ควรตรวจมวลกระดูกปีละกี่ครั้ง

ตรวจมวลกระดูกปีละครั้ง… จริงหรือ? ไขข้อข้องใจเรื่องความถี่ที่เหมาะสม

วลีที่ว่า “ควรตรวจมวลกระดูกปีละครั้ง” กลายเป็นเหมือนคำแนะนำติดปากเมื่อพูดถึงการดูแลสุขภาพกระดูกให้แข็งแรง แต่ความจริงแล้ว ความถี่ในการตรวจวัดความหนาแน่นของมวลกระดูกนั้นไม่ได้เป็นสูตรสำเร็จที่ใช้ได้กับทุกคน การตรวจมวลกระดูกไม่ใช่เรื่องที่ต้องทำทุกปีสำหรับทุกคน แต่ควรพิจารณาจากปัจจัยเสี่ยงและคำแนะนำของแพทย์เป็นรายบุคคลไป

ทำไมการตรวจมวลกระดูกจึงมีความสำคัญ?

การตรวจมวลกระดูกเป็นการตรวจวัดความหนาแน่นของกระดูก เพื่อประเมินความเสี่ยงของการเกิดโรคกระดูกพรุน ซึ่งเป็นภาวะที่กระดูกเปราะบางและแตกหักได้ง่าย โดยเฉพาะในผู้สูงอายุและผู้หญิงวัยหมดประจำเดือน การทราบถึงความหนาแน่นของกระดูกจะช่วยให้สามารถวางแผนการป้องกันและรักษาได้อย่างเหมาะสม

ใครบ้างที่ควรได้รับการตรวจมวลกระดูก?

ถึงแม้จะไม่จำเป็นต้องตรวจทุกปี แต่บุคคลบางกลุ่มควรได้รับการตรวจมวลกระดูกเป็นประจำ เนื่องจากมีความเสี่ยงสูงต่อการเกิดโรคกระดูกพรุน ได้แก่:

• ผู้หญิงวัยหมดประจำเดือน: ฮอร์โมนเอสโตรเจนมีบทบาทสำคัญในการรักษามวลกระดูก เมื่อระดับฮอร์โมนเอสโตรเจนลดลงในช่วงวัยหมดประจำเดือน กระดูกจะสูญเสียความหนาแน่นได้เร็วขึ้น
• ผู้ที่มีอายุ 65 ปีขึ้นไป: ความหนาแน่นของกระดูกมักจะลดลงตามอายุที่มากขึ้น
• ผู้ที่มีประวัติครอบครัวเป็นโรคกระดูกพรุน: พันธุกรรมมีส่วนสำคัญในการกำหนดความหนาแน่นของกระดูก
• ผู้ที่ได้รับประทานยาบางชนิด: เช่น ยาสเตียรอยด์ ซึ่งอาจส่งผลเสียต่อความแข็งแรงของกระดูก
• ผู้ที่มีโรคประจำตัวบางชนิด: เช่น โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ โรคเบาหวาน หรือโรคไต
• ผู้ที่มีพฤติกรรมเสี่ยง: เช่น การสูบบุหรี่ การดื่มแอลกอฮอล์ในปริมาณมาก การขาดแคลเซียมและวิตามินดี

แล้วควรตรวจบ่อยแค่ไหน?

ความถี่ในการตรวจมวลกระดูกที่เหมาะสมที่สุด ขึ้นอยู่กับปัจจัยเสี่ยงและผลการตรวจครั้งก่อนหน้า โดยทั่วไปแล้ว:

• ผลการตรวจปกติ: อาจตรวจซ้ำทุก 2-5 ปี ขึ้นอยู่กับปัจจัยเสี่ยงอื่นๆ
• ผลการตรวจบ่งชี้ว่ามีภาวะกระดูกบาง (Osteopenia): อาจตรวจซ้ำทุก 1-2 ปี เพื่อติดตามการเปลี่ยนแปลงของความหนาแน่นของกระดูก
• ผลการตรวจบ่งชี้ว่าเป็นโรคกระดูกพรุน: ควรได้รับการตรวจและติดตามอย่างสม่ำเสมอตามคำแนะนำของแพทย์

อย่าเชื่อแค่ตัวเลข:

ถึงแม้การตรวจมวลกระดูกจะมีความสำคัญ แต่ก็ไม่ควรยึดติดกับตัวเลขเพียงอย่างเดียว การดูแลสุขภาพกระดูกที่ดีต้องควบคู่ไปกับการรับประทานอาหารที่มีแคลเซียมและวิตามินดีเพียงพอ ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ หลีกเลี่ยงพฤติกรรมเสี่ยง และปรึกษาแพทย์เพื่อรับคำแนะนำเฉพาะบุคคล

สรุป

การตรวจมวลกระดูกเป็นเครื่องมือที่มีประโยชน์ในการประเมินความเสี่ยงของโรคกระดูกพรุน แต่ความถี่ในการตรวจที่เหมาะสมนั้นแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล การปรึกษาแพทย์เพื่อประเมินความเสี่ยงและรับคำแนะนำเฉพาะบุคคล เป็นสิ่งสำคัญที่สุดในการดูแลสุขภาพกระดูกให้แข็งแรงอย่างยั่งยืน อย่าลืมว่า การดูแลสุขภาพกระดูกที่ดีนั้นครอบคลุมถึงการรับประทานอาหาร การออกกำลังกาย และการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม เพื่อเสริมสร้างกระดูกให้แข็งแรงและมีคุณภาพชีวิตที่ดีในระยะยาว