกนอาจทำให้เกิดแผลเล็กๆ ที่มองไม่เห็น เชื้อโรคก็เข้าทางนั้นได้อีก แต่สมัยนี้เค้ามีวิธีอื่นที่ไม่ต้องโกนแล้วนะ บางที่เค้าใช้ปัตตาเลี่ยนตัดให้สั้น หรือใช้ครีมกำจัดขนแทน

สรุปง่ายๆ (แบบที่เข้าใจเอง):

• สมัยก่อน: โกน = สะอาด ปลอดภัย (มั้ง)
• สมัยนี้: มีวิธีอื่นที่ดีกว่า (อาจจะ)

ปล. นี่แค่ประสบการณ์ส่วนตัวนะ ไม่ได้มีความรู้ทางการแพทย์อะไรมากมาย ใครจะผ่าตัดอะไรก็ถามหมอให้ละเอียดดีกว่า

ผ่าตัดมดลูกต้องโกนขนไหม

ผ่าตัดมดลูกต้องโกนขนไหม? ใช่ ต้องโกนขนบริเวณหัวหน่าวและหน้าท้องส่วนล่าง มันเป็นขั้นตอนเตรียมผ่าตัดมาตรฐาน เพื่อลดความเสี่ยงการติดเชื้อ คล้ายๆ กับการทำความสะอาดผ่าตัดแผลอื่นๆ เรื่องสุขอนามัยสำคัญมากในกระบวนการทางการแพทย์แบบนี้ คิดดูสิ ร่างกายเราซับซ้อนแค่ไหน แล้วการผ่าตัดก็เข้าไปยุ่งกับระบบที่ละเอียดอ่อน

• งดน้ำ งดอาหาร 6 ชั่วโมงก่อนผ่าตัด: อันนี้ก็พื้นฐาน ป้องกันการสำลักระหว่างดมยาสลบ จำได้ว่าตอนผ่าไส้ติ่งก็งดเหมือนกัน รู้สึกโหยๆ หน่อย แต่ก็เพื่อความปลอดภัย
• ถอดเครื่องประดับ: เป็น protocol ปกติ ป้องกันของหาย แล้วก็ลดความเสี่ยงต่อการรบกวนอุปกรณ์การแพทย์ แถมยังช่วยลดการกดทับผิวหนังในขณะผ่าตัดด้วย
• เตรียมผ่าตัดอื่นๆ: อย่างโกนขน สวนล้างช่องคลอด สวนอุจจาระ สวนปัสสาวะ ให้ยา พวกนี้แพทย์จะเป็นคนสั่ง แต่ละเคสอาจจะต่างกัน ขึ้นอยู่กับสภาพร่างกาย และวิธีการผ่าตัด ตอนยายผมผ่าตัด ก็มีขั้นตอนคล้ายๆ กัน แต่จำรายละเอียดไม่ได้แล้ว ส่วนอาการหลังผ่าตัดมดลูก ก็แตกต่างกันไปอีก ขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น วิธีการผ่าตัด สุขภาพโดยรวม อายุ ฯลฯ สำคัญคือต้องปรึกษาแพทย์ เพราะแต่ละคนไม่เหมือนกัน การดูแลหลังผ่าตัดก็ต่างกันด้วย บางคนอาจจะฟื้นตัวเร็ว บางคนอาจจะช้ากว่า

ทำไมต้องปัสสาวะก่อนเข้าห้องผ่าตัด

ฮาโหล! ทำไมต้องฉี่ก่อนผ่าตัด? นี่ไม่ใช่แค่เรื่องขอโทษหมอเวรนะครับคุณขา! มันเป็นเรื่องเอาชีวิตรอดนะจ๊ะ!

• ป้องกันอุบัติเหตุระหว่างผ่าตัด: ลองคิดภาพดูสิครับ คุณนอนนิ่งๆ บนโต๊ะผ่าตัด แล้วจู่ๆ… เป๊าะ! อุบัติเหตุฉี่ราดกลางห้องผ่าตัด! ไม่งามเลยใช่มั้ยล่ะครับ? หมอคงปวดหัว พยาบาลคงเหนื่อย และที่สำคัญ คุณอาจรู้สึกอับอายสุดๆ (นี่เป็นการป้องกันอุบัติเหตุที่เกิดขึ้นจริงในโรงพยาบาลนะครับ ไม่ได้แต่งเติมเลย!)

• เพื่อความสะดวกสบาย: การผ่าตัดบางครั้งอาจใช้เวลานานหลายชั่วโมง ถ้าคุณมีของเหลวอยู่ในกระเพาะปัสสาวะ มันจะทำให้คุณรู้สึกอึดอัด ไม่สบายตัว อาจจะต้องเปลี่ยนท่าบ่อยๆ (ซึ่งไม่สะดวกเลยสำหรับการผ่าตัด) และอาจส่งผลต่อการผ่าตัดด้วย!

• ลดความเสี่ยงการบาดเจ็บ: ในบางกรณี การผ่าตัดอาจต้องมีการเคลื่อนย้ายร่างกาย ถ้ากระเพาะปัสสาวะเต็ม มันอาจส่งผลให้เกิดการบาดเจ็บได้ง่ายขึ้น และบางครั้ง กระเพาะปัสสาวะอาจถูกบีบอัดในระหว่างผ่าตัดด้วย (อันตรายมาก!)

ส่วนการใส่สายสวนปัสสาวะ: นี่คือการช่วยเหลือในกรณีที่คุณไม่สามารถปัสสาวะได้เอง หรือปัสสาวะคั่ง มันเหมือนกับการติดตั้งระบบระบายน้ำให้กับกระเพาะปัสสาวะ เพื่อป้องกันการติดเชื้อและปัญหาอื่นๆ ที่อาจเกิดขึ้นได้หลังผ่าตัด (คิดซะว่าเป็นท่อระบายน้ำสำหรับกระเพาะปัสสาวะ ที่ช่วยลดความเสี่ยงต่างๆ) ไม่ใช่เรื่องสนุกหรอกนะครับ แต่จำเป็นจริงๆ

(ข้อมูล ณ ปี พ.ศ. 2566 จากประสบการณ์ส่วนตัวของเพื่อนสนิทที่ทำงานอยู่แผนกผ่าตัดของโรงพยาบาลเอกชนแห่งหนึ่งในกรุงเทพฯ)

ทำไมผ่าตัดถึงเสี่ยงติดเชื้อ

ทำไมผ่าตัดถึงเสี่ยงติดเชื้อเหรอ… อืม…

มันเหมือนกับว่าเราเปิดประตูบ้านให้โจรเข้าไปน่ะ ตอนผ่าตัด ผิวหนังเรามันเปิดออก แบคทีเรียมันก็เลยเข้าไปได้ง่ายขึ้น

• จำนวนแบคทีเรีย: ยิ่งเยอะก็ยิ่งเสี่ยง เหมือนโจรยิ่งเยอะ บ้านก็ยิ่งโดนปล้นง่าย
• ความรุนแรงของแบคทีเรีย: บางตัวก็ร้าย บางตัวก็ไม่ร้าย เหมือนโจรบางคนแค่ขโมยของ แต่บางคนทำร้ายคนด้วย
• ภูมิคุ้มกันร่างกาย: ถ้าเม็ดเลือดขาวเราแข็งแรง ภูมิคุ้มกันดี ก็เหมือนบ้านเรามีระบบรักษาความปลอดภัยที่ดี โจรก็เข้ามายาก

ร่างกายคนเราไม่เหมือนกัน บางคนแข็งแรง บางคนอ่อนแอ… เหมือนบ้านบางหลังมีรั้วรอบขอบชิด บางหลังก็ไม่มีอะไรเลย

มันก็เลยเสี่ยง… แล้วแต่ว่าเราเจออะไรบ้าง… แล้วร่างกายเราพร้อมแค่ไหน

ผ่าตัดนิ่วใช้สิทธิบัตรทองได้ไหม?

ได้สิ! ผ่าตัดนิ่วใช้สิทธิบัตรทองได้แน่นอน! โรงพยาบาลชุมแพนี่เค้าจัดเต็มนะ One Stop Service นี่มันสุดยอดไปเลย! ผ่าตัดส่องกล้อง แผลเล็ก วันเดียวกลับ ครบ! เหมือนได้ผ่าตัดกับคลินิกหรูๆ แต่ใช้สิทธิบัตรทอง คุ้มยิ่งกว่าคุ้ม! ไม่ต้องรอคิวนานเป็นเดือน แค่ 3 วันเอง! เร็วกว่าผมวิ่ง 100 เมตรอีก (จริงๆ ผมวิ่งช้ามากนะ)

• สิทธิบัตรทองครอบคลุม: ผ่าตัดนิ่วในโรงพยาบาลชุมแพ ใช้สิทธิบัตรทองได้ มาตรฐานเดียวกับข้าราชการเลยนะ ไม่ต้องกลัวว่าจะได้บริการที่ด้อยกว่า
• One Stop Service คืออะไร?: ง่ายๆ คือจบทุกขั้นตอนในที่เดียว ไม่ต้องวิ่งเต้น ไม่ต้องรอคิวนาน ประหยัดเวลาและแรงไปเยอะ
• เร็วทันใจ: เคสผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดี แค่ 3 วันเอง! นี่เร็วกว่าผมกินมาม่าสำเร็จรูปอีก (มาม่าผมชอบไหม้)
• โรงพยาบาลชุมแพ: นี่แหละตัวจริง! ยกระดับบริการสุดๆ ให้บริการประชาชนอย่างมีประสิทธิภาพ

ข้อมูลเพิ่มเติม (ปี 2566): ติดต่อสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่โรงพยาบาลชุมแพ จ.ขอนแก่นโดยตรง เพื่อความถูกต้องและทันสมัยที่สุด เพราะนโยบายอาจเปลี่ยนแปลงได้ อย่าลืมตรวจสอบข้อมูลล่าสุดด้วยนะ

ผ่าตัดส่องกล้องต้องใส่ท่อช่วยหายใจไหม?

การผ่าตัดส่องกล้องส่วนใหญ่จำเป็นต้องใส่ท่อช่วยหายใจครับ เนื่องจากกระบวนการผ่าตัดเกี่ยวข้องกับการดมยาสลบ และการเติมแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์เข้าในช่องท้อง ซึ่งอาจส่งผลต่อการหายใจของผู้ป่วยได้ การใส่ท่อช่วยหายใจจึงช่วยให้แพทย์ควบคุมการหายใจและปริมาณออกซิเจนได้อย่างมีประสิทธิภาพ เพิ่มความปลอดภัยระหว่างการผ่าตัด โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกรณีที่ต้องใช้เวลานาน หรือมีโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อน อย่างไรก็ตาม อาจมีบางกรณีที่ไม่จำเป็นต้องใส่ท่อช่วยหายใจ เช่น การผ่าตัดส่องกล้องขนาดเล็กและใช้เวลาสั้นๆ แต่โดยทั่วไปแล้ว แพทย์จะพิจารณาเป็นรายบุคคลตามสภาพร่างกายของผู้ป่วย และความซับซ้อนของการผ่าตัดครับ

• การดมยาสลบเป็นสิ่งจำเป็นในการผ่าตัดส่องกล้องเกือบทุกกรณี เพื่อให้ผู้ป่วยรู้สึกตัวน้อยที่สุดหรือไม่รู้สึกตัวเลยตลอดการผ่าตัด

• การเติมแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์เพื่อขยายช่องท้องทำให้การมองเห็นภายในช่องท้องชัดเจนขึ้น แต่ก็อาจส่งผลกระทบต่อการหายใจ

• ท่อช่วยหายใจช่วยควบคุมการหายใจและปริมาณออกซิเจนได้ จึงเป็นมาตรการที่ช่วยเพิ่มความปลอดภัยให้ผู้ป่วย

• การตัดสินใจใส่หรือไม่ใส่ท่อช่วยหายใจขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น สภาพร่างกายผู้ป่วย ประเภทและความซับซ้อนของการผ่าตัด และดุลยพินิจของทีมแพทย์

• ปีนี้ (2566) เทคโนโลยีด้านการผ่าตัดส่องกล้องมีความก้าวหน้ามากขึ้น แต่ความจำเป็นในการใช้ท่อช่วยหายใจยังคงเป็นมาตรฐานปฏิบัติการในหลายๆกรณี

ส่วนตัวผมมองว่า การตัดสินใจทางการแพทย์เป็นเรื่องละเอียดอ่อน ความปลอดภัยของผู้ป่วยต้องมาก่อนเสมอ แม้ว่าเทคโนโลยีจะพัฒนาไปไกลเพียงใดก็ตาม การป้องกันความเสี่ยงเป็นสิ่งสำคัญที่สุดครับ